К. P. Аbduraxmanov, V. S. Xamidov

Dinamika – jismlar harakati qonuniyatlarini, harakatning kelib chiqish sabablarini bilgan holda, o‘rganadi.
Statika – jismlar tizimi, to‘plamining muvozanat holati qonunlarini o‘rganadi.

Ilgarilanma harakat

– bu shunday harakatki, unda harakat qilayotgan jism bilan mustahkam bog‘langan istalgan to‘g‘ri chiziq boshlang‘ich holatiga nisbatan paralleligini saqlab qoladi.

Tebranma harakatlar turlari

Aylana bo‘ylab harakat turlari

Klassik mexanika, tezligi yorug‘likning vakuumdagi tezligidan (с 3·108 m/s) sezilarli ravishda kichik tezlikka ega bo‘lgan (v << с) makroskopik jismlarning harakati qonunlarini o‘rganadi.

Yorug‘lik tezligiga yaqin yoki teng tezliklarga ega bo‘lgan mikroskopik jismlar harakati qnunlarini maxsus nisbiylik nazariyasiga asoslangan relyativistik mexanika o‘rganadi. Bu mexanika A.Eynshteynning 1905-1914 yillarda yaratgan nisbiylik nazariyasiga asoslangan.

Kvant mezanikasi mikroskopik jismlarning (molekulalar, alohida atomlar, elementar zarrachalar) harakatlarini, atom va molekulalar tuzilishi va xususiyatlarini ifodalaydi. 1900 yilda, M.Plank issiqlik nurlanishi energiyasi to‘g‘risida ma’ruza qilganidan so‘ng, kvant mexanikasiga asoslangan kvant fizikasi tashkil topgan deb hisoblanadi.

XBT (SI, Système International d’Unités) — xalqaro birliklar tizimi

XBTning asosiy birliklari:

Uzunlik birligi - metr yorug‘likning vakuumda 1/299 792 458 s vaqt intervalida bosib o‘tgan yo‘lidir

Massa birligi – kilogramm kilogrammning xalqaro prototipi massasiga teng bo‘lgan massa birligidir

Vaqt birligi – sekund 133 – seziy atomining asosiy holatidagi ikkita o‘ta nozik energetik sathlari orasidagi o‘tishga tegishli 9 192 631 770 nurlanish davrlariga teng bo‘lgan vaqtga aytiladi.

Vaqt birligi – sekund 133 – seziy atomining asosiy holatidagi ikkita o‘ta nozik energetik sathlari orasidagi o‘tishga tegishli 9 192 631 770 nurlanish davrlariga teng bo‘lgan vaqtga aytiladi.