Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari. I. Kimyoning asosiy tushunchalari. Atom


Download 392.03 Kb.
bet2/3
Sana14.12.2020
Hajmi392.03 Kb.
#167020
1   2   3
Bog'liq
Kimyoning asosiy tushuncha va qonunlari. I. Kimyoning asosiy tus


Allatropiya

1.Allatropiyaga berilgan to’g’ri berilgan to’g’ri ta’rifni ko’rsating

A)bir element atomlaridan turli oddiy moddalar hosil bo’lishi

B)bir molekuladan turli oddiy moddalar hosil bo’lishi

C)bir murakkab moddadanturli oddiy modda hosil bo’lishi

D)ikki element atomlaridan turli oddiy modda hosil bo’lish

3. қайси элементлар аллотропик шаклларга эга эмас? 1)кислород; 2)водород; 3)фтор 4)азот; 5)углерод.

A)1, 5 B)1, 2 C)2, 3 D)2,3,4

4. Таркибида аллотропик шакл ўзгаришларига эга бўлган элементли моддалар қаторини белгиланг: 1)аммоний гидрофосфат; 2)аммоний дигидрофосфат; 3)аммоний хлорид; 4)сильвинит; 5)фосфат кислота; 6)аммоний сульфид.

A)1, 2, 5, 6 B)3, 4 C)1, 5 D)2, 3, 4, 6

5 қуйидаги моддалар тўпидан қайсиниси аллотропик шаклларга хос?

A)сув, буғ, муз B)сув, туман, шудринг C)водород, хлор, кислород

D)олмос, графит, карбин

6.Qaysiqatordagielementlarallotropikshaklga ega?

A)kislorod, uglerod, fosfor, oltingugurt;

B)fosfor, qalay, kislorod, xlor;

C)kislorod, vodorod, fosfor, oltingugurt;

D)kislorod, fosfor, azot, uglerod

7. S ning allotropik shakli temperaturaga bog’liq xolda o’zgarishi hodisasi nima deyiladi?

A)Enantiotropiya B)tovtomeriya C)Depozitsiya


8. Noto`g`ri malumotni toping…

A)kimyoviy belgilar elementning atom og`irligi B)kimyoviy formula moddaning nomini ko`rsatadi

C)O elementining modifikatsiyalar 2ta

D)S ning kristall tuzilishi plastik ko`rinishi mavjud

9.Quyidagi qaysi allatropik shakil ko’rinishining nur sindirish ko’rsatkichi yuqori.

A)olmos B) grafit C)karbin D) fullerin

10. Quyidagi moddalaming nechtasi tarkibida allotropik shakl ko‘rinishli element mavjud?

l)ammiak; 2) vodorod sulfid; 3)malaxit; 4) oshtuzi;

5) ohaktosh; 6)kaliy bromid.

A)3 B)4 C)1 D)2

11. Tabiiy oltingugurt ... holatda uchraydi. 96°C dan yuqorida asta-sekin ... oltingugurtga o’tadi. Agar oltingugurtni 350-400°C gacha qizdirib, sovuq suvga solsak, kristall bo’lmagan ... oltingugurtga aylanadi.

A)monoklonik; plastik; rombik

B)rombik; plastik, monoklonik

C)monoklonik; rombik; plastik

D)rombik; monoklonik; plastic

12.Sublimatsiya jarayoniga qaysi moddalami misol qilish mumkin? 1) suv; 2) «quruq muz»; 3) brom; 4) karbonat angidrid; 5) yod; 6) naftalin.

A)2,4,5,6 B)l,3 C) 2,5,6 D) 2,4,6

13.Allotropiyaga oid fikrlarning to’g’rilarini aniqlang.

1) galogenlarda allotropiya hodisasi kuzatiladi;

2) xalkogenlarda allotropiya hodisasi kuzatiladi;

3) ozon kislorodning allotropik ko’rinishi;

4) fullerin fosforning allotropik ko’rinishi

A) 2, 3 B) 1, 2, 3, 4 C) 1, 2, 3 D) 2, 3, 4

14.Quyidagi elementlardan nechtasida allotropiya hodisasi kuzatilmaydi?

Ftor, qalay, brom, selen, tellur, yod, kislorod, fosfor

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5

15.Quyidagi elementlardan qaylarida allotropiya hodisasi kuzatiladi?

1)Ftor, 2)qalay, 3)brom, 4)selen, 5)tellur, 6)yod, 7)kislorod, 8)fosfor

A)2,4,5,7,8 B) 2,4,7,8 C) 1,3,6 D) 1,3,5,6

16.Elementning allatropik shakllari qaysi xossalari bilan farq qilmaydi?


A)molekula tarkibidagi atomlar soni bilan

B)kimyoviy xossalari bilan

C)fizik xossalari bilan

D) tarkibidagi atomlar turi bilan


17. Quyida qaysi biri uglerod elementi allotropik modifikatsiyasi emas?

A) olmos B) grafit C) karbin D) qurum

18. Tabiiy oltingugurt qanday ko‘rinishida uchraydi?

A) rombik kristallar B) monoklinik

C) plastik D) oltingugurt guli

19. Quyida qaysi biri oltingugurt elementi allotropik modifikatsiyasi emas?

A) rombik kristallar B) monoklinik

C) plastik D) kvadrat

20. Oltingugurtning allotropik shakllari yondirilganda nima hosil bo‘ladi?

A) S8 B) S2O C) SO2 D) SO3

21. Quyidagilarni nechtasi allotropic shaklga xos?

Qurum, karbin, olmos, rombik oltingugurt; oq fosfor, qorakuya, fulluren, plastik oltingugurt, pista ko’mir;

A) 5 B) 8 C) 6 D) 9

22. Molekular tuzilishli moddalarni fizik xossalarini ayting?

1) odatdagi sharoitda — gazlar; 2) odatdagi sharoitda- suyuqliklar; 3) qattiq bo’lsa oson suyuqlanuvchan;

4) molekulyar Kristal panjarali;

A) 1,2 B) 2,3,4 C) 1,2,3,4 D) 1,2,3

23. Quyida qaysi biri uglerod elementi allotropik modifikatsiyasi emas?

A) olmos B) grafit C) karbin D) qorakuya

24. Allotropik shakl o‘zgarishlarning mavjudligi nimadan kelib chiqadi?

1) molekuladagi bir xil atomlarning soni;

2) joylashuvi biror tarzda o‘zgarishidan;

3) kristal panjara turi; 4) gibridlanish turi;

A) 1,2 B) 1,3,4 C) 1,2,3,4 D) 3,4

5. Rombik oltingugurt 96°C dan yuqorida qanday bo’ladi?

A) plastik oltingugurtga aylanadi

B) monoklinik oltingugurtga aylanadi

C) oltingugurt guliga aylanadi

D) kvadrat oltingugurtga aylanadi

26. Fosforning allotropik shakllari yondirilganda nima hosil bo‘ladi?

A) P4O6 B) P2O3 C) P2O5 D) P4O10

27. Bitta kimyoviy elementni o‘zi ikki yoki bir necha oddiy mod­dalar hosil qilishi …. deb, bu moddalarning har biri esa … o‘zgarishlar deb ataladi.

A) izotropiya/ izotrop shakl

B) allotropiya/ allotropic shakl

C) polimorfizm/ polimirf shakl

D) izotop/ izotopiya
Moddalarni tozalash
1. Tarkibi faqat bir xil molekulalardan iborat va xossalari butun hajmi bo‘yicha bir xil bo‘lgan modda-?

A) aralash B) Sof C) gomogen D) geterogen

2. Kimyoda ishlatiladigan moddalarning tozaligini ko‘rsatish uchun (m.t) maxsus belgi qo‘llansa, u qanday o’qiladi?

A) massasi toza B) mohiyatan toza

C) maxsus toza D) sof toza

2.Odatdagi sharoitda fizik va kimyoviy xossalari o’zgaradigan ,oddiy ko’z bilan ko’rib bo’lmaydigan moddalar…..deyiladi?

A) sof modda B) xodisa

C)1 jinsli aralashma D) 2 jinsli aralashma

3. Odatdagi sharoitda fizik va kimyoviy xossalari opzgaradigan ,oddiy ko’z bilan ko’rib bo’ladigan moddalar ……. deyiladi?

A)1 jinsli bo’lmagan aralashma

B) 1 jinsli aralashma C) sof modda D)xodisa

4. Sublimatlanish-..

A) Bir modda molekulalarini boshqa modda molekulalari orasida tarqalishi

B) zarrachalarni to’xtovsiz tartibsiz tarqalishi

C) qattiq holatdan suyuqlanmasdan gaz holatga o’tish

D) atomni tajribada topilgan massasidan uni ichidagi proton, neytronlarni alohida hisoblab jamlangan massasini ortiqcha chiqishi

5. Quyidagi moddalarni toza(a) va aralashma (b) larga ajrating. 1) sut; 2) asal; 3) oltin; 4) siyoh; 5) suv;

6) temir;

A) a-3,6; b-1,2,4,5 B)a-1,2,4,5 b-3,6

C)a-1.2.3,6; b-4,5 D)1,2,5; b-3,4,6

6. Aralashmalarni gomogen(a) va geterogen(b) turlarini farqlang.

1) sut; 2) loyqa; 3) spirt+suv;

4) chang; 5) H2+O2; 6) o’simlik moyi

A) a-1,2,4; b-3,5,6 B)a-3,5,6; b-1,2,4

C)a-1,2; b-3,4,5,6 C)3,4,5; b-1,2,6

7. Aralashmalar-…

A) tarkibi va xossalari butun hajmi bo’yicha bir xil bo’lgan moddalar

B) tarkibi va xossalari butun hajmi bo’yicha xar xil bo’lgan moddalar

C) xossalari miqdoriy tarkibiga qarab o’zgaradigan va gomogen aralashmalarga ajraladigan moddalar

D) butun hajmi bo’yicha tarkibi bir xil, xossalari har xil bo’lgan moddalar

8. Modda hosil qilish jarayoni-?

A) sintez B) sifat analiz C) miqdor analiz

D) analiz

9. Birikma qanday tarkibiy qismlardan iborat ekanligini aniqlash nima deb aytiladi.

A)analiz B) sifat analiz C) miqdoriy analiz D)sintez

10. Birikma tarkibiy qismlari qanchadan iborat ekanligini aniqlash nima deb aytiladi.

A)analiz B) sifat analiz C) miqdoriy analiz D)sintez

11. Bir birlari bilan aralashgan ikkita suyuqlikni qaynash tempraturasiga qarab ajratish usuli bu?

A)bug’latish B) kiristallash

C)haydash D)sublimatlash

12. Eritmadagi erituvchini qaynatish yo’li bilan ajratish usuli bu?

A)bug’latish B) kiristallash

C)haydash D)sublimatlash

13. Moddalarni gaz agregat xolatdan suyuq agregat xolatga o’tish jarayoni nima deyiladi?

A) sublimatsiya B) kondensatsiya

C) suyuqlanish D) bug’lanish

14.Moddalarni tozalik bo’yicha (qo’shimchalarni kamayishi) tartibi? 1) texnik toza; 2) maxsus toza;

3) sof toza; 4) kimyoviy toza; 5) analiz uchun toza

A) 1,2,3,4,5 B) 1,3,5,4,2 C) 2,4,5,3,1 D) 3,1,4,5,2

15. Moddalarni aralashmadan ajratib olish usullarini tanlang?

1) tindirish; 2)filtrlash; 3) haydash(distillash);

4) sublimatlash; 5) bug’latish; 6) kristallash;

7) magnitga tortish; 8) membrana bilan ajratish

A) 1,2,3,5 B) 1,2,3,4,5 C) 1,2,3,5,7 D)barchasi

16. Moddalarning sifat va miqdoriy tarkibini o’rganish bilan………… shug’ullanadi

A) analitik kimyo B)fizik kimyo

C)geokimyo D)biofizik

17. Ifloslangan osh tuzidan toza oshtuzi olish ketma-ketligi aniqlang. 1) ifloslangan oshtuzini eritish;

2) ifloslangan osh tuzi eritmasini filtrlash;

3) filtratni bu’latish;

A) 1,2,3 B) 3,2,1 C) 1,3,2 D) 2,3,1

18. Har xil fizik xususiyatga ega bo`lgan oltingugurt allotropik shakl o`zgarishlarini qanday qilib sifat tarkibi birligini aniqlash mumkin?

A)qaynash temperaturasi orqali B)agregat holati orqali C)yoqish orqali D)rangi orqali

19. Magnitga tortiladigan( paramagnit) metallar keltirilgan qator.

1) Ag; 2) Sc; 3) Ti; 4) Cd; 5) Mo; 6) Fe; 7) Au; 8) Ni

A) 1,4,7 B) 2,3,5,6,8 C) 3,4,5,6,8 D) 1,2,4,7

20. Magnitga tortilmaydigan( diamagnit) metallar keltirilgan qator?

1) Cu; 2) V; 3) Mn; 4) Hg; 5) Pb; 6) Co

A) 1,4,5 B) 2,3,6 C) 1,3,5 D) 2,4,6

21. Molekulalar mavjudligini qanday hollarda (hodisa yoki jarayon)isbotlash mumkin?

1) Broun harakati; 2) Diffuziya; 3) Sublimatsiya;

4) filtrlash;

A) 1,2,3 B) 2,3,4 C) 1,3,4 D) 1,2,3,4

22.Quyida keltirilgan qaysi usul yordamida qum aralashmasidan temir qirindisini ajratib olish mumkin?

A) bug’atish; B) filtrlash;

C) cho'ktirish; D) magnit yordamida

23.Osh tuzi bilan qumning suvdagi aralashmasi berilgan. Bu aralashmada osh tuzini qumdan qanday usul bilan ajratib olish mumkin?

A) filtrlash; B) bug‘latish; C) kristallash; D) tindirish

24. Moddalarni aralashmadan ajratib olish usullarini tanlang?

1) tindirish; 2)filtrlash; 3) haydash(distillash);

4) sublimatlash; 5) bug’latish; 6) kristallash;

7) magnitga tortish; 8) membrana bilan ajratish

A) 1,2,3,5 B) 1,2,3,4,5

C) 1,2,3,5,7 D)barchasi

25.Quyida qayd etilgan moddalarning qaysi biri aralashma hisoblanadi?

1)havo; 2) daryo suvi; 3) suv bug‘i; 4) ozon;

5)fosfat kislota.

A) 1 va 3; В) 1 va 2; C) 1,2 va 3; D) 1 va 4.

26. Faqat toza moddalardan tashkil topgan qatorni ko‘rsating:

A)ozon, fosfat kislota, qor suvi;

B)sut, havo, dengiz suvi;

C)sut, ozon, qum; D)daryo suvi, shakar, grafit.

27.Quyida qayd etilgan moddalarning qaysi biri aralashma hisoblanadi?

1)havo; 2) daryo suvi; 3) suv bug‘i; 4) ozon;

5)fosfat kislota.

A) 1 va 3; В) 1 va 2; C) 1,2 va 3; D) 1 va 4.

28. Moddaning sifatini nimalar tashkil qiladi?

A) kimyoviy xossa va elementlar soni

B) moddaning necha xil elementlarining soni

C) agregat holati va zichligi, moddaning bir necha yoki ko’p atomligi

D) moddaning fizik-kimyoviy xossasi

30.Moddaning gaz holatidan to‘g‘ridan-to‘g‘ri qattiq holatga o'tib ketish hodisasi nima deb ataladi?

A) sublimatsiya B) dekompozitsiya

C) depozitsiya D) dissotsiyatsiya

32.Modda molekulalaridagi qanday xususiyat moddani suyuq yoki qattiq holatda bo‘lishini ta’minlaydi?

A) agregat holati B) suyuqlanish harorati

C)kristall panjarasi D) o‘zaro ta’sirlashish kuchlari

33.Aralashmani qanday usullar bilan toza moddalarga ajratish mumkin? 1) filtrlash; 2) ajratgich voronka; 3) xromatografik.

A) 1,2,3 B) 1,2 C)l,3 D) faqat 3

34.Quyidagilami juftlang: 1) sifat analizi; 2) miqdoriy analiz; 3) sintez; a) birikma qanday tarkibiy qismlardan iborat ekanligini aniqlash; b) modda hosil qilish jarayoni;

c) birikma tarkibiy qismlari qanchadan iborat ekanligini aniqlash.

A) 1-a,2-c,3-b B)1-c, 2-a, 3-c

C) 1-c, 2-a, 3-b D) 1-b, 2-a, 3-c

35.Quyidagilami juftlab ko'rsating: 1) oddiy modda;

2) murakkab modda; 3) allotropiya; a) turli element atomlaridan tashkil topgan moddalar; b) bir element atomlaridan turli oddiy moddalar hosil bo‘lishi; c) bir element atomlaridan tashkil topgan moddalar.

A)1-a,2-c,3-bВ)1-c,2-a, 3-c

C)1-c, 2-a, 3-bD)1-b, 2-a, 3-c

36.Quyidagilami juftlang: 1) sifat analizi; 2) miqdoriy analiz; 3) sintez; a) birikma qanday tarkibiy qismlardan iborat ekanligini aniqlash; b) modda hosil qilish jarayoni;

c) birikma tarkibiy qismlari qanchadan iborat ekanligini aniqlash.

A) 1-a, 2-c, 3-b B) 1-c, 2-a, 3-c

C) 1-c, 2-a, 3-b D) 1-b, 2-a, 3-c

37. Quyidagilardan qaysilarining tarkibida yod(keraksiz) moddalar nisbatan kamroq bo’ladi?

A)kimyoviy toza B)texnik toza C)toza D)analiz uchun toza

38. Quyidagilardan qaysilarining tarkibida yod (keraksiz) moddalar sezilarli darajada ko’proq bo’ladi? A)kimyoviy toza B)texnik toza C)toza D)analiz uchun toza

39. Quyidagilardan qaysilarining tarkibida yod (keraksiz) moddalar juda kam bo’ladi?

A)kimyoviy toza B)texnik toza

C)toza D)analiz uchun toza

40.Qanday moddalar o‘z uchuvchanligiga ega bo‘ladi?

A) qattiq B) suyuq C) gaz D) yumshoq

41.Qanday moddalar o‘z oquvchanligiga ega bo‘ladi?

A) qattiq B) suyuq C) gaz D) yumshoq

42.Qanday moddalar o‘z uchuvchanligiga ham, o‘z oquvchanligiga ham ega emas?

A) qattiq B) suyuq C) gaz D) yumshoq

44.Quyidagi qaysi jarayonda moddalar suyuq holatdan gaz holatga o'tishi kuzatiladi?

A) muzlash B) sublimatlanish

C) kondensatlanish B)bug‘lanish

45.Sublimatsiya jarayoniga qaysi moddalami misol qilish mumkin? 1) suv; 2) «quruq muz»; 3) brom;

4) karbonat angidrid; 5) yod; 6) naftalin.

A)2,4,5,6 B)l,3 C) 2,5,6 D) 2,4,6

46.Modda molekulalaridagi qanday xususiyat moddani suyuq yoki qattiq holatda bo‘lishini ta’minlaydi?

A) agregat holati B) suyuqlanish harorati

C)kristall panjarasi D) o‘zaro ta’sirlashish kuchlari

47. Moddalar orasida necha xil va qaysi agregat xolatlar mavjud?

A) 4; gaz, suyuq, plazma, va qattiq

B) 3; gaz, suyuq va qattiq

C) 4; gaz, suyuq, amorf va qattiq

D) 4; gaz, suyuq, plazma va Kristal



48. Suyuqlik haqida ma’lumot bering?

1) u o‘z shakliga ega emas;

2) u qanday idishga solinsa, o‘sha idish shaklini oladi; 3) suyuqlik aniq hajmiy o‘lchamga ega bo‘ladi.

4) Uni siqish amalda qiyin;

A) 2,3,4 B) 1,2,3,4 C) 1,3,4 D) 5

49. Qattiq agregat xolatg xos belgi?

1) mexanik mustahkamlikka ega;

2) aniq hajmga ega; 3)aniq shaklga ega;

4) molekula atomlar orasidagi masofa juda yaqin;

A) 1,2,3,4 B) 1,2,3 C) 1 D) 2,3

50. Kimyoga oid barcha tajribalarida tarozidan foydalanib, reaksiya uchun olingan moddalar miqdorini reaksiya natijasida hosil bo‘lgan moddalar miqdoriga solishtirib, moddalarning umumiy miqdori o‘zgarmasligini aniqladi va yo‘qolmaslik prinsipini aniq miqdoriy tajribalarda isbot etgan M.Lomonosov fanga qaysi usulni birinchi bo’lib kiritgan?

A) sifat analiz B) miqdoriy tahlil

C) xromatografik usul D) bug’latish
Labaratoriya ishi savollari.

1. Har bir laboratoriya mashg’uloti maxsus daflarda qanday tartibda qayd qilib borilishi kerak 1)mashg’ulotdan maqsad; 2) mashg’ulot mavzusi; 3) isni bajarilgan asbob sxemasi; 4) yakuniy xulosalar; 5) mashg’ulot o'tkazilgan kun. soat va ishning tartibi; 6) reaksiya tenglamalarini yozish; 7) tajriba bajarilishining qisqacha tavsifi; 8) reaksiya davomida kuzatiladigan o'zgarishlar

A) 1.7.5,3,2.6,8.4 B) 7.5.5.2,1.6.8.4

C) 5.2,1.5,7,6.8.4 D) 5.2.1.5,6 8.7.4

2.Natriy metali qanday saqlanadi?

A) spirtda B) kerosin ichida

C)shisha idishda D) ochiq idishda

3.Laboratoriyada qanday moddalami tajriba stolida ortiqcha miqdorda saqlamaslik, ulami elektr plita va ochiq alanga manbasidan uzoqda saqlash kerak? 1) yonuvchan; 2) gaz; 3) qattiq; 4) uchuvchan; 5) suyuq.

A) 1,3 B) 3,4 C) 1,4 D) 2,5

4.Laboratoriya shtativi asosan qaysi qismlardan iborat? 1) qisqich; 2) taglik; 3) oyna; 4) o‘zak; 5) halqa; 6) tutqich.

A) 1,5,6 B) 3,5 C) 2,4 D) 2,6

5.Yonib turgan spirt lampasining alangasi necha qismdan iborat? A) 2 B)3 C)5 D)6

6.Yonib turgan spirt lampasining alangasining o‘rta qismi qanday bo‘ladi? 1)ravshan; 2) chetlari xira; 3)juda xira;

4)issiq; 5) eng issiq; 6) issiq emas.

A)3,6 B), 1,6 C)1,4 D) 2,5

7.Spirt lampasi qanday tuzilgan?

1)spirt quyiladigan idish 2)metal disk 3)pilik 4)qalpoqcha 5) Razes; 6) Teklyu

A)1,2,3,5 B)1,2,3,4 C)1,2,3,6 B)barchasi

8.Gaz gorelkasi qanday qismlardan tuzilgan?

1) metal nay; 2) metal disk; 3) gaz oqimining me’yorlashtiruvchi qotirgich; 4) qalpoqcha; 5) ilgich; 6) aralashtirgich; 7) havo yoki kislorod oqimini me’yorlashtiruvchi halqa

A) 1.3.6,7 B) barchasi C) 1.3.4.6.7 D) 2.3.4,7

9.Kimyo laboratoriyalarida tajribalami iloji boricha qayerda o‘tkazish kerak?

A) mo'rili shkafda _B) maxsus xonada

C)stol ustida D) ochiq yerda

10.Laboratoriya shtativi o‘zagiga qisqichlar yordamida nimalar mahkamlanadi? 1) suv hammomi; 2) taglik; 3) oyna; 4) o‘zak; 5) asbest to‘rli taglik; 6) ilgich.

A) 1,5,6 B) 3,5 C) 2,4 D) 2,6

11.Laboratoriya shtativi o'zagiga qisqichlar yordamida nimalar mahkamlanadi? 1) qum hammomi; 2) taglik; 3) oyna;

4)o‘zak; 5) asbest to‘rli taglik; 6) ilgich.

A) 1,5,6 B) 3,5 C) 2,4 D) 2,6

12.Kimyo laboratoriyalarida qanday gaz gorelkalaridan foydalaniladi? 1) Razes; 2) Teklyu; 3)bunzen; 4) Asbest; 5) Metall disk; 6) oddiy gaz gorelkasi.

A)2,4,5,6 B)2,3 C) 1,4 D) 1,3,5,6

13.Gaz gorelkasi alangasining qaysi qismida harorat yuqori bo‘ladi? 1) o‘rta; 2) chekka; 3) yuqori.

A)2,3 B) 1,2,3 C) 1 D) 1,3

14.Laboratoriyada stakan va kolbalar nimaning ustiga qo‘yib qizdiriladi? 1)sim to‘r; 2) spirt lampasi; 3) asbest to‘r.

A)2 B) 1,2,3 С) 1 D)1,3

15.Labaratoriya mashguloti davomida simobli termametr singanda darxol nima qilish kerak?

1)maxsus usular bilan simobni yig’ib olish kerak 2)oltingurgut sepish kerak 3)fosfor sepish kerak 4)suv sepish kerak

A)1,2 B)1,3 D)1,4 D)4

16.Spirt lampasini yoqishga tayyorlash tartibini aniqlang.

1) disksimon metal nayga ipli pilik o'matiladi, uchini qaychi bilan qirqib tekislanadi va spirt bilan ho'llaniladi;

2) spirt lampasi yaroqli ekatiligigaishonch hosil qilinadi:

3) spirt lampasining qalpoqchasi berkititadi; 4) spirt

lampasi idishining 1/2 qismiga qadar voronka yordamida ehtiyotkorlik bilan spirt quyiladi

A)1.2,3,4 B) 2.4,1,3 C) 2,1,4,3 D) 2,1,3,4

17. Alanganing eng issiq joyi qayer?

A) yuqori chetki xira qismi B) pastki juda xira qismi

C) o’rta ravshan qismi D) eng quyi qismi

18. Alanga qismlarini aniqlang?

1) yuqori, qismi chetlari xira, issiq emas; 2) o’rta qismi, ravshan, issiq qismi; 3) pastki qismi, juda xira, issiq emas; 4) yuqori qismi chetlari xira, eng issiq

5) pastki qismi, juda xira, issiq

A) 2,3,4 B) 1,2,3 C) 4,2,5 D) 2,3,5

19. Konsentrlangan kislota va ishqorlar nima yordamida o’lchash zarur (reak uchun)?

A) pipetkada o’lchanadi

B) menzurkada o’lchanadi

C) tomizgichda o’lchanadi.

D) o’lchov stakanda

20. To’kilgan simob qanday zararsizlantiriladi?

A) ustiga S sepib B) ustiga suv sepib

C) ustiga qum sepib

21. Qaysi birini zichligi suvdan kichik?

A) sulfat kislota(k) B) nitrat kislota(k)

C) spirt D) litiy

22. Qaysi biri yuqori temperatuda qaynaydi?

A) suv B) etil spirt C) sulfat kislota D) metan

23. Qaysi birini qaynash temperaturasi suvnikidan kishik?

A) osh tuzi B) etil spirt C) sulfat kislota D) LiOH


Tarif
1. Elementning moli – …?

A) element atom massasiga son jihatdan teng qilib, grammlar bilan ifodalangan miqdori

B) Moddaning molekular massasiga son jihatdan teng qilib, gramm hisobida olingan miqdori

C) element atom massasiga son jihatdan teng qilib, mollar bilan ifodalangan miqdori

D) element atom massasiga son jihatdan teng qilib, m.a.b bilan ifodalangan miqdori

2. Mol ‒ …?

1) 0,012 kg (12 g) uglerodda nechta uglerod atomi bo‘lsa, tarkibida shuncha zarrachalar (atom, molekula va boshqalar) bo‘lgan modda miqdori;

2) tarkibida 6,02•1023 molekula, atom yoki boshqa zarrachalar bo‘lgan modda miqdori

3) modda miqdori o’lchov birligi;

A) 1,2 B) 1,2,3 C) 3 D) 2,3

3. Biror kimyoviy reaksiyalar zarrachalar (atomlar, molekulalar va b.) soni jihatidan ko‘rib chiqilayotgan vaqtda qaysi fizik kattalikdan foydalaniladi?

A) modda miqdori B) modda massa C) molyar massa D) NA



4. Gramm-molekulasi yoki qisqacha mol -…?

A) moddaning atom massasiga son jihatdan teng qilib, grammlar bilan ifodalangan miqdori

B) Moddaning molekular massasiga son jihatdan teng qilib, gramm hisobida olingan miqdori

C) Moddaning molekulyar massasiga son jihatdan teng qilib, mollar bilan ifodalangan miqdori

D) element atom massasiga son jihatdan teng qilib, m.a.b bilan ifodalangan miqdori

5. Moddaning molyar massasi ‒ …?

A) moddaning o’n molining massasi B) moddaning bir molining massasi C) Mr bilan belgilanadi

D) M bilan belgilanib, mol/l birlikka ega

6. Elementning nisbiy atom massasi qanday belgilanadi?

A) Ar B) Mr C) M D) m

7. Ar r qanday ma’noni anglatadi?

A) „relative“ so‘zining boshlang‘ich harfi, u „taxminiy“ degan ma’noni bildiradi.

B) „relative“ so‘zining boshlang‘ich harfi, u „nisbiy“ degan ma’noni bildiradi.

C) „relative“ so‘zining boshlang‘ich harfi, u „taqlidiy“ degan ma’noni bildiradi.

D) „relative“ so‘zining boshlang‘ich harfi, u „ratsional“ degan ma’noni bildiradi.

8. 12C izotopi atomining massasini 1/12 qismidan necha marta katta ekanligini bildiradigan son-?

A) Mr B) molyar massa C) Ar D) m.a.b

9. 1 m.a.b. ‒ …?

A) uglerod atomi massasining 1/12 qismiga, ya’ni 1,66•10‒27 g ga teng

B) uglerod atomi massasining 1/12 qismiga, ya’ni 1,66•10‒23 g ga teng.

C) uglerod atomi massasining 1/12 qismiga, ya’ni 1,66•10‒24 g ga teng.

D) uglerod atomi massasining 1/12 qismiga, ya’ni 1,66•10‒24 kg ga teng.

10. Ayni modda massasini uglerod atomi massasining 1/12

qismiga nisbati nima deyiladi?

A) moddaning nisbiy molekular massasi B) atomning nisbiy molekulyar massasi C) u.b D) m.a.b

11. Elementlar atomlarining massasini 1 m.a.b. bilan taqqoslab, topiladigan butun sonlar yoki element atom massasini uglerod atom massasining 1/12 qismiga nisbati elementning-…deyiladi?

A) Nisbiy atom massalar B) nisbiy molekulyar massa C) absolyut(xaqiqiy) massa D) molyar massa

12. Nisbiy atom massa qanday o’lchanadi?

A) kg B) g C) m.a.b D) o‘lchamsiz kattalik

13. M=Ar =Mr munosabatni qanoatlantiradigan xolat?

A) xlor molekulasi B) argon C) oq fosfor D) olmos

14. M=Ar =Mr munosabatni qanoatlantiradigan xolat?

A) kislorod molekulasi B) neon C) rombik oltingugurt D) ozon

15. M=Ar =Mr munosabatni qanoatlantiradigan xolat?

A) brom molekulasi B) geliy C) monoklinik oltingugurt D) grafit

16. Kimyoviy hodisalarda moddaning bo‘linmaydigan eng kichik zarrasi nima?

A) molekula B) atom C) element D) oddiy modda

17.Kimyoviy fo’rmula nima?

A)modda tarkibining kimyoviy belgilar va (zarururiyat bo’lsa) indekslar yordamida ifodalanishi

B)modda tarkibining indeks yordamida ifodalanishi

C)modda tarkibining kimyoviy belgilar yordamida ifodalanishi

D)modda tarkibing atomlar yordamida ifodalanishi E)modda tarkibining molekulalar yordamida ifodalanishi

18. Molekula — bu …?

A) moddaning kimyoviy xossalarini o‘zida saqlab qolmagan eng kichik zarrachasidir

B) moddaning fizikaviy xossalarini o‘zida saqlab qolgan eng kichik zarrachasidir

C) moddaning fizik va kimyoviy xossalarini o‘zida saqlab qolgan eng kichik zarrachasidir

D) moddaning kimyoviy xossalarini o‘zida saqlab qolgan eng kichik zarrachasidir

20. Kimyoviy formula asosida nimalarni topish mumkin?

1) moddaning nisbiy molekular massasini; 2) molekulasining m.a.b. dagi massasini;

3) moddadagi elementlarning massa ulushlarini (foiz hisobida) hisoblab topish mumkin;

A) 3 B) 1,2,3 C) 1,3 D) 2,3

21. Kimyoviy belgi qanday ifodalanadi?

A) atom lotincha nomining bosh harfi yoki bosh harfi bilan keyingi harflaridan biri orqali.

B) element lotincha nomining bosh harfi yoki bosh harfi bilan keyingi harflaridan biri orqali.

C) molekula lotincha nomining bosh harfi yoki bosh harfi bilan keyingi harflaridan biri orqali.

D) element yoki atom lotincha nomining bosh harfi yoki bosh harfi bilan keyingi harflaridan biri orqali.

22. Atomlar — …?

A) moddaning kimyoviy jihatdan bo‘linadigan eng mayda zarrachalaridir.

B) moddaning kimyoviy jihatdan bo‘linmaydigan eng mayda zarrachalaridir.

C) moddaning fizikaviy jihatdan bo‘linmaydigan eng mayda zarrachalaridir.

D) moddaning fizik-kimyoviy jihatdan bo‘linadigan eng mayda zarrachalaridir.

23. Moddaning tarkibini kimyoviy belgilar bilan ifodalash bu?

A) kimyoviy tenglama B) tuzilish formula C) atomlar orasidagi bog’ni electron shaklida ifodalash

D) kimyoviy formulalar

24. Moddaning kimyoviy formulasiga qarab nimalarni ayta olamiz?

1) ayni modda oddiy ekanligini 2) ayni modda murakkab ekanligini 3) qanday elementlardan hosil bo‘lganligini

4) molekulasi tarkibiga har qaysi elementning nechtadan atomi kirganligini

A) 1,2,3,4 B) 2,3,4 C) 1,2 D) 3,4

25. Kimyoviy formula nimalarni ko’rsatadi?

1) moddaning sifat tarkibini; 2) qanday kimyoviy elementlardan tarkib topganligini;

3) modda molekulasining atom tarkibini;

4) modda molekulasini tashkil etgan har qaysi element atomlarining sonini ko‘rsatadi

A) 1,2 B) 2,3,4 C) 1,2,3,4 D) 4

26. Element­larning simvollari sifatida lotincha nomlarini bosh harflarini olishni taklif qilgan olim (1813 yil)?

A) Bertle B) Berselik Selmi C) Berselius D) Mendeleyev

27. Molekuladagi atomlarni mutlaq sonini emas, balki har xil elementlarning atomlari soni orasidagi nisbatni ko‘rsatadi

A) Eng oddiy formula B) Haqiqiy formula C) tuzilish formula D) electron formula
MOLEKULYAR MASSANI XISOBLASH.


1. NaOH ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 20 B) 30 C) 40 D) 80

2. H2SO4ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 49 B) 196 C) 56 D) 98

3. HNO3ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 63 B) 31 C) 45 D) 56

4. Fe(NO3)2ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 160 B) 180 C) 86 D) 200

5. Al2(SO4)3ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 123 B) 75 C) 342 D) 374

6. Kristal soda Na2CO310H2O ni molyar massasini hisoblang.

A) 180 B) 104 C)142 D) 124 E) 286

7. Temir kuprosi FeSO47H2O ni molyar massasini hisoblang.

A) 128 B) 278 C) 156 D) 87

8. Mis kuprosi CuSO45H2O ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 120 B) 25 C) 250 D) 125

9. Malaxit Cu2(OH)2CO3 ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 111 B) 222 C) 264 D) 80

10. Dolomit CaCO3 MgCO3ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 96 B) 56 C) 80 D ) 180 E) 184

11. Glukoza C6H12O6 ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 160 B) 60 C) 250 D) 180 E) 49

12. Benzol C6H6 ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 49 B) 56 C) 78 D) 13 E) 126

13. Qizil qon tuzi K3[Fe(CN)6]ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 156 B) 250 C) 329 D) 416 E) 512

14. Sariqkon tuzi K4[Fe(CN)6] ni molekulyar massasini hisoblang.

A) 156 B) 250 C) 329 D) 368 E) 580

15. (Ag(NH3)2)Cl ni molekulayr massasini hisoblang.

A) 180 B) 56 C) 125 D)148 E) 177,5

16. Sulfat SO24 anionini massasini hisoblang.

A) 96 B) 97 C) 48 D) 98 E) 49

17. Sulfid S-2- anionini massasini hisoblang.

A) 16 B) 18 C) 32 D) 34 E) 30

18. Sulfit SO2-3 anio`nini massasini hisoblang.

A) 80 B) 82 C) 46 D) 48 E) 56

19. Fosfat PO43-anio`nini massasini hisoblang.

A)95 B)98 C)100 D)90

20. Karbonat CO32- anio’nini massasini hisoblang.

A)60 B) 62 C) 76 D) 58 E) 48

21. Fe3- kationini molekulyar massasini aniqlang.

A) 56 B) 34 C) 58 D) 28 E) 112

22. Fe(OH)2- kationini massasini aniqlang.

A) 74 B) 73 C) 25 D) 56 E) 75

23. NH+4 kationini massasini aniqlang.

A) 14 B) 15 C) 13 D) 18 E) 17

24. Molekulyar massasi 44 bo`lgan moddalarni ko`rsating.

1. CO2; 2. SO2; 3. C2H4; 4. C3H8; 5. H2CO3; 6. HCl; 7. N2O

A) 2,4,6 B) 1,4,7 C) 1,4,6 D) 4,5,6 E) 1,3,5

25. Molekulyar massasi 34 bo`lgan moddalarni ko`rsating.

1. CO2; 2. SO2; 3. C2H4; 4.H2S; 5. PH3; 6. SiH4; 7. SO2

A) 1, 4 B) 2,5 C) 5,6 D) 6,7 E) 4,5



N2O – azot(I)-oksid, NO- azot(II)-oksid, NO2- azot(IV)-oksid, N2O3 – azot(III)-oksid, N2O5 – azot(V)-oksid, FeO- temir (II)-oksid, Fe2O3 - temir (III)-oksid, Fe3O4 - temir qo’shoksid, H2Cr2O7 – bixromat k, H2CrO4- xromat kislota, H3PO4 – ortofosfat k-ta, H3PO3- fosfit kislota, HPO3- metafosfat k, H4P2O7-pirofosfat k, Cr(OH)2- xrom (II)-gidroksid, Cr(OH)3- xrom(III)- gidroksid, Fe(OH)2- temir (II) gidroksid, Fe(OH)3- temir(III)- gidroksid, NaHCO3- natriy gidrokarbonat (ichimlik soda), CuSO4- mis(II)-sulfat, KMnO4- kaliy permanganate, K2Cr2O7- kaliy bixromat, (NH4)2Cr2O7- ammoniy bixromat

Modda miqdori.(mol)


I. 1. 80 gr natriy gidroksid (NaOH) ni modda miqdor(mol)ni toping. J:2 mol

2. 10 gr vodarod (H2) ni modda miqdorini toping. J:5 mol

3. 740 gr kalsiy gidroksid (Ca(OH)2) ni molini hisoblab toping. J:10 mol

4. 8,5 gr natriy nitrat (NaNO3) ning modda miqdori (mol) ni hisoblang. J:0.1 mol

5. 15 gr kalsiy karbonat (CaCO3) ning modda miqdori (mol) ni hisoblang. J:0,15 mol

6. 16 gr sulfat angidrid (SO3) ning modda miqdori (mol) ni hisoblang. J:0,2 mol

7. 9,8 gr mis(II)-gidroksid (Cu(OH)2 ni modda miqdori (mol) ni hisoblang. J:0,1 mol

8. 3,9 gr benzol (C6H6) ning modda miqdorini (mol) hisoblang. J:0,05 mol

9. 490 gr ortofosfat (H3PO4) kislotaning modda miqdorini (mol) toping . J:5 mol

10. 49 gr sulfat kislota (H2SO­4) ni modda miqdor (mol) ni toping. J:0,5 mol

II. 11. 0,5 mol o’yuvchi natriy (NaOH) ni massasini gr toping J:20

12. 3 mol natriy sulfat (Na2SO4) ni massasini gr toping. J:426

13. 0,1 mol ammoniy fosfat ( (NH4)3PO4) ning massasini gr hisoblang. J:14,9

14. 0,25 mol kaliy gidroksid (KOH) ning massasini gr hisoblang. J:14,5

15. 3,5 mol mis kuporosi (CuSO4∙5H2O) ning massasini gr hisoblang. J:875

16. 5 mol sulfat kislota (H2SO4) ning massasini gr hisoblang. J:490

17. 4 mol sirka kislota (CH3COOH) necha gr keladi? J:240

18. 6 mol anilin (C6H5NH2) necha gr keladi? J:558

19. 15 mol natriy peroksid (Na2O2) necha gr keladi? J:1170

20. 3,5 mol natriy fosfat (Na3PO4) tuzi necha gr keladi? J:574

21. 1,75 mol kislorod (O­2) necha gr keladi. J:56

22. 3,3 mol so’ndirilmagan ohak (CaO) ning massasini gr toping. J:184,8

III. 23. 5,2 gr nomalum modda 0,2 mol kelsa,nomalum modda molekulyar massasini toping.

Yechish; 1) quyidagi fo’rmula bo’yicha molekulyar massani toping J:26

24. 4,9 gr nomalum modda 0,05 mol kelsa,shu moddani Mr ni toping. J:98

25. 39 gr nomalum modda 0,5 mol kelsa,shu moddani massasini toping. J:78

26. nomalum moddaning 0,25 moli 14 gr kelsa,shu moddaning Mr ni toping. J:56

27. 27,3 gr nomalum modda 0,35 mol bo’lsa,moddaning Mr ni toping. J:78

28. 0,3 mol moddaning massasi 36 gr bo’lsa,shu moddaning molekulyar massasini toping. J:120

29. Berk idishga 14 gr yarim mol gaz berkitilgan. Shu idish ichidagi noma’lum gaznining molekulyar massasini aniqlang. J:28

30. 36 gr nomalum moddaning 0.45 molining molekulyar massasini toping. J:80

31. Berk idishga 22 gr yarim mol gaz berkitilgan. Shu idish ichidagi noma’lum gazni aniqlang. J:44

32. 18,9 gr nomalum moddaning miqdori 0,3 mol bo’lsa,shu moddaning molekulyar massasini toping.J:63

4. 12 g NaOH ning miqdorini aniqlang

A)0,3 B)0,5 C)1,2 D)0,8

5. 0,5 mol CaS ning massanini aniqlang.

A)36 B)15 C)18 D)72

6. 1,2 mol Ca ning massasini aniqlang

A)48 B)35,2 C)40 D)12

7. ¾ mol NaOH ning massanini aniqlang

A)40 B)30 C)20 D)25

8. 5/4 mol CaCO3 ning massasini aniqlang

A)80 B)100 C)120 C)125

9. 0,1 mol H2SO4 ning massasini aniqlang.

A)19,6 B)9,8 C)98 D)29,4

10. 1/4 moli 16 g keladigan oksid formulasini aniqlang.

A) CO B) CO2 C) SO2 D) SO3

11. 0.24 моль модда 4.8 г бўлса,унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)20 B)4C)25 D)85

12.0.2 моль модда 5г бўлса,унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)20B)4 C)25 D)85

13. 0.12 моль модда 4.8 г бўлса,унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)100B)300 C)36 D)40



Molyar hajm.

I.1. 2 mol karbonat angidrid (CO2) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi. J:44,8 l

2. 0,5 mol sulfat angidrid (SO3) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:11,2 l

3. 0,25 mol is gazi (CO) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:5,6 l

4. 0,1 mol (NH­3) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:2,24 l

5. 10 mol sulfit angidrid (SO2) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:224 l

6. 3 mol metan (CH4) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:67,2 l

7. 1,6 mol vodorod bromid (HBr) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:35,84 l

8. 3 mol etilen (C2H4) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:67,2 l

9. 7 mol azot (N2) (n.sh) da qanday hajmni egallayd? J:201,6 l

10. 0,3 mol ozon (O3) (n.sh) da qanday hajmni egallaydi? J:6,72



II.11. 56 l (n.sh) vodorod sulfid (H2S) ni massasini gr toping. J:85 gr

12. Normal sharoitda 40 l azot(I)-oksid (N2O) necha gr keladi? J:78,57 gr

13. Normal sharoitda 11,2 l is gazi (CO) necha gr keladi? J:14 gr

14. Normal sharoitda 224 l ozon (O3) necha gr keladi? J:480 gr

15. Normal sharoitda 560 l geliy (He) necha gr keladi? J:100 gr

16. Normal sharoitda 448 l argon (Ar) necha gr keladi? J:800 gr

17. Normal sharoitda 300 ml atsetilen (C2H2) necha gr keladi? J:0,35 gr

18. Normal sharoitda 2800 ml etilen (C2H4) necha gr keladi? J:3,5 gr

19. 15,68 l (n.sh) metanol (CH3OH) massasini gr toping. 22,4 gr

20. 67,2 l (n.sh) etanning (C2H6) massasini toping. J: 90 gr



III. 21. 2.24 m3 (n.sh) H2 ning massasini (kg) toping. J:0,2 kg.

22. 6,72 m3 (n.sh) metan (CH4) ning massasini gr toping. J:4800 gr

23. 56 kg karbonat angidrid (CO2) ni hajmini m3(n.sh) da hisiblang. J:28,5 m3

24. n.sh da nomalum gazning 1 l massasi 1,25 gr/l kelsa, shu gazning molekulyar massasini toping. J:28

25. 0,25 l gazning (n.sh) massasi 0,232 gr ga teng bo’lsa, molekulyar massasini toping.J:20

26. 300 ml gazning (n.sh) dagi massasi 0,857 gr ga teng bo’lsa,uning molekulyar massasini toping. J:64

27. n.sh da olingan 20 ml gazning massasi 0,0268 gr bo’lsa,shu gazning molekulyar massasini toping.J:30
IV. 28. N.sh da o’lchangan 3,36 l geliy (He) ning modda miqdorini (mol) hisoblang. J:0,15 mol

29. 16,8 l (n.sh) vodorod (H2) ning modda miqdorini (mol) hisoblang. J:0,75 mol

3.0 26,88 l (n.sh) azot(II)-oksid (NO) ning modda miqdorini (mol) toping .J:1,2 mol

31. 224 l (n.sh) azot(I)-oksid (N2O) ning modda miqdorini (mol) hisoblang. J:10 mol

32. 112 l (n.sh) azot(IV)-oksud (NO2) ning modda miqdorini (mol) hisoblang. J:5 mol

33. 44,8 l (n.sh) da neon (Ne) ning modda miqdorini toping. J:2 mol

34. 134,4 l (n.sh) silan(CH4) ning molini toping. J:6 mol

V. 35. N.sh.da o’lchangan 6 gr etan (C2H6) ning hajmini (l) hisoblang. J:4,48

36. 3 gr azot(II)-oksid (NO) ning normal sharoitdagi hajmini (l) hisoblang. J:2,24 l

37. 1110 gr azot(I)-oksid (N2O) ning normal sharoitdagi hajmini (l) hisoblang. J:565 l

38. 9,2 gr azot(IV)-oksid (NO2) ning (n.sh) dagi hajmini (l) hisoblang. J:4,48 l

39. 220 gr karbonat angidrid (CO2) ning normal sharoitdagi hajmini (l) hisoblang.J:112

40. 56 gr is gazi (CO) ning normal sharoitdagi hajmini (l) hisoblang. J:44,8 l






Mol , hajm, atomlarni soni, massa va molekulyar massa o’zaro bog’lab masala yechish.

1. 3.36 л модда 5.4 г бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)100 B)300 C)36 D)40

2. 4.48 л модда 12 г бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)40 B)32 C)60 D)16

3. 7.84 л модда 14 г бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)40 B)32 C)60 D)16

4. 11,2 litr modda 20 g kelsa uning molecular massasini aniqlang.

A)10 B)20 C)40 D)80

5. 4 г модда таркибида 1.505.1023 та молекула бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)40B)32 C)60 D)16

7. 4.5 г модда таркибида 0.903.1023 та молекула бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)30 B)40 C)101 D)18

8. 5.4 г модда таркибида 1.806.1023 та молекула бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)30 B)40 C)101 D)18

9. 0.8 г модда таркибида 1.204.1022 та молекула бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)30 B)40 C)101 D)18

10. 0.56 г модда таркибида 6.02.1021 та молекула бўлса, унинг нисбий молекуляр массасини аниқланг?

A)30 B)40 C)56 D)18

11. 1,12 litr (n.sh. da) H2 ning molekulalar sonini aniqlang

A)3,01.1022 B) 3,01.1023 C)15,05.1022 D)1,26.1023

12. 2,24 litr (n.sh. da) CO ning molekulalar sonini toping.

A)6,02.1022 B)3,01.1023 C)12,04.1024 D)1,17.1022

13. 5,6 litr (n.sh. da) H2S ning molecular sonini aniqlang

A)6,02.1022 B)1,505.1023 C)12,04.1024 D)1,17.1022

14. 22,4 litr (n.sh. da) H2S ning molecular sonini aniqlang

A)6,02.1023 B)1,505.1023 C)12,04.1024 D)1,17.1022

15. 6,02.1023 ning H2 hajmini (n.sh.da )aniqlang

A)22,4 B)11,2 C)15,6 D)112

16. 301.1021 ning CH4 hajmini (n.sh.da ) aniqlang

A)112 C)1,12 C)11,2 D)15,68

17. 2,24 litr (n.sh. da) CO2 ning massasini(g)toping.

A)4,4 B)8,8 C)44 D)440

18. 5,6 litr (n.sh. da) H2S ning massasini (g) aniqlang

A)8,5 B)17 C)34 D)68

19. 22,4 litr (n.sh. da) C2H6 ning massasni(g) sonini aniqlang

A)15 B)30 C)56 D)12

20. 6,02.1023 ta H2 molekulasining massasni(g) sonini aniqlang aniqlang

A)2 B)1 C)10 D)118

21. 301.1021 ta CH4 molekulasining massasni(g) sonini aniqlang aniqlang

A)112 C)1,12 C)11,2 D)15,68

22. 2,5 g/atom marganes oksidlanib Mn3O4 ni hosil qilsa. dastlabki massa necha grammga ortadi.

A) 53,4 B) 0,97 C) 8,86•10-23 D) 43,2





Avagadro soni.

I.1. 0,1 mol is (CO) dagi molekulalar sonini toping. J: 6,02∙1022 ta molekula bor.

2. 10 mol etandagi (C2H6) dagi molekulalar sonini toping. J: 6,02∙1024 ta

3. 0,4 mol karbonat angidrid (CO2) dagi molekulalar sonini toping. J:2,408∙1023 ta

4. 0,15 mol benzol (C6H6) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:9,03∙1022 ta

5. 4 mol sulfit angidrid (SO2) dagi molekulalar sonini toping. J: 2,408∙1024 ta

6. 2. 0,25 mol etan (C2H6) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:1,505∙1023 ta

7. 0,5 mol is gazi (CO) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:3,01∙1023 ta

8. 1,5 mol karbonat angidrid (CO2) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:9,03∙1023 ta

9. 2 mol sulfit angidrid (SO2) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:1,204∙1024 ta

10. 6 mol propan (C3H8) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:36,12∙1023 ta



II. 11. 3,01∙1023 metan (CH4) molekulasining molini toping J:0,5

12. 3,01·10 23 ta suv (H2O) molekulasi necha mol keladi? J:0,5

13. 9,03· 1023 ta sulfat kislota (H2SO4) molekulasi necha mol keladi? J:1,5

14. 15,05·1023 ta sulfat angidrid (SO3) molekulasi necha mol keladi? J:2,5

15 3,01·1024 ta karbonat angidrid (CO2) molekulasi necha mol keladi? J:5

16. 9,03·1025 ta oltingugurt(IV)-oksid (SO2) molekulasi necha mol keladi? J:15

17. 15,05·1022 ta atsetilen (C2H2) molekulasi necha mol keladi? J:0.25

18. 24,08·1023 ta xlor tuzi molekulasi necha mol keladi? J:4

19. 6,02·1022 ta oktan (C8H18) molekulasi necha mol keladi? J:0.1

20. 3,01·10 23 ta tulki dumi (NO2) molekulasi necha mol keladi? J:0,5



III. 21. 2,24 l(n.sh) da is gazi (CO) dagi molekulalar sonini toping J:6,02·1022 ta

22. 2,24 l (n.sh) etandagi (C2H6) molekulalar sonini hisoblang. J: 6,02∙1022 ta

23. 3,36 l azot(II)-oksid (NO) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:9,03∙1022 ta

24. 4,48 l azot(IV)-oksid (NO2) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:1.204∙1023 ta

25. 5,6 l azot(I)-oksid (N2O) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:1,505∙1023 ta

26. 6,72 l ammiak (NH3) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:1,806∙1023 ta

27. 13,44 l oltingugurt(IV)-oksid (SO2) dagi molekulalar sonini toping. J:3,612∙1023 ta

28. 156,8 l atsetilen (C2H2) dagi molekulalar sonini toping. J:42,14∙1023 ta

29. 17,92 l vodorod ftorid (HF) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:4,816∙1023 ta

30. 11,2 l fosfin (PH3) dagi molekulalar sonini hisoblng. J:3,01∙1023 ta



IV. 31 4,8 gr metan (CH4) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:1,806∙1023

32. 4,4 gr azot(I)-oksiddagi molekulalar sonini hosblang. J: 6,02∙1022

33. 4,8 gr vodorod sulfiddagi molekulalar sonini hosblang. J:8,5∙1022

34. 35,2 gr propandagi molekulalar sonini hosblang. J:4,816∙1023 ta

35. 54 gr etandagi molekulalar sonini hosblang. J:10,836∙1023

36. 12 gr ozondagi molekulalar sonini hosblang. J:1,505∙1023 ta

37. 7,8 gr asetilendagi molekulalar sonini toping. J:1,806∙1023 ta

38. 12 gr mochevina (CO(NH2)2) dagi molekulalar sonini toping. J:1.204∙1023 ta

39. 85,2 gr dekan (C10H22) dagi molekulalar sonini hisoblang. J:3,612∙1023 ta

40. 20 gr geptan (C7H16) dagi molekulalar sonini toping. J:1.204∙1023 ta



VI. 41. 2,22 gr malahid (Cu(OH)2∙CuCO3) dagi kislorod atomlar sonini toping. J: 3,01∙1022

42. 75,6 gr ammoniy bixromat ((NH4)2Cr2O7) dagi azot atomlari sonini hisoblang. J:3,612∙1023 ta

43. 127,2 gr kaliy fosfat (K3PO4) dagi kislorod atomlari sonini hisoblang.J:14,448∙1023

44. 22 gr kaliy permanganat (KMnO4) dagi kislorod atomlar sonini toping. J:3,35∙1023

45. 17 gr zar suvi (HNO3∙3HCl) dagi xlor atomlar sonini toping. J:1,78∙1023

46. 28,4 gr glauber tuzi (Na2SO4∙10H2O) dagi natriy atomlar sonini toping.J:1,06∙1023

47. 10 gr silvinit (KCl∙NaCl) dagi xlor atomlar sonini toping. J:9,05∙1022

48. 25 gr mis kuporosi (CuSO4∙5H2O) dagi kislorod atomlar sonini toping. J:5,418∙1023

49. 55,2 gr xalkopirit (CuFeS2) dagi temir atomlar sonini toping. J:1,806∙1023

50. 30 gr gips (CaSO4∙2H2O) dagi vodarod atomlar sonini toping. J:4,2∙1023




1. Tarkibida 18.06.1022 ta kislorod atomi bor bo’lgan karbonat angidiridning massasini (g) aniqlang.

A) 6.6 B) 3.36 C) 66 D) 6.72

2. Tarkibida 36,12.1022 ta vodorod atomi bor bo’lgan fosfinning massasini (g) aniqlang.

A) 68 B) 13.44 C) 6.8 D) 6.72

3. Tarkibida 9,03.1023 ta kislorod atomi bor bo’lgan azot (V) oksidining massasini (g) aniqlang.

A) 16,2 B) 33,6 C) 32,4 D) 6,75

4. Tarkibida 24,8.1022 ta kislorod atomi bor bo’lgan azot (IV) oksidining massasini (g) aniqlang.

A) 9,2 B) 4,48 C) 92 D) 8,96

5. Tarkibida 18.06.1022 ta kislorod atomi bor bo’lgan karbonat angidiridning hajmini (l.n.sh) aniqlang.

A) 6.6 B) 3.36 C) 66 D) 6.72

6. Tarkibida 36,12.1022 ta vodorod atomi bor bo’lgan fosfinning hajmini (l.n.sh) aniqlang.

A) 20,4 B) 13,44 C) 6,8 D) 4,48


7. KXMgX26H2O ning 11,1 gramidagi atomlar soni 5,53841023 taligi ma’lum bo’lsa, noma’lum elementni aniqlang.

A)F2 B)CI2 C)Br2 D)J2

8. 108,6 gr X2(SO4)318 H2O moddasining atomlar soni 6,41131024 taligi ma’lum bo’lsa, noma’lum elementni aniqlang.

A)Al B)Cr C)Fe D)Ga

9. 0,3 mol N2Ox ning massasi 13,2 g keladi. 0,45 mol Cx+1Hy ning massasi 12,6 g ni tashkil qiladi. ,y ni aniqlang.

A) 2 B) 10 C) 12 D) 4

10. 0,35 mol N2Ox ning massasi 26,6 g keladi. 0,125 mol Cx+1Hy ning massasi 6,75 g ni tashkil qilsa, y ni aniqlang.

A) 4 B) 12 C) 6 D) 10

13. 2,7 g A2B5 tarkibida 3,011022 dona A element atomlari mavjud A2B5 ning molekulyar massasi necha?

A)27 B)54 C)108 D) 135

14. Mol nisbati 2:3 bo’lgan X2O3 va XO2 aralashmasining 0,25 moli 14,5 gr kelsa, nomalum elementni toping?

A)C B)N C)S D)CI

15. Mol nisbati 4;1 bo’lgan X2O3 va X2O5 aralashmasining 0,125 moli 14,55 gr kelsa, nomalum elementni toping?

A)N B)P C)Sb D)As

16. 6,2 g X3(YO4)2 tarkibli 2,4 g X va 0,04 mol Y elementlari bo’lsa, noma’lum elementlarni aniqlang.

A) Mg; As B) Mg; P C) Ca; As D) Ca; P

17. Azot IV va azot V oksidlari qanday nisbatda olinganda ularga atomlar soni 3:1 nisbatda bo’ladi?

A) 7:1 B) 3:1 C) 4:1 D) 3:2

18. Fosfor (III) oksid va (V) oksidlari qanday (mol) nisbatda olinganda ulardagi atomlar soni 5:1 nisbatda bo’ladi?

A) 5:1 B) 7: C) 4:1 D) 3:2

19. Uglerod II va uglirod IV oksidlar qanday mol nisbatda olinganda ulardagi atomlar soni 4:1 bo’ladi?

A) 1:6 B) 4:1 C) 3:2 D) 6:1

20. Azot (III) oksid va kalsiy gidroksid qanday mol nisbatta olinganda ulardagi kislorod atomining soni 1:4 nisbatta bo’ladi?

A) 1:6 B) 2:1 C) 4:1 D) 6:1

21. Azot (III) oksid va kalsiy fidroksid qanday mol nisbatda olinganda ulardagi kislorod atomlari soni 1:2 nisbatda bo’ladi?

A) 1:4 B) 1:3 C) 4:1 D) 3:1

22. N2 tarkibidagi azotning massasining NO2 tarkibidagi kislorod massasiga nisbati 1,75:2 bo’lsa, ulardagi atomlar soni nisbatini ko‘rsating.

A) 4 : 1 B) 1 : 3 C) 3 : 2 D) 1 : 1



23. 1 g CaCO3 da necha dona kislorod atomi bor? # 3NA/100

24. 1 da necha dona brom atomi bor?. ()

A) B) C) D)

25. da necha dona kislorod atomi bor?. ()

A) B) C) D)

26. da necha dona kislorod atomi bor?. ()

A) B) C) D)

41. Quyidagi moddalarni mol soni kamayib borish tartibida joylashtiring?

1)2,4 g uglerod 2)0,5 mol vodorod; 3)6,4 g metan; 4)29,6g sulfat kislota

A)2,4,3,1 B)2,3,4,1 C)3,4,2,1 D)3,4,1,2

42. Quyidagi fikrlardan noto’g’rilarni toping?

1)ikkita kislorod molekulasining massasi 64 m.a.b; 2)8 g metanda ikkita vodorod atomi mavjud; 3)11,2 litr ftor gazida Avagadro sonicha atom mavjud; 4)n. sh. da 2 mol suv 44,8 litr keladi; 5)bitta ammak molekulasida 4 mol atom bor

A)2,4 B)2,4,5 C)1,3,5 D)1,3

43. 0,4 mol atomi mavjud bo’lgan C2H6 uchun quyidagilardan qaysilari to’g’ri?

1)modda miqdori 0,05 mol; 2)2,4 g vodorod mavjud; 3)12 g keladi; 4)6,02 1022 ta uglerod atomi mavjud.

A)1,3 B)2,4 C)1,4 D)2,3


44. Tarkibida 4,515 1023 dona vodorod atomi bo’lgan ammiak uchun quyidagilardan qaysi biri noto’g’ri?

1)0,25 mol; 2)massasi 12,75g 3)hajmi 8,4 l (n.sh. da); 4)tarkibida Avagadro sonicha atom bor

5)tarkibida 10,5 g azot bor

A)1,3,4 B)2,5 C)1,4 D)2,3,5

45. 1) 180 m.a.b C6H12O6 2) 0,8 mg Fe 3) 50 ta Mg atomi 4) 1,5·10-5 mol O3 massalari kamayib borish tartibida joylashtirilgan qatorni toping

. A) 3,1,4,2 B) 2,4,3,1 C) 4,2,3,1 D) 3,1,2,4

46. P2O3 gazi va KNO3 tuzidagi atomlar soni teng. Quyidagilardan qaysi biri teng bo’ladi?

1)mol sonlari 2)n. sh.da gi hajmlari 3)kislorod element massalari 4) massalari

A)1,2,3 B)2,4 C)1,3,4 D)1,3



Absolyut massa
1. Oltingugurtning absolyut massasini (g) toping?

A) 53,31·10-23 B) 5,31·10-23 C) 5,31·10-26 D) 32

2. 200 dona temir atomi massasini (kg) hisoblang?

A) 1,86·10-23 B) 1,86·10-26 C) 9,3·10-23 D) 9,3·10-26

3. Kaliyning bitta atomining massasini (kg) hisoblang?

A) 6,48·10-23 B) 0,089 C) 6,48·10-26 D) 3,912·10-24

4. Kalsiyning absolyut massasini (kg) hisoblang?

A) 6,64·10-26 B) 6,64·10-23 C) 6,02·10-23 D) 39,7·10-26

5. Bitta atomining massasi 3,82·10-23 g bo’lgan elementni ko’rsating?

A) Mg B) Na C) Fe D) S

6. Bitta atomining massasi 8,638·10-26 kg bo’lgan elementni ko’rsating?

A) Fe B) Cr C) Cu D) S

7. 301 ta atomning massasi 2·10-20 g bo’lgan elementni ko’rsating?

A) Fe B) Mg C) Ca D) Cr

8. Magniy necha atomi 9,96·10-25 kg keladi?

A) 10 B) 25 C) 50 D) 100

9. Aluminiy necha atomi 5,4·10-20 g keladi?

A) 1204 B) 1136 C) 1308 D) 1500

10. 1-element atomining absolyut massasi 2-elementnikidan 6,6445·10-24 g ga kam. Agar 1-element natriy bo’lsa, ikkinchi elementni aniqlang.

A) Mg B) Al C) Si D) P

11. 2 element absolyut massalari o’rtasidagi farq1,3289·10-23 g bo’lsa, bu elementlarni ko’rsating.

A) Ne, Si B) Mg, Al C) K, Ca D) Fe, Zn

12. 2 element absolyut massalari o’rtasidagi farq

1,66·10-23 g bo’lsa, bu elementlarni ko’rsating.

A) Mg, Ca B) Fe, Al C) Mn, Zn D) Cu, Zn

13. Agar nisbiy atom massasi birligi sifatida C absolyut massasining1/12 qismi emas, 1/3 qismi olinsa, NAM qiymati qanday o’zgaradi?

A)4 marta kamayadi B)4marta ortadi

C) 8 marta ortadi. D)8 marta kamayadi

14. Agar nisbiy atom massasi birligi sifatida C absolyut massasining1/12 qismi emas, kislorod absolyut massasining 1/16 qismi olinsa, NAM qiymati qanday o’zgaradi?

A) 4 marta kamayadi B) 3 marta ortadi

C) o’zgarmaydi D) 1,333 marta kamayadi

15. Agar nisbiy atom massasi birligi sifatida C absolyut massasining1/12 qismi emas, 1/6 qismi olinsa, kalsiyning NAM qiymati necha bo’ladi?

A) 80 B) 40 C) 20 D) 10

16. Agar nisbiy atom massasi birligi sifatida

C absolyut massasining1/12 qismi emas 1/4 qismi olinsa, Al NAM necha bo’ladi?

A)3 B)143 C) 81 D) 9

17. Agar nisbiy atom massasi birligi sifatida C absolyut massasining1/12 qismi emas, kislorod absolyut massasining 1/4 qismi olinsa, magninyning NAM qiymati necha bo’ladi?

A) 6 B) 12 C) 24 D) 48

18. Agar nisbiy atom massasi birligi sifatida C absolyut massasining1/12 qismi emas, geliy absolyut massasining 1/2 qismi olinsa, NAM qiymati qanday o’zgaradi?

A) 4 marta kamayadi B) 4 marta ortadi

C) 2 marta ortadi D) 2 marta kamayadi

19. Agar nisbiy atom massasi birligi sifatida C absolyut massasining1/12 qismi emas, 1/6 qismi olinsa, haqiqiy atom massa qiymati qanday o’zgaradi?

A) 2 marta kamayadi B) 2 marta ortadi

C) o’zgarmaydi D) 6 marta ortadi

20. 301 dona aluminiy atomi massasiga teng bo’lgan temir atomlari sonini ko’rsating.

A) 602 B) 145 C) 236 D) 96

21. 1204 dona magniy atomi massasiga teng bo’lgan kalsiy atomlari sonini ko’rsating.

A) 602 B) 301 C) 722 D) 831

22. 1806 ta atomning massasi 1,68·10-19 g bo’lgan elementni ko’rsating?

A) S B) Cu C) Ca D) Fe

23. Temir atomining absolyut massasining noma’lum element atomi 5 donasining massasiga nisbati 0,28 ga teng. Noma’lum elementni aniqlang.

A) Na B) Ca C) Cu D) Al

24. Magniy atominig 2 donasining massasining noma’lum element atomi 10 donasining massasiga nisbati 0,1 bo’lsa, noma’lum elementni ko’rsating.

A) Fe B) Ca C) Ti D) Cu



Atom molekular ta’limot

1. Quyidagi tushunchalarni fanga kiritgan olim(lar)ni juftlab ko’rsating.

1) atom (“bo’linmas”); 2) molekula(“kichik massa”); 3) element(“ tarkibiy qism”) a) Levkipp va Demokrit b) P. Gassendi; c) R. Boyl; d) Demokrit

A) 1-a; 2-c; 3-b B) 1-a; 2-b; 3-c

C) 1-d; 3-b; 2-c D) 1-c; 2-d; 3-b

2. Moddalar “ korpuskulalardan(molekulalardan) molekulalar element(atom)lardan tuzilgan” degan fikr qaysi olim(lar) tonidan ilgari surilgan?

A) J.Dalton B) M.V.Lomonosov

C) Levkipp va Demokrit D) A.Avogadro va S.Kannitssaro

3. 1-marta “Atom-reaksiyada bo’linmaydigan zarracha” tarifini bergan olim(lar)?

A) M.V.Lomonosov B) J.Dalton

C) Levkipp va Demokrit

D) A.Avogadro va S.Kannitssaro

4. H atomi massasini birlik qilib atomlarni nisbiy massalari jadvalini tuzib atomistic nazariyani yaratgan olim(lar)?

A) J.Dalton B) M.V.Lomonosov

C) Levkipp va Demokrit

D) A.Avogadro va S.Kannitssaro

5. Molekulalarning haqiqatda mavjudligini, ular atomlarning birikishidan hosil bo’lishini tajribada isbotlagan olim(lar) kim?

A) J.Dalton B) M.V.Lomonosov

C) A.Avogadro va S.Kannitssaro

D) Levkipp va Demokrit

6. Molekulalar mavjudligini qanday hollarda (hodisa yoki jarayon)isbotlash mumkin?

1) Broun harakati; 2) Diffuziya; 3) Sublimatsiya;

4) filtrlash; 5) kondensatsiya;

A) 1,2,3 B) 2,3,4,5 C) 1,3,4 D) 1,2,3,4,5

7. Qaysi fikr atom molekulyar ta’limotga zid?

A) Kimyoviy reaksiyalar paytida molekulalar o’zgaradi, lekin atomlar o’zgarishga uchramaydi

B) Molekula- moddaning barcha kimyoviy xossalarini o’zida tutgan eng kichik zarracha

C) Murakkab moddalar ikki yoki undan ortiq oddiy molekulalardan iborat

D) Atom- oddiy yoki murakkab modda tarkibiga kiruvchi kimyoviy jihatdan parchalanmaydigan zarrachadir

7. Quyidagi qaysi fikr atom –molekulyar talimotga zid?

A) molekulalararo o’zaro tortishish va itarishish kuchlari mavjud

B) kimyoviy jarayonlar paytida atomlar saqlanib qoladi, lekin molekulalar tarkibi o’zgaradi

C) molekula moddaning barcha kimyoviy xossalarini o’zida tutgan eng kichik zarracha

D) oddiy moddalar turli kimyoviy element atomlaridan, murakkab moddalar esa kimyoviy elemnt atomlaridan tashkil topgan

8. Boylning “kimyoviy reaksiyalar natijasida moddalaming massasi o'zgaradi” degan noto'g'ri xulosaga kelishi-ga nima sabab bo'lgan?

A) nomolekulyar tuzilishli moddalar borligini hisobga olmagani;

B) reaksiya davomida sistemaning qizib ketishini hisobga olmaganligi;

C) ochiq idishda reaksiya o’tkazganligi;

D) yadro reaksiyalari massaning saqlanish qonuniga bo'ysunmaganligi.

9. Atom-molekulyar talimotda Dalton (a) va Lomonosov (b) qarashlarini juftlang.

1) oddiy moddalar molekulalardan tuzilgan;

2) molekula yangi sifatlarga( xossalarga) ega;

3) atom hamisha harakatda deb qaragan;

4) oddiy moddalar faqat ayrim atomlardan tuzilgan;

5) molekula atomlarning mexanik to’dalanishidir;

6) atom harakatdan tamomila xoli;

A) a-1,2,3; b-4,5,6 B) a-2,4,6; b-1,3,5

C) a-4,5,6; b-1,2,3 D) a-2,3,5; b-1,4,6

10. Daltonning atom molekulyar ta`limot yaratishdagi xato fikrni toping?

A)oddiy modda ham moddadan tuzilgan

B)molekula atomlarning mexanik yig`indisidan iborat C)miqdoriy tahlil usulini birinchi bo`lib fanga kiritdi D)tarkibning doimiylik qonunini kiritgan

11. Atomlarning bo`linishini va atom mayda bo`laklar bilan bo`shliqlardan iborat ekanligini izohlab bergan olim

A)A.Beruniy B)R.Boyl C)Demokrit D)Ar-Roziy

12.Tarixda unutilib ketgan atom tushunchasini XVI asrda qayta fanga kiritgan olim qaysi?

A)Levkip va Demokrit B)Dalton

C)Gassendi. P D)Lomonosov

13. 1813-yilda shved kimyogari ….ning taklifiga ko'ra kimyoviy belgi - element lotincha nomining bosh harfi yoki bosh harfiga keyingi harflardan birini qo'shib yozish bilan ifodalanadi.

A) Berseliyus B) Boyl C) Dalton D) Prust

14. Vanadiy (II) oksid (VO) tarkibi nima uchun o’zgaruvchan ?

A) metal va kislorod vajmlari har xil

B) temperatura va sintez jarayonidagi kislorod bosimiga bog’liq

C) temperatura va sintez jarayonidagi metal bosimiga bog’liq

D) sintez jarayonidagi idish toza bo’lmasligi va jarayon kislorod hajmiga bog’liq bo’lishi

15. Moddaning kimyoviy jihatdan bo`linmaydigan eng kichik zarrachasi?

A)molekula B)atom C)yadro D)praton

16.Atom-molekular ta’limot asoschisi kim?

1) M.V. Lomonosov; 2) J. Dalton; 3) A. M. But­lerov; 4). D. I. Mendeleyev.

A) 1; B) 2; С) 1 va 4; D) 1 va 2.

17. Агрегат ҳолати газ бўлган қайси модданинг диффузия тезлиги (бир хил температура ва босимда) секинроқ бўлади? 1)водород; 2)гелий; 3)азот; 4)кислород; 5)карбонат ангидрид.

A)5 B)3 C)4 D)2

18. Qaysiolim (1827 yil) mikroskopda suyuqlikdagi qattiq zarrachalarningharakatinikuzatgandaularuzluksizharakatqilishinianiqladi?

A) Rezerfort B) Lavuazye C) Broun D) Avagadro

19. Quyidagi olimlarning fikrlari va ishlarini juftlab ko’rsating

a) Ar – Roziy b)Faobiy c) Beruniy d)Ibn Sino

I. Moddiy dunyo tarkibiy tarkibiy qismlari, qimmatbaxo toshlar va ma’danlarni sinflashtirilan

II. Moddiy unsurlarningeng kichik birligi – atomlar haqidagi fikrlarni olg’a surgan

III. Barcha dorivor moddalarni xossalari asosida toifalarga bo’lib chiqqan.

IV. Atomlarning yanada kichikroq zarrachalarga bo’lishini takidlagan.

A) a-I, IV; b-II, c-II, d-III B) a-II, IV; b-III; c-II; d-I

C)a-II,IV; b-I; c-I; d-III D)a-II; b-IV; c-I, III d-III

20. Molekulalarning hajmiy o’lchami ham atomlarniki kabi kichik bo’lib, ularning diametrlari ….Ǻ gacha bo’ladi.

A) 30 B) 40 C) 20 D) 50

21. XVI asr boshida tarixda unutilib ketgan “atom” tushunchasini yana fanga kiritgan va “moddalar atomlardan tuzilgan, atomlarning birikishidan molekula hosil bo’ladi” deb “molekula” atamasini birinchi bo’lib fanga kiritgan olim kim?

A) Dalton B) Lomonosov

C) Gassendi D) Lavuazya

22.Molekulalaming diametri qanchaga teng?

A) 30 nm B) 1-10 A C) 100 nm D) 30 A

24.Atomlaming o'lchov birligi nima?

A) millimetr B) amper C) angstrem D) metr kub

25.Hozirgi vaqtda A o'lchov birligi nima bilan almashinib bormoqda?

A) millimetr B) nanometr C) angstrem D) metr kub

28.Qachon va kim moddalar haqidagi element va korpuskulalar (molekulalar) to‘g‘risidagi fikrlarini bayon qilish orqali atom-molekular ta’limot to‘g‘risidagi tushunchalami rivojlantirdi?

A) XVIII asrda rus olimi M. Lomonosov

B)XVIII asrda fransuz olimi A.Lavuazye

C)XVII asrda ingliz olimi J.Dalton

D)XVII asrda nemis olimi G.Shtal

29. Kim o‘z tajribalariga asoslanib, atomistik nazariya asoslarini bayon etgan?

A) rus olimi M.Lomonosov B) fransuz olimi A.Lavuazye C)ingliz olimi J.Dalton D) nemis olimi G.Shtal

31.Qachon va qayerda bo‘lib o‘tgan kimyogarlarni xalqaro kongressida atom va tushunchalariga aniq izohlar qobul qilindi.

A) 1689-yilda Londonda B)1860-yilda Karlsruyeda

C) 1986-yilda Berlinda D) 1869-yilda Moskvoda

34.Quyidagi hodisalaming qaysi biri suyuqlik molekulalari tartibsiz ravishda uzluksiz harakatda ekanligini ko'rsatadi?

A) diffuziya B)Broun harakati

C)osmos D) aktiv transport

35.Qaysi hodisalar molekulalar mavjudligi hamda doimo harakatda ekanligini ko‘rsatadi? 1) Broun harakati; 2) diffuziya; 3) qandning suvda erishi.

A) 2,3 B) 1,2 C) 1,2,3 D) faqat 2

36.Quyida berilgan javoblar orasidan noto‘g‘ri ta’rifni toping?

A)har qanday quyi molekular toza moddani olinish usuli va joyidan qat’i nazar doimiy tarkibga ega bo‘Iadi.

B)birikmalar bir elementning ma’lum sondagi atomlari boshqa elementning aniq sondagi atomlari bilan birikishidan hosil bo'ladi.

C)agar ikki element bir-biri bilan bir necha kimyoviy birikma hosil qilsa, bu birikma-lardagi bir element massasiga to‘g‘ri keluvchi boshqa element massalari o‘zaro kichik butun sonlar nisbatida bo'ladi.

D)har qanday quyi molekular toza moddani olinish usuli va joyidan qat’i nazar doimiy tarkibga ega bo‘Imaydi.

37. Atom haqidagi qaysi fikr to’g’ri?

1) mustaqil mavjud bo’la oladi;

2) mustaqil mavjud bo’la olmaydi;

3) nuklon va elektronga ega;

4) musbat zaryadlangan yadro va uning atrofida harakatlanuvchi manfiy zaryadlangan elektrondan iborat elektroneytral zarracha;

A) 1,2,3 B) 2,3,4 C) 2,4 D)1,2,3,4

38.Quyidagi to’g’ri fikrlarni aniqlang.

1) molekula-moddaning kimyoviy xossalarini namoyon qiluvchi eng kichik bo’lagi;

2) molekula-o’zaro bog’langan atomalr guruhidan iborat zarracha;

3) kimyoviy reaksiyalarda molekulalar atomlarga parchalanadi yoki atomlardan iborat tarkibini o’zgartiradi;

4) atomlar kimyoviy reaksiyalarda deyarli o’zgarishsiz qoladi;

A) 1,2 B) 1,2,3 C) 1,2,3,4
Kimyoning asosiy qonunlari.

Massalar saqlanish qonuni.

.


1.Tabiatning qaysi qonuni biz tabiatda iste’molchi emas, o'zgartiruvchi ekanligimizni ko'rsatadi?

A)tarkibning doimiylik qonuni

B)karrali nisbatlar qonuni

C)massaning saqlanish qonuni

D)ekvivalentlik qonuni

2. Qaysi reaksiyalar modda massasining saqlanish qonuniga bo’ysunmaydi?

A) yadro reaksiyalari B) almashinish reaksiyalari

C) gazsimon va qattiq moddalar ishtirokida boradigan reak.

D) cho’kma hosil bo’lishi bilan boradigan reaksiyalar

3. moddalar massasini saqlanish qonuni(a), moddaning tarkibiylik doimiylik qonuni(b) va ekvivalent qonunini(c) aniqlang.

1)kimyoviy reaksiyaga kirishyotgan moddalarning massasi, hosil bo’lgan moddalarning massalari teng

2)1g vodorod yoki 8 g kislorod bilan birikadigan yoki kimyoviy reaksiyalarda shuncha viodorod yoki kislorodatomlarning o’rnini oladigan miqdori

3)qayerda va qanday usulida olinishidan qatiit nazar moddaning sifat va miqdor tarkibi hamma vaqat bir xil bo’ladi

4)reaksiyaga kirishuvchi moddalarning massaslariularning ekvivalent massalariga to’g’ri praporsionaldir.

A)a-1; b-3; c-2 B)a-2; b-3; c-4

C)a-1; b-3; c-4 D)a-3; b-1; c-2


Karra nisbati qonuni bo’yicha masalalar

1. Kim karrali nisbatlar qonunini kashf qildi?

A) J.Prust B) J.Dalton

C)M.Lomonosov D) Ibn Sino

2. Uglerod va kislorod ikki xil birikma(C-42,88%; 27,29%; O-72,71%; 57,12%) hosil qiladi. Shunday birikmalarni o’rganish jarayonida qaysi olim qanday qonunni kashf etgan?

A) J.Prust, tarkibning doimiylik qonuni

B) M.Lomonosov, karrali nisbatlar qonuni

C) J.Dolton, karrali nisbatlar qonuni

D) J.Prust, massaning saqlanish qonuni

3. SO3 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang.

A) 1: 3 B) 2:4 C) 2;5 D) 1:1,5 E) 1:1

4. SO2 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang.

A) 1: 3 B) 2:4 C) 2:5 D) 1:1,5 E) 1:1

5. H2SO4 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang.

A) 1:2:3 B) 1;4:6 C) 1:16:12 D) 1:16:32

6. Uning sifat tarkibi oltingugurt va kisloroddan, miqdor tarkibi massa ulushi 1:1,5 nisbatda oltingugurt va kislorod bo’lsa formula qanday ifodalanadi?

A) SO3 B) S2O3 C) SO2 D) S2O

7. Uning sifat tarkibi oltingugurt va kisloroddan, miqdor tarkibi massa ulushi 4:1 nisbatda oltingugurt va kislorod bo’lsa formula qanday ifodalanadi?

A) SO3 B) S2O3 C) SO2 D) S2O

8. Uning sifat tarkibi oltingugurt va kisloroddan, miqdor tarkibi teng massa ulushdan oltingugurt va kislorod bo’lsa formula qanday ifodalanadi?

A) SO3 B) S2O3 C) SO2 D) S2O

9. Uglerod va vodorodning massa nisbatlari tegishlicha 3:1 bo`lgan birikmani formulasini aniqlang.

A) CH4 B) C2H6 C) C2H4 D) C3H6E) C4H10

10. Azot oksidlaridan birida azot bilan kislorodning massalari 7 : 20 nisbatda bo`ladi. Shu oksidning formulasini aniqlang.

A) azot (II) oksid B) azot (III) oksid

C) azot (V) oksid D) azot (IV) oksid


Tarkibning doimiylik qonuni bo’yicha masalalar

1.Kim tomonidan tarkibning doimiylik qonuni taklif etilgan?

A)J.Prust B)J.Dalton C) M.Lomonosov D)Ibn Sino

2. Fransuz olimi josev Prust tomonidan ta’riflangan tarkibining doimiylik qonuniga molekulyar tuzulishli moddalarbo’ysunadi, nomolekulyar tuzulishililari bo’ysunmaydi. Ammo molekulyar moddalar bo’ysunmasligi mumkin. Masalan , yuqori molekulyar birikmalar (polimerlar) va yana bazi moddalar. Ikkinchi holat sababini aniqlang.

A)Molekulyar tuzulishli modda tarkibida ion bog’ bo’lsa

B)molekulani tashkil etgan element atomlarning turli izotop borligi.

C)molekulalarning o’zaro birikishidan dimerlar hosil bo’lishi

D)molekula va atomlarning doimo harakatda ekanligi

3.Tarkibning doimiylik qonuniga berilgan to‘g‘ri ta’rifni toping?

A)har qanday quyi molekular toza moddani olinish usuli va joyidan qat’i nazar doimiy tarkibga ega boiadi.

B)birikmalar bir elementning ma’lum sondagi atomlari boshqa elementning aniq sondagi atomlari bilan birikishidan hosil bo'ladi.

C)agar ikki element bir-biri bilan bir necha kimyoviy birikma hosil qilsa, bu birikma-lardagi bir element massasiga to‘g‘ri keluvchi boshqa element massalari o‘zaro kichik butun sonlar nisbatida bo‘tadi.

D)har qanday quyi molekular toza moddani olinish usuli va joyidan qat’i nazar doimiy tarkibga ega bo'lmaydi.

4. Tarkibning o`zgaruvchan va o`zgarmasligini haqidagi fikrni birinchi bo`lib fanga kim kiritgan?

A)Dalton B)Bertolle C)Kurkunov D)Meyer

5. Daltonidlarni ko‘rsating? 1) suv; 2) metan; 3) titan(II)oksid; 4) uran(II)oksid; 5) vodorod xlorid.

A) 1 va 2 B) 2 va 3 C) 3 va 4 D) 1,2 va 5

6.Nomolekular tuzilishdagi moddalarga xos bo'lgan xususiyatlami ayting? 1) gaz; 2) suyuq; 3) qattiq; 4) qaynash harorati past; 5) qaynash harorati yuqori; 6) suyuqlanish harorati past; 7) suyuqlanish harorati yuqori.

A) 1,5,6 B) 1,2,3,4,6 C) 3,5,7 D) 2,4,6

7. Bertollidni aniqlang?

A) S2O B) O3 C) KMnO4 D) SO2

8. Bertollidni aniqlang?

A) S2O B) O3 C) K2MnO4 D) SO2

9. Bertollidni aniqlang?

A) H2O B) P4 C) KClO3 D) CO2

10. Vanadiy(II)oksidning tarkibi nimaga bog’liq?

A) temperaturaga va sintezda ishlatiladigan kislorodning bosimiga

B) massa va sintezda ishlatiladigan kislorodning bosimiga

C) sintezda ishlatiladigan kislorodning bosimiga

D) temperature



11. Tarkibi o‘zgaruvchan birikmalar ( bertollidlar)ni aniqlang?

1) atom kristal panjara 2) ionli kristal panjara

3) metall kristal panjarali;

4) molekulyar kristal panjarali

A) 1 B) 2,3 C) 1,2,3 D) 1,2,3,4

12.Berilgan moddaning molekular yoki nomolekular tuzilganligini nimasiga qarab oldindan aytib berish mumkin?

A) kimyoviy xossalariga B) fizik xossalariga

C) fizik-kimyoviy xossalariga D) tuzlishiga

13. Vanadiy (II) oksid o’zgaruvchan tarkibli birikmalarga kiradi. Uning formulasini VO1,5-x bilan ifodalash mumkin. Agar uning 32,7 g namunasida 7,2 g kislorod bo’lsa, oksidning eng oddiy formulasini va Kurnakov taklif etgan qaysi tarkibli birikmaga kirishini aniqlang.

A) VO1,3, bertollid B) VO1,3, daltonid

C) VO0,9, bertollid D) VO0,9, daltonid
Massa ulushini aniqlash.

1. CO2 tarkibidagi kislorodning massa ulushini aniqlang.

A) 72,7 B) 27,3 C) 32 D) 12 E) 65

2. H2O tarkibidagi elementlarning massa ulushini aniqlang.

A)10 ;90 B) 15 ;85 C) 11,11 ; 88,89 D) 2;16

3.H2SO4 tarkibidagi kislorodning massaulishini aniqlang

A)32,3 B) 65,3 C) 2 D) 39,3 E) 64

4. H3PO4 tarkibidagi P ning massa ulushini aniqlang ?

A)31 B)31,6 C) 65,3 D) 64 E)3

5. Malaxit tarkibidagi O ning massa ulushini aniqlang?

A)0,9 B) 9 C) 18 D)71 E)36

6. Quyidagi birikmalarning qaysi birida uglerodning massa ulushi 20 % gat eng ?

A) Ohaktosh B) mochevina

C) karbonot kislota D) kalsiy atsetat E) is gazi

7. Tarkibida azotning massa ulushi 0,30 bo’lgan oksidni ko’rsating ?

A) N2O5 B) NO2 C) N2O D) NO E) N2O3

8. Fosforning massa ulushi uning qaysi birikmasida maksimal bo’ladi ?

A) ammoniy fosfat B) Temir (III) gidrofosfat

C) Natriy gidrofosfat D) rux gidrofosfat

9. Natriyning galogenli birikmasida galogenning massa ulushi natriynikidan kichik. Galogenning nisbiy atom massasini toping.

A) 80 B) 127 C) 19 D) 35,5


10. Misning ikki valentli galogenli birikmasi tarkibida galogenning massa ulushi misning massa ulushidan kichik. Galogenning nisbiy atom massasini hisoblang.

A)19 B)35,5 C)80 D)127

11. Xromning ikki valentli galogenli birikmasi tarkibida galogenning massa ulushi xromning massa ulushidan kichik. Galogenning nisbiy atom massasini hisoblang.

A)19 B)35,5 C)80 D)127

12. lkkinchi A guruh metali oksidida kislorodning massa ulushi metalnikidan katta bo’lsa, metallning nisbiy atom massasini aniqlang.

A)9 B)24 C)40 D)7

Massa ulushini aniqlash.

1. CO2 tarkibidagi kislorodning massa ulushini aniqlang. A) 72,7 B) 27,3 C) 32 D) 12 E) 65

2. H2O tarkibidagi elementlarning massa ulushini aniqlang. A)10 ;90 B) 15 ;85 C) 11,11 ; 88,89 D) 2;16 E) 25,2 ;74,8

3.KOH tarkibidagi elementlarning massa ulushini aniqlang A) 72;18;10 B) 38;54;4 C) 75;15,2 ; 9,8 D) 69,6 ; 28,6; 1,8 E) 84,2; 13; 2,8

4.H2SO4tarkibidagi kislorodning massaulishini aniqlang ? A)32,3 B) 65,3 C) 2 D) 39,3 E) 64

5. H3PO4 tarkibidagi P ning massa ulushini aniqlang ? A)31 B)31,6 C) 65,3 D) 64 E)3

6. Na2CO3* 10H2O tarkibidagi kislorodning massa ulushini aniqlang? A)55,9 B)16,7 C) 45,2 D) 19,3 E) 72,7

7. Dolomit tarkibidagi kislorodning massa ulushini aniqlang ? A)26 B) 52,1 C) 35,2 D) 45,3 E) 47,9

8. Malaxit tarkibidagi kislorodning massa ulushini aniqlang? A)0,9 B) 9 C) 18 D)71 E)36

9. Bertole tuzi KClO3 tarkibidagi xlorning massa ulushini aniqlang ? A) 17 B) 29 C) 71 D) 39,1 E) 54,5

10. Ammoniy dixromat (NH4) 2Cr2O7 tarkibidagi vodorodning massa ulishini aniqlang ? A) 11,1 B) 41,2 C) 3 D)9 E) 97

11. Mis kuporosi tarkibidagi misning massa ulishini aniqlang ? A) 25,6 B) 32 C) 48 D) 71 E) 18

12. Pirofosfat kislota H4P2O7 dagi P ning massa ulushini aniqlang ? A) 45,2 B) 71,4 C) 34,8 D) 2,8 E) 92,3

13. Dolomit tarkibidagi C ning massa ulishini aniqlang ? A) 87 B) 52,1 C) 72 D) 41 E) 13

14. K4[Fe(CN)6] tarkibidagi azotning massa ulushini aniqlang ? A) 42,4 B) 15,2 C) 42,4 D) 53,2 E) 57,5

15. (Al(OH)2)3PO4 tarkibidagi kislorodning massa ulushini aniqlang ? A) 23 B) 34,5 C) 42,4 D) 53,2 E)57,5

16. Quyidagi birikmalarning qaysi birida uglerodning massa ulushi 20 % gat eng ?

A) Ohaktosh B) mochevina C) karbonot kislota D) kalsiy atsetat E) is gazi

17. Birikmalarning qaysi birida xlorning massa ulushi eng katta ?

A) xlor B) xlor (I) oksid C) xlor (VII) oksid D)perxlorat kislota E) xlor (V) oksid

18. Tarkibida azotning massa ulushi 0,30 % bo’lgan oksidni ko’rsating ? A) N2O5 B) NO2 C) N2O D) NO E) N2O3

19. Fosforning massa ulushi uning qaysi birikmasida maksimal bo’ladi ? A) ammoniy fosfat B) Temir (III) gidrofosfat

C) Natriy gidrofosfat D) rux gidrofosfat E) Kaliy gidrofosfat.

20. Oltingugurtning massa ulushi uning qaysi birikmasida maksimal bo’ladi ? A)SO2 B) SO3 C) H2SO4 D) H2SO3 E)H2S

21.120 gr KOH 200gr suvda eritilsa , eritmadagi KOH massa ulushini aniqlang ? A) 37,5 B) 40 C) 60 D) 50 E) 90

22. 20 gr CaCO3 bilan 30 gr MgCO3 aralashmasidagi ohaktoshning massa ulushini aniqlang ? A) 20 B) 25 C) 60 D) 35 E) 40

23. Tarkibida 10 gr Al tutgan 30 gr Al- Ca li qotishmadagi Ca ning massa ulushini aniqlang? A) 33,34 B) 66,67 C) 50 D) 40 E) 82,6

24. Tarkibida 25 gr Zn tutgan 75 gr Zn – Cu li qotishmadagi Cu ning massa ulushini aniqlang A) 33,34 B) 66,67 C) 50 D) 40 E)82,6

25. 12 gr K va 28 gr Na dan tayyorlangan qotishmadagi Na ning massa ulushini aniqlang ? A) 30 B) 40 C) 60 D)70 E) 80

26. 20 gr K va 60 gr Hg dan tayyorlangan amalgamadagi Hg ning massa ulushini aniqlang A) 75 B)25 C) 50 D) 60 E) 20

27. Tarkibida 20% K bo’lgan 40 gr K-Na li qotishmada necha gr Na mavjud ? A) 4 B) 8 C) 30 D) 32 E) 36

28. Tarkibida 4% NaCl tutgan 200 gr dengiz suvida necha gr osh tuzi mavjud bo’ladi ? A) 4 B) 6 C) 196 D) 192 E)8

29. Tarkibida 0,85 % NaCL tutgan 500 gr fiziologik eritma tarkibida necha gr osh tuzi bo’ladi ? A) 25 B)20 C)15 D) 6,5 E) 4,25

Elementni massa ulushiga qarab formula keltirib chiqarish.
1. 72.2% kislorod va 27.% uglerodddan iborat birikmani formulasini tuzing. A) CO2 B) CO C) SO2 D) SO3 E) CaH2

2. 95.2% kalsiy va 4.8% vodoroddan iborat birkmani formulasini tuzing. A) CO2 B) CaH2 C) SO2 D) SO3

3. 74% kislorod va 26% azotdan iborat birkmani formulasini tuzing. A) N2O2 B) N2O3 C) NO D) NO2 E) N2O

4. 60% kislorod va 40% oltingugurtdan iborat birkmani formulasini tuzing. A) CO2 B) CuH2 C) SO2 D) SO3 E) CO

5. 88.89% kislorod va 11.11% vodoroddan iborat birkmani formulasini tuzing. A) HO B) H3O4 C) H2 D) H2O

6. 69.6 % kaliy , 28.6 % kislorod va 1.8% vodoroddan iborat birkmani formulasini tuzing. A) KNO3 B) KHSO C) KOH D) H2O

7. 32.6% oltingugurt, 65.3% kislorod va 2% vodoroddan iborat birkmani formulasini tuzing A) H2SO3 B) SO3 C)H2SO4 D)SO2 E) H2S

8. 54 % kalsiy , 43.2 % kislorod va 2.7% vodoroddan iborat birkmani formulasini tuzing.A) CaH2 B) CaO C) Ca(OH)2 D) CaO2 E) CaS

9. 43.6 % fosfor va 56.3% kisloroddan iborat birkman formulasini tuzing. A) P2O3 B) P2O3 C) H3PO4 D) H3PO3 E) H2PO3

10. 36.8% temir, 21% oltingugurt, va 42% kisloroddan iborat birkmani formulasini tuzing

A) Fe(OH)2 B) Fe(OH)4 C) FeSO4 D) FeS E) FeSO3

11. 40% kalsiy , 48 % kislorod va 12% ugleroddan iborat birkmani formulasini tuzing. A) CaO B) CO2 C) Ca(OH)2 D) CaCO3 E) CaO2

12. 3.2% vodorod, 77.4%kislorod va 19.3% ugleroddan iborat birkmani formulasini tuzing. A) CO B) CO2 C) H2O D) CaCO3 E) H2CO3

13. 16 % Na, 4.2% C, 72.7 % O2 va 7 % vodaroddan iborat birkmani formulasini tuzing.

A) Na2CO3 * 5H2O B) Na2CO3*10H2O C) Na2CO3 * 2H2O D)Na2CO3 * 7H2O E)Na2CO3 *H2O

14. 38.6 % K, 13.8 % azot va 47.5 % kisloroddan iborat birkmani formulasini tuzing. A) KNO2 B) K2O C) KOH D) KH E) KNO3

15. 57.6 % mis , 36 %kislorod, 5.4 % uglerod va 0.9 % vodorod dan iborat birkmani formulasini tuzing.

A) Cu2(OH)2CO3 B) CuCO3 C) Cu(OH)2 D) Cu(OH)CO3 E) CuO

16. Fosforning ftorli birikmasi tarkibidagi ftorning massa ulishi 0.78 bo`lgandagi modda formulasini toping.

A) H[PF6] B) P2F10 C) PF2 D) H[PF4] E) PF3 17. 63.2 % Mn va 36.8 % O2 dan iborat oksid formulasini aniqlang.

A)MnO B)Mn2O3 C) MnO2 D) MnO3 E) Mn2O7 18. 23.5 % O2 va 76.5 % Cr dan iborat oksid formulasini aniqlang. A)CrO B)Cr2O3 C)CrO3 D)Cr(OH)3 E)Na2Cr2O2

19. Xlor oksidlaridan birida uning massa ulishi 38.8 % ni tashkil qilsa, oksid formulasini ko`rsating.

A) Cl2O B) Cl2O3 C) ClO2 D) Cl2O5 E) Cl2O7

20. 63.6 % azot saqlagan oksid formulasini ko`rsating. A) N2O B) NO2 C) N2O3 D) NO E) N2O

21. 75 % C va 25 % H2 dan iborat birikmani formulasini aniqlang. A) C2H4 B) C2H6 C) C3H6 D) CH4 E) C2H2

22. 25.6 % Cu, 12.8 % S, 4 % H2 va 57.6 % O2 dan iborat birikmani formulasini aniqlang.

A) CuSO4 B) CuSO4*2H2O C) CuSO4*5H2O D) CuSO4*H2O E) CuSO4*10H2O

23. 24.7 % K, 34.8 % Mn va 40.5 % kisloroddan iborat birikmani formulasini aniqlang.

A) K2MnO4 B) KmnO4 C) MnO2 D) NaMnO4 E) Mn2O 7
Elementlarning massa nisbatini aniqlash.
1. CO2molekulasiga elemetlarnimassa nisbatini aniqlang A)12:6 B)12: 32 C)2:3 D)2:6

2. H2SO4 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 1:2:3 B) 1;4:6 C) 1:16:12 D) 2:16:16 E) 1:32:49

3. SO3 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 1: 3 B) 2:4 C) 2;5 D) 1:1,5 E) 1:1

4. SO2 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 1: 3 B) 2:4 C) 2:5 D) 1:1,5 E) 1:1

5. Na2CO3 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 3:6*16 B) 1,81:4 C) 4:2:8 D) 2:2:1 E) 46:12:24

6. K2SO4 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 39:32:16 B) 78:32;32 C) 2:6:8 D) 3:5:1 E) 2,4 : 1,2

7. Ca(OH)2 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 20: 16,1 B) 10:8,1 C) 25:12*10 D) 1:2,2 E) 6:1,3

8. NH4OH molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 3,2 : 1 B) 2,1:1 C) 2,8:3,2 D) 2,1: 3,5 E) 2:2,1

9. AL2(SO4)2 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 1:1,1 B) 2:2,5:3 C) 1:1,5:1,5 D) 1:1,7:3,5 E) 2,5:6,2

10. H2SiO4 molekulasidagi elementlarni massa nisbatlarini aniqlang. A) 1:8:10 B) 2:2:8 C) 1:14:3 D) 2:1:10 E) 1:14:24

11. Vodorod, uglerod va kislorodlarini massa nisbatlari tegishcha 1:6:24 bo`lgan birikmani formulasini aniqlang.

A) SO3 B) H2CO3 C) H2SO4 D) SO2 E) H2S

12. Kaliy azot va kislorodlarning massa nisbatlari tegishlicha 2,78 1:3,43 bo`lgan birikmani formulasini aniqlang.

A) KNO2 B) K2O C) KNO3 D) KH E) KOH

13. Fosfor, kislorod va vodorodlarning massa nisbatlari tegishlicha 10,33: 21,33 l bo`lgan birikmani formulasini aniqlang.

A) P2O4 B) H3PO4 C) P2O4 D) H3PO4 E) H2PO3

14. Uglerod va vodorodning massa nisbatlari tegishlicha 3:1 bo`lgan birikmani formulasini aniqlang.

A) CH2 B) C2H6C) C2H4 D) C3H6 E) C4H10

15. Natriy, uglerod, kislorod va vodoroddan iborat birikmadagi elementlarning massa nisbatlari tegishlicha 3,83 : 1 : 17,33 : 1,67 bo`lgan birikmani formulasini aniqlang. A) Na2CO3+5H2O B) Na2CO3 *7H2O

C) Na2CO3+2H2O D) Na2CO3*10H2O E) Na2CO3*H2O

16. Tarkibida kristalizasiya suvi bo`lgan birikmadagi mis, oltingugurt kislorod va vodorodlarning massa nisbatlari tegishlicha 6,4*3,26 * 14,4 :1 bo`lsa, birikmani formulasini aniqlang. A) CuSO4* 10 H2O B) CuSO4 * H2O

C) CuSO4 * 2H2O D) CuSO2 * 2 H2O E) CuSO4 * 6 H2O

17. Uglerod, kislorod, kalsiy va magniydan tashkil topgan birikmadagi elementlarning massa nisbatlari tegishlicha 2 * 8 3,33*2 bo`lsa birikmani formulasini aniqlang. mm A) CaCO3 B) MgCO2 C) MgO D) CaO E) CaCO3 * MgCO3

18. Azot va kislorodddan iborat bo`lgan birikmadagi elementlarni massa nisbatlari 1,2,85 bo`lsa, birikmani formulasini aniqlang.

A) N2O5 B) N2O3 C) NO D) NO2 E) N2O

19. Fosfor va kisloroddan iborat birikmada elementlarni massa nisbatlari tegishlicha 1*1,20 bo`lsa birikmani formulasini aniqlang.

A) P2O3 B) P2O2 C) H2PO4D) H3PO4 E) H2PO3

20. Azot, uglerod, kislorod va vodorodlaning massa nisbatlari 3,5: 1,5:6:1 bo`lgan birikmani formulasini aniqlang.

A) (NH2)2CO B) NH2NH2 C) NH2Cl D) NH4OH E) (NH4)2 CO3

21. Azot oksidlaridan birida azot bilan kislorodning massalari 7 : 20 nisbatda bo`ladi. Shu oksidning formulasini aniqlang.

A) azot (II) oksid B) azot (III) oksid C) azot (V) oksid D) azot (IV) oksid E) azot (I) oksid.

22. Xlor oksidlaridan birida kislorodning 112 og`irliq kesimiga xlorning 71 og`irliq kesimi to`g`ri keladi. Xlorning atom massasi 35,5 ga teng bo`lsa, bu birikmaning formulasini va undagi xlorning valentligi qanday bo`ladi.

A) Cl2 O4, Hl B) Cl2O2: VII C) ClO2: IV D) Cl2O5 : V E) Cl2O

Elementni massa ulushiga qarab formula keltirib chiqarish.
1. 72.2% kislorod va 27.% uglerodddan iborat birikmani formulasini tuzing.

A) CO2 B) CO C) SO2 D) SO3 E) CaH2

2. 74% kislorod va 26% azotdan iborat birkmani formulasini tuzing.

A) N2O5 B) N2O3 C) NO D) NO2

3. 32.6% oltingugurt, 65.3% kislorod va 2% vodoroddan iborat birkmani formulasini tuzing

A) H2SO3 B) SO3 C)H2SO4 D) SO2


4. 63.6 % azot saqlagan oksid formulasini ko`rsating.

A) N2O B) NO2 C) N2O3 D) NO E) N2O

5. Tarkibida massa bo’yicha 32,56% Me, 30,23% Cr va 37,21% kislorod bo’lgan moddaning formulasini aniqlang.

A) Na2CrO4 B) FeCrO4 C) FeCr2O7 D) Al2(Cr2O7)3

6. Agar marganes oksidi tarkibida 49,55% kislorod bo’lsa, u qanday oksid hisoblanadi?

A) asosli B) amfoter C) kislotali D) befarq

7. Tarkibida 36,78% kislorod bo’lgan marganes oksidi qanday xossaga ega?

A) amfoter B) befarq C) asos D) kislotali

8. Tarkibida S-24%, O-48% va Me saqlagan birikmali metalni aniqlang.

A) Cu B) Fe C) Au D) Hg

9. Metallning galogenli birikmasi tarkibida 80% galogen, uning oksidi tarkibida 28,57% kislorod bor. Galogenni aniqlang.

A) xlor B) yod C) brom D) ftor

10. Metalning galogenli birikmasida 63,96% galogen, uning oksidi tarkibida 28,57% kislorod bor bo’lsa, galogenni aniqlang.

A)Cl B)F C)J D)Br

11. Metalning galogenli birikmasida 91,37% galogen, uning oksidi tarkibida 40% kislorod bor bo’lsa, galogenni aniqlang.

A)Cl B)F C)J D)Br

12. Metalning galogenli birikmasida 74,74% galogen, uning oksidi tarkibida 40% kislorod bor bo’lsa, galogenni aniqlang.

A)Cl B)F C)J D)Br


Ekvivalent hisoblash
1. XVIII asr oxirida qaysidir olira elementlarning o‘zaro muayyan miqdordagina birika olishini aytdi, hamda bu miqdorlarni “biriktiruvchi miqdorlar” deb atadi. Keyinchalik butermin “ekvivalent” atamasi bilan almashtirildi. Ushbu mashhur kimyogarni aniqlang.

A) Dalton B) Gey-Lyussak

C) Berselius D) Lavuazye

2.Ekvivalent so'zining ma’nosi nima?

A) teng qiymatli B) ko‘p miqdor

C) kuchi bor D)yetarli



52. Qaysi qonun matematik ifodasi formula bilan aniqlanadi?

A) massalar saqlanish B) massalar ta’sir

C) ekvivalentlar D) Avogadro

3.Oksidlarda ekvivalent qanday topiladi?


A) oksidning malyar massasini umumiy valantligiga bo’linadi

B)oksid hosilqilgan element ekvivalenti kislorod valentligiga bo’lib topiladi

C)oksid malyar massasini metal valenlgiga bo’lib topiladi

D)oksid malyar massasini vodorod soni ya’ni negiziga bo’lib topiladi

4.Asoslarda ekvivalent qanday topiladi
A) asosning malyar massasini umumiy valantligiga bo’linadi

B) asosning ekvivalenti topish uchun malyar massasini kislorod valentligiga bo’lib topiladi

C) asosning ekvivalenti topish uc

hun malyar massasini metal valenlgiga bo’lib topiladi

D)oksid malyar massasini topish uchun vodorod soni ya’ni negiziga bo’lib topiladi

5. Ammoniydigidrofasfat tuzningekvivalent molyar massasini (g/ mol) aniqlang?

A)212/5 B)212/5 C)212/3 D)212/4

6. Uch valentli titan ekvivalenti qaysi zarracha(lar) ekvivalentiga teng?

1) S2-; 2) Mo+6; 3) Cu; 4) O2; 5) SO2; 6) Br+5;

A) 1,2 B) 5,6 C) 1,2,5,6 D) 1,5

7. Skandiyga ekvivalent zarracha(lar)?

1) NO; 2) C2H6; 3) As; 4) CH4; 5) Li2O;

A) 3 B) 2,3 C) 1,3,5 D) 5

8. Kislorodga ekvivalent zarracha?

A) LiH B) S C) BC D) Mo+6

9. Qaysi gidroksid ekvivalenti KH ekvivalentiga teng?

A) LiOH B) CuO C) NaOH D) Mg(OH)2

10. Qaysi gidrid ekvivalenti LiOH ekvivalentiga teng?

A) MgH2 B) NaH C) KH D) Ti+2

11. Quyidagi reaksiya bo’yicha sulfat kislotaning ekvivalent massasini g/mol da aniqlang.

H2SO4 + NaOH=NaHSO4 + H2O

A) 98 B) 49 C) 24,5 D) 12,25

12. Quyidagi reaksiya bo’yicha sulfat kislotaning ekvivalent massasini g/mol da aniqlang.

H2SO4 + 2NaOH=Na2SO4 + 2H2O

A) 98 B) 49 C) 24,5 D) 12,25

13. Quyidagi reaksiya bo’yicha Cu(OH)2 ning ekvivalent massasini g/mol da aniqlang.

Cu(OH)2 + HCl = CuOHCl + H2O

A) 98 B) 49 C) 24,5 D) 12,25

14. Quyidagi reaksiya bo’yicha Cu(OH)2 ning ekvivalent massasini g/mol da aniqlang.

Cu(OH)2 + 2HCl = CuCl2 + 2H2O

A) 1/3 B) 1/2 C) 1/4 D) 1/5

15. Quyidagi reaksiya bo’yicha Al(OH)3 ning ekvivalent massasini g/mol da aniqlang.

2NaOH + AlCl3 = Al(OH)2Cl + 2NaCl

A) 133,5 B) 66,75 C) 33,4 D) 44,5

16. Agar kislotaning ekvivalent massasi 49 g/mol bo`lsa, natriy gidroksidini ortofosfat kislota bilan neytrallanganda qanday tuz hosil bo`ladi.

1)natriy ortofosfat 2)natriy digidrofosfat 3)natriy gidrofosfat

A) 3 B) 2,3 C) 2 D) 1 E) 1,2,3

17. Xlorning ekvivalent massasi 35,5 g/mol bo`lgan birikmalarini aniqlang.

1) HCl; 2) HClO; 3) HCIO4 ; 4) HCIO4 5)HCIO2

A) 1,4 B) 4,5 C) 2,3 D) 1,2 E) 1,2,3,4,5



18. bromning ekvivalent massasi 80 g/mol bo`lgan birikmalarini aniqlang.

1) HBr; 2) HBrO; 3) HBrO4 ; 4) HBrO4 5)HBrO2

19. Xlorning ekvivalent massasi 7,1 g/mol bo`lgan birikmalarini aniqlang.

1) HCl; 2) HClO; 3) HCIO3 ; 4) HCIO4 5)HCIO2

A) 1,4 B) 4,5 C) 3 D) 1,2,3,4,5

20.kislorodning ekvivalent massasi va ekvivalent hajmini toping.

A) 14; 5,6 B) 4,67; 3,73 C) 8; 5,6 D) 9,3; 2,8

21.azotning ekvivalent massasi va ekvivalent hajmini toping.

A) 14; 5,6 B) 4,67; 3,73 C) 8; 5,6 D) 9,3; 2,8

22.Quyidagi qaysi gazlarning hajm ekvivalenti 11,2 ga teng?

1)N2 2)O2 3)H2 4)galagenlar 5)H2S 6)CO2 7)SO2

A)1,2,3 B)3,4,7 C)3,4,5 D)2,6,7

27. 196 g sulfat kislota g-ekvivalentini aniqlang.

A) 2 B) 4 D) 8 D) 6

28. 342 g tiosulfat kislota gramm-ekvivalenti qancha?

A)6 B)3 C)4 D)12



29. Noma’lum II valentli oksidining ekvivalent molyar massasi 76,5 a teng bo'lsa, nom'alum elementni aniqlang

A)Ca B)Be C)Ba D)Mg

30. Noma’lum II valentli element oksidining ekvivalent molyar massasi 28 g/mol•ekv ga teng bo’lsa, noma’lum elementni aniqlang.

A) Zn B) Cu C) Ca D) Fe

31. Noma’lum II valentli oksidning ekvivalent molyar massasi 20 g/ekv toping.

A) K B) Ca C) Na D) Mg

32. 3,6 g metall oksidning vodorod bilan qaytarilishi natijasida 0,81 g suv hosil bo`ladi. Metalning ekvivalent massasini (g/mol) aniqlang.

A) 26 B) 9 C) 28 D) 24 E) 32

33. Element sulfid tarkibida atomlarning ekvivalent massalari teng bo’lsa, element valentligini aniqlang.

A) IV B) II C) III D) VII

34.Noma’lum III valentli element oksidining ekvivalent molyar massasi 25,333 (g/mol-ekv) ga teng bo’lsa, oksidning molyar massasini (g/mol) aniqlang.

A) 110 B) 102 C) 152 D) 76

35. Element sulfid tarkibidagi atomlarning ekvivalent massalari teng bo’lsa, shunday valentli element oksidi molyar massasini (g/mol) aniqlang.

A) 40 B) 80 C) 152 D) 144

36. IV valentli qaysi element oksidning nisbiy molyar massasi 80 g/mol ga teng?

A)Si B)Mn C)Ti D)S



37. Ikki valentli metallning ekvivalent massasi 32 g/molga teng. Shu metall hosil qilgan oksidning ekvivalent massasini hisoblang.

A) 68,5 B) 20 C) 28,0 D) 30,0 E) 40

38. Massasi 3,405 g bo‘lgan metalldan uning 3,805 g oksidi hosil bo‘lsa, oksidlanish darajasi +3 bo‘lgan metallni aniqlang.

A) xrom B) temir C) alyuminiy D) marganets E) talliy

39. Xlorning ekvivalent massasi 11,8 g/mol bo‘lgan modda formulasini toping.

A) HClO4 B) HCl C) HClO D) HClO3 E) HClO2

40. 163 g 10% li kislota eritmasini neytrallash uchun 20 g NaOH sarf bo‘ldi. Kislotaning ekvivalenti nechaga teng?

A) 63,0 B) 32,6 C) 49,0 D) 36,5 E) 41,0

41. Alyuminiy digidroksoxloridning xlorid kislrta bilan ekvimolyar nisbatda olingan reaksiyasi natijasida hosil bo‘lgan tuzning ekvivalent massasini (g/mol) hisoblang.

A) 44,5 B) 48,25 C) 32,2 D) 24,12 E) 96,5

42. 3,84 g kislotani neytrallash uchun 0,5 N kaliy ishqorining 60 ml hajmi sarf bo‘lsa, kislota ekvivalentini hisoblang.

A) 63 B) 60,0 C) 32,7 D) 49,0 E) 128

43. Alyuminiy digidroksoxlorid va xlorid kislota o‘zaro ekvimolekulyar nisbatda reaksiyaga kirishdi. Reaksiyaga kirishgan alyuminiy tuzining ekvivalent massasini (g/mol) hisoblang.

A) 48,25 B) 72,6 C) 32,2 D) 24,12 E) 96,5

44. To‘rt valentli elementdan hosil bo‘lgan 3,9 g ikki negizli kislotadan uning 2,77 g angidridi hosil bo‘ldi. Qaysi kislota olingan?

A) germanat B) silikat C) titanat D) karbonat E) sirkonat

45.Massasi 245 g bo‘lgan 10% li kislota eritmasini neytrallash uchun 20 g NaOH sarf bo‘ldi. Kislota ekvivalentini aniqlang.

A) 49,0 B) 32,6 C) 63,0 D) 36,5 E) 41,0

46.3 g metall yonganda uning 5 g oksidi hosil bo‘ldi. Oksiddagi metallning oksidlanish darajasi +2 ga teng bo‘lsa, qanday metall olingan?

A) kaliy B) natriy C) alyuminiy D) magniy E) kalsiy

47.Metall oksidida metallninng ekvivalent massasi kislorodning ekvivalent massasidan 4 marta katta. Oksidning massasi metallning massasidan necha marta katta?

A) 3 B) 2,5 C) 2 D) 1,5 E) 1,25

48.Normal sharoitda 10 g metall 6 l xlor bilan to’la reaksiyada qatnashadi. Metallni va uning valentligini aniqlang.

A) Fe, 2 B) Cr, 3 C) Fe, 3 D) Cr, 2 E) Ti, 4

49.14 g metallni havoda yondirilganda uning 20 g oksidi hosil bo‘ldi. Metall ekvivalentini va oksid formulasini toping.

A) 17,33; Cr2O3 B) 32; CuO C) 18,66; Fe2O3 D) 9; Al2O3 E) 28; FeO

50.5 g metall oksid vodorod yordamida qaytarilganda 0,625 g suv olindi. Metallning ekvivalent massasini (g/mol) aniqlang, u qanday oksid hosil qiladi?

A) 10,2; V2O5 B) 30,67; WO3 C) 8,67; CrO3 D) 64; Cu2O E) 32; CuO

51.Kalsiy gidroksid ortofosfat kislota bilan ekvimolekulyar nisbatda reaksiyaga kirishadi. Tuzning molyar massasini (g/mol) aniqlang.

A) 310 B) 45,3 C) 68,0 D) 51,67 E) 27,2

52.Agar kislotaning ekvivalent massasi 49 g/mol bo‘lsa, natriy gidroksidni ortofosfat kislota bilan neytrallanganda qanday tuz hosil bo‘ladi?

1) natriy ortofosfat; 2) natriy digidrofosfat; 3) natriy gidrofosfat

A) 3 B) 2, 3 C) 2 D) 1 E) 1, 2, 3

53.Natriy gidroksidning ortofosfat kislota bilan neytrallanish reaksiyasida kislotaning ekvivalent massasi 32,66 g/mol bo‘lsa, qanday tuz hosil bo‘ladi?

1) natriy fosfat; 2) natriy gidrofosfat; 3) natriy digidrofosfat

A) 2, 3 B) 3 C) 2 D)1 E) 1, 2, 3

54.Xlorning ekvivalent massasi 35,5 g/mol bo‘lgan birikmalarini aniqlang.

1) HCl; 2) HClO; 3) HClO3; 4) HClO4; 5) HClO2.

A) 1, 4 B) 4, 5 C) 2, 3 D) 1, 2 E) 1, 2, 3, 4, 5

55.Tarkibida 15,79% uglerod va 84,21% oltingugurt bo‘lgan birikmadagi oltingugurtning valentligi va ekvivalentini toping.

A) VI; 5,33 B) VI; 8 C) II; 16 D) IV; 16 E) IV; 8

56.To‘rtinchi guruh elementlaridan birining kislorodli birikmasi tarkibida 53,3% kislorod borligi aniqlangan bo‘lsa, shu elementning nomi nima?

A) kremniy B) uglerod C) qalay D) germaniy

57. Olti valentli element oksidi tarkibida 33,3% kislorod bor. Shu elementni aniqlang.

A) Cr B) S C) Mo D) Se

58.HBrO3, Br2, KBr, KBrO4 birikmalaridagi bromning ekvivalentlari to‘g‘ri keltirilgan qatorni belgilang.

A) 16; 80; 80; 11,42 B) 80; 80; 80; 80; C) 5; 1; 1; 7 D) 80; 160; 240; 80

59.Cl2, HClO2, AlCl3, HClO4 birikmalardagi xlorning ekvivalentlari to‘g‘ri keltirilgan qatorni belgilang.

A) 71; 11,83; 44,5; 7,1 B) 35,5; 35,5; 35,5; 35,5 C) 71; 35,5; 9; 17,75

D) 35,5; 11,83; 35,5; 5,07

60.2,5 g 2 valentli metall karbonatga nitrat kislota ta’sir ettirilganda 4,1 g metall nitrat hosil bo‘ldi. Bu qaysi metall?

A) Fe B) Mg C) Co D) Ca E) Cu

61.Besh valentli element oksidi tarkibida 74,07% kislorod bor. Element atomining absolyut massasini (kg) aniqlang.

A) 2,34·10-26 B) 14 C) 31 D) 75 E) 1,67·10-27

62.4,8 gramm metall suyultirilgan sulfat kislotada erib, metall(II)-sulfat tuzini va 4,48 l vodorodni hosil qildi. Bu qanday metall?

A) Cr B) Ca C) Mn D) Zn E) Mg
63. 2 g to‘rt valentli element 0,378 l (n.sh.) kislorodni biriktirsa, shu elementni va uning ekvivalentini toping.

A) Pb; 51,75 B) N; 3,5 C) Sn; 29,63 D) S; 8 E) C; 3

64.16,8 g metallni eritish uchun 0,15 mol sulfat kislota sarflandi. Metallning ekvivalentini va reaksiya natijasida ajralib chiqqan vodorodning hajmini (l, n.sh.) toping.

A) 20; 5,6 B) 3,25; 5,04 C) 56; 3,36 D) 9; 11,2 E) 28; 4,48

65.Metallning ekvivalenti 56,2 ga teng. Shu metall oksidi tarkibida qancha (%) metall borligini shisoblab toping.

A) 93,27 B) 79,95 C) 87,54 D) 83,76 E) 65,82

66.Ekvivalenti 27,9 ga teng bo‘lgan metallning ma’lum miqdordagi kislotaga ta’sir etishidan

0,7 l (n.sh.) vodorod ajralib chiqdi. Reaksiyada ishtirok etgan metallning massasini (g) toping.

A) 1,83 B) 1,91 C) 1,74 D) 1,57 E) 1,65

67.3 massa qism magniy 2 massa qism kislorod bilan birikadi. Magniyning ekvivalentini toping.

A) 12 B) 20 C) 24 D) 6 E) 48

68.Metall gidridi tarkibida 4,76% vodorod bo‘lsa, metallning ekvivalentini aniqlang.

A) 12,15 B) 40 C) 10,35 D) 3 E) 20

69.Mis(II)-xlorid tuzining ekvivalentini aniqlang.

A) 49,75 B) 22 C) 135 D) 67 E) 67,5

70.1,91 g ikki valentli metall oksidi uglerod bilan qaytarilganda 191,8 ml (n.sh.) is gazi va g metall hosil bo‘ladi.

A) 2,93 B) 1,12 C) 1,77 D) 2,19 E) 3,6

71.4,56 g magniy yonganda 7,56 g magniy oksidi hosil bo‘ldi. Magniyning ekvivalentini aniqlang.

A) 20,16 B) 1,71 C) 12,16 D) 5,26 E) 13,26

72. Magniy metalining 1 gramini yondirish uchun 462 ml (n.sh.) kislorod kerak. Magniyning ekvivalentini toping.

A) 6,6 B) 36 C) 12,12 D) 24,24 E) 24

73.Yuqori oksidi R2O7 bo‘lgan qaysi elementning vodorodli birikmasida 1,23% vodorod bo‘ladi?

A) brom B) selen C) ftor D) yod E) xlor

74.Yuqori oksidi RO3 bilib, uning vodorodli birikmasida 2,47% vodorod bo‘lsa, bu qaysi element?

A) Te B) P C) S D) Cr E) Se

75.Metall gidridi tarkibida 4,76% vodorod bo‘lsa, metallning ekvivalentini aniqlang.

A) 20 B) 10,35 C) 3 D) 12,15

76.Quyida berilgan metallardan 100 g dan olib suvga tashlansa, qaysi biri suvdan ko‘proq miqdorda (mol) vodorodni siqib chiqaradi?

A) kaliy B) natriy C) litiy D) alyuminiy

77.Quyida berilgan metallardan 1 moldan olib suvga tashlansa, qaysi biri suvdan ko‘proq miqdorda (mol) vodorodni siqib chiqaradi?

A) kaliy B) natriy C) litiy D) alyuminiy

78.Kislota angidridining massa ulushi 87,6% ni tashkil etsa, shu kislota formulasini toping.

A) H2PoO4 B) H2WO4 C) H2TeO4 D) H2SO4 E) H2SeO4

79.IV guruh elementi xloridi va oksidi molekulyar massalari nisbati 7:2 ga teng. Shu elementni aniqlang.

A) qalay B) germaniy C) qo‘g‘oshin D) uglerod E) kremniy

80.Ikki valentli element oksidining 4,0 g ni eritish uchun 0,1 mol xlorid kislota sarflandi. Qaysi metall oksidi olingan?

A) magniy oksid B) rux oksid C) kalsiy oksid D) berilliy oksid

E) mis(II)-oksid

81.Ikki valentli metallning 80 g karbonati parchalanishidan 21,3 l CO2 (n.sh.) ajraldi. Karbonat hosil qilgan metallni aniqlang.

A) kalsiy B) bariy C) magniy D) temir E) mis

82.8,0 g ikki valentli metall suv bilan reaksiyaga kirishganda 4,48 l (n.sh.) gaz ajralib chiqdi. Metall atomining absolyut massasini (kg) toping.

A) 4·10-26 B) 1,1·10-26 C) 6,7·10-27 D) 6,7·10-26

E) 4·10-27

83.9,95 g metall(II)-oksiddan vodorod ta’sirida 5,97 g sof metall olindi. Reaksiyaga qaysi metallning oksidi olingan edi va bunda qancha hajm (l, n.sh.) vodorod reaksiyaga kirishgan?

A) Cd, 2,5 B) Ni, 1,5 C) Mg, 5,5 D) Fe, 2 E) Ca, 1,5

84. Sakkizinchi guruh elementining 19 grami xlor bilan reaksiyaga kirishishi natijasida 0,318 mol xlorid hosil bo‘lgan. Metallni aniqlang.

A) platina B) nikel C) osmiy D) temir E) palladiy

85.Reaksiya uchun qaysi metall olinganda uning 18 gramidan 50 g oksidi hosil bo‘ladi?

A) alyuminiy B) temir C) kalsiy D) magniy E) berilliy

86.Bir xil miqdordagi metall 0,4 g kislorodni yoki 0,95 g galogenni biriktirib olish mumkin. Galogenning ekvivalenti nimaga teng?

A) 80 B) 127 C) 35,5 D) 19 E) 71

87.Massasi 4,0 g bo‘lgan ikki valentli element oksidini eritish uchun xlorid kislotaning 29,2% li eritmasidan 17,8 g sarflandi. Eritish uchun qaysi element oksidi olingan?

A) bariy B) magniy C) temir D) kalsiy E) berilliy

88.Oltinchi guruh elementning vodorod bilan hosil qilgan birikmasi tarkibida 5,9% vodorod bor. Birikmaning molyar massasini toping.

A) 34 B) 52 C) 28 D) 32 E) 79

89.Hajmi 100 ml bo‘lgan 0,1 molyarli ortofosfat kislrta eritmasini neytrallash uchun hajmi 450 ml (n.sh.) bo‘lgan ammiak sarf bo‘lgan. Ammiakning ekvivalenti 17 bo‘lsa, shu reaksiyada kislotaning ekvivalent qiymatini toping.

A) 147,0 B) 98,0 C) 32,7 D) 49,0 E) 196,0

90.Mo‘l miqdorda olingan suyuq sulfat kislota bilan massalari 1 g dan bo‘lgan metall reaksiyada qatnashganda hosil bo‘ladigan vodorod hajmi (n.sh.) ortib borishi tartibini ko‘rsating.

1) temir, 2) magniy, 3) natriy, 4) rux, 5) kalsiy

A) 2, 5, 3, 1, 4 B) 2, 3, 5, 1, 4 C) 3, 2, 5, 1, 4 D) 4, 1, 3, 5, 2

E) 4, 1, 5, 2, 3

91.Noma’lum rangsiz eritma orqali mo‘l miqdorda vodorod sulfid o‘tkazildi. Natijada 23,9 g qora cho‘kma ajratib olindi. Cho‘kma mo‘l vodorod peroksid bilan ishlanganda 30,3 g oq rangli modda hosil bo‘ldi. Noma’lum eritmada qaysi metallning ioni va qancha massada bo‘lgan?

A) 0,1 Cu+2 B) 20,1 Zn+2 C) 20,7 Pb+2 D) 0,05 Cu+2 E) 0,1 Pb+2

92.1,23 g fosfit kislotani neytrallash uchun 0,03 mol kaliy gidroksid sarf bo‘ldi. Kislotaning ekvivalentini aniqlang.

A) 20,5 B) 32,8 C) 41 D) 49 E) 27,33

93.0,1 l ortofosfat kislotaning 0,1 mol/l eritmasini neytrallash uchun 448 ml (n.sh.) ammiak sarflandi. Kislota ekvivalentini aniqlang.

A) 98 B) 39,2 C) 49 D) 24,5 E) 32,67

94.Uglerod(IV)-oksididagi uglerodning ekvivalentini aniqlang.

A) 3 B) 22 C) 2 D) 6 E) 4

95.Eng yuqori oksidi E2O5 bo‘lgan, gidrididagi vodorodning massa ulushi 3,85% ni tashkil etgan elementni toping.

A) As B) Sb C) Bi D) P E) N

96.Yuqori oksidi EO3 formulaga ega bo‘lgan va vodorod bilan 2,47% vodorodli birikma hosil qiladigan element nomini toping.

A) Se B) S C) Po D) Te

97.135,52 g metall sulfidning qizdirilishi natijasida olingan gaz kislorod bilan oksidlanib, suvda eritilganda 150,92 g kislota olindi. Agar metall ikki valentli bo‘lsa, uning nomini ko‘rsating.

A) mis B)rux C) nikel D) temir

98.Yuqori oksidi E2O7 bo‘lgan elementning vodorodli birikmasida 0,78% vodorod bo‘lsa, bu qanday element?

A) marganets B) yod C) xlor D) brom E) ftor

99.8 g metall oksidni qaytarish uchun 2,24 l (n.sh.) vodorod sarf bo‘lgan. Oksidning formulasini toping.

A) FeO B) ZnO C) NiO D) CuO

100.Mis(II)-xlorid tarkibida 47,26% mis bor. Misning ekvivalentini aniqlang.

A) 39,61 B) 31,81 C) 67,3 D) 75,1 E) 135

101.25,2 g temir kukuni qizdirib etarli miqdorda suv bug‘i yuborilganda 1,2 g vodorod ajralsa, hosil bo‘lgan mashsulotning kimyoviy formulasini aniqlang.

A) Fe2O3 B) FeO C) FeO4 D) Fe3O4

102.40,8 g alkilatsetat gidrolizi natijasida hosil bo‘lgan kislotani neytrallash uchun 800 ml 0,5 molyarli kaliy gidroksid eritmasi sarflansa, murakkab efir(lar) nomini aniqlang:

1) propilatsetat; 2) etilatsetat; 3) metilatsetat; 4) izopropilatsetat.

A) 2, 3 B) 1 C) 1, 4 D) 3

103.5 g ikki valentli noma’lum metall karbonati nitrat kislota bilan reaksiyaga kirishib 8,2 g metall nitrat hosil qildi. Metallning nisbiy atom massasini hisoblang.

A) 40 B) 20 C) 24 D) 64

104.25 g metall oksidni qaytarish uchun 1,345 g uglerod sarflandi. Hosil bo‘lgan metall ishqorda eritilganda vodorod ajralib chiqdi. Metall oksidni aniqlang.

A) CaO B) Li2O C) K2O D) NiO E) PbO

105.10 g metall oksidni qaytarish uchun 4,2 l (n.sh.) vodorod sarf bo‘ldi. Hosil bo‘lgan metallni HCl da eritilganda 2,8 l (n.sh.) vodorod ajraldi. Oksidning formulasini aniqlang.

A) Fe3O4 B) CrO C) Fe2O3 D) Cr2O3 E) FeO

106.Qalay xlorid tarkibida 37,4% xlor bo‘lsa, qalay xloridning formulasini aniqlang.

A) SnCl4 B) SnCl C) SnCl2 D) SnCl5 E) SnCl3

107.12 g metall oksidlanishidan 16,8 g oksid hosil bo‘ldi. Qaysi metall oksidlangan?

A)Fe B) Ba C) Ca D) K E) Al

108.0,64 g metallning suv bilan o‘zaro ta’sirlashuvidan 183,7 ml vodorod ajralib chiqdi.Metallning ekvivalentini aniqlang.

A) 9 B) 20,03 C) 39 D) 31,25 E) 22,9

109.Ekvivalenti 12,16 ga teng bo‘lgan magniyning 24,32 grami bilan 98,08 g sulfat kislota reaksiyaga kirishadi. Sulfat kislotaning ekvivalentini toping.

A) 98,06 B) 8,46 C) 49,04 D) 24,57 E) 4,8

110.Simob oksidi tarkibida 92,6 metall bor. Simobning ekvivalentini aniqlang.

A) 200 B) 104 C) 216 D) 100 E) 208

111.8,43· 10−3 kg metallni eritish uchun 5% li sulfat kislota eritmasidan 0,147 kg sarflandi. Metallning ekvivalenti hamda ajralib chiqqan vodorod hajmini (l, n.sh.) hisoblang.

A) 9; 1,68 B) 56,2; 1,68 C) 20; 1,372 D) 52; 1,372 E)18,6; 0,58

112.2,14·10−3 kg metall kislotadan 2·10−3 m3 (n.sh.) vodorodni siqib chiqardi. Metallning ekvivalentini aniqlang.

A) 18,1 B) 52 C) 11,98 D) 20,1 E) 56,2

113.34,54 g metall kislorod bilan o‘zaro ta’sirlashganda 38,54 g oksid hosil bo‘ladi. Metall va metall oksidning ekvivalentini aniqlang.

A) 69,08; 77,08 B) 15,7; 7,1 C) 7,1; 15,1 D)69,08; 61,08 E) 8,92; 16,92

114.14,4 g ikki valentli metall oksidi vodorod ta’sirida qaytarilganda 11,2 g metall olindi. Metallni aniqlang.

A) Fe B) Zn C) Cu D) Ni E) Mg

115. Alyuminiy xlorid tarkibida 20,2% Al va 79,8% Cl bor. Alyuminiyning ekvivalentini aniqlang.

A) 3 B) 27 C) 44,5 D) 9 E) 4,9

116.H2S, SO2, SO3 birikmalardagi oltingugurtning ekvivalentlari keltirilgan qatorni toping.

A) 16; 8; 5,33 B) 17; 8; 5,33 C) 17; 16; 13,3 D) 8; 8; 8

E) 16; 16; 16

117.1,575 g kislotani neytrallash uchun 1g natriy gidroksid sarflandi. Kislotaning ekvivalent molyar massasini toping ?

A) 63,0 B) 98 C) 64 D) 49,0 E) 1,5

118.Beshinchi guruh elementining vodorod bilan hosil qilgan birikmasi tarkibida 3,85% vodorod bor. Birikmaning molyar massasini toping?

A) 78 B) 54 C) 75 D) 124 E) 34

119.Tarkibida 30% kislorod bo‘lgan oksid tarkibidagi metalning ekvivalent molyar massasini aniqlang.

A) 20 B) 18,67 C)17,67 D) 9 E) 19

120.Vodorodli birikmasining formulasi HE bo‘lgan elementning yuqori oksidi tarkibida 61,2% kislorod bor. Bu qaysi element?

A) xlor B) astat C) ftor D) yod E) brom


Gaz qonunlari.

Avagadro qanuni

1. 1811 yilda Avogadro bir necha isbotlanmagan fikrlarni o’rtaga tashlagan. Quyidagilardan qaysi biri shu fikrga kirmaydi?

A) Bir xil sharoitda turli gazlarning teng hajmlarida molekulalar soni teng bo’ladi.

B) Gaz holatidagi oddiy moddalarning molekulalari ikkita atomdan tuzilgan

C) bir mol gaz tarkibida 6,02·1023 ta molekula bor

D) bir xil sharoitda har qanday gazning bir moli bir xil hajmni egallaydi.

2. Avogadro doimiysini toping?

A)6.0223mol B)6.021023mol/l

C)6.021023gr/mol D)6.021023mol-1

3.Avogadro sonining birligi nima?

A) mol-1 B) litr C) gramm D) 1 mol

4. Avogadro qonuniga ta’rif bering?

A) atomlarning massasi o‘zgarmas bo‘lganligi sababli moddaning massa tarkibi ham umuman o‘zgarmas bo‘ladi.

B) har qanday toza modda olinish usulidan qat’i nazar, o‘zgarmas sifat va miqdoriy tarkibga ega bo‘ladi.

C) bir xil sharoitda turli gazlarning teng hajmlarida molekulalar soni bir xil bo‘ladi.

D) o‘zgarmas bosimda reaksiyaga kirishayotgan va hosil bo‘layotgan gazlarning hajmlari o‘zaro kichik butun sonlar nisbatida bo‘ladi.

5. Avogadro qonunidan kelib chiqadigan xulosalarni ayting? J:

1) turli gazlarning teng hajmlarida (bir xil sharoitda) molekulalar soni bir xil bo‘lishi kerak;

2) normal sharoitda 1 mol gazning hajmi 22,4 l bo‘ladi. Bu hajm gazning molyar hajmi deyiladi;

3) gazlarning teng hajmlari massalarining nisbati ularning molyar massalarining nisbatiga teng:

m1 : m2 = M1 : M2.

4) Oddiy gaz moddalar (kislorod, vodorod, ftor, xlor, brom, yod, azot) molekulyar shaklda indeksga ikki qo’yib;

A) 1,2,3 B) 1,2,3,4 C) 2,3,4 D) 3,4

6. Avogadro qonunini qanday qilib va qachon yaratdi?

1) barcha gazlar bir xilda siqilishiga (Boyl-Mariott qonuni)

2) termik kengayish koeffitsiyenti bir xilligiga (Gey-Lyussak qonuni)

3) ba’zi umumiy xossalari borligiga e’tibor bergani holda kuzatishlari asosida

4) 1811-yilda laboratorida;

A) 1,2,3 B) 1 C) 2,4 D) 1,2,3,4

7. Avogadro qonunini Berselius qanday ta’riflagan?

A) bir xil sharoitda olingan va hajmlari teng bo‘lgan gazlardagi atomlar soni baravar bo‘ladi

B) bir xil sharoitda olingan va hajmlari teng bo‘lgan gazlardagi molekulal soni baravar bo‘ladi

C) bir xil sharoitda olingan va hajmlari teng bo‘lgan gazlardagi atomlar soni teng bo‘lmaydi

D) har xil sharoitda olingan va hajmlari teng bo‘lgan gazlardagi atomlar soni baravar bo‘la

4.Avogadro qonuniga agregat holati qanday bo'lgan moddalar bo'ysunmaydi? 1) gaz; 2) suyuq; 3) qattiq.

A) 1,2,3 B)1 C) 2,3 D) 3

8. Gey-Lussak qonunini tushuntirish uchun 1811-yilda A.Avogadro qanday isbotlanmagan fikrlarni o‘rtaga tashladi?

1) bir xil sharoitda (temperatura va bosim) turli gazlarning teng hajmlardagi molekulalar soni bir xil bo‘ladi;

2) gaz holatidagi oddiy moddalarning (vodorod, xlor, azot, kislorod) molekulalari ikkita bir xil atomlardan tuzilgan;

3) bir xil sharoitda har qanday gazning bir moli bir xil hajmni egallaydi.

A) 1,2,3 B) 1 C) 2 D) 2,3

9.Gess qonuni ‒ …?

A) reaksiyalarning issiqlik effekti boshlang'ich moddalar bilan hosil bo'lgan mahsulotlarning tabiatiga bog‘liq bo‘lib, reaksiyaning oraliq bosqichlariga taalluqli emas

B) har qanday murakkab moddaning oddiy moddalarga qadar parchalanish issiqligi uning hosil bo‘lish issiqligiga teng emas, ishorasi qarama-qarshi tarzda ifodalanishi

C) Oddiy moddalardan 1 mol murakkab moddaning hosil bo‘lishida ajralib chiqadigan yoki yutiladigan issiqlik miqdori

D) har qanday murakkab moddaning oddiy moddalarga qadar parchalanish issiqligi uning hosil bo‘lish issiqligiga teng bo‘lib, ishorasi qarama-qarshi tarzda ifodalanishi
10. Gey-Lussak qonunini kimning qanday ta’limoti asosida izohlab bo‘lmaydi?

A) Berseliusni- “oddiy moddalar atom­lardan tuzilgan” degan

B) Daltonni -“Molekulalar atomlar mexanik t’odalanishidan iborat” degan

C) Boylni-“Kimyoviy reaksiyalarda modda massasi o’zgarmaydi” degan

D) Boyl-Marriotni-“ o’zgarmas temperatuda gazning hajmi uning posimiga to’g’ri proporsional” degan

11.Hajmiy nisbatlar qonuniga ta’rif bering?

A) atomlarning massasi o‘zgarmas bo‘lganligi sababli moddaning massa tarkibi ham umuman o‘zgarmas bo‘ladi.

B) har qanday toza modda olinish usulidan qat’i nazar, o‘zgarmas sifat va miqdoriy tarkibga ega bo‘ladi.

C) bir xil sharoitda turli gazlarning teng hajmlarida moleku-lalar soni bir xil bo‘ladi.

D) o‘zgarmas bosimda reaksiyaga kirishayotgan va hosil bo‘layotgan gazlarning hajmlari o‘zaro kichik butun sonlar nisbatida bo‘ladi.


Газларнинг нисбий зичлиги

1. Gazlarning zichligini topish fo’rmulasi?



A) B) C) D)

2. gazlarning bir –biriga nisbatan zichligini topish fo’rmulasi?



A) B) C) D)

3. Kislorodni vodorodga nisbatan zichligini aniqlang?

*A) 32 B) 16 C) 8 D) 64

4. Xlorni havoga nisbatan zichligini aniqlang?

*A) 2,45 B) 4,89 C) 1,25 D) 29/71

5. silanni metanga nisbatan zichligini aniqlang?

A) 16/32 *B) 32/16 C) 1,5 D) 0,25

6. kislorodga nisbatan zichligi 1,5 ga teng gaz?

A) SO2 *B) O3 C) Ti D) NO2

7. neonga nisbatan zichligi 2,2 ga teng gaz?

*A) N2O B) CO C) NO; CO2 D) CO2; NO2

8. Vodoroddan 17 marta og’r gaz?

A) silan *B) fosfin C) gidrazin D) ammiak

9. Is gazi zichligiga teng gaz(lar)?

*A) azot B) kislorod C) ozon D) vodorod

10. fosfin zichligiga teng gaz?

A) HCl *B) H2S C) N2H4 D) CO

11. hodorod ftorid gazi zichligiga teng gaz?

*A) neon B) argon C) geliy D) kalsiy

13. Водород сульфидга нисбатан зичлиги 1,29 ва 1,35 булган газлар­нинг молекуляр огирлигини хисоблаб, уларнинг номларини аникланг.

А) азот (II)-оксид, углерод (II)-оксид;

В) углерод (II)-оксид, этан;

С) углерод (IV)-оксид, азот (IV)-оксид;

Д) ацетилен, этилен;

14. Гелийга нисбатан зичлиги 7 ва 8 булган моддаларни курсатинг.

1) углерод (II) оксид; 2) азот (II) оксид; 3) азот; 4) аммиак; 5) углерод (IV) оксид; 6) азот (IV) оксид; 7) кислород

А) 1,3,7; В) 3,5,7; С) 2,4,6; Д) 1,3,5; Е) 3,4,5

17. Элементнинг водородли учувчан бирикмасининг зичлиги хлорга нисбатан 0,45 га тенг. Шу элементни аникланг. А) азот; В) кислород; С) фосфор; Д) олтингугурт; Е) кремний


Уртача молекуляр масса
1. Teng hajmdagi H2 va O2 dan iborat gazlar aralashmasining o’rtacha massasini toping?

A)17 B)34 C)11 D)18

2. 2:1 mo’l nisbatda olingan metan va silan aralashmasining o’rtacha molyar massasini (g/mol) aniqlang?

A)64/3 B)18 C)56/6 D)24

3. . Hajmiy nisbatlari 2:3 bo’lgan NO va NO2 aralashmasining o’rtacha molyar massasini hisoblang.

A)39,6 B)36,4 C)38,6 D)35,3


4. Хажмий таркиби 80% метан ва 20% номаълум газдан таркиб топ­ган аралашманинг водородга нисбатан зичлиги 9,6 га тенг. Номаълум газнинг молекуляр массасини аникланг.

А) 71; В) 48; С) 44; Д) 32; Е) 28;

5. Хажм буйича 50% азот ва 50% кислороддан ташкил топган газлар аралашмасининг водородга нисбатан зичлигини аникланг.

А) 14; В) 14,5; С) 15; Д) 15,5; Е) 16

6. Atomlar soni o’zaro teng bo’lgan H2S va CH4 dan iborat gazlarning o’rtacha massasini (g/mol) hisoblang?

A)20 C)21,8 C)25 C)22,22

7. NO va NO2 aralashmasidagi kislorod va azot atomlari nisbati 18:10 bo’lsa, aralashmaning o’rtacha molyar massasini hisoblang

A)40,4 B)42,8 C)39,6 D)43,6

8. Азот билан кайси газ аралашмасининг нормал атмосфера босими ва 30оС даги зичлиги 1,223 г/л булади?

А) СО; В) С3Н8; С) Н2; Д) СН4; Е) С2Н4

9. 49оС да зичлиги 1,129 г/л булган газда кислород билан кандай газ тенг хажмда аралашган эканлигини топинг. А) СО; В) СО2; С) Cl2; D) Ar; E) CH3Cl;

10. Qaldiroq gazning vodorodga nisbatan zichligini aniqlang.

A)6 B)18 C)9 D)12

11. Qaldiroq gazning geliga nisbatan zichligini aniqlang.

A)3 B)6 C)9 D)12

12. Hajm nisbati 1:2:2 bo’lgan CO2, O2 va azot(II)-oksid aralahsmasi yondirilganda hosil bo’lgan gazlar o’rtacha molar massasini (g/mol) toping?

A)42 B)38 C)35 D)39

13. Hajm nisbati 1:2:2 bo’lgan CO2, O2 va vodorod aralash –masi yondirildi va boshlang’ich sharoitga keltirildi. Hosil bo’lgan gazlar o’rtacha molar massasini(g/mol)toping?

A)42 B)38 C)35 D)39

13. Hajm nisbati 1:5:4 bo’lgan CO2, O2 va vodorod aralash –masi yondirildi va boshlang’ich sharoitga keltirildi. Hosil bo’lgan gazlar o’rtacha molar massasini (g/mol) toping? A)42 B)38 C)35 D)39

14. Agar gazlar aralashmasida bir atom geliyga ikki atom neon va uch atom argon to’g’ri kelsa, bir litr aralashma massasini aniqlang?

A) 2,45 B) 3,98 C) 1,85 D) 1,22g

15. 1:2:3:4:5 mol nisbatdagi eng qattiq.eng og’ir,eng plastik. yer yuzida eng ko’p tarqalgan,eng qiyin suyuqlanadigan metallar aralshmasining o ’rtacha massasini aniqlang.

A) 101.5 B) 136,7 C) 118.9 D) 121.2

16. XCO2 + yCO aralashmasida x-y=0,4; xMr- yMr’ =22,4 ga teng bo’lsa, aralashmaning Mo’r ni toping

A)38,2 B)32,9 C)32,8 D)39,2

17. Geliy bilan qaysi gaz teng massada aralashtirilsa, molyar massa 7,0 g/mol bo’ladi?

A) azot B) metan C) fosfin D) kislorod

18. Geliy bilan qaysi gaz teng massada aralashtirilsa, molyar massa 6,4 g/mol bo’ladi?

A) azot B) metan C) etan D) kislorod

19. Sulfat angidrid bilan qaysi gaz teng massada aralashtirilsa, molyar massa 32 g/mol bo’ladi?

A) geliy B) metan C) neon D) kislorod

20. Sulfit angidrid bilan qaysi gaz teng massada aralashtirilsa, molyar massa 25,6 g/mol bo’ladi?

A) geliy B) metan C) fosfin D) kislorod


Mendeleyev klapeyron tenglamasi
1. Miqdori m/M=3:4 ga teng bo'lgan gaz (273 K ;101,325 Kpa) da qanday hajimni egallaydi.

A) 11,2 B) 16,8 C) 22,4 D) 28

2. Miqdori m/M=3:4 ga teng bo'lgan gaz (546 K ;101,325 Kpa) da qanday hajimni egallaydi.

A) 11,2 B) 16,8 C) 22,4 D) 33,6

3. Miqdori m/M=1:5 ga teng bo'lgan gaz (273 K ;202,65 Kpa) da qanday hajimni egallaydi.

A) 1,12 B) 1,68 C) 2,24 D) 2,8

4. Miqdori m/M=6:10 ga teng bo'lgan gaz (273 K ;101,325 Kpa) da qanday hajimni egallaydi.

A) 13,44 B) 16,8 C) 22,4 D) 28

5. Miqdori m/M=7:5 ga teng bo'lgan gaz (546 K ;202,65 Kpa) da qanday hajimni egallaydi.

A) 11,2 B) 16,8 C) 22,4 D) 31,36



7.Qanday haroratdagi (°C ) dagi azotning zichligi normal sharoitdagi kislorodning zichligiga teng bo’ladi?(P = const)

A)-34,1 B)-136,5 C)-17 D)-102,4

8. Qanday haroratdagi (°C ) dagi metanning zichligi normal sharoitdagi kislorodning zichligiga teng bo’ladi? (P = const)

A)-34,1 B)-136,5 C)-17 D)-102,4

9. Qanday haroratdagi (°C ) dagi etanning zichligi normal sharoitdagi kislorodning zichligiga teng bo’ladi?(P = const)

A)-34,1 B)-136,5 C)-17 D)-102,4

10. Qanday haroratdagi (°C ) dagi neonning zichligi normal sharoitdagi kislorodning zichligiga teng bo’ladi? (P = const)

A)-34,1 B)-136,5 C)-17 D)-102,4

11.Ma’lum hajmli kolba normal bosimda neon gazi bilan to’ldirilganda, huddi shunday hajmli boshqa kolbaga qanday bosimda NO gazi to’ldirilganda kolbalarning massalari tenglashadi?
A)151,988 B)67,55 C)222,9 D)4612.Ma’lum hajmli kolba normal bosimda neon gazi bilan to’ldirilganda, huddi shunday hajmli boshqa kolbaga qanday bosimda propan gazi to’ldirilganda kolbalarning massalari tenglashadi?
A)151,988 B)67,55 C)222,9 D)46 13. Suv 73℃va 263 K da qanday agregat holatida bo‘ladi? (P=1 atm.) A) suyuq; qattiq B) gaz; qattiq C) gaz; gaz D) suyuq; gaz 14. 12 litr idishdagi gazning hajmi 8 litrgacha kamaytirilganda bosim 4 kPa ga ortdi. Oxirgi bosimni (kPa) aniqlang. (T=const) A) 6 B) 8 C) 12 D) 10 15. 16 litr idishda gazning hajmi 8 litrga kamaytirilganda bosim 6 kpa ga ortdi. Dastlabki bosimni (kPa) aniqlang. (T=const) A) 10 B) 6 C) 4 D) 8 1. (n.sh. dagi) 11,21 O2 250C va 101,325 kPa bosimida qanday xajimni egallaydi. A) 11,2 B) 12,22 C) 1,222 D) 10 E) 5 2. (n.sh dagi) 22,41 H2O0 va 200 kPa bosimda qanday xajimni egallaydi. A) 11,14 B) 22,4 C) 11,2 D) 44,8 E) 10

3. 2 mol (n.sh.dagi) Cl2270 va 50 kPa bosimda qanday xajmni egallaydi. A) 44,8 B) 50 C) 22,4 D) 99,72 E) 80,41

4. 316 g KMnO4 parchalanishidan xosil bo`lgan kislorod 100C va 101,325 kPa bosimda qanday hajmni egallaydi.

A) 17,6 B) 44,8 C) 11,2 D) 22,4 E) 23,2

5. 433 g HgO dan xosil bo`lgan kislorod 300C va 85 kPa bosimda qanday xajmni egallaydi. A) 29,62 B) 10,44 C) 11,2 D) 22,4 E) 34,6

6. KClO3dan 246 g parchalanganda 400C va 200 kPa bosimda xosil bo`lgan kislorodni xajmini aniqlang. A) 44,8 B) 39 C) 11,2 D) 49 E) 29

7. 300 kPa va 00C dagi 22,41 H2 necha mol keladi. A) 1 B) 2 C) 2,9 D) 3 E) 3,5

8. 101, 325 kPa va 400C dagi 22,41 Cl2 necha gr keladi. A) 61,95 B) 71 D) 35,5 E) 22,4

9. 101,3 kPa va 200C dagi 11,21 kislorod necha gr C bilan ta`sirlashib CO2 x-l k-di. A) 12 B) 24 C) 5,6 D) 5,2 E) 4,8

10. 200 kPa va 100C dagi 40 l vodoroddan foydalanib necha mol HCl hosil qilish mumkin. A) 3,4 B) 6,8 C) 2 D) 1 E) 80

11. 5 mol suv xosil qilish uchun 30 kPa va 00C dagi kisloroddan necha xajmda zarur. A) 56 B) 112 C) 113,4 D) 105,65 E) 89,6

12. (n.sh.dagi) xajmi 67,2 bo`lgan H2S xosil qilish uchun 150 kPa va 300C dagi H2 dan qancha xajim zarur.

A) 50,36 B) 67,2 C) 44,8 D) 40,45 E) 40,36

13. 500 kPa va 00C dagi 22,41 Cl2 bilan, (n.sh dagi) necha l H2 reaksiyaga kirishib HCl xosil qiladi. A) 22,4 B) 33,6 C) 12 D) 150 E) 109,7

14. 400C va 101, 3 kPa bosimidagi 22,41 N2 tarkibida necha malekula bo`ladi. A) 6,02 * 1023 B) 3,01 * 1023 C) 1,5 * 1022 D) 4,24 * 1024 E) 5,24 * 1024

15. 80 l (n.sh.dagi) H2 ning bosimi 2 marta oshirilsa, qanday xajmni egallaydi. A) 20 B) 40 C) 30 D) 50 E) 60

16. 00C va 50 kPa bosimdagi 33,61 CO3ni xosil qilish uchun (n.sh) dagi necha l O2 va necha gr C zarur. A) 16,6,12 B) 12,2,8,88

C) 8,88,16,6 D) 16,6,8,88 E) 18,8,12

17. 1000C va 200 kPa bosimda 11 idishlarga 1) vodorod 2) kislorod 3) azot 4) xlor joylashtirilgan. Qaysi idishdagi molekulalar gaz molekulalar soni ko`proq A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) barchasi teng.

18. Suv bug`ining 100C dagi bosimni 2733 Pa gat eng. Shu bug`ning besh ml da necha suv molekulalari bo`ladi?

A) 70* 1019 B) 3,5 * 1014 C) 1,75 * 104 D) 7,5 * 1019 E) 1,2 * 1024

19. Xajmi 62,4 ml bo`lgan gaz 270C va bosim 120 kPa bo`lganda 2,64 g massaga ega gazning molekulyar massasini toping.

A) 68 B) 88 C) 98 D) 78 E) 58

20. 80 litr (n.sh.) H2 ning temperaturasini 2 marta kamaytirilsa , vodorodning hajmi necha litrga o’zgaradi?

A) 20 B) 40 C) 30 D) 50 E) 60

21. 44,8 litr 00 C va 202,65 kPa bosimda joylashgan geliy gazi atomlarga teng bo’lgan vodorod molekulalarning ( n.sh ) dagi hajmini aniqlang ? A)89,6 B) 67,2 C) 112 D) 44,8 E) 22,4

22. 3 mol xlor gazi tarkibidagi atomlar soniga teng bo’lgan kislorod molekulalari 101,325 kPa va 273 0C da qanday hajmni egallaydi ?

A) 112 B) 368,67 C) 268,67 D) 44,8 E)81



22. Natriy gidroksidga kremniy(IV)-oksid qishib suyuqlantirilganda 100 ºC va 101 kPa da o‘lchangan 4,5 l suv bug‘lari ajralib chiqdi. Bunda reaksiyaga kirishgan natriy gidroksid miqdorini (mol) aniqlang.

A) 0,46 B) 0,28 C) 0,147 D) 0,294 E) 0,61

23. Hajmi 20 l bo‘lgan idishda uglerod(IV)-oksid 22 ºC va 500 kPa bosimda saqlanadi. Uning miqdorini (mol) hisoblab toping.

A) 24,06 B) 4 C) 2 D) 179,5 E) 15,84

24. 122,5 g Bertole tuzi parchalanishidan 0 ºC va 101,3 kPa bosimda hosil bo‘ladigan kislorod moddasi massasini toping.

A) 1,75 B) 1,00 C) 1,50 D) 2,00 E) 48

25. Massasi 18,4 g bo‘lgan metallni hajmi 20 l (n.sh.)bo‘lgan idishdagi xlor bilan qishib qizdirildi. Reaksiyadan so‘ng idishdagi bosim 55,93 kPa bo‘lgan. Xlor bilan qaysi metall reaksiyada qatnashganini aniqlang.

A) magniy B) temir C) kalsiy D) kaliy E) natriy

26. Hajmi 22,4 l bo‘lgan gazning 23 ºC va 1000 kPa bosimdagi egallagan hajmini (l) toping.

A) 4,04 B) 3,04 C) 2,46 D) 5,04 E) 1,04

27. 15 ºC va 100,7 kPa bosimdagi 4 l vodorodning massasini (g) hisoblang.

A) 0,337 B) 0,000337 C) 0,168 D) 0,183 E) 0,0337

28. Qaysi gazlarning 1 g miqdori 0 ºC va 101,1 kPa bosim ostida 5,1·10-3 m3 hajmni egallaydi?

1) N2O; 2) N2; 3) CO; 4) CO2; 5) C2H4; 6) C3H8.

A) 3, 4, 6 B) 1, 3, 5 C) 1, 4, 6 D) 2, 3, 5 E) 1, 3, 6

29. Bosimi 96 kPa va temperaturasi 300 K bo‘lgan metanning 1 ml idagi molekulalar sonini hisoblang.

A) 2,7·1018 B) 3,0·1017 C) 2,7·1019 D) 3,0·1018 E) 2,3·1019

30. 27 ºC da 100 l hajmni egallagan 3,01·1024 ta gaz molekulasi qanday bosimga (kPa) ega bo‘ladi?

A) 138,0 B) 101,3 C) 110,4 D) 124,7 E) 202,6

31. Hajmi 3 l bo‘lgan idishdagi gaz 93,3 kPa bosim ostida turibdi. Agar gaz egallagan hajm 2,8 l gacha siqilsa, bosim qanday bo‘ladi?

A) 100 B) 110 C) 90 D) 80 E) 120

32. 20 ºC va 100 kPa bosimda suv satshi ustida yig‘ilgan 120 ml azotning (n.sh.) qancha hajm egallashini aniqlang. (20 ºC da suvning tiyingan bug‘ bosimi 2,3 kPa ni tashkil etadi).

A) 180 B) 220 C) 200 D) 100 E) 108

33. Doimiy temperaturada 5 l metan va 2 l azot aralashtirildi. Natijada idishdagi bosim 405,3 kPa ga teng bo‘lgan. Metanga azot qo‘shilmasdan oldingi bosimni aniqlang.

A) 289 B) 272 C) 266 D) 252 E) 302

34. Agar bosim 101,3 kPa bo‘lsa, hajmi 1 l bo‘lgan xlor qanday temperaturada (K) 1 g massaga ega bo‘ladi?

A) 300 B) 600 C) 593 D) 865 E) 273

35. Massasi 100 g va tarkibi 3CO+2CO2 bo‘lgan gazning 50 ºC va 98,6 kPa dagi hajmini (l) aniqlang.

A) 72 B) 75 C) 79 D) 66 E)84

36. 11,3 g xlorat kislota HClO3 ni sulfit angidrid bilan vodorod xloridgacha qaytarish uchun 25 ºC va 98,7 kPa bosim ostida bo‘lgan sharoitda talab etiladigan qaytaruvchining hajmini aniqlang.

A) 29,34 B) 27,6 C) 30,13 D) 10,05 E) 60,3

37. Sulfit kislota bilan vodorod sulfid orasidagi reaksiya natijasida 32,8 g oltingugurt hosil qilish uchun 94 kPa bosim va 25 ºC da o‘lchangan vodorod sulfid hajmini aniqlang.

A) 14 B) 11 C) 7 D) 4,7 E) 18

38. 400 ml ikki atomli gazning 27 ºC va 133322 Pa bo‘lgan sharoitda massasi 0,685 g ga teng. Bu qanday gaz?

A) Cl2 B) O2 C) F2 D) H2 E) N2

39. 420 mg azot olish uchun necha litr (0 ºC, 101,3 kPa) havo kerak bo‘ladi? Havodagi azotning hajmiy ulushi 78%.

A) 0,96 B) 0,38 C) 0,54 D) 0,43

40. 25 mg argon olish uchun necha litr (0 ºC, 101,325 kPa) havo kerak bo‘ladi? Havodagi argonning hajmiy ulushi 0,93%.

A) 2,7 B) 1,5 C) 3,4 D) 1,0

41. 27 ºC da tarkibida 20% H2, 40% CH4, 30% CO, va 10% N2 bo‘lgan 220 l gazlar aralashmasini to‘liq yondirish uchun necha litr (n.sh.) havo kerak? (=0,20)

A) 210 B) 1200 C) 1050 D) 1020 E) 1155

42. 3 mol Bertole tuzi to‘liq parchalansa, 25 ºC va 90 kPa bo‘lgan sharoitda ajralib chiqadigan gazning hajmini (n.sh.) aniqlang.

A) 82,58 B) 100,8 C) 123,8 D) 61,94 E) 92,8

43. Suv bug‘ining 10 ºC dagi bosimi 2733 Pa ga teng. Shu bug‘ning besh ml da nechta suv molekulalari boladi ?

A) 7,0.1019 B) 3,5 .1016 C) 1,75.108 D) 7,5 . 1019 E) 1,2 .1024

44. Hajmi 624 ml bo‘lgan gaz 27 ºC va bosim 120 kPa bo‘lganda, 2,64 g massaga ega. Gazning molekulyar massasini toping.

A) 68 B) 88 C) 98 D) 78 E) 58

45. Massasi 273 g bo‘lgan gaz 20 ºC va normal bosimda 164 l hajmni egallasa, uning vodorodga nisbatan zichligini toping.

A) 21,8 B) 20,0 C) 19,6 D) 21,0 E) 23,4

46. HNO3 + Al + KOH + H2O→ K[Al(OH)4 + NH3 reaksiya natijasida 4 g alyuminiy sarflangan bo‘lsa, 27 ºC va 97,8 kPa bo‘lgan sharoitda necha litr gaz ajralib chiqadi?

A) 1,3 B) 1,5 C) 1,6 D) 1,4 E) 1,2

47. Massa jihatidan tarkibi 32,6% uglerod (IV) oksid, 36,2% argon va 31,2% azotdan tashkil topgan aralashmaning o‘rtacha molekulyar massasi qanday? Aralashmadagi tarkibiy qismlarning hajmiy ulushlarini hisoblang .

A) 36,22;0,32;0,32;0,36 B) 37,56;0,27;0,33;0,4 C) 32,0;0,21;0,32; 0,47

D) 36,20;0,25;0,52;0,23 E) 36,87;0,2;0,36;0,44

I.7. Kimyoviy tenglamalar va ularga koeffissiyentlar tanlash.
Na+O2→ Na2O K+O2→K2O

C+O2→CO Cu+O2→ CuO

Al+O2→Al2O3 P+O2→P2O3

P+O2→P2O5 NH3 + O2 → NO +H2O

CH4 +O2 → CO2 + H2O PH3 +O2 → P2O5 + H2O

SiH4 + O2 → SiO2 + H2O CrO+O2→ Cr2O3

SO2+O2→ SO3 Fe(OH)3→ Fe2O3 + H2O

Cr(OH)3→ Cr2O3 + H2O H3AlO3Al2O3 + H2O

H3CrO3→ Cr2O3 + H2O P2O5 + H2O → H3PO4

Cl2O + H2O → HClO Cl2O3 + H2O → HClO2

Cl2O5 + H2O → HClO3 Cl2O7 + H2O → HClO4

Cl2O7 + NaOH → NaClO4+ H2O SO3 + NaOH → Na2SO4 + H2O

N2O5 + NaOH → NaNO3+ H2O P2O5 + Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + H2O

Na2O+H2O→ NaOH K2O+ H2O→ KOH

Na2O+HCl→ NaCl + H2O CaO+ HCl → CaCl2 + H2O

Na2O+H2SO4→ Na2SO4 + H2O Na2O+HNO3→ NaNO3 + H2O

CaO+ HNO3 → Ca(NO3)2 + H2O Na2O+P2O5→ Na3PO4

CaO+ P2O5→ Ca3(PO4)2 Al2O3 +HCl → AlCl3 + H2O

Al2O3 + H2SO4 → Al2(SO4)3 + H2O Na + H2O → NaOH +H2

HCl + Na2S → NaCl + H2S K + H2O → KOH +H2

Mg + H2O → Mg(OH)2 +H2 Ca + H2O → Ca(OH)2 +H2

Na2O + H2O → NaOH MgH2 + H2O → Mg(OH)2 +H2

CaH2 + H2O → Ca(OH)2 +H2 CuSO4 + KOH → Cu(OH)2+ K2SO4

MnCl2 + KOH → Mn(OH)2 +KCl Fe(NO3)2 + KOH → Fe(OH)2 + KNO3

CrBr2 + KOH → Cr(OH)2 + KBr Al(NO3) + KOH → Al(OH)3 + KNO3

Ba(OH)2 +HCl → BaCl2 + H2O N2O5 + H2O → HNO3

SO2 + KOH → K2SO3 + H2O CO2 + KOH → K2CO3 + H2O

P2O5 + KOH → K3PO4 + H2O Cl2O + KOH → KClO + H2O

Cl2O3 + KOH → KClO2 + H2O Cl2O5 + NaOH → NaClO3+ H2O

H2 + Cl2 → HCl NaCl + H2SO4 → Na2SO4 +HCl

FeCl2 + H2SO4 → FeSO4 + HCl Al2S3 + H2SO4 → Al2(SO4)3 +H2S

FeS + HCl → FeCl2 + H2S Na2S + HCl → NaCl + H2S

Al2S3 + HCl → AlCl3 + H2S Na2SiO3 + HCl → NaCl + H2SiO3

Al + HCl → ACl3 + H2 Cu(OH)2 + HCl → CuCl2 + H2O

Cr(OH)2 + HCl → CrCl2 + H2O Fe(OH)3 + HCl → FeCl3 + H2O

Cr(OH)3 + HCl → CrCl3 + H2O Cu(OH)2 + H2SO4 → CuSO4 + H2O

Fe(OH)3 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + H2O Cu(OH)2 + HNO3 → Cu(NO3)2 + H2O

Fe(OH)3 + HNO3 → Fe(NO3)3 + H2O H2SO4 + Ba(NO3)2 → BaSO4 + HNO3

H3PO4 + CaCl2 → Ca3(PO4)2 + HCl HCl + Na2CO3 → NaCl +H2O + CO2
I. 8. Kimyoviy reaksiyalarlarning turlari


  1. Birikish reaksiyalari

Oddiy moddalarning o’zaro birikishi

Na2O, CaS, CO, Na2S, CO2, CuCl2, P2O3, ZnCl2, SO2, CaCl2, CaO, NH3, HCl, HJ, HBr, H2S, HF, SiO2, MgO, SnCl2, P2O5, AlCl3, Al2O3, CuO, FeCl3, K2O, NaCl, CuS, Cr2S3;


Na + O2 → Na2O K + O2

CII + O2 → CuII + O2

CIV + O2 → Al + O2

PIII + O2 → PV + O2

SIV + O2 → Mg + O2

Ca + O2 → SiIV + O2

H2+Cl2→ H2+S→

H2+Br2→ H2+I2

H2+F2→ H2+N2

SnII+Cl2→ Ca+Cl2

Al+Cl2→ Zn+Cl2

FeIII+Cl2→ CuII+Cl2

Na+Cl2→ Na+S→

CrIII+S→ Ca+S→

Cu+S→

Asosli oksidlarga suvning ta’siri



NaOH, Ba(OH)2, RbOH, Mg(OH)2, Ca(OH)2, KOH;

Na2O + H2O → NaOH K2O + H2O →

Rb2O + H2O → MgO + H2O →

CaO + H2O →

BaO + H2O →



Kislotali oksidlarga suvning ta’siri

H3BO3, HBrO4, HNO2, HBrO3, N2O5, H3AsO4, H3PO4, HClO3, H2SO4, HClO, HClO2, H2SO3, HClO4, H3PO3, HBrO, HNO2+HNO3, HBrO3, H2CO3;

B2O3 + H2O → H3BO3 CO2+ H2O →

N2O3+ H2O → NO2 + H2O →

N2O5 + H2O → P2O3 + H2O →

P2O5 + H2O → SO2 + H2O →

SO3 + H2O → Cl2O + H2O →

Cl2O3 + H2O → Cl2O5 + H2O →

Cl2O7 + H2O → As2O3 + H2O →

Br2O + H2O → Br2O3 + H2O →

Br2O5 + H2O → Br2O7 + H2O →

Asosli oksidlarga kislotali oksidlarning ta’siri



Na3BO3, K3PO4, NaNO2, NaNO3, Ba3(PO3)2, CaCO3, CaSO3, Mg(BrO4)2, NaClO, NaBrO3, KClO3, KBrO, Ca3(AsO4)2, Mg(ClO4)2, Ba(BrO2)2, RbClO2, Na2SO4;

B2O3 + Na2O → Na3BO3 CO2+ CaO → N2O3+ K2O → P2O3 + BaO → P2O5 + K2O → SO2 + CaO → SO3 + Na2O → Cl2O + Na2O → Cl2O3 + Rb2O → Cl2O5 + K2O → Cl2O7 + MgO → As2O3 + CaO → Br2O + K2O → Br2O3 + BaO → Br2O5 + Na2O → Br2O7 + MgO →

N2O5 + Na2O →


  1. O’rin olish reaksiyalari

Metal oksidlariga vodorodning ta’siri

FeO+H2→ Fe +H2O; CuO+H2

Fe2O3+H2→ CrO+H2

Cr2O3+H2→ ZnO+H2

SnO+H2→ WO3+H2



Metal oksidlariga is gazining ta’siri

FeO+CO→ Fe +CO2; CuO+CO→

Fe2O3+CO→ CrO+CO→

Cr2O3+CO→ ZnO+CO→

SnO+CO→ WO3+CO→



Metallarga kislotalarning ta’sri

Na+HCl→ NaCl +H2; Ca+HCl→

K+HCl→ Zn+HCl→

Fe+HCl→ Na+H2SO4

Ca+H2SO4→ K+H2SO4

Zn+H2SO4→ Fe+H2SO4

Na+H2SO3→ Ca+H2SO3

K+H2SO3→ Zn+H2SO3

Fe+H2SO3



  1. Parchalanish reaksiyalari

Tuzlarning parchalanishi

NaHCO3→ Na2CO3 + CO2 + H2O

KHCO3

CaCO3→ CaO + CO2

MgCO3

AgNO3→ Ag + NO2 + O2

Hg(NO3)2

Cu(NO3)2→ CuO + NO2 + O2

Mg(NO3)2

NaNO3→ NaNO2 + O2

KNO3

CaSO3→CaO + SO2

BaSO3

BeSO3

Na2SO3



Asoslarning parchalanishi

Fe2O3, Al2O3, FeO, ZnO, CuO,

MnO, Cr2O3, CrO;



Fe(OH)3→ Fe2O3 + H2O

Fe(OH)2→ … + H2O;

Cu(OH)2→ … + H2O

Cr(OH)3→ … + H2O;

Cr(OH)2→ … + H2O

Mn(OH)2→ …+ H2O;

Zn(OH)2→ … + H2O

Al(OH)3



Kislotalarning parchalanishi

SO2, Cr2O3, SiO2, ZnO, CO2, Al2O3; H2SO3→ SO2 + H2O;

H2SiO3→…+ H2O

H2CO3→…+ H2O;

H3AlO3…+ H2O

H2ZnO2→…+ H2O;

H3CrO3→…+ H2O


  1. Almashinish reaksiyalari

Asoslar va kislotalarning o’zaro ta’siri

NaOH + HCl → NaCl + H2O

KOH+HCl→

Ba(OH)2+HCl→

Mg(OH)2+HCl→

Ca(OH)2+HCl→

Al(OH)3+HCl→

Cu(OH)2+HCl→

Fe(OH)3+HCl→

Fe(OH)2+HCl→

NaOH+H2SO4→ Na2SO4 + H2O

KOH+H2SO4→ Ba(OH)2+H2SO4

Mg(OH)2+H2SO4→ Ca(OH)2+H2SO4

Al(OH)3+H2SO4→ Cu(OH)2+H2SO4

Fe(OH)3+H2SO4→ Fe(OH)2+H2SO4

Zn(OH)2+H2SO4

NaOH+HNO3→ NaNO3 + H2O

KOH +HNO3→ Ba(OH)2+HNO3

Mg(OH)2+HNO3→ Ca(OH)2+HNO3

Al(OH)3+HNO3→ Cu(OH)2+HNO3

Fe(OH)3+HNO3→ Fe(OH)2+HNO3

Zn(OH)2+HNO3


Tuzlarga kislotalarning ta’siri

Na2CO3+HCl→ NaCl + CO2 + H2O

NaHCO3+HCl→

K2CO3+HCl→

KHCO3+HCl→

CaCO3+HCl→

Ca(HCO3)2+HCl→

MgCO3+HCl→

Mg(HCO3)2+HCl→

Na2CO3+H2SO4→Na2SO4 + H2O

NaHCO3+H2SO4→ K2CO3+H2SO4

KHCO3+H2SO4

CaCO3+H2SO4

MgCO3+H2SO4→ Mg(HCO3)2+H2SO4


Tuzlarga asoslarning ta’siri

CuSO4+KOH→ K2SO4 + Cu(OH)2

FeCl3+KOH→ Zn(NO3)2+KOH→

Fe2(SO4)3+KOH→

CrCl2+KOH→

CrCl3+KOH→ Al(NO3)3+KOH→

MnSO4+KOH→

CuSO4+NaOH→

FeCl3+NaOH→ Zn(NO3)2+NaOH→

Fe2(SO4)3+NaOH→

CrCl2+NaOH→

CrCl3+NaOH→ Al(NO3)3+NaOH→

MnSO4+NaOH→



Tuzlarning o’zaro ta’siri

NaCl + AgNO3 → NaNO3 + AgCl

KCl+AgNO3

BaCl2+AgNO3

Na2SO4+BaCl2

K2SO4+Ba(NO3)2

Na2S+CuSO4

K2S+Zn(NO3)2


Tuzlarning gidrolizi(suv bilan ta’siri)

Al2S3+H2O→Al(OH)3 + H2S

AlN+H2O→

CH3COONH4+H2O→

CaC2+H2O→

Al4C3+H2O→

Cr2S3+H2O→




I.9. Reaksiya tenglamasi bo’yicha hisoblash
1. 60 g uglerod yonganda necha gramm CO2 hosil bo’ladi? J; 220

2. 224 g kaliy gidroksidini to’la neytrallash uchun sulfat kislotadan qancha gr sarflanadi? J; 784

3. 160 g magniy oksid yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm magniy sulfat hosil bo’ladi? J;480

4. 840 g magniy karbonat tuzi parchalanganda necha gramm MgO hosil bo’ladi? J; 400

5. 980g mis(II)-gidroksid qizdirilganda necha gramm CuO hosil bo’ladi? J; 800

6. 20 g vodorod to’la yonishi uchun necha gramm O2 sarflanadi? J; 160

7. 420 g magniy karbonat to’la parchalanganda qancha hajm (nsh.l) CO2 hosil bo’ladi? J; 112

8. 110 g propan (C3H8) to’la yonganda qancha hajm (nsh.l) CO2 hosil bo’ladi? J; 154

9. 80g metan (CH4) to’la yonganda qancha hajm (m3) CO2 hosil bo’ladi? J; 0,112

10. 160 g oltingugurt to’la yonganda qancha hajm (m3) SO2 hosil bo’ladi? J; 0,112

11. 290 g butan (C4H10) to’la yonishi uchun qancha hajm (n.sh.l) kislorod zarur? J; 728

12. 520 g atsetilen to’la yonishi uchun qancha hajm (n.sh.l) kislorod zarur? J; 1120

13.50 mol SO2 yonib SO3 ga aylanishi uchun qancha hajm (n.sh.l) havo zarur bo’ladi? (w O2=0.2) J; 2800

14 .490 g sulfat kislota bariy gidroksid bilan to’la reaksiyaga kirishganda qanday massa bariy sulfat cho’kmaga tushadi? J; 1165

15. 20 g mis(II)-oksid yetarli miqdordagi nitrat kislota bilan reaksiyaga kirishganda qanday massa mis(II)-nitrat tuzi hosil bo’ladi? J; 47

16. 376 g mis(II)-nitrat qizdirilganda hosil bo’ladigan mis(II)-oksid massasini aniqlang. J;160

17. 120 g litiy gidroksidni neytrallash uchun 10 % li nitrat kislota eritmasidan necha gram kerak bo’ladi? J; 3150

18. 300 g litiy oksid yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm lutiy sulfat tuzi hosil bo’adi? J; 1100

19. 230 g natriy yetarli miqdordagi suv bilan reaksiyaga kirishganda qanday hajm (n.sh.l) vodorod hosil bo’ladi? J; 112

20. 32,5 g rux yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm rux sulafat hosil bo’ladi? J; 80,5

21. 210 g kalsiy gidrid yetarli miqdordagi suv bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm kalsiy gidroksid hosil bo’ladi? J; 370

22. 130 g rux yetarli miqdordagi sulfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda hosil bo’ladigan vodoroddagi molekulalar sonini aniqlang. J; 12,04∙1023

23. 56 g kaliy gidroksid yetarli miqdordagi fosfat kislota bilan reaksiyaga kirishganda necha gramm kaliy fosfat hosil bo’ladi? J; 70,67

24. 11,2 g qizdirilgan temirning suv bug’i bilan ta’sirlashganda hosil bo’ladigan temir(III)-oksidining massasini hisoblang. J; 16

25. 7,3 g magniy gidrokarbonatning termik parchalanishidan qanday hajm (n.sh.l) karbonat angidrid hosil bo’ladi? J; 2,24

26. 4,48 g kaliy gidroksidni to’la neytrallash uchun qanday miqdor (mol) vodorod xlorid kerak bo’ladi? J; 0,08

27. Tarkibida 35,1 g natriy xlorid bo’lgan eritma yetarli mirdordagi kumush nitrat bilan ta’sirlashganda qanday massa cho’kma hosil bo’ladi? J; 86,1

28. 9,24 g ammoniy sulfatning yetarli miqdordagi natriy ishqor eritmasi bilan reaksiyaga kirishishidan qanday hajm (n.sh.l) ammiak gazi hosil bo’ladi? J; 1,568

29. Mo’l miqdordagi simob(II)-nitrat eritmasiga 20,75 g kaliy yodid tushirilganda qanday massa (g) simob(II)-yodid cho’kmasi hosil bo’ladi? J; 28,44

30. Simob(II)-yodid cho’kmasi natriy yodid eritmasi ta’sirida erib ketadi. Bunda Na2[HgI4] tarkibli modda hosil bo’ladi. 40,95 g simob(II)-yodidni to’la eritish uchun qanday massadagi (g) natriy yodid kerakligini aniqlang. J; 27

31. Tarkibida 108 g sirka kislota tutgan eritmani to’la neytrallash uchun kerakli ammiak hajmini (n.sh.l) hisoblang. J; 40,32

32. 90 g oltingugurt xlorid (S2Cl2) gidrolizga uchraganda hosil bo’ladigan oltingugurt(IV)-oksidi va vodorod xlorid gazlarining umumiy hajmini (n.sh.l) aniqlang. J; 59,733

33. 53,4 g alyuminiy xlorid yetarli miqdorda natriy karbonat tutgan eritma bilan ta’sirlashganda qanday massa (g) va qanday hajm (n.sh.l) gaz ajralishini hisoblang.

J; 26,4; 13,44

34.81,25 g rux qirindisi qizdirilganda necha gramm rux kuyindisi hosil bo’ladi?J;101,25

35. Normal sharoitda o’lchangan 112 m3 metanning to’la yoqish uchun qancha hajm (n.sh.m3) kislorod kerak bo’ladi? J; 224

36. 40 g mis plastinka to’la erib ketgunga qadar kumush nitrat eritmasiga tushirb qo’yildi. Bunda qanday massa (g) kumush metalli hosil bo’ladi? J; 135

37. Tarkibida 219 g xlorid kislota bo’lgan eritmaga yetarli miqdorda kaliy permanganat ta’sir ettirilganda, necha litr (n.sh) xlor gazi hosil bo’ladi? J; 42

38. 21,6 g alyuminiy metali suyultirilgan nitrat kislota eritmasi bilan ta’sirlashganda, qanday hajm (n.sh.l) azot(I)-oksidi hosil bo’ladi. J; 13,44

39. Konsentrlangan sulfat kislota va rux orasidagi reaksiya ohista qazdirib olib borilganda, rux sulfat, vodorod sulfid, oltingugurt va oltingugurt(IV)-oksidi hosil bo’ladi. Agar reaksiya uchun 6,5 g rux olinsa, hosil bo’ladigan oltingugurtning massasini (g) aniqlang. J; 0,4

40. 29,4 g kaliy dixromat xlorid kislota bilan ta’sirlashganda, qanday hajm (n.sh.l) xlor xosil bo’ladi. J; 6,72


Kimyoviy reaksiya turlari.

1.Kimyoviy reaksiyaga kirishayotgan dastlabki moddalar (reagentlar) va reaksiya maxsulotlari sonining o’zgarishiga qarab qaysi sinflarga ajratiladi?

1)Oksidlanish birikish 2)birikish 3)o’rin olish 4)qaytarilish 5)ajralish 6) almashinish 7) neytrallanish

A)1,4,7 B)2,3,4,6 C)1,2,4,7 D)1,3,5,7


2.Birikish reaksiyasiga berilgan to’g’ri ta’rifni toping?

A)ikki yoki undan ortiq moddalardan bitta yangi modda olinadigan reaksiyalar.

B)bitta moddadan bir necha yangi moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

C)oddiy modda murakkab modda tarkibiy qismi o’rnini oladi, natijada yangi oddiy va murakkab moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

D)murakkab moddalarning tarkibiy qismini o’rin almashinadigan reaksiyalar.
3.Birikish reaksiyalarga misol keltirilgan javobni toping.

1)CaCO3 CaO + CO2 2)Fe + CuSO4 Cu + FeSO4 3)Zn + 2HCI  ZnCI2 + H2 4)Cu + O2 CuO

5)NaOH + HCI  NaCI + H2O 6)CaO + CO2 CaCO3 7)2H2O  2H2 + O2

8) BaCI2 + Na2SO4 BaSO4 + 2NaCI

A)4,6 B)1,7 C)2,3 D)5,8
4.Ajralish reaksiyasiga berilgan to’g’ri ta’rifni toping?

A)ikki yoki undan ortiq moddalardan bitta yangi modda olinadigan reaksiyalar.

B)bitta moddadan bir necha yangi moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

C)oddiy modda murakkab modda tarkibiy qismi o’rnini oladi, natijada yangi oddiy va murakkab moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

D)murakkab moddalarning tarkibiy qismini o’rin almashinadigan reaksiyalar.
5.Ajralish (parchalanish) reaksiyalarga misol keltirilgan javobni toping.

1)CaCO3 CaO + CO2 2)Fe + CuSO4 Cu + FeSO4 3)Zn + 2HCI  ZnCI2 + H2 4)Cu + O2 CuO

5)NaOH + HCI  NaCI + H2O

6)CaO + CO2 CaCO3 7)2H2O  2H2 + O2

8) BaCI2 + Na2SO4 BaSO4 + 2NaCI

A)4,6 B)1,7 C)2,3 D)5,8


6.O’rin olish reaksiyasiga berilgan to’g’ri ta’rifni toping?

A)ikki yoki undan ortiq moddalardan bitta yangi modda olinadigan reaksiyalar.

B)bitta moddadan bir necha yangi moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

C)oddiy modda murakkab modda tarkibiy qismi o’rnini oladi, natijada yangi oddiy va murakkab moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

D)murakkab moddalarning tarkibiy qismini o’rin almashinadigan reaksiyalar.
7.O’rin olish reaksiyalarga misol keltirilgan javobni toping.

1)CaCO3 CaO + CO2 2)Fe + CuSO4 Cu + FeSO4 3)Zn + 2HCI  ZnCI2 + H2 4)Cu + O2 CuO

5)NaOH + HCI  NaCI + H2O

6)CaO + CO2 CaCO3 7)2H2O  2H2 + O2

8) BaCI2 + Na2SO4 BaSO4 + 2NaCI

A)4,6 B)1,7 C)2,3 D)5,8


8.Almashinish reaksiyasiga berilgan to’g’ri ta’rifni toping?

A)ikki yoki undan ortiq moddalardan bitta yangi modda olinadigan reaksiyalar.

B)bitta moddadan bir necha yangi moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

C)oddiy modda murakkab modda tarkibiy qismi o’rnini oladi, natijada yangi oddiy va murakkab moddalar hosil bo’ladigan reaksiyalar

D)murakkab moddalarning tarkibiy qismini o’rin almashinadigan reaksiyalar.
9.Almashinish reaksiyalarga misol keltirilgan javobni toping.

1)CaCO3 CaO + CO2 2)Fe + CuSO4 Cu + FeSO4 3)Zn + 2HCI  ZnCI2 + H2 4)Cu + O2 CuO

5)NaOH + HCI  NaCI + H2O

6)CaO + CO2 CaCO3 7)2H2O  2H2 + O2

8) BaCI2 + Na2SO4 BaSO4 + 2NaCI

A)4,6 B)1,7 C)2,3 D)5,8


ОКСИДЛАР

Oksid ranglari:

Oq (kristall)rang-Al2O3;CaO; Na2O; K2O; MgO; SiO2; P2O5; N2O5; BaO; ZnO; SrO; SnO2; TiO2; Ga2O3; P2O3; SeO3; XeO3; P4O10; P4O6 ; Qoramtir-FeO;

qora-CuO; Ag2O; SnO;ReO2;Tl2O; Hg2O; CrO

qora-qo’ng’ir-NO2; MnO2; PbO2; Au2O3;

qizil-Cu2O; PbO; Fe2O3; ReO3 sariq-qizil-HgO;

kulrang-binafsha-Au2O Jigarrang-CdO; Tl2O3

To’q-qizil-CrO3 Yashil-NiO; MnO

Sariq-qo’ng’ir-Cl2O

Rangsiz-SO3; SO2; CO; CO2; N2O4; N2O; NO; Cl2O7

Oq-sarg’ish-MoO3

Qo’ng’ir-yashil(qora-yashil)-Mn2O7

Ko’kimtir-yashil-CoO Zangori-N2O3

Qizil-jigarrang-Br2O

Bilib qo’ying

Kislorodsiz kislotalar kuchi ortishi sababi-metalmas ioni manfiy zaryadi kamayishi va ion radiusini ortishidadir

( Mn: H2S-2 da HCl-1 kuchli; qatorda oshadi)



Kislorodli kislotalarda esa-metalmas ioni musbat zaryadi ortishi va ion radiusi kamayishidadir( Mn: H2S+6O4; HCl+7O4daperxlorat kuchli; qatorda kamayadi).

Agar zaryadlar bir xil bo’lsa, ion radiuslariga qarab topiladi.

1. Моддаларникимёвийсинфларгабўлишда қандай хоссаларигаасосқилиболинади?

A) моляр массаси B) таркиби

C) кимёвий фаоллиги D) қайнаш температураси
2.Oksidlarga berilgan to’g’ri ta’rifni toping

A)biri kislorod bo’lgan ikki elemenetdan tashkil topgan murakkab moddalar

B)birinchisi kislorod bo’lgan ikki elementdan tashkil topgan murakkab moddalar

C)metall atomi va bir yoki bir necha gidroksiguruxlardan tashkil topgan murakkab moddalar

D)kislorod atomi va bir yoki bir necha gidroksilguruxlardan tashkil topgan murakkab moddalar

3.Kislotali oksidlarga berilgan to’g’ri ta’rifni toping?

A) kislotalar yoki kislotalali oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

B) kislotalar ham, ishqorlar bilan ham tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

C)tuz hosil qilmaydigan oksidlar

D)asoslar yoki asosli oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi oksidlar

4.Befarq oksidlar berilgan to’g’ri tarifni toping?

A) kislotalar yoki kislotalali oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

B) kislotalar ham, ishqorlar bilan ham tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

C)tuz hosil qilmaydigan oksidlar

D)asoslar yoki asosli oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi oksidlar

5.Asosli oksidlarga berilgan to’g’ri ta’rifni toping?

A) kislotalar yoki kislotalali oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

B) kislotalar ham, ishqorlar bilan ham tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

C)tuz hosil qilmaydigan oksidlar

D)asoslar yoki asosli oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi oksidlar


6.Amfoter oksidlarga berilgan to’g’ri ta’rifni toping?

A) kislotalar yoki kislotalali oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

B) kislotalar ham, ishqorlar bilan ham tuz hosil qiluvchi o’ksidlar

C)tuz hosil qilmaydigan oksidlar

D)asoslar yoki asosli oksidlar bilan tuz hosil qiluvchi oksidlar

8.Amfoter oksidlar qanday agregat holatlarga ega bo’ladi?

A)suyuq B)qattiq C)gaz D)barchasi7

9. Kimyoviy reaksiyalarda tuz hosil qiladigan oksidlar qanday guruhlarga ajratiladi? 1) amfoter; 2) asosli; 3) befarq; 4) kislotali.

A) 3 B) 1,2 C) 2,4 D) 1,2,4

10. Kimyoviy reaksiyalarda tuz hosil qilmaydigan oksidlar qanday guruhlarga ajratiladi? 1) amfoter; 2) asosli; 3) befarq; 4) kislotali.

A) 3 B) 1,2 C) 2,4 D) 1,2,4

11. Amfoter(1), kislotali(2) va asosli(3) oksidlar ishqorlar bilan reaksiyaga qanday kirishadi? a) ta’sirlashib tuz hosil qiladi; b) ta’sirlashmaydi.

A) 1-b; 2-a; 3-a B) 1-a; 2-a; 3-b

C) 1-a; 2-b; 3-b D) 1-a; 2-b; 3-a

12. Amfoter(1), kislotali(2) va asosli(3) oksidlar kislotalar bilan reaksiyaga qanday kirishadi? a) ta’sirlashib tuz hosil qiladi; b) ta’sirlashmaydi.

A) 1-b; 2-a; 3-a B) 1-a; 2-a; 3-b

C) 1-a; 2-b; 3-b D) 1-a; 2-b; 3-a

13. Amfoter(1), kislotali(2) va asosli(3) oksidlar asosli oksidlar bilan reaksiyaga qanday kirishadi? a) ta’sirlashib tuz hosil qiladi; b) ta’sirlashmaydi.

A) 1-b; 2-a; 3-a B) 1-a; 2-a; 3-b

C) 1-a; 2-b; 3-b D) 1-a; 2-b; 3-a

16. Amfoter(1), kislotali(2) va asosli(3) oksidlar kislotali oksidlar bilan reaksiyaga qanday kirishadi? a) ta’sirlashib tuz hosil qiladi; b) ta’sirlashmaydi.

A) 1-b; 2-a; 3-a B) 1-a; 2-a; 3-b

C) 1-a; 2-b; 3-b D) 1-a; 2-b; 3-a

17. Asosli oksidlar qanday agregat holat(lar)ga ega bo‘ladi?

A) suyuq B) qattiq C) gaz D) barchasi

18. Amfoter oksidlar qanday agregat holat(lar)ga ega bo‘ladi?

A) suyuq B) qattiq C) gaz D) barchasi

19. Kislotali oksidlar qanday agregat holat(lar)ga ega bo‘ladi?

A) suyuq B) qattiq C) gaz D) barchasi


Download 392.03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling