Jizzax davlat pedagogika instituti

Qo`rg`oshinli akkumulyatorlar. Qo`rg`oshin11 oksid PbO pastasi to`1dirilgan panjara shakldagi qo`rgoshin plastinkalardan tuziladi. Platsinkalar sulfat kislotaning zichligi 1,18 – 1,22g /sm³ bulgan 25-30 protsentli eritmasiga botirilgan bo`ladi. PbO oksidining sulfat kislota bilan uzaro ta’siri natijasida palstinka sirtiga qiyin eruvchan PbSO<sub>4</sub> qatlami hosil bo`ladi

PbO + H₂SO₄= PbSO₄+H₂O

Zaryadlangan va zaryadlanmagan qo`rg`oshinli akkumulyatorning sxemasi.
Akkumulyatorda ximiyaviy energiyani tuplash uchun uni zaryadlash kerak ya’ni doimiy tok manbasiga manfiy va musbat kutblarga ulash kerak. Elektroliz natijasida elektr energiyasi ximiyaviy energiyaga aylanadi. Elektrodda kuyidagi protsess sodir buladi.

• 
  Katod Pb SO₄+ 2e= Pb^o+SO₄^-
  

+ Anod PbSO₄ –2e+2 H₂O= PbO₂+4H⁺+SO₄¹¹
Anodda va katodda borayotgan reaktsiya tenglamalarini qo`shib umumiy tengalamalarni hosil qilamiz.
PbSO₄+2H₂O= Pb^o+ PbO₂+4H⁺+2SO₄^2-

Akkumulyatorni zaryadlash natijasida bitta elektrodda metall hamda qo`rgoshin ikkinchi elektrodda esa oksidlovchi xosaga ega bo`lgan PbO₂ xosil buladi. Demak, oksidlanish va qaytarilish protsessi boradi. Elektrodlar orasida potentsiallar ayirmasi hosil bo`ladi yoki galvanik elemnt hosil bo`ladi. Qo`rg`oshin akkumulyatorni zaryadlagandan keyingi holati yoki galvanik element hosil bo`ladi.

-

Н₂SO₄