Jizzax davlat pedagogika universiteti 70110601-Aniq va tabiiy fanlarni o’qitish metodikasi (Matematika) mutaxassisligi magistranti Ko’liboyeva Mahliyo Xo’jaqul qizi

Jizzax davlat pedagogika universiteti 70110601-Aniq va tabiiy fanlarni o’qitish metodikasi (Matematika) mutaxassisligi magistranti Ko’liboyeva Mahliyo Xo’jaqul qizining “Giperbolik sistemalarga quyilgan aralash masala uchun differensial ayirmali sxema” mavzusidagi magistrlik dissertatsiya ishiga
TAQRIZ
Bu magistrlik dissertatsiyasi tabiatshunoslikning ko‘p sohalarida uchraydigan giperbolik sistemalarga qo‘yilgan aralash masala uchun differensial ayirmali sxemalarga bag’ishlangan. Matematik modellarning katta qismi giperbolik tipdagi tenglamalardir. Telekommunikatsiya va kompyuter tarmoqlarida intensiv axborot oqimlarining tenglamalari, transport quvurlari, optik tolalarda yorug'lik tarqalishi, elektr energiyasining vilkasida kimyoviy moddalarning harakati, ochiq kanallarda yoki gaz oqimi reaktorlarida suyuqlik oqimi, sutemizuvchi tomirlarda qon oqimi, yoshga bog'liq epidemiyalar tarqalishida yoki xromatografiyani xususiy hosilali giperbolik tenglama shaklida ifodalanuvchi jarayonlarga misol bo‘la oladi. Ushbu barcha ilovalarda, dinamikani bir o‘lchovli giperbolik muvozanat ko‘rinishida ifodalash foydaliroq, garchi bularning tabiiy dinamikasi uch o‘lchovli bo‘lsa ham.​ M.X.Kulibayevaning magistrlik dissertatsiyasigiperbolik sistemalarga qo‘yilgan aralash masalalarnisonli yechimlarini topish uchun differensial ayirmali sxema turg‘unligini isbotlash va hisoblasheksperimentlarini o‘tkazishga bag‘ishlangan. Magistrlik dissertatsiyasining birinchi va ikkinchiboblari asosan asosiy tushunchalar: ayirmali sxemalarnazariyasining asosiy tushunchalar bo‘lganapproksimatsiya, turg‘unlik, yaqinlashish shuningdek splayn funksiyalar haqidagi ma’lumot berilgan hamdaushbu tushunchalarning mazmunini ochib berishmaqsadida misollar yechib ko‘rsatilgan. Bundamagistrant asosan xususiy hosilali differensialtenglamalardan ko‘chirish tenglamasiga qo‘yilganaralash masala uchun ayirmali sxema qo‘rgan vaapproksimatsiya xatoligini hisoblab ko‘rsatgan.
Dissertatsiya uch bob, har bir bob o‘zining xulosasi, taklif va foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan tashkil topgan. Dissertatsiyaning asosliligini, magistrant tomonidan chop etilgan ishlardan ham ko‘rish mumkin.
M.X.Ko’liboyeva tomonidan tayyorlangan magistrlik dissertatsiyasi unga qo‘yilgan barcha talablarga mos keladi va uni himoyaga tavsiya etaman hamda ishning muallifini magistr akademik darajasini olishga loyiq deb hisoblayman.
Amaliy matematika kafedrasi dotsenti: A.Parmanov