Jizzax Politexnika instituti “Sanoat texnologiyalari” fakulteti “Umumtexnika fanlari” kafedrasi “Qurilish mexanikasi” fani o’qituvchisi Jo’lanov Isoq Odilovich

Nazariy mexanika va materiallar qarshiligi kursidan o‘zbek tilida birinchi darslik yaratgan olim akademik O’razboyev o‘zbek mexaniklarining otasi hisoblanadi. Ustozning sinfdoshi akademik Raxmatulin umrining oxirigacha MGU da talabalarga saboq berdi. O‘zbekistonda kibirnetikaning taraqqiyoti akademik qobilovning nomi bilan chambarchas bog‘liqdir. Zilzilalar tez–tez sodir bo‘lib turadigan bizning respublikamizda zilzilabardosh konstruksiyalar ustida olib borilayotgan ishlarning ahamiyati katta ekanligi sir emas. Bu sohaning o‘tkir bilimdoni akademik T.R.Rashidov yer osti inshootlari seysmik mustahkamligi nazariyasiga ko‘ra qo‘shgan hissasi behad kattadirdir. Akademik Shirinqulovning zamin va poydevorlar sohasida olib borgan ilmiy tadqiqotlari sobiq ittifoq miqyosida tan oligan va ularga yuksak baho berilgan.

• Nazariy mexanika va materiallar qarshiligi kursidan o‘zbek tilida birinchi darslik yaratgan olim akademik O’razboyev o‘zbek mexaniklarining otasi hisoblanadi. Ustozning sinfdoshi akademik Raxmatulin umrining oxirigacha MGU da talabalarga saboq berdi. O‘zbekistonda kibirnetikaning taraqqiyoti akademik qobilovning nomi bilan chambarchas bog‘liqdir. Zilzilalar tez–tez sodir bo‘lib turadigan bizning respublikamizda zilzilabardosh konstruksiyalar ustida olib borilayotgan ishlarning ahamiyati katta ekanligi sir emas. Bu sohaning o‘tkir bilimdoni akademik T.R.Rashidov yer osti inshootlari seysmik mustahkamligi nazariyasiga ko‘ra qo‘shgan hissasi behad kattadirdir. Akademik Shirinqulovning zamin va poydevorlar sohasida olib borgan ilmiy tadqiqotlari sobiq ittifoq miqyosida tan oligan va ularga yuksak baho berilgan.
• Oddiy konstruksiyalar hisobini qo‘lda bajarish mumkin bo‘lsa, muakkab konstruksiyalarning hisobini kompyuterlarsiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Shu boisdan endilikda qurilish mexanikasida kompyuterldardan fodalanish imkonini beradigan analitik va sonli taqribiy usullarning roli ortib bormoqda.

Mustahkamlash uchun savollar:

• 1. Statik aniq sistemalar deb nimaga aytiladi ?
• 2. Qurilish mexanikasi fanining mohiyati va usullari nimalardan iborat ?
• 3. Qurilish mexanikasi fanining qisqacha rivojlanish tarixi va boshqa fanlar bilan uzviy bog‘liqligi deganda nimani tushunasiz ?