K. B. Urazov, S. V. Vaxidov boshqa tarmoqlarda buxgalteriya hisobining xu su si yatl ari

qayta ishlashga qabul qilingan materiallar (810-satr);

o‘matish uchun qabul qilingan uskunalar (830-satr);

ssuda shartnomasi bo‘yicha olingan mulklar (890-satr);

kelgusi davrlarda soliq solinadigan bazadan chiqariladigan xarajatlar (900-satr);

vaqtinchalik soliq imtiyozlari (910-satr);

foydalanishdagi inventarvaxo‘jalikjihozlari (920-satr).

2. 
   Qishloq xo‘jaligi korxonalarida moliyaviy natijalar to‘g‘risida hisobotni to‘ldirish xususiyatlari
   

Moliyaviynatija]arto‘g‘risidahisobotnituzishgaasosbo‘libqishloqxo‘jaligi korxonalarining barcha daromadlari vaxarajatlari, foyda, uning ishlatilishi liisobi uchun modjallangan vaqtinchalik (tranzit) schotlaming ma’lumotlari hisoblanadi. Hisobotning alohida satrlari quyidagi tartibda shakllantiriladi.

Satr kodi	Satr nomi	Satrni to'klirish tartibi
010	Mahsulot (tovarlar. ish va xizmat)larni sotishdan tushgan sof tushum	Yyetishtirilgan qishloq xo'jalik mahsulotlari, tovarlar, ish va xizmatlarni sotishdan tushgan sof tushum hisobi uchun mo‘Ijallangan 9010. 9020, 9030 schotlarning kredit aylanmai summalari yig'indisidan qaytarilgan mahsulotlar( ish, xizmatlar) summalarini, berilgan chegirmalar summalarini (9040 va 9050 schotlarning debet aylanma summalari) ayirish orqali topiladi va daromadlar ustunchasida ko'rsatiladi.
020	Sotilgan mahsulot (tovarlar, ish va xizmat)laming tannarxi	Yyetishtirilgan qishloq xo'jaligi mahsulotlari, tovarlar, ish va xizmatlarning sotish tannarxi hisobi uchun mo'Ijallangan 9110, 9120, 9130, 9140, 9150 schotlarning debet aylanmai summalari vig'indisi xarajatlar ustunchasida ko'rsatiladi.
030	Mahsulot (tovarlar. ish va xizmat)larni sotishning valpi foydasi (zarari)	010 va 020-satrlar summalarining farqi yoziladi. Ijobiy farq olingan foydani ko'rsatadi va u daromadlar ustunchasiga yoziladi. Salbiy farq sotishdan ko'rilgan zararni ifodalaydi va u xarajatlar ustunchasiga yoziladi.
040	Davr xarajatlari, jami	050, 060, 070, 080- satrlarning summalari vig'indisi ko'rsatiladi
	Shu jumladan:
050	Sotish xarajatlari	Sotish xarajatlari hisobi uchun mo'Ijallangan 9410 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasida ko'rsatiladi
060	Ma'muriy xarajatlar	Ma'muriy xarajatlar hisobi uchun mo'Ijallangan 9420 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasida ko'rsatiladi
070	Boshqa operasion xarajatlar	Boshqa operasion xarajatlar hisobi uchun mo'Ijallangan 9430 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasida ko'rsatiladi
080	Kelgusida soliqqa tortiladigan bazadan chiqariladigan hisobot davri xarajatlari	Kelgusida soliqqaa tortiladigan bazadan chiqariladigan hisobot davri xarajatlari hisobi uchun mo'Ijallangan 9440 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasida ko'rsatiladi
090	Asosiy faoliyatning bosliqa daromadlari	Asosiy faoliyatga doir boshqa daromadlar hisobi uchun mo'Ijallangan 9310 - 9390 schotlarning kredit aylanma summalari vig'indisi daromadlar ustunchasida ko'rsatiladi
100	Asosiy faoliyatning foydasi (zarari)	030 satr - 040 satr + 090 satr. Foyda summasi daromadlar ustunchasida. zarar summasi esa xarajatlar ustunchasida ko'rsatiladi
110	Moliyaviy faoliyatning daromadlari, jami	120, 130, 140, 150. 160-satrlar summalarining vig' indisi

	Shu jumladan:
120	Dividendlar ko'rinishidagi daromadlar	Dividendlar ko'rinishidagi daromadlar hisobi uchun moijallangan 9520 schotning kredit ayhmma summasi daromadlar ustunchasiga yoziladi
130	Foizlar ko'rinishidagi daromadlar	Foizlar ko'rinishidagi daromadlar hisobi uchun mo'ljallangan 9530 schotning kredit aylanma summasi daromadlar ustunchasiga yoziladi
140	Uzoq muddatli ijara (lizing)dan daromadlar	Uzoq muddatli ijara (lizing)dan daromadlar hisobi uchun mo'ljallangan 9550 schotning kredit aylanma summasi daromadlar ustunchasiga yoziladi
150	Valuta kursi farqidan daromadlar	Valuta kursi farqidan daromadlar hisobi uchun mo'ljallangan 9540 schotning kredit aylanma summasi daromadlar ustunchasiga yoziladi
160	Moliyaviy faoliyatning boshqa daromadlari	Moliyaviy faoliyatning boshqa daromadlari hisobi uchun mo'ljallangan 9510, 9560, 9590 schotlarning kredit aylanma summalari yig'indisi daromadlar ustunchasiga yoziladi
170	Moliyaviy faoliyat bo'yicha xarajatlar	180, 190, 200, 210 satrlar summalarining yig'indisi xarajatlar ustunchasiga yoziladi
	Shu jumladan:
180	Foizlar ko'rinishidagi xarajatlar	Foizlar ko‘rinishidagi xarajatlar hisobi uchun mo‘ljallangan 9610 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasiga yoziladi
190	Uzoq muddatli ijara (moliyaviy lizing) bo'yicha foizlar ko'rinishidagi xarajatlar	Uzoq muddatli ijara (moliyaviy lizing) bo'yicha foizlar ko'rinishidagi xarajatlar hisobi uchun mo'ljallangan 9610 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasiga yoziladi
200	Valuta kursi farqidan zarariar	Valuta kursi farqidan zarariar hisobi uchun mo'ljallangan 9620-schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasiga voziladi
210	Moliyaviy faoliyat bo'yicha boshqa xarajatlar	Moliyaviy faoliyat bo'yicha boshqa xarajatlar hisobi uchun mo'ljallangan 9630, 9690 schotlarning debet aylanma summalari yig'indisi xarajatlar ustunchasiga yoziladi
220	Umumxo'jalik faoliyati foydasi (zarari)	100-satr+110-satr-170-satr. Foyda summasi daromadlar ustunchasida, zarar summasi esa xarajatlar ustunchasida ko'rsatiladi
230	Favquloddagi foyda va zarariar	Favquloddagi foyda hisobi uchun mo'ljallangan 9710 schotning kredit aylanma summasi daromadlar ustunchasiga va favquloddagi zarariar hisobi uchun mo'ljal-langan 9720 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasiga voziladi

240	Daromad(foyda') soIig‘ini to'lagunga qadar foyda (zarar)	220-satr (+\ -) 230-satr. Foyda summasi daromadlar ustunchasida. zarar summasi esa xarajatlar ustunchasida ko'rsatiiadi
250	Foyda solig‘i	Foyda solig‘i (yagona soliq to'lovi) hisobi uchun mo'ljallangan 9810 schotning debet aylanma summasi xarajatlar ustunchasiga yoziladi
260	Fovdadan boshqa soliqlar va yig'imlar	Fovdadan boshqa soliqlar va yig'imlar hisobi uchun mo'ljallangan 9820,9830 schotlarning debet aylanma summalari xarajatlar ustunchasiga yoziladi
270	Hisobot davrining sof foydasi (zarari)	240 -satr - 250-satr - 260-satr. Foyda summasi daromadlar ustunchasida, zarar summasi esa xarajatlar ustunchasida ko‘ rsatiladi

Nazoratuchun testsavol-javoblari

1. 
   Kelgusi davr xarajatlari qoldig‘i qaysi hisobot shaklida aks ettiriladi?
   

1. 
   buxgalteriya balansida;
   
2. 
   moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobotda; v) xususiy kapital to‘g‘risidagi hisobotda;
   

g) yuqoridakeltirilganhisobotlardaaks ettirilmaydi.

2. 
   Qishloq xo‘jaIigi korxonasining sof tushumi qaysi hisobot shaklida aks ettiriladi?
   

1. 
   buxgalteriya balansida;
   
2. 
   moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobotda; v) xususiy kapital to‘g‘risidagi hisobotda;
   

g) yuqorida keltirilgan hisobotlarda aks ettirilmaydi.

3. 
   Qishloq xo‘jaIigi korxonasining hisobot davrdagi sof foydasi qaysi hisobot shaklida aks ettiriladi?
   

1.