Jismoniy tarbiya fani bo'yicha o'quv tarbiya jarayonini rejalashtirish texnologiyasining asoslari

II Bob Oliy ta'lim muassalarida jismoniy madaniya bo‘yicha ish shakllari
2.1 O‘quvchilar jismoniy tarbiyasi
Kadrlar tayyorlash milliy dasturiga muvofiq hamda o‘sib kelayotgan yosh avlodning jismoniy va ma’naviy salomatligini shakllantirishning, sogMom turmush tarziga intilish va sportga mehr - muhabbatni singdirishning g‘oyat muhim sharti sifatida bolalar sportini rivojlantirish jamg^rmasi tashkil etilishi davlatimiz tomonidan respublika aholining salomatligi to‘g‘risida g‘amxo‘rlik qilishdir. Shu boradan mamlakatimizda ta’lim tizimini ta’minlaydigan yosh avlodni tarbiyalab voyaga yetkazish uchun turli tadbirlarni o‘tkazish ko‘zda tutilishi lozim. 0 ‘quvchilarni jismoniy jihatdan nazariy bilimlar bilan qurollantirish, ularni bu boradagi jismoniy harakat ko‘nikma va malakalar bilan oshno qilish, mazkur fanning asosiy vazifalaridir.
O‘quvchilar sog’ligini yaxshilash, ulami jismoniy rivojlantirish, bolalarga jismoniy chiniqish va sport bo‘yicha bilim berish maktabdagi jismoniy tarbiya darslarida, sinfdan va maktabdan tashqari mashg‘ulotlarda amalga oshiriladi. Bu vazifalarni bajarish, bolalar sog’ligini asrash, ularni har tomonlama gormonik rivojlantirish, barkamol avlodni tarbiyalash eng kichik yoshdan bog‘chadan boshlab, uzluksiz ta’lim tizimi asosida boshlang’ch sinflararo davom etilishi lozim. Jismoniy mashqlar kishi organizmini soglomlashtirishda g‘oyat katta ahamiyatga ega. Buni yaxshi tushungan holda biz uzoq o’tmishda yashab ijod qilgan, jismoniy mashqlarni ilmiy asoslagan buyuk mutaffakkir Abu Ali ibn Sinoning ilmiy merosiga murojaat qildik. Darhaqiqat, uning fikrlari, mulohazalari, maslahatlari hozirgi zamonda ham katta ahamiyatga ega va bulardan o‘qitish jarayonida keng foydalanilsa ayni muddao boMar edi. Abu Ali ibn Sino tib ilmiga va odam ornganizmini sogMomlashtirish masalalariga juda erta qiziqdi, o‘z zamonasining mashhur tabiblari boMmish Abul Mansur Qamariy va Abu Sahl Masihiy rahbarligida bu ilmlarni o‘rgana boshladi va 16 yoshga etganda taniqli tabiblar qatoridan joy oldi. Abu Ali ibn Sinoning jismoniy tarbiya sohasidagi fikrlari g'oyat katta ahamiyatga egadir. U odam organizmini soғлomlashtirishning asosiy vositasi deb badantarbiya harakatlarini bilgan. «SogMiqni saqlashning asosiy tadbiri badantarbiya boMib... mo‘’tadil ravishda va o‘z vaqtida badan tarbiya bilan shug‘ullanuvchi odam buzilgan xiltlar tufayli keluvchi
kasalliklarning va mijoz hamda ilgari oлgan kasalliklarning davosiga muxtoj boMmaydi».! Uning bu fikriari, ayniqsa hozir texnika rivojlanib odamlaming jismoniy harakatlari chegaralangan va buning natijasida ko^pdan-ko^ kasalliklar kelib chiqayotgan vaqtda jismoniy tarbiya darslarini nazariy qismida o‘quvchilar shu ma’lumotlar bilan tanishtirilib borilsa, juda ham foydali boMardi. Maktabda doimiy o‘tkazilayotgan haftada 2 soatli jismoniy tarbiya darslari obquvchi!arda haftali harakatga bo’lgan ehtiyojiga javob bera olmaydi. U 2 soatli darslar faqat 11% javob berar ekan. O‘quvchilarni harakat talablarini qoniqtirish uchun darsdan tashqari turli sport tadbirlarini tashkil qilish va o‘tkazish lozim. (Kun tartibida jismoniy tarbiya, maktabda sport to‘garaklari, sport musobaqalar, sport bayramlari va boshqalar).
O‘quvchilarning jismoniy tarbiyasining mashg‘ulotlari maktabda o‘quv ishlari, sinfdan tashqari ishlar fizkulptura sog‘lomlashtirish ishlari, maktabdan tashqari muassasalarda va oilada quyidagi shakllarda: «jismoniy tarbiya darsi», «dars-gacha gimnastika», «fizkulptura daqiqalari», «katta tanaffus-dagi uyushtirilgan o‘yinlar», «sport ko‘ngil ochishlari (vaqt o‘tkazish uchun)», «uzaytirilgan kunli maktablardagi jismoniy madaniyat mashg‘ulotlari», «sport seksiyalari», «bayramlari, musobaqalar «Quvnoqlar va zukkolar» uchrashuvlari, «Salomat-lik kuni» voh.k.dek o‘ndan ortiq xil sinfdan tashqari ishlar tarzida tashkillanadi.