2-Topar
Topar
|
Tuqimlas
|
Mag’luwmat
|
1
|
Qasqir tarizliler
|
Qasqırlar kúshli hám haqqan bolǵanlıqtan ózinen úlken haywanlardı da awlawı múmkin. Qasqırlar úy haywanlarına da hújimqıladı Tuqımlasqa qasqır, saǵal, túlki hám enot tárizli iyt kiredi.Olar iyisti júdá jaqsı sezedi. Urǵashı qasqırlar 3—4 ten 13 ke shekem kózi jumuq jalańash bala tuwadı. Olar kúndiz bir tasa jerge jasırınıp aladı, túnde awqat izlep shıǵadı... Haywanlardı jegenine qaraǵanda buwıp, nabıt tedi.sonlıqtan,olardıń sanınıń artıp ketiwine jol qoymaw kerek. Túlki shól hám dalalarda, taw aldı hám tawlı jerlerde, hátteki awıl hám qalalardıń aynalasında da jasaydı. Jazda túlkiler inlerindejasap, 4—5 kózi jumıq bala tuwadı. Gúzde túlkiniń semyası tarqap ketedi. Qısta júni qalıń hám ıssı bolǵanlıqtan inine kirmeydi.
|
2
|
Pishiq tarizliler
|
Pıshıq tárizliler tuqımlasına jolbarıs, gepard, qaplan,qaraqulaq, barıs, ıshıqlar kiredi Pıshıq tárizlilerdiń iyilgen ham ótkir tırnaqları arnawlı qaltashaǵa kirip turadı. Kópshilik pıshıqtárizliler iyisti sezbeydi, biraq jaqsı esitedi. Jolbarıs Qubla Aziya hám Uzaq shıǵısta tarqalǵan; dońız, suwın sıyaqlı úlken haywanlardı wlaydı Jemtigin tırnaqları járdeminde tutıp, keyin tisleri menen uslap turadı..Ózbekistannıń dárya jaǵalarında toǵay pıshıǵı, biyik tawlı jerlerde qarbarısı hám qaraqulaq ushırasadı.
|
3
|
Suwsar tarizliler
|
Ózbekistanda suwsarlardan porsıq, suwsar, qundız, sasıqgúzen laska, norka ushırasadı.Porsıq(qasqaldaq) taw toǵaylarında, toǵay hám dalalarda jasaydı Suwsar tárizliler tuqımlasına tiyisli jırtqıshlardıń ayaqları kelte, denesi jińishke bolıp, tesiklerge kiriwge iykemlesken.. Inlerin tik jarlarǵa, tóbeliklerdiń janbawırlarına saladı; túnde awǵa shıǵadı.
qıyli shıbın-shirkeyler, kemiriwshiler sonday-aq, túsip qalǵan miywelerhám ósimliklerdiń jer astı túynekleri menen awqatlanadı.
|
4
|
Ayiw tarizliler
|
Ayıwlar awqat jetispeytuǵın qıs kúnleri uyqıǵa ketedi. Arktika muzlıqlarında aq ayıw jasaydı. Ayıwlar kúshli hám úlken haywanlar. . Aq ayıw suwda jaqsı júzedi hám súńgiydi; tiykarınan tyulenler hám balıqlar menen awqatlanadı. Ózbekistan haywlarında qonir ayıw ushırasadı. Ol ósimliklerdiń tamırı hám nálleri menen awqatlanadı, geyde shıbın-shirkeyler hám kók surokdı uslap jeydi, jazda miywelerdi jeydiOnıń salmagı 800 kg
|
Do'stlaringiz bilan baham: |