Казахстан – 1076,2 тыс чел. Киргизская Р. – 952,1 тыс чел

16. Laos (11,5%)
17. Ozarbayjon (11,4%)
18. Isroil (10,5%)
19. Litva (10,1%)
20. Qozog‘iston (10,0)
jahon sayyohlik tashkiloti maʼlumotlariga koʻra, oʻtgan yili xorijiy sayohatlar soni 1,5 milliardga yetgan. Bu 2018 yilga nisbatan to‘rt foizga ko‘pdir. Shu bilan birga, Frantsiya yil davomida 90 milliondan ortiq mehmon tashrif buyurgan dunyodagi eng mashhur davlatga aylandi.
O'zbekistonda turizmni rivojlantirish
Bugungi kunga kelib turizm jahon iqtisodiyotining yetakchi tarmoqlaridan biriga aylandi. Bu borada O‘zbekistonda turizm sohasini modernizatsiya qilish, sohani barqaror rivojlantirish uchun normativ-huquqiy bazani rivojlantirish va takomillashtirish, xorijlik mehmonlarga xalqaro standartlar asosida xizmat ko‘rsatishni tashkil etishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Mustaqillik yillarida mamlakatimizda xalqning tarixiy-madaniy merosini asrab-avaylash va yuksaltirish, milliy an’ana va urf-odatlarni tiklash, respublikaning diqqatga sazovor joylarini tiklash va tartibga keltirish barobarida bu borada muhim yutuq amalga oshirildi.
Respublikada zamonaviy yuqori samarali va raqobatbardosh turizm majmuasini yaratish maqsadida mustahkam me’yoriy-huquqiy baza shakllantirilib, uning asosini 1999-yil 20-avgustda qabul qilingan “Turizm to‘g‘risida”gi qonun tashkil etadi. Turizm infratuzilmasini takomillashtirish, jumladan, investitsiyalarni jalb qilish, turizm mahsulotlarini diversifikatsiya qilish, ta’lim faoliyatini faollashtirish, soha mutaxassislarini tayyorlash va malakasini oshirish bo‘yicha maqsadli chora-tadbirlar dasturlari ishlab chiqilmoqda.
1992-yilda Prezidentimiz Islom Karimovning farmoni bilan “O‘zbekturizm” Milliy kompaniyasining tashkil etilishi milliy turizm modelini shakllantirishda muhim qadam bo‘ldi. O‘shandan beri tuzilma tarmoq tashkilotlari faoliyatini muvofiqlashtirish, tegishli kadrlar tayyorlash, yangi tashkil etish va mavjud moddiy-texnika bazasini kengaytirish, turizmning barcha turlarini rivojlantirishni rag‘batlantirish, ichki va tashqi investitsiyalar oqimiga ko‘maklashish; xorijiy tadbirlarda faol ishtirok etish, yirik xalqaro forumlar tashkil etish.
Bu borada ko‘rilayotgan chora-tadbirlar samarasi go‘zal hududimizga kelayotgan sayyohlar soni ortib bormoqda. Shunday qilib, har yili dunyoning turli burchaklaridan 2 milliondan ortiq kishi O‘zbekistonga tashrif buyuradi. Chet ellik mehmonlarning geografiyasi keng. Mamlakatimizga, ayniqsa, Germaniya, Fransiya, Italiya, Koreya Respublikasi, Yaponiya, Xitoy, Malayziya, Rossiya, Hindiston kabi davlatlar fuqarolari manzur bo‘lmoqda.
O‘zbekiston mustaqillikning dastlabki yillaridan xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikni faol oshirib, ushbu istiqbolli yo‘nalishdagi hamkorlikni chuqurlashtirish bo‘yicha muntazam tashabbuslar bilan chiqmoqda.
Respublikaning 1993-yilda BMT Jahon sayyohlik tashkilotiga (YuVTO) kirishi ichki turizm yilnomasidagi muhim bosqich bo‘ldi. U bilan hamkorlik doirasida 1994 yilda dunyoning 19 davlati Ipak yo‘li bo‘ylab sayyohlik bo‘yicha Samarqand deklaratsiyasini qabul qildi. 1999 yilda YUNVTO, YUNESKO va Yevropa Kengashi tomonidan qo‘llab-quvvatlangan turizm va madaniy merosni saqlash bo‘yicha Xiva deklaratsiyasi qabul qilindi. 2002-yilda “Ipak yo‘li bo‘ylab turizm to‘g‘risida”gi Buxoro deklaratsiyasida barqaror turizmning afzalliklari ta’kidlangan va bu yo‘nalishda madaniy va ekologik turizmni rag‘batlantirish bo‘yicha aniq chora-tadbirlar belgilab berilgan.
Bundan tashqari, respublikaning jahon turizm industriyasidagi alohida o‘rni e’tirof etilgan holda 2004-yilda Samarqandda Buyuk Ipak yo‘lida turizmni rivojlantirishni muvofiqlashtirish maqsadida YUNVTOning mintaqaviy vakolatxonasi ochildi. Qayd etish joizki, bunday idora faqat ikki davlatda – Yaponiya va O‘zbekistonda mavjud. Uning asosiy vazifasi nafaqat mintaqaviy, balki xalqaro turizmni rivojlantirish yo‘nalishlarini belgilashdan iborat.
Respublika rahbariyatining sa’y-harakatlari bilan keyingi yillarda turizm infratuzilmasi ancha yuqori darajaga ko‘tarildi. Jumladan, mamlakatimizda 1176 ta turistik tashkilot, jumladan, 621 ta turoperator, 555 ta mehmonxona obyektlari muvaffaqiyatli faoliyat yuritmoqda. 25 mingdan ortiq o‘rinli mehmonxonalarning keng tarmog‘i zamonaviy xalqaro standartlarga javob beradi.
Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda infratuzilma obyektlarini qurish va rekonstruksiya qilish bo‘yicha amalga oshirilgan chinakam keng ko‘lamli ishlar tufayli 11 aeroport xalqaro bandargoh maqomini oldi. “O‘zbekiston havo yo‘llari” Milliy aviakompaniyasining Boeing va Airbus avialaynerlaridan iborat zamonaviy qulay samolyotlari Yevropa, Osiyo, Yaqin Sharq va Amerikaning 40 dan ortiq shaharlariga muntazam parvozlarni amalga oshiradi. 2016-yilda mamlakat fuqaro aviatsiyasi parki ikkita eng zamonaviy “orzular layneri” – Boeing Dreamliner bilan to‘ldiriladi.
O‘zbekistonga tashrif buyurgan sayyohlar respublikaning diqqatga sazovor joylariga va temir yo‘l orqali borish imkoniyatiga ega. Shunday qilib, doimiy va tezyurar poyezdlardan tashqari, Toshkent, Samarqand va Qarshi shaharlari o‘rtasida Ispaniyaning Talgo kompaniyasida ishlab chiqarilgan tezyurar Afrosiyob poyezdlari har kuni qatnaydi, bu esa mehmonlarga xizmat ko‘rsatish sifatini sezilarli darajada yaxshilagan va sayohat vaqtini qisqartirgan. Bundan tashqari, 2016-yil iyun oyida dunyo O‘zbekistonda turizm va transport sohasini rivojlantirishda yana bir yutuq bo‘ldi – go‘zal Farg‘ona vodiysini mamlakatimizning qolgan hududlari bilan bog‘lagan elektrlashtirilgan Angren-Pop temir yo‘l liniyasining ochilish marosimi bo‘lib o‘tdi.
So‘nggi yillarda O‘zbekistonda sayohatning yangi turlari, jumladan, ekoturizm faol joriy etilmoqda. Respublikada qo'riqxonalar, milliy bog'lar, pitomniklar, qo'riqxonalar, tabiat yodgorliklari, biosfera rezervatining mavjudligi ekoturizmni juda istiqbolli yo'nalishga aylantirmoqda.
Bundan tashqari, mamlakatimizda geoturizm, tibbiy turizm, shuningdek, alpinizm va rafting rivojlangan. Hududlarda dam olish zonalari, qulay infratuzilma obyektlari barpo etilmoqda. Masalan, Toshkent viloyatidagi “Chimyon”, “Beldersoy” va “Chorvoq” sport-sog‘lomlashtirish markazlarida chang‘i va boshqa qishki sport turlari bilan shug‘ullanish uchun zarur shart-sharoit yaratilgan. Bu yerda uzunligi 300 dan 3 ming metrgacha boʻlgan turli tipdagi togʻ yoʻllari qurilgan. Dam oluvchilar teleferikga maxsus lift yordamida chiqishlari mumkin.
O‘zbekistonda turizmning gastronomik yo‘nalishi ham ommalashib bormoqda, uning rivojlanishi palov va boshqa milliy taomlarni mamlakatning taniqli brendiga aylantirish imkonini berdi.
Turizm sohasining hozirgi o‘sish dinamikasi uning uchun kadrlar tayyorlash tizimini mavjud voqeliklar va istiqbollarni hisobga olgan holda modernizatsiya qilish zarurligini tasdiqlaydi. Davlatimiz rahbarining 1999-yil 30-iyunda qabul qilingan “O‘zbekistonda turizm sohasi uchun malakali kadrlar tayyorlash to‘g‘risida”gi farmoni hamda ushbu sohada malakali mutaxassislar tayyorlash bo‘yicha qator ta’lim muassasalarining tashkil etilishiga xizmat qildi. Vazirlar Mahkamasining 2012-yil 10-oktabrdagi “O‘zbekiston Respublikasida turizm sohasini yanada qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori.
Bugungi kunga qadar mamlakatimizda ushbu sohada mutaxassislar tayyorlaydigan 5 ta oliy ta’lim muassasasi faoliyat ko‘rsatmoqda: Samarqand iqtisodiyot va servis instituti, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti, Buxoro va Urganch davlat universitetlari, shuningdek, Toshkent shahridagi Singapur menejmentni rivojlantirish instituti. Har yili oliy o‘quv yurtlarini ushbu mutaxassislik bo‘yicha tamomlagan 500 dan ortiq talaba bakalavriat, 40 dan ortiq esa magistratura darajasini oladi. Shuningdek, 12 ixtisoslashtirilgan kasb-hunar kollejini 3,5 ming nafardan ortiq kadrlar bitirmoqda. Mamlakatimizda muntazam o‘tkazib kelinayotgan yirik tadbirlar O‘zbekiston turizm sohasini jadal rivojlantirishni ta’minlash, jahon bozorida mamlakatimiz obro‘sini shakllantirish va saqlashda muhim ahamiyat kasb etmoqda. Har yili oʻtkaziladigan eng muhim tadbirlardan biri “Ipak yoʻlida turizm” Toshkent xalqaro sayyohlik yarmarkasidir
Respublikamizning sayyohlik salohiyatini keng namoyish etish maqsadida xorijda o‘tkaziladigan xalqaro yarmarka va ko‘rgazmalarda mamlakatimiz vakillari ham muntazam ishtirok etib kelmoqda. Ularda ishtirok etish jahon turizm bozoridagi so‘nggi tendensiyalardan xabardor bo‘lish, xo‘jalik shartnomalari tuzish, xorijiy hamkorlar bilan hamkorlikni rivojlantirish imkonini beradi.
Shunday qilib, O‘zbekistonda turizm sohasining jadal rivojlanishi, jumladan, tarixiy-madaniy merosga hurmat, xalqaro standartlarga to‘liq javob beradigan infratuzilmaning yaratilishi, xalqaro aloqalarning mustahkamlanishi mintaqamizni dunyoning eng ko‘p sayyohlar tashrif buyuradigan mamlakatlaridan biriga aylantirdi. dunyo.

"Jaxon" IA

(maqola “O‘zbekturizm” Milliy kompaniyasi ma’lumotlari asosida tayyorlangan)