Jizzax viloyati Zomin tumani
Download 209.28 Kb. Pdf ko'rish
|
axborat miqdori va uzatish tezligi
- Bu sahifa navigatsiya:
- 8 bit = 1 bayt ya’ni 11110110=8 bit = 1 bayt
- U Kilobayt (Kb) nomlanadi va 2 10 baytga teng. 1024 bayt = 1kilobayt (kbt).
- Eksabayt (ebt)
- 1tbt = 2 10 gbt = 1024gbt = 1024 x1024mbt = 1024 x 1024 x 1024 x1024bayt = 2 40 bayt.1pbt
- 1ebt = 2 60 bayt.
- Mavzu yuzasidan sovollar.
|
Jizzax viloyati Zomin tumani Zomin pedagogika kolleji talabasi Tursumatov Dilshod 2010 Tuman olimpiadasi g’olibi
Talabalar uchun Mavzu: Axborat miqdori va uzatish tezligi
Boshqa fanlarda b’lganidek informatika fanida ham o’lchov birliklari mavjud.Fizika fanida ham vaqt, masofa, ish, harorat va hokozlarning o’lchov birliklari bor.Demak, informatika ham alohida bir fan bo’lib chiqqan bo’lsa uning ham o’lchov birligi bor. Informatika fanida asosiy ashyo axborat bo’lsa, demak biz axboratni o’lchashimiz va o’lchov birliglarini o’rganishimiz lozim. Endi sovol tug’uladi: axboratni qanday o’lchash mumkin ?. Axboratni o’lchash uchun undagi harf, raqam va boshqa belgilarni 0 va 1 raqamlariga almashtiriladi. Misol: 1 raqamini 01deb, A=11010111,B=00110010,AB=1101011100110 010 shunday ko’rinishlarda ifodalanadi. Vaqt o’lchov birliklarini o’zimizga tanishlarini olaylik. 1-soat, 25-minut, 12-daqiqa kabi ifodalanyapti. Ko’rib turubmizki, eng kattasi soat va eng kichigi daqiqa. Kichigidan kattasiga qarab o’lchaniyapti va hamma narsalarni o’lchashda kichigidan kattasiga qarab o’lchanadi. Informatika fanida ham kichikdan kattaga qarab o’lchanadi. Informatika fanida eng kichik o’lchov birligi bu bit hioblanadi.Yuqorida harflarni 0 va 1 raqamiga almashtirgan edik. A=harifini almashtirganimizda 11010111 bu raqamlar hosil bo’lgan edi. Bu raqamlar ichidagi atiga bitta raqam 1 bit hisoblanadi. A raqamini kodlaganimizda 8 ta raqamdan foydalandik, demak A harifimizning miqdori 8 bit. Bitdan ham kattaroq o’lchov birligi bor bu Bayt hisoblanadi. Biz A harifini 8-bit deb o’lchagandek buni 1 bayt desak ham bo’ladi.
Axboratda qatnashgan har bir belgi 1 bayt hisoblanadi. Masalan B= 1bayt, AB=2bayt, Kollej=6 bayt kabi o’lchaniladi.Baytdan ham kattaroq o’lchov birligi mavjud. U Kilobayt
Kilobaytdan ham kattaroq o’lchov birliklari mavjud.Ular
1tbt = 2 10 gbt = 1024gbt = 1024 x1024mbt = 1024 x 1024 x 1024 x1024bayt = 2 40 bayt.1pbt = 2 10 tbt = 1024tbt = 1024 x 1024gbt = 1024 x 1024 x 1024 x 1024 x1024bayt = 2 50 bayt. 1ebt = 2 60 bayt. Biz internet hamda boshqa tarmoqlardan ma’lumotlarni yuklab olamiz ya’ni katta hajimli axboratlarni qabul qilamiz. Qiziqib ko’rganmisiz 1 sekundda qancha ma’lumot qabul qilishiga. Bilmagan bo’lsangiz keling yuqoridagilarga asosan o’rganamiz. Axboratlarni kampyuter yordomida uzatish uchun esa sarflanadigan vaqt uning hajmiga bog’liq. Axboratning vaqtbirligi
o’lchov birligi mavjud.U bod ya’ni 1 sekundda 1 bit axborat uzatish demakdir.
Hozirgi kunda axborat uzatish tezligining o’lchov birliklari sifatidaquydagilar ishlatiladi.
Misol. “Sen kampyutersan”
so’zida necha bayt va necha bit? Yechish: “Sen” so’zida 3ta, “kampyutersan”
so’zida 12ta, belgi (harf) va bu ikki so’z orasida bitta bo’sh joy (probel) bor, jami 12+3+1=16ta belgi mavjud.Har bir belgi 1 bayt hajimga egaligidan, mazkur jumla 16bayt yoki, 1 bayt 8 bitga tengligidan,16 x 8=128 bit hajmga egaligi kelib chiqadi. Javob: 16 bayt yoki 128 bit.
1. Axborot miqdorining qanday o'lchov birliklari bor?
2. Eng kichik axborot miqdorining o'lchov birligi qanday? 3. Axborot uzatish tezligi deganda nimani tushunasiz? 4. Axborot uzatish tezligining qanday o'lchov birliklari bor? Mashqlar. 1. O'z ism-sharifingizda necha bit va bayt axborot borligini hisoblang. 2. "Kelajak yoshlar qo'lida" iborasida necha bayt axborot borligini hisoblang va uni axborotning boshqa o'lchov birliklarida ifodalang. 3. Agar axborot 14 Mbt hajmga ega bo'lsa, u qancha bit, bayt va Kbt ekanligini hisoblang. 4. Agar kitobdagi axborot hajmi 640 Kbt ekanligi ma'lum bo'lsa, uni nechta "kompyuter" so'zi bilan almashtirish mumkin? Download 209.28 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|