Kichik lirik janrlar badiiyati

Musabba' (arabcha-yetti) — har bandi yetti misradan iborat bo‘lgan she'r shakli ekanligi. Musabba'ning qofiyalanish tartibi.
Musamman (arabcha-sakkiz) — bandi sakkiz misradan iborat bo‘lgan she'r shakli ekanligi. Musammanning qofiyalanishi.
Muashshar (arabcha-o‘n) — har bandi o‘n misradan iborat bolgan she'r shakli ekanligi. Muashsharning qofiyalanish tartibi. Mumtoz adabiyotdagi mashhur musammatlardan namunalar.
Tarkibband bir necha banddan tarkib topgan she'r shakli bo‘lib, har bandning o‘ziga maxsus qofiyalanish tizimi mavjudligi. Biroq har bandning so‘nggi misralarining mustaqil qofiyalanishi bilan farqlanishi.
Tarje'band bir necha banddan tashkil topgan she'r shakli bo‘lib, birinchi qismning oxirgi ikki misrasi har qismning oxirida qaytarilib turishi bilan farqlanadigan she'r shakli ekanligi. Navoiy va Mashrab tarkibband va tarje'bandlaridan namunalar.
She'riy san'atlar


1. Lafziy san’atlar. She'riy san'atlarning badiiy nutq go‘zalligiga asoslangan badiyat hodisasi ekanligi. Mumtoz adabiyotda she'riy san'atlar alohida ilm («ilmi sanoye'» yoki «ilmi bade'») sifatida o‘rganilishi. She'riy san'atlarning aruziy asoslari. She'r san'atlarining turlari: lafziy, ma'naviy va lafziyu ma'naviy kabi san'atlar.
Lafziy san'atlarning badiiy nutqning tovush jihati bilan bog‘langanligi. Lafziy san'atlarga ko‘pincha shakl hodisasi sifatida qaralishi. Lafziy san'atlarning asosi — «alfozni ma'nig‘a tobc qilinishi» (Atouloh Husayniy).
Tajnis (arabcha-jinsdosh) — yozilishi va aytilishi bir xil bo‘lgan ikki misra so‘zlarining bir vazn va qofiyada kelishiga asoslangan san'at turi ekanligi.
Mulama' (arabcha-har xil) — baytning bir misra bir tilda, ikkinchi misrasi boshqa tilda yozilishiga asoslangan she'riy san'at turi ekanligi. Fors manbalarida bu san'atni «shiru shakar» deb ham atalishi. Sharq adabiyotida bunday she'rlar arab-fors, arab-turk, fors-turk tillarida kelishi.
Muammo (arabcha-yashirin) — bayt tarkibida maxsus qoidalar bilan biror ismning yashirin kelishiga asoslangan san'at ekanligi. Ayrim manbalarda ushbu san'atga adabiy janr sifatida qaralishi. Alisher Navoiy muammolari.
Tarix — arab yozuvidagi har bir harf shakllari biror raqamni ifodalangan holda ularaing qo‘shilishidan hosil bo‘lgan so‘zlar asosida tug‘ilish, o‘lim, to‘y, taztga chiqish, bino solish voqealari sanalariga bag‘ishlanishi. «Abjad hisobi» haqida ma'lumot.