K. Alimova Z. T. Nishanova, G. K. Alimova, A. G‘. Turg‘unboeva m. X. Asranboeva

MrjJ ✓#/»••*•/• ^rarrjtnatih ko 'j-inishini o 'rgangon

tadqi*§otcz-hi olir nJar


K.I.Chukov*kiy!

M.I.Popovi

A.R.Uurlya

P.V*.

c

Bola nutqining faollashishiga

^Tg


[jBolan'ng qiz’qishlarig.3 e'tibor bsrish, uning mazkur yoshign' xtt kmttalur b/lan mu/oqot ga e'tibor qaratish kerak;

iotaga nisbatan murojaat qiiishganda aniq ravon, IJnc ttafl ialand bo Imagan ojozda, hamda bolaga tushunarli bc tgtir icda qauinsh lozim

■.Muloqot jarayonida uy jihozlari. preametlar nomlarir i kirttish vm predmetiar bitan harakat jarayonida emotsional uyg'untashgai 'mrtakona haiakatlar b.lan boyitilgan hikoyalarni aytish kerak.

jSrtak she'r aytish, birgalikda yorqin chiroyii kitoblami tomoq flish;

Imian' gapinshga undovchi vazifalar berish lozim (aytish,darai ‘barish. chaqinsh)


llk bolalik davrida kattalar bilan mukammal
muloqotning tavsiyalari quyidagilar:

Kmttalargm nisbmtmn yotmkchilik hmrmkmt xususiymtlmri orqmli ularning etiborini tortishgm intiiish;


Kattalar bilan prmdmmtii hamkorllkni mtzai bilish, o'xining faoliyatlarida kattalaming ishtirok etishini talab qillsh;


hthonuvchmniik, kattalarga nisbatan ochiqlik va emotsional murrosabatda bo'lish, unda o‘z tuyg'usini uyg'onishi va erkalanishga nisbatan tm'sirchaniik, tfjrli xildagi oiqishlar vm qo'ilab-quvvatlmshlmr;


O'zaro aloqada nutqni feiol ishlata olish


-66-

ko'chib keta beradi. Lefcin bu yoshdagi bolalarda hissiyol: kuchli boMgani uchun ular o’zlarini qiziqtiradigan, hayron qoldiradigan, hissiy kechinmalar uyg’otadigan narsalami idrok qiladilar.

Bu yoshdagi bolalar idrokining, yana farqlanadigan tomoni shundaki, ular idrok qilayotgan narsalami umumlashtira olmaydilar. Atrof-muhitdagi narsalami qanday bo’lsa shundayligicha idrok qiladilar. Bu xususiyat ulaming rasmlami idrok qilishlarida yaqqol ko’rinadi. Masalan, ikki yarim yashar bolaga otning kallasi solingan surat ko’rsatilsa, hayron bo’lib, otning o’zi qarii, deb so’raydi.

Bolalar idrokining takomillashuvida so’z katta £ihamiyatga ega. So’z mohiyati jihatidan umumlashgan xairakterga ega bo'lib, u narsalami umumlashtirish imkonini beradi. Bola so’z yordamida o’xshash narsalami oddiygina guruhlarga ajrata boshlaydi.

4.