Jizzax politexnika instituti energetika va radioelektronila
Download 0.93 Mb. Pdf ko'rish
|
radiodan mustaqil ish
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1873 – YILDA INGLIZ OLIMI F.GUTRI
- 1874 YILDA NEMIS OLIMI KARL FERDINAND BRAUN
|
JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI ENERGETIKA VA RADIOELEKTRONILA FAKULTETI 431.22-GURUH TALABASI TURSUNOV ELBEKNING RADIOELEKTRONIKA ASOSLARI FANIDAN YOZGAN MUSTAQIL ISHI MAVZU: DIOD VA UNING TURLARI REJA : 1.DIODLARNI PAYDO BO ʻLISHI, EVAKUATSIYASI. 2.DIOD TUZILISHI. 3.DIODLARNING TURLARI. 1. DIODLARNING RIVOJLANISHI 19-ASRNING UCHINCHI CHORAGIDA BIRDANIGA IKKI YO ʻNALISHDA BOSHLANGAN: 1873 – YILDA INGLIZ OLIMI F.GUTRI MANFIY ZARYADLANGAN ELEKTROSKOP SHARI KUCHLI QIZDIRILGANDA ZARYADINI YO ʻQOTISHINI, LEKIN AGAR U MUSBAT ZARYADLANGAN BO ʻLSA KEYIN ZARYAD YO’QOLMAYDI. O’SHA PAYTDA ULAR BU HODISANI TUSHUNTIRIB BERA OLMADILAR. BU HODISA TERMOELEKTRON EMISSIYADAN KELIB CHIQADI VA KEYINCHALIK ISSIQ KATODLI ELEKTROVAKUM DIODLARIDA ISHLATILGAN. TERMOELEKTRON EMISSIYASI 1880 – YIL 13 FEVRALDA TOMAS EDISON TOMONIDAN CHO’G’LANMA LAMPALARDAGI CHO’G’LANMA FILAMENTNING ISHLASH MUDDATINI UZAYTIRISH BO’YICHA TAJRIBALARIDA QAYTA KASHF ETILGAN VA KEYIN. BIROQ, EDISON UNI BOSHQA O’RGANMADI. 1874 YILDA NEMIS OLIMI KARL FERDINAND BRAUN KRISTALLI DIODLARNING REKTIFIKATOR XUSUSIYATLARINI KASHF ETDI VA 1899 YILDA BRAUN KRISTALLI REKTIFIKATORNI PATENTLADI. JADISH CHANDRA BOUS BRAUNNING KASHFIYOTINI YANADA RIVOJLANTIRIB, RADIO TO’LQINLARNI QABUL QILISH UCHUN MO’LJALLANGAN QURILMAGA AYLANTIRDI. TAXMINAN 1900 YILDA GREENLEAF PIKARD BIRINCHI KRISTALLI DIODLI RADIO QABUL QILGICHNI YARATDI. 19-ASRNING OXIRIDA BUNDAY TURDAGI QURILMALAR REKTIFIKATORLAR DEB ATALDI VA FAQAT 1919 YILDA UILYAM GENRI IKLES “DIOD” ATAMASINI KIRITDI . DIODLAR ELEKTROVAKUM (KENOTRONLAR), GAZ BILAN TO’LDIRILGAN (GASOTRONLAR, IGNITRONLAR, TOJ VA PORLASHLI RAZRYADLI ZENER DIODLARI), YARIMO’TKAZGICHLAR VA BOSHQALARDIR. HOZIRGI VAQTDA YARIMO’TKAZGICHLI DIODLAR AKSARIYAT HOLLARDA QO’LLANILADI. SANOATDA JUDA KO‘P DIODLAR ISHLAB CHIQARILADI. ULAR BIR-BIRIDAN KO‘RINISHI, PARAMETRLARI, ISHLATILGAN MATERIALI, BAJARADIGAN VAZIFASI BILAN BIR-BIRIDAN FARQ QILADI. YARIMO‘TKAZGICHLI DIODLAR IKKI ELEKTRODLI BO‘LIB, BIRINING NOMI ANOD, IKKINCHISINING NOMI KATOD DEYILADI. DIODDAN FAQAT BIR TOMONGA TOK OQIB O‘TADI, YA’NI ANODDAN KATODGA, IKKINCHI TOMONGA OQIB O‘TMAYDI CHUNKI MANBAGA TESKARI ULANGANDA DIODNING ICHKI QARSHILIGI (RI) JUDA KATTA BO‘LADI. DIODLAR ELEKTR ZANJIRDA ULANISHIGA QARAB VAZIFALARI BELGILANADI. MASALAN: O‘ZGARUVCHAN TOKNI TO‘G‘IRLASH MAQSADIDA TO‘G‘IRLAGICHLI DIODLAR, TOKNING BARQAROR HOLATDA TURISHINI TA’MINLOVCHI STABILITRONLAR, YORUG‘LIK NUR TARQATUVCHI YORUG‘LIK DIODLAR, NURLI SIGNALLARNI QABUL QILUVCHI FOTODIODLAR, YUQORI CHASTOTALI SIGNALLARNI PAST CHASTOTALI SIGNALLARGA AYLANTIRIB BERUVCHI YUQORI CHASTOTALI DIODLAR HISOBLANADI. TAYYORLANISH TEXNOLOGIYASIDA ASOSAN GERMANIY, KREMNIY, INDIY KABI YARIMO‘TKAZGICHLI MATERIALLARDAN FOYDALANILADI. DIODLAR RADIOTELEAPPARATURALARDA ASOSAN, SIGNALLARNI O‘ZGARTIRGACH, DETEKTOR, DEMODULATOR, ELEKTR TOKINING BARQAROR HOLATDA TURISHINI TA’MINLAYDI, O‘ZGARUVCHAN TOKNI TO‘G‘IRLASH MAQSADIDA TO‘G‘IRLAGICH ISHLATILADI. ULAR PARAMETRLARI BILAN BIRBIRIDAN FARQ QILADI, TRANSFORMATOR YORDAMIDA PASAYTIRILGAN TOK DIOD YORDAMIDA TO‘G‘IRLANADI. DIODLAR ASOSAN UCH XIL KUYISH ALOMATIGA EGA, CHALA KUYADI. QISQA TUTASHIB QOLISHI YOKI UZILIB QOLISHI MUMKIN, MANA SHU KUYISHI BIR NECHA O‘NLAB BUZUQLIK NUQSONLARINI KELTIRIB CHIQARADI. HC260 MULTI- TESTER ASBOBI BILAN DIODLAR QUYIDAGICHA TEKSHIRILADI. Dioddan bir tomonga tok oqib o‘tadi, shuni inobatga olib tekshiramiz. Om shkalada diodning anodiga musbat shchupni, katodiga manfiy shchupni qo‘yamiz, shkala ko‘rsatkichi qo‘zg‘alib, 100E–200E atrofida ko‘rsatadi. Shchuplarning joyini o‘zgartiramiz, shkala ko‘rsatkichi qo‘zg‘almaydi. Diod ishlayotgan bo‘ladi, shchuplarni o‘zgartirilganda ikki tomonga ko‘rsatsa qisqa tutashgan, shkala ko‘rsatkichi qo‘zg‘almasa uzilgan bo‘ladi. Bu nuqsonlarni almashtirish yo‘li bilan bartaraf etiladi. Download 0.93 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|