Kafedrasi bitiruv malakaviy ishi mavzu: uchtepa milliy xunarmandchilik kxkda o

Yog’ochning tovlanishi (yaltirokligi). Yog’och
nurlarning yunalishi va 
zichligiga bogliq holda tovlanadi. Yog’ochning
tovlanishini sun’iy ravishda 
orgtirish uchun loklash, politurlash va mumlash mumkin. 
Yog’ochning teksturasi (tabiiy guli). Randalash, yo‘nish protsessida 
yog’och tolalari, o‘zak nurlari va yillik halqalarni kesish natijasida yog’ochniig 
teksturasi namoyon buladi. SHuni qayd qilish kerakki, yog’och materiallarning 
zichligi qanchalik yuqori bo‘lsa, ularning teksturasi (tabiiy guli) ko‘pincha bir xil 
ko‘rinishda bo‘ladi. Lekin turli bargli daraxtlarning tuzilishi bir-biridan farq 
~ 22 ~ 

---

qilganligi sababli ularning teksturasi ham har xil ko‘rinishda buladi. Yog’ochning
teksturasi yillik halqalarining eniga, ertangi va kechki yogochlik qismining 
ranglaridagi farqiga, tolalarning yirik, mayinligi va yunalishiga ham bog‘liq 
bo‘ladi. Yog’ochni
kesish yo‘nalishi teksturaning o‘zgarishida katta rol uynaydi. 
Masalan, radial va tangental yo‘nalish buyicha tilingan taxtalarni randalash 
natijasida hosil bo‘ladigan tekstura turlicha ko‘rinishda buladi, radial 
yo‘nalish bo‘yicha, tekstura parallel to‘g‘ri chiziqlardan iborat bo‘lsa, tangental 
yo‘nalish buyicha esa burchak yoki konus shaklidagi teksturalar mavjud 
bo‘ladi. O‘zak nurlari va yillik halqalari aniq ko‘rinmaydigan yog’ochlarning 
teksturalari uncha aniq va chiroyli ko‘rinmaydi. 
O‘zak nurlari va yillik halqalari aniq bilinadigan yog’ochlarning tabiiy 
gullari juda chiroyli buladi. Teksturalari chiroyli bulgan yog’ochlardan mebel 
korxonalarida 
pardoz 
materiali 
sifatida, 
qoplovchi 
material—shpon 
tayyorlashda keng foydalaniladi. Yong‘oq, nok, chinor, shumtol, eman kabi 
yogochlar radial va tangental yunalishda tilinganda chiroyli kurinish (gul) lar 
xosil buladi. 
Yog’ochlarda sun’iy gullar ham hosil qilinadi. Buning uchun tolalarning 
yo‘nalishiga parallel qilib yoki ma’lum burchak ostida buyoqlar surtiladi.