Jizzax davlat pedagogika universiteti mavzu: Alisher Navoiy ijodida folklor an'analari. Bajardi: S1402-22 guruh Aminova Amina
Download 398.82 Kb. Pdf ko'rish
|
Alisher Navoiy ijodida folklor an\'analari
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kirish ASOSOIY QISIM 1. ANNOTATSIYA. 2. ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODLAR. 3. MUHOKAMA VA NATIJALAR. XULOSA
|
JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI Mavzu: Alisher Navoiy ijodida folklor an'analari. Bajardi: S1402-22 guruh Aminova Amina JIZZAX-2023 Mavzu: Alisher Navoiy ijodida folklor an'analari. Reja: Kirish ASOSOIY QISIM 1. ANNOTATSIYA. 2. ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODLAR. 3. MUHOKAMA VA NATIJALAR. XULOSA MAVZU YUZASIDAN TEST FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR KIRISH Mavzuning dolzarbligi. “Bizning o‘z oldimizga qo‘ygan maqsadimiz yurtimizda yashab ijod etgan ulug‘ zotlarning hayot yo‘li va qoldirgan merosini to‘liq tasvirlash emas, balki ularning eng buyuk namoyandalari timsolida ma’rifat, ilm-u fan, madaniyat, din kabi sohalarning barchasini o‘zida uyg‘unlashtirgan xalqimizning ma’naviy olami naqadar boy va rang-barang ekanini isbotlab berishdan iboratdir. Bunday noyob va bebaho boylikni har tomonlama chuqur o‘rganish, uning ma’no-mazmunini farzandlarimizga yetkazish masalasi barchamiz, birinchi galda, ziyolilarimiz, butun jamoatchiligimiz uchun ham qarz, ham farz bo’lishi shart, deb hisoblayman. Nega deganda, o’zimiz - bugun shu yurtda yashayotgan vatanparvar insonlar bu vazifani o‘z zimmamizga olmasak, chetdan kelib hech kim bu ishni qilib bermaydi” Darhaqiqat, Birinchi Prezidentimiz I.Karimov aytganlaridek ona vatanimizda yashab ijod etgan buyuk bobokalonlarimizning bebaho merosini o‘zimiz o‘rganishimiz, kelajak avlodga munosib tarzda yetkazib bermog‘imiz lozim. Alisher Navoiy epik asarlarining deyarli barchasida adabiy asarlari jumladan Maxbubul-qulub, Muhokamatul-lug‘attayn, Tarixi Muluki Ajam, Tarixi Anbiyo va Hukamo, singari asarlarida bir qator hikoyalarga duch kelinib hikoyachilik turkiy adabiyotning bir yo‘nalishi sifatida qaror topganiga ishonch uyg‘otdi. Shubhasiz bu hikoyatlarining yuzaga kelishida xalq ijodidagi afsona, asotir, rivoyat, qissa va boshqa janrdagi asarlarning alohida o‘rni borligi kuzatildi. Alisher Navoiy asarlaridagi ko‘pchilik hikoyatlari ular qaysi manba asosida ishlangan bo‘lishiga qaramay g‘aroyib badiiy hususiyatlari bilan xalq hikoyatlariga uyg‘unlashib ketadi. Anushirvoni odil sharq xalqlari adabiyotida keng o‘rin olgan an’anaviy obrazlardan biridir. Anushirvon (531-589) sosaniy shaharlarida bo‘lib shon shavkati bilan shuhrat qozongan edi. Tarix zaminida adabiyot olimiga o‘tgan Anushirvon yarim tarixiy, yarim afsonaviy qaxramon tusini olib odillikning ramzi sifatida talqin qilinadi. U haqidagi hikoyatlar “Hayratul abror” va “Tarixi muluki Ajam” asarlaridan ham o‘rin olgan. “Tarixi muluki Ajam”dagi hikoyalarning birida bog‘ sotgan va bog‘ olgan kishilar o‘rtasidagi muammoli holatning Anushirivon tomonidan aql va zakovat odillik bilan hal etilishi ko‘rsatilsa, ikkinchi xikoyada Anushirvon insof va adolatning homiysi sifatida gavdalanadi. Bu hikoyatlar ko‘pdan –ko‘p xalq ertaklaridagi “ Bir bor ekan, bir yo‘q ekan qadim zamonda bir odil podsho bo‘lar ekan” deb boshlanuvchi an’anaviy syujet va obrazlarini eslatadi, g‘oyaviy-badiiy xususiyatlari bilan folklor ildiziga bog‘landi. Shunindek adibning “Lisonut-tayr” dostonidagi hikoyalar haqida ham shu fikrni aytish mumkin. Dostonda 63 hikoyat jamlangan bo‘lib bu hikoyatlarining ko‘pchiligi xalq ijodi tasirida vujudga kelgan shu nuqtai nazardan qaraganda “Lisonut-tayr”dagi “Majnunal xalq” hikoyalari xalq latifalari uslubida yaratilgani bilan ajralib turadi. Bu hikoyatda o‘zini xudo yo‘liga bag‘ishlagan devonaning sarguzashtlari xazilnoma usulida hikoya qilinadi. Ushbu hikoyaga asos bo‘lgan syujetning boshqacha varianti shu kunga qadar ham xalq latifasi sifatida yashab kelmoqda. Download 398.82 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|