Kasbiy ta‟lim fakulteti mehnat ta‟limi va chizmachilik kafedrasi

Hozirgi paytda shovqinning organizmga ta'siri o'rganilmoqda. Masalan, 

Buenos-Ayres laboratoriyalarining birida kalamushlami yerto’lalarga qamab, 

kuchaytirilgan ovoz chiqaruvchi moslamalar o'matib qo’yishgan. Bir necha daqiqa 

> 

o'tgach,  kalamushlar  falaj  holatiga  tushgan,  6  soatdan  keyin  esa  hammasi  o'lgan.  Rus  olimi 

V.I.CHudnovning ma'lumotiga ko’ra, nafas olish, barglaming shivirlashi 10 detsibel, qattiq gapirish 

60-70 db, shahar transportlarining shovqini (mototsikl, avtobus, yuk tashuvchi avtoulov) - o'rtacha 80-

100 db ni tashkil etadi. Reaktiv samolyot shovqini ko'tarilishi paytida 140, kosmik kema (raketa) - 175 

db  ga  teng.  Inson  uchun  20-30  db  zararsiz  hisoblanadi.  Bu  tabiiy  holatdir.  Umuman  odamga  80  db 

ruxsat  etilgan.  130  db  ga  teng  shovqin  insonda  og'riq  paydo  qiladi,  150  ga  ko'tarilganda  chidab 

bo'lmaydi,  180  db  da  metall  chatnab  ketadi.  O'tgan  asming  60-70  yillarida  katta  shahar  yo'llarida 

shovqin o'rtacha 60-70 db ni tashkil etgan bo'lsa, bugungi kunga kelib bu ko'rsatgich 100 va undan 

ham ziyod db ni tashkil etmoqda. Yer kurrasining yirik shaharlarida shovqin miqdori har yili o'rtacha 

1 db ga oshib  bormoqda. Shu bois 50-60 yillardan so'ng shovqin kuchi yana qanchaga ko'payishini 

bashorat  qilish  qiyin  emas.  Hoziming  o'zida  ayrim  mintaqalarda  "shovqindan  ifloslanish"  holatlari 

kuzatilmoqda.  Masalan,  Angliya  aholisini  14,5 millioni  o'z  xonadonlarida  65-70  db  ga  teng  shovqin