Kesim. Ot kesim va fe’l kesim


Download 4.46 Kb.
Sana03.06.2024
Hajmi4.46 Kb.
#1841516
Bog'liq
kesim ot kesim fe\'l kesim

Kesim. Ot kesim va fe’l kesim

Gapni maydonga keltirish, fikrni ifodalash jihatidan kesimning gapdagi ahamiyati juda katta. U hukmni ifodalovchi, gapning asosiy belgilarini ko'rsatuvchi eng muhim bo'lakdir. Gapda ega ham, ikkinchi darajali bo'laklar ham bevosita yoki bilvosita kesimga bog'lanadi.

  • Gapni maydonga keltirish, fikrni ifodalash jihatidan kesimning gapdagi ahamiyati juda katta. U hukmni ifodalovchi, gapning asosiy belgilarini ko'rsatuvchi eng muhim bo'lakdir. Gapda ega ham, ikkinchi darajali bo'laklar ham bevosita yoki bilvosita kesimga bog'lanadi.

Kesim gap markazi bo’lib, u tasdiq, inkor, zamon, mayl, shaxs-son ma’nolarini, hukmni ifodalab keladi, gapning boshqa bo’laklarini o’z atrofida birlashtiradi.

  • Kesim gap markazi bo’lib, u tasdiq, inkor, zamon, mayl, shaxs-son ma’nolarini, hukmni ifodalab keladi, gapning boshqa bo’laklarini o’z atrofida birlashtiradi.

Kesim nima qildi? nima qilyapti? nima qiladi? nechanchi? qanday? Kabi so'roqlarga javob bo'ladi.


Kesim tuzilishiga ko'ra 2 xil bo’ladi:
murakkab kesim
sodda kesim

Kesimning ifodalanishiga ko’ra turlari

  • Ot kesim
  • Fe’l kesim

Eslab qoling

  • Fe'ldan boshqa so'z turkumlari (ot, sifat, son, olmosh, ravish, taqlid so'z bilan), shuningdek, fe'lning harakat nomi shakli bilan ifodalangan kesim ot kesim deyiladi.

g) modal "so'z bilan: Yo 'qoling, siz bilan adi-badi aytishishga vaqtim yo'q!
f) ravish bilan: Sizdan umidim ko'p.
e) olmosh bilan: Maqsadim shu. O'zim har joy daman, ko'nglim sandadur.
d) son bilan: Bimiki — mingga, mingniki — tumanga. Bu birinchisi.
b) sifat bilan: Usti yaltiroq, ichi qaltiroq.
a) ot bilan: Teshaboy ashaddiy dushmanu, siz xizmatini qilayotgan depo xo'jayini do'stmi? Yaxshi ro'zg'or — jannat, yomon ro'zg'or do'zax.
Ot kesimlar quyidagicha ifodalanadi:

Fe'l kesimlar quyidagi ko'rinishlarga ega:

  • a) sof fe'l kesimlar:
  • Men maktabga boraman.
  • b) ravishdosh bilan ifodalangan kesim:
  • It hurar — karvon o'tar. Po 'lat xatni kecha yuborgan.

Topshiriq Ot kesim va fe’l kesim ishtirok etgan 5 ta gap tuzing

Aqlingizni charxlang

  • 1. Kesimlar qanday belgilariga ko 'ra fe’l kesim va ot kesim turlariga bo'linadi?
  • 2. Qanday kesimlar fe'l kesim hisoblanadi?
  • 3. Qaysi turkum so 'zlari bilan ifodalangan kesimlar ot kesim hisoblanadi?
  • 4. Qaysi turkum so 'zlari bilan ifodalanishiga ko'ra kesim necha xil bo’ladi?
  • 5. Kesimning tuzilishiga ko 'ra turlarini ayting.

E’TIBORINGIZDAN XURSANDMIZ!


Download 4.46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling