K arim a q osim ova

qish log‘i (shahri) haqida, q o‘rqoq quyon, ayyor tulki haqida gap tu za ­
dilar. K eyin savollar asosida bir m avzuga oid bir necha gap tuzib, uni 
yozadilar. Insho uchun iloji boricha tor — aniq chegaralash mumkin 
bo'lgan m avzuni tavsiya qilish foydali. ,,K u z“ mavzusi o'quvchilar 
uchun juda keng mavzu b o ‘lib, bunda o'quvchi um um an kuz haqida, 
kuzda qilinadigan ishlar haqida yozishi m um kin, lekin m avzuning 
aniq chegarasini bilmaydi. O'quvchilarga kuzga oid „Paxta terimiga 
yordam ", „K uz kunlarining birida", „B og'da olm a terdik", „P om idor 
terishga yordam lashdik", „K ech kuzda bog' manzarasi" kabi m avzu­
larni tavsiya qilish mumkin.
O g'zaki va yozm a insho ustida ishlashda mavzu berib, uni yori- 
tishni talab qilishdan tashqari, a w a l material to'plash va shu yig'ilgan 
materiallar asosida mavzuni shakllantirishni tavsiya qilish ham m u m ­
kin. M asalan, kech kuzda tabiatni kuzatish va material yig'ish tavsiya 
qilinadi, kuzatishlar „K ech kuzda" m avzusida insho yozish bilan 
yakunlanadi. Bunda o'quvchilar mavzuni to'liq yoritadilar.
Insho rejasini tuzish. 
Reja har qanday og'zaki yoki yozm a hikoya 
qilishning zaruriy pog'onasi, uning ,,loyihasi“ dir. Kishi o'z nutqi 
haqida o'ylab, asosiy gaplarini belgilab oladi. Insho uchun reja tuzish 
shuning uchun ham zarur. 
1
-sinfda reja rolini o'qituvchi savollari, 
y a ’ni so'roq gapiar tarzidagi reja bajaradi; 
2
-sinfda reja o'qituvchi rah­
barligida jam oaviy tarzda tuziladi; 3—4-sinflarda esa mustaqil tuziladi. 
B oshlan g'ich sinflarda 3—5 talik oddiy reja tavsiya qilinadi.
Bolalar a w a l o'qigan hikoyalariga reja tuzadilar va uni reja asosida 
qayta hikoya qiladilar, keyin bayon rejasini tuzadilar, so'n g bir m av-