Kiberxavfsizlik va kriminalistika

14) Port tushunchasi va port skanerlari;
Port tushunchasi
Port bu – mantiqiy bog’lanish tuguni hisoblanib, bu portlar yordamida mantiqiy kerakli protokolga bog’lanish hosil qilinadi. Ixtiyoriy so’rov biron manzildagi aynan kerakli portga murojaat qilinadi va javob qaytarishda esa so’rov kelgan portga qayta jo’natiladi. TCP/IP da har bir protokol uchun port mavjud. Ularning umumiy soni 65535 ta. Portlar quyidagicha bo’ladi:
Taniqli portlar:



15) Honeypots tushunchasi va uning vazifasi;
Tarmoq xavfsizligida honeypots, tarmoqning xavfsizligi uchun qo'shimcha himoya qurilmalari hisoblanadi. Honeypots, yolg'onchi xakerlar (hackers) yoki malumot yo'qotishga urinuvchi kimsalar kabi tarmoq xavfsizligi xavfli xalqaro xakerlarini to'plash uchun o'zgartirilgan xususiyatli tizimlardir.
Honeypot, haqiqiy tizimlarning o'rniga tuzilgan va xavfsizlikda tegishli amalga oshirilgan bir xosting serveri, proksi yoki virtual tizim bo'lishi mumkin. Honeypot, yolg'onchilar uchun o'zlarining hedeflarini yaratadi va ularning ularning tarmoqga kirishiga yordam beradi. Honeypot, haqiqiy tizimlardan turli xil qurilmalar bilan birga ishlaydi va tarmoqning o'ziga qarshi yo'nalishdagi hujjatlarni aniqlashga yordam beradi.
Honeypotning vazifalari quyidagilardir:
Xackerlar haqida ma'lumot to'plash: Honeypotlar, tarmoqga kirib kelayotgan xackerlar haqida ma'lumotlarni to'playdi. Ushbu ma'lumotlar, xackerlar tomonidan qanday qo'llanilishini, ularning faoliyati va qo'llanish usullarini aniqlash uchun yordam beradi.
Vulnerability testing: Honeypotlar, tizimlarda mavjud xavfsizlik bo'yicha aylanishlar haqida ma'lumotlarni to'playdi. Ushbu ma'lumotlar, vulnerability testlarini amalga oshirishga yordam beradi.
Tarmoq xavfsizligini aniqlash: Honeypotlar, tarmoq xavfsizligi uchun qo'shimcha himoya qurilmalaridir. Ular, tarmoqda xavfsizlik bo'yicha aniqlanishsiz o'ta yurganlar haqida ma'lumotlarni to'playdi va ularni kuzatib borish uchun yordam beradi.
Incident response planning: Honeypotlar, hujjatlarni to'playdi, muharrirlar qilgan ishlar tarixi va boshqa ma'lumotlarni saqlash uchun yordam beradi. Incident response planning-da muhim ma'lumotlar ro'yxatga olingan va uni to'plash uchun, honeypot dan foydalaniladi.