Jizzax politexnika instituti "tasdiqlayman"

 
Biogaz qurilmalaridan foydalanishning afzalliklari 

---

Biogaz SO
2
ga nisbatan neytral yoqilg‘i hisoblanadi, undan foydalanish esa 
organik chiqindilarni firmentatsiyasida (chirishida) hosil bo‘layotgan atmosfera 
ajralib chiqishini kamaytiradi. 
CHiritilgan biomassadan olingan o‘g‘it birlamchi xom ashyoga nisbatan yuqori 
sifatga ega. Qattiq biomassalarni biogaz chirishi fermerlarning erlarida 
oziqlantiruvchi moddalarni ikkilamchi moddalarni ekologik xavfsiz bo‘lishini va 
iqtisodiy tomondan samarali qayta ishlashini ta’minlaydi. Biogaz qurilmalar qishloq 
xo‘jalik ehtiyojlari uchun energiya ta’minlash maqsadida ko‘proq ishlatiladi. Hozirgi 
kunda biogaz qurilmalarining rivojlanishi iqtisod nuqtai nazaridan ularni 
yiriklashtirish yo‘nalishlari bo‘yicha bormoqda. (Masalan Daniyada) ammo ko‘p 
davlatlarda kichik va mikrobiogaz reaktorlarga bo‘lgan talab mavjud. 
Nepal va Qirg‘izistonning chekka tog‘li tumanlarida kuniga 100 – 120 litr 
o‘g‘it va 6 – 8 m
3
gaz ishlab chiqaradigan kichik bioreaktorlar o‘rnatilgan. 
Bioreaktorlar go‘ng va maishiy chiqindilar bilan to‘ldiriladi. Nepalda o‘rnatilgan 
qurilmaga undan tashqari insonlar chiqindilari ham qo‘shiladi. Bu esa qurilma 
samaradorligini oshirish bilan birga sanitar sharoitlarni ham yaxshilaydi. 
 
8-amaliy mashg‘ulot. Issiqlik nasoslari, ularning ishlash prinsiplari. 
Reja: 
1. Geotermal issiqlikning iste’molchilari 
2. Issiqlik nasoslari 
 
Geotermal issiqlikning iste’molchilari 
Er osti katlamlari issikliklaridan foydalanib uni boshka turdagi energiyagiyaga 
aylantirib berish bilan shugullanadigan soxa bu geotermal energetika deyiladi.
Er osti katlamlari issikliklaridan foydalanish er osti issik suvlar buloklari 
(geyzerlar) hamda er Xozirgi davrda Dogistonda (Izberbash shaxri), Kamchatkadagi 
Puajetsk daryosi vodiysida zamonaviy geotermal stansiyalari ishlab turibdi. Ular er 
osti issik suvlar buloklari (geyzerlar)dan foydalanilanib ishlaydi. 
Er osti issiq suvlardan issiqlik va elektr ta’minoti tizimlarda energiya manbasi 
sifatida foydalanish mumkin. 
Geotermal issiq suv energiyadan axoli yashash massivi, sanoat ob’ektlari, sport – 
soglomlashtirish markazi, parnik-teplitsa kombinati va balik xujaligi foydalanishi 
mumkin.