Kesilayotgan qatlam shakllari

Kesilayotgan qatlam shakllari

Reja:

•  
• Metallarni kesib ishlash sohasidagi dastlabki tushunchalar.
• Kesuvchi asbobning konstruktiv elementlari.
• Tokarlik keskichining kesuvchi qismi.

MetaIlarni kesib ishlash sohasidagi dastlabki tushunchalar

• MetaIlarni kesib ishlash sohasidagi dastlabki tushunchalar
• Mashina va mexanizmlarning ko'pchilik detaUari qirindi olish orqali zarur boigan geometrik shakl, o'lcham va sirti(yuza)ning tozaligiga erishiladi. Zagotovkadan uning qo'yilma (припуск) deb ataluvchi qismini kesib ishlash uchun zagotovka va kesuvchi asbobga turli hara-katlar uzatiIadi. Bu harakatlar asosiy va yordamchi harakatlarga bo'hnib, asosiy harakatning o'zi bosh (yoki kesish) harakati (v) va surish harakati (s) ga boiinadi.

• Yo'nib ishlash sxemasi 2.1-rasmda keltirilgan boiib, unda shartli ravishda ishIov o'tayotgan zagotovka stanokka o'rnatilgan va mahkam-langan. Kesuvchi asbobning zagotovkaga nisbatan egalla-gan vaziyati hamda ularga uza-tilgan harakatlar ko'rsatilgan.
• Kesish jarayonida zago-tovkada quyidagi uchta yuza ajratib ko'rsatiladi:

• - ishlov beriladigan yuza (/), bu yuza ishlov berish natijasida qisman yoki butun-Iay kesib ajratiladi;

ishlov berib ishlangan yuza (3), bu yuza qirindi olish natijasida hosil bo'ladi;

• ishlov berib ishlangan yuza (3), bu yuza qirindi olish natijasida hosil bo'ladi;
• kesish yuzasi (2), bu yuza ishlanayotgan zagotovkada kesuvchi asbobning bosh kesuvchi qirrasi vositasida to'g'ridan-to'g'ri hosil bo'ladi.
• Shuningdek erkin va erkin bo'lmagan kesish sxemalarini ko'rsatish mumkin. Erkin kesishjarayonida faqat birgina bosh kesuvchi qirra qat-nashganda, erkin bo'lmagan kesish esa bosh kesuvchi qirradan tashqari yordamchi kesuvchi qirra

• ham qatnashganda yoki egri chiziqli kesish qirrasiga ega bo'lgan kesuvchi asbobdan foydalanganda kuzatiladi. Bunday sxemalar bo'yicha kesishjarayonida hosil bo'ladigan qirindining kesimi turli ko'rinishga ega bo'ladi:
• Detallarnig fazoviy shakli turli geometrik yuzalar birikmasidan iborat bo'lib, bunday yuzalarni shakllantirishda asosan quyidagi to'rt usuldan foydalaniladi:
• nusxa tushirish usuli bo'yicha yuzalarni hosil qilishda asbob kesuvchi qirrasining shakli detal ishlanayotgan yuzaning yasovchisiga mos bo'ladi.
• iz hosil qihsh usulida kesish harakatlari shakllantiruvchi hisoblanadi.

urinma usuli bo'yicha shakJ hosil qiluvchi harakat sifatida su-rish harakati ahamiyatli bo'ladi (masalan, frezalashda)

aylanib o'tish (obkat) usulida asbob tig'ining ketma-ket joy-lashgan qator holatlarini aylanib o'tuvchi chiziq shakllantiruvchi bo'ladi (masalan, tish frezalash yoki kertishda).

Tokarlik keskichi elementlari va geometriyasi

Metall kesuvchi asbobning barcha turlari, shu jumladan tokarlik keskichlari, quyidagi ikki qismdan iborat:

Adabiyotlar ro'yxati:

• JT. В. Перегудов, A X- Хошимов вабошк,. Автоматлаштирилган корхона станоклари.—Т.: Узбекистон, 1999.
• Грановский Г.И. и др. Резание металлов: Учебник для машиностр. и приборостр. спец. вузов.-М.: Высш. шк., 1985.
• Технология обработки конструкционных материалов: Учебникдля машиностр. спец. вузов. Под ред. П.Г. Петрухи.—М.: Высш. шк., 1991.
• Бобров В.Ф. Основы теории резания, Машиностроение, 1975.
• Армарего И. Дж. Обработка металлов резанием. Перевод с англ. —М.,1977.
• Зорев. H. H. Вопросы механики процессарезания металлов. —M, Машгиз,1956.
• Резников A.H. Теплофизика процессов механической обработки материалов.—М,.1981
• Справочник технолога-машиностроителя, т.т.1 и 2.-M., Машиностроение,1972 .