K. B. Urazov, S. V. Vaxidov boshqa tarmoqlarda buxgalteriya hisobining xu su si yatl ari

Birinchidan, yoqilg‘i hamda moylash materiallari bo‘yicha ulaming saqlash vaATVlarga quyishdagi tabiiy kamayishi (bug‘lanishi, to‘kilishi) belgilangan me’yorlar asosida hisobdan chiqariladi.
Ikkinchidan, me’yordagi tabiiy kamayishlar miqdoridan ortiq bo‘lgan yoqilg⁴ i va moylash materiallari miqdori kamomad sifatidatan olinadi.
Uchinchidan, moddiy javobgar shaxslar aybi bilanzanglagan, singan va boshqa sabablarga ko‘rayaroqsiz holatga kelgan ehtiyot qismlar ularga yetkazilgan zarardan hosil bo‘lgan yo‘qotishlar sifatida e’tirof etiladi.
To‘rtinchidan, nomi, markasi, modeli bir xil bo‘lgan, lekin kirim qiymati turlichabo‘lgan ehtiyot qismlar bo‘yicha aniqlangan kamomad va ortiqchalami o‘zaro bir-biri bilan qoplashga rahbaming ijozati bilan ruxsat etiladi.
Ishlab chiqarish zaxiralarining belgilangan me’yorlardagi tabiiy kamayishi ulaming kirim qiymati bo‘yicha avtotransport korxonalarining xarajatlarigakiritiladi. Buxgalteriyada tabiiy kamayish suminasigaquyidagi yozuvlarqilinadi:
Debet Xarajat schotlari (2010,2310,2510,9400);
Kredit 1ООО «Materiallami hisobga oluvchi schotlar» (yoqilg‘i, ehtiyot qismlar va boshqa materiallami aks ettiruvchi tegishli schotlar). Kamomad va yo‘qotishlar sifatida tan olingan ishlab chiqarish zaxiralariga ulaming kirim qiymati bo‘yicha quyidagi yozuv qilinadi: Debet 5910 «Kamomadlar va boyliklarga yetkazilgan zarardan yo‘qotishlar»;
Kredit 1ООО «Materiallami hisobga oluvchi schotlar» (yoqilg‘i, ehtiyot qismlar va boshqa materiallami aks ettiruvchi tegishli schotlar). Ishlab chiqarish zaxiralari bo‘yicha kamomad vayo‘qotishlarning aybdor shaxslar bo‘yniga qo‘yilishi hisobda quyidagicha aks ettiriladi: Debet 4730 «Xodimlaming moddiy zarami qoplash bo‘yicha qarzlari»; Kredit 5910 «Kamomadlar va boyliklarga yetkazilgan zarardan yo‘qotishlan>.
Ishlab chiqarish zaxiralari bo‘yicha kamomad vayo‘qotishlaming aybdor shaxslar bo‘yniga ulaming kirim qiymatidan ko‘p summaga qo‘yilishida o‘rtadagi farq summasiga buxgalteriyada quyidagi yozuv beriladi: