Keldiyorov Dilshod kiberx mustaqil ish

---

731-21-guruh talabasi
Keldiyorov Dilshod
Mavzu: Identifikatsiya va autentifikatsiya (Esse,tezis)
Reja:
1.Identifikatsiya, autentifikatsiya, avtorizatsiy haqida asosiy tushunchalar
2.Autentifikatsiyadagi muammolar
3.Xulosa
Ushbu maqola autentifikatsiya tizimlarida eng katta muammo sifatida
foydalanuvchining autentigikatsiya vositasiga begona shaxslarning egalik qilishi
ko’rsatilgan. Shu muammoni bartaraf etish uchun biometrik vositalar keltirilgan.
Kalit so’zlar: autentifikatsiya, biometrik, barmoq izi, parol, avtorizatsiya.
1.Bu bazaviy tushunchalarning o‘rtasidagi farqni bilmay turib, axborot xavfsizligi
sohasini o‘zlashtirib bo‘lmaydi.
Biz identifikatsiya, autentifikatsiya, avtorizatsiya nima ekanligini va ushbu
tushunchalar orasidagi farqni bilib olamiz.
Identifikatsiya nima?
Identifikatsiya — bu subyektni, uning identifikatori (boshqachasiga aytganda
bu ism, login yoki raqam bo‘lishi mumkin) yordamida tanib olish protsedurasidir.
Identifikatsiya biror-bir tizimga (masalan, operatsion tizimga yoki elektron
pochta xizmatiga) kirishga uringan paytingizda amalga oshiriladi.
Murakkabmi? Keling unda misollarga o‘tamiz, birato‘lasi identifikator
tushunchasiga to‘xtalib o‘tamiz.

---

VKontakte ijtimoiy tarmog‘idagi identifikatorga misol
Bizga notanish raqamdan qo‘ng‘iroq qilishsa nima qilamiz? To‘g‘ri, “Kim bu?” deb
so‘raymiz, ya’ni ismini bilamiz. Ushbu holatda ism aynan identifikatordir,
suhbatdoshimizning javobi esa — identifikatsiya hisoblanadi.
Identifikator bo‘lishi mumkin:
- telefon raqami;
- pasport raqami;
- E-mail;
- ijtimoiy tarmoqdagi sahifa raqami va hokazo.
Autentifikatsiya nima?
Identifikatsiyadan so‘ng autentifikatsiya amalga oshiriladi: