Jobasi: Kirisiw 2

Jobasi:

Kirisiw ------------------------------------------------------------------------------------------ 2

Byudjet deficiti: mánisi, túrleri hám payda bolıw sebepleri ----------------------------- 3
Byudjet deficitine strategiyalıq jantasıw jáne onıń dárejesin kemeytiw is-ilajlarınıń tiykarǵı jónelisleri. ---------------------------------------------------------------------------- 7
Byudjet deficitin finanslıq támiynlew derekleri ------------------------------------------- 9
Juwmaqlaw ------------------------------------------------------------------------------------ 11
Paydalanilǵan ádebiyatlar ------------------------------------------------------------------- 12

Kirisiw.
Ekonomikanı modernizaciyalaw shárayatında aldımızǵa júdá kóplep wazıypalar: ekonomikanı turaqlılastırıw, jáhánnıń rawajlanǵan mámleketleri qatarınnan orin alıw, ulıwma alǵanda social jóneltirilgen kúshli demokratiyalıq qádiriyatlarǵa tiykarlanǵan bazar ekonomikasın qáliplestiriw qoyıldı. Ózbekstan Respublikası byudjet sistemasın nátiyjeli basqarıwdıń házirgi kúndegi ámeliyatı teoretikler aldına onıń qatar jańa máselelerine sheshim tabıwdı basli másele etip qoyıp atır. Buǵan baylanıslı byudjet salasında alıp barılıp atırǵan ózgerislerdiń orayında byudjet sisteması byudjetler hám byudjet munasábetlerin túpten ózertiriw, dáramatlar bazasın bekkemlew, ekonomikanı sociallıq-ekonomikalıq rawajlanıwındaǵı tutqan ornın asırıw máseleleri turadı.
2020-jıldan baslap barlıq mámleket maqsetli fondları hám shetten tartılǵan sırtqı qarız qarjları esabınan ámelge asırılıp atırǵan mámleket qárejetleri konsolidatsiyalasqan mámleket byudjetinde sáwlelendirilip, byudjet qamrawi hám ashıqlıq dárejesi kúsheytildi. Xalıq aralıq standartlarǵa muwapıq ulıwma fiskal balansınıń esabın júrgiziw jolǵa qoyıldı.¹
Byudjet sistemasın zárúrli buwını Mámleket byudjeti mámleket ekonomikasın turaqlılıǵın támiyinlewde zárúrli orın tutadı. Respublikamızda sońǵı jıllarda byudjet sistemasında ámelge asırılıp atırǵan reformalar nátiyjesinde Ózbekstan Respublikası óz ekonomikasın turaqlı pát menen rawajlandırıwdı dawam ettirip dúnya bazarında ózin poziciyasin bekkemlep atır.
Byudjet siyasati Mámleket ekonomikasinda eń áhmiyetli buwini bolip esaplanadi, sol ushinda bul tema meni ózine tartti. Byudjet siyasati hám onda byudjet deficiti mende úlken qiziǵiwshiliq oyatti. Sol sebepli olar haqqinda qisqasha túsinik berip ótemen.