Kimyoviy energiya saqlovchisi
Download 0.66 Mb.
|
00 TIBBIY KIMYO 250
0)
(+M ;-J) (-M ;J0) Fenolda gidroksil guruhning elektron samarasi va ishorasini kо‘rsating: (+M ;-J)* (-J ;-M) (-M ;+J) (+M ; J0) (-M ;J0) Induktiv samara – bu: Elektron zichlikni σ- bog‘lar bо‘yicha qayta taqsimlanishi * Elektron zichlikni π- bog‘lar bо‘yicha qayta taqsimlanishi Ichkimolekulyar qayta guruhlanishni tezlishishi Elektron zichlikni lokallanishining pasayishi Elektron zichlikni delokallanishining pasayishi Ta’sirlanish – bu: molekulada bog‘lar va zaryadlarni teng taqsimlanishi * ionlar gidratatsiyasi molekulalar solvatatsiyasi erkin radikallar hosil bо‘lishi molekulalarning turg‘unligini kamayishi Sistema aromatik bо‘ladi – agar: 4n+2 elektronli umumiy ta’sirlangan buluti bо‘lsa * 4n+2 xalqaga ega bо‘lsa ta’sirlangan bо‘lsa benzol bilan kondensirlargan 4n+2 to‘yingan xalqasi bo‘lsa 4n+2 π- π ta’sirlangan bo‘lsa Simmetriya markaziga ega bo‘lmagan molekulalar – bu: xiral* axiral diasteriomerlar ratsematlar enantiomerlar To‘rtta to‘rt xil atom yoki atomlar guruhi bilan bog‘langan uglerod atomining nomi: assimetrik* simmetrik qo‘zg‘algan axiral neytral O’z ko’zgu aksi bilan qoplanadigan molekulalarga nima deyiladi: axiral* xiral simmetrik ratsemat kovalent 25. Xemoselektivlik bu: bir biriga yakin bo’lgan funksional guruhlarning faqat biri bilan reaksiya ketishi* bir nechta reaksion markazga ega bo’lgan molekulaning faqat biri bilan reaksiya reaksiya natijasida bir nechta seteoizomerlar ichida birining ko’prok hosil bo’lishi sinxron mexanizm bo’yicha boradigan reaksiya monomolekular mexanizm bo’yicha boradigan reaksiya Sterioselektvlik bu: reaksiya natijasida bir nechta seteoizomerlar ichida birining ko’prok hosil bo’lishi* bir biriga yaqin bo’lgan funksional guruhlarning faqat biri bilan reaksiya ketishi bir nechta reaksion markazga ega bo’lgan molekulaning faqat biri bilan reaksiya sinxron mexanizm bo’yicha boradigan reaksiya monomolekular mexanizm bo’yicha boradigan reaksiya Reaksiyaga kiruvchi komponentlar ichki energiyasini oshirishning reaksiya tezligiga ta’siri: oshiradi.* ta’sir etmaydi faol markazlarni oshiradi kamaytiradi intermediatrlar sonini oshiradi Brensted nazariyasi bo’yicha kislotalar deb aytiladi: proton bera oluvchi neytral molekula yeki ionga* proton biriktirib oluvchi neytral molekula yeki ionga elektron jufti akseptoriga elektron jufti donoriga asosli markazga ega bo’lgan molekulaga Brensted nazariyasi bo’yicha asoslar deb aytiladi: proton biriktirib oluvchi neytral molekula yeki ionga* proton bera oluvchi neytral molekula yeki ionga elektron jufti akseptoriga elektron jufti donoriga kislotali markazga ega bo’lgan molekulaga Aromatik uglevodlarga xarakterli reaksiya: elektrofil o’rin olish reaksiyasi* nukleofil o’rin olish radikal o’rin olish eliminlash nuklefil birikish Avtooksidlanish reaksiyasi deb aytiladi: havo kislorodining bilan oksidlanishi* erkin zarracha hosil kilish piroliz funksional guruhlrning oksidlanishiga oksidlanish reaksiyalariga Diyen uglevodlardan qaysi biri yukori termodinamik turgunlikka ega: ta’sirlangan* kumilyativ ajralgan kondensirlangan lokallangan Toluolning benzolga nisbatan past zaxarchanligi nimaga bog’lik: metil guruhining oson oksidlanishiga * elektrofil birikish reaksiyasi oson borishiga metil guruhi bo’yicha oson o’rin olish reaksiyasi borishiga elektrofilni oson xujumiga aromatikligini oshishi bilan Qanday reksiyaga asetallanish deb aytiladi: aldegid+spirt* kislota+spirt keton+spirt kislota+amin aldegid+suv Pirol π-to’yingan sistema bo’lib, unga quyidagi reaksiyalar xos: elektrofil o’rin olish* elektrofil birikish nukleofil birikish nukleofil o’rin olish eliminlash Tiofen-besh a’zoli aromatik geterohalqali birikma bo’lib, unga quyidagi reaksiya xos: elektrofil o’rin olish* elektrofil birikish nukleofil birikish nukleofil o’rin olish eliminlash Kislotalik pasayish katorini ko’rsating: Gliserin > etilenglikol > n-propil spirt* Gliserin > n-propilospirti > etilenglikol Etilenglikol > gliserin > n-propilospirtii Etilenglikol > n-propilospirti > gliserin n-propilospirti > etilenglikol > gliserin Lyuis asoslari deb aytiladi: juft elektronlar donorlarga* o’zidan proton bera oluvchi neytral molekula yeki ionlarga proton biriktirib oluvchi neytral molekula yeki ionlarga juft elektronlar akseptoriga neytral molekulalarga Lyuis kislotalari deb aytiladi: juft elektronlar akseptorga* uzidan proton bera oluvchi neytral molekula yeki ionlarga proton biriktirib oluvchi neytral molekula yeki ionlarga juft elektronlar donorlariga neytral molekulalarga Alkenlarda elektrofil birikish reaksiya nimaga bog’lik: alken tuzilishiga* bosimga xaroratga follash energiyasiga elektron zichlikni pasaytirishga Termodinamik turg’unlikka ko’prok ega bo’lgan diyen uglevodorodni ko’rsating: ta’sirlangan* kumullangan ajralgan kondensirlangan lokallangan Benzolni nitrollash qaysi reaksiya turiga kiradi: elektrofil o’rin olish* nukleofil o’rin olish nukleofil birikish elektrofil birikish radikal o’rin olish Aldegid bilan spirtning uzaro ta’sirlanishiga qanday reaksiya deyiladi: asetallanish* etterefikasiya eliminlash kondensatorlanish neytrallanish Uglerod-galogen bog’ini kuchli qutblanishi qanday reaksion oshirishiga sabab bo’la oladi: nukleofil o’rin olish* nukleofil birikish elektrofil birikish elektrofil o’rin olish eliminlash Xemoselektivlik reaksiya deb aytiladi: bir nechta yakinfunksional guruhlar biri bilan ketish* bir nechta reaksion markazlardan biri bilan ketish bir nechta stereoizomerlar hosil bo’lish imkoniyatlardan birini hosil bo’lishi molekulani parchalanishiga qayta guruhlanish Karbon kislotalarning organik radikali tabiatiga ko’ra bo’lishi mumkin: Alifatik * Bir asosli Ikki asosli Uch aosoli Ko’p asosli Organik kislotalarning radikali tabiatiga ko’ra bo’lishi mumkin: aromatik* bir asosli ikki asosli uch asosli ko’p asosli Organik kislotalar radikalining tabiatiga ko’ra bo’lishi mumkin: geteroxalkali* bir asosli ikki asosli uch aosoli ko’pasosli Organik kislotalar bilan spirtlarning uzaro reaksiyasiga aytiladi: etterifikasiyallanish* kondesasiyalanish asetallanish neytrallanish dimerlanish 50. Karbon kislota karboksil guruhi mochevina bilan reaksiyaga kirishganda hosil bo’ladi: A. Ureidoksikislotalar* B. Ureidkislotalar C. Amidlar D. Aminokislotalar E. Aminlar Karbon kislota radikal vodorodi mochevina bilan reaksiyaga kirishganda hosil bo’ladi: A. Ureidoksikislotalar B. Ureidkislotalar* C. Amidlar D. Aminokislotalar E. Aminlar Organik moddalarning oksidlanishi natijasida organizimda sodir bo’ladi…: Energiya yutilishi Energiya ajralishi * Yangi komponentlar sintezi Komponentlar konsentratlanishi Elektron berish Organik molekulalar oksidlanishi jarayoni yuzaga keltiradi…: Molekula parchalanishini Vodorod molekulalari qo’shilishini Qisqa tutashuvda molekula yo’qotilishi* Electron o’tkazish Elektronning reagentdan asosiy moddaga o’tishi To’liq oksidlanmagan uglevodorodlarning maxsuloti birlamchi uglerod atomlari…: Keton Aldegid* Aldegidospirt Ketonspirt Kislota To’liq oksidlanmagan uglerodning ikkilamchi uglerod atomi…: Keton* Aldegid Aldegidospirt Ketonspirt Kislota Quyidagi spirtlardan qaysi biri mis gidroksidi bilan ta’sirlashadi: Butandiol-1.2* Butandiol-1.3 Butandiol-1.4 Butanol-1 Butanol-2 Epoksidlar gidrolizi maxsulati …: 1-aldegid Keton Diol* Oksikislota Dialdegid Fiziologik stes natijasida qonda ajraluvchi garmon…: Tirozin Fenilanin Adrenalin* Diotriozin Serotonin Quyidagi birikmalarning qaysi biri oksidlanganroq: Etan Propan Eten Etin* Propen Alkenlarni gidridlash reaksiyasida paltina katalizatorni natriy bilan almashtirish oqibatida…: Tezlik ortadi Tezlik pasayadi* Tezlik o’zgarmaydi Struktura o’zgaradi Ta’siri kam Metabolizm deb… hujayralarda moddalar parchalanishi hujayralarda moddalar bog’lanishi reaktsiyalar majmui hujayralarda moddalar va energiya hosil bo’lish reaktsiyalar majmui* hujayralarda energiya ajralishi reaktsiyalar majmui Energiya yutilishi Metabolit deb… metabolizm jarayonida hosil boʻladigan yoki qatnashadigan oraliq mahsulotlari* metabolizm jarayonida moddalarni ozuqadan organizmga tushuvchilari moddalarni organizmdagi sintezchilari moddalarni organizmdagi ajratuvchilari metabolizm jarayonida moddalarni parchalanmay qolganlari Katoboliz deb… organizmda kechadigan organik moddalarning parchalanib almashinuvidagi reaksiyalarning majmui * Murakkab moddalar oddiylaridan ajralishi Qaytar reaksiya Almashinish reaksiyalari Netrallanish reaksiyasi Anobolizm deb… moddalarni ozuqadan organizmga tushuvchilari parchalanishi majmui organizmda kechadigan barcha kimyoviy jarayonlar majmui* Oksidlanish reaksiyalari Energiya ajralishi Almashinish reaksiyalari majmui Birlamchi uglerod atomi… Tarkibida 1ta uglerod atomi tutgan Uglerod atomi boshqa bir uglerod atomi bilan bog’langan* Musbat zaryadlangan uglerod atomi Uglerod atomi boshqa ikkita uglerod atomlari bilan bog’langan Uglevodorod radikali Ikkilamchi uglerod atomi… 2ta uglerod atomi tutgan modda Uglerod atomi boshqa bir uglerod atomi bilan bog’langan Musbat zaryadlangan uglerod atomi Uglerod atomi boshqa ikkita uglerod atomlari bilan bog’langan* Uglevodorod radikali Uchlamchi uglerod atomi: 3ta uglerod atomi tutgan modda Uglerod atomi boshqa bir uglerod atomi bilan bog’langan Musbat zaryadlangan uglerod atomi Uglerod atomi boshqa ikkita uglerod atomlari bilan bog’langan Uglerod atomi boshqa uchta uglerod atomlari bilan bog’langan* Induktiv effekt bu…: elektron bulutlar zichligini “pi” bog’ bo’ylab qayta taqsimlanishi elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab qayta taqsimlanishi* elektron bulutlar zichliginig molekulada qayta taqsimlanishi Oksidlanish jarayoni Qaytar jarayon Manfiy induktiv effektli o’rinbosarlar …: elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab kamaytiruvchilar* elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab ortiruvchilar elektron bulutlar zichligini “pi” bog’ bo’ylab kamaytiruvchilar elektron bulutlar zichligiga “sigma” bog’ bo’ylab ta’sir o’tkazmaydiganlar ozod radikal hosil qiluvchi o’rinbosar Musbat induktiv effektli o’rinbosar …: ozod radikal hosil qiluvchi o’rinbosar elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab ortiruvchilar* elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab kamaytiruvchilar elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab lokalizatsiyalovchilar elektron bulutlar zichligiga “pi” bog’ bo’ylab ortiruvchilar Mezomer effekt…: elektron bulutlar zichligini “pi” bog’ bo’ylab qayta taqsimlanishi* elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab qayta taqsimlanishi elektron bulutlar zichliginig molekulada qayta taqsimlanishi Oksidlanish jarayoni Qaytar jarayon Musbat mezomer effektli o’rinbosarlar …: ozod radikal hosil qiluvchi o’rinbosar elektron bulutlar zichligini “pi” bog’ bo’ylab ortiruvchilar* elektron bulutlar zichligini “pi” bog’ bo’ylab kamaytiruvchilar elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab lokalizatsiyalovchilar elektron bulutlar zichligiga “sigma” bog’ bo’ylab ortiruvchilar Manfiy mezomer effektli o’rinbosarlar …: elektron bulutlar zichligini “sigma” bog’ bo’ylab kamaytiruvchilar elektron bulutlar zichligini “pi” bog’ bo’ylab ortiruvchilar elektron bulutlar zichligini “pi” bog’ bo’ylab kamaytiruvchilar* elektron bulutlar zichligiga “sigma” bog’ bo’ylab ta’sir o’tkazmaydiganlar ozod radikal hosil qiluvchi o’rinbosar Elektron bulutlar zichligini kamaytiruvchi o’rinbosarlar tizimda …: Elektrodonorlar Elektroakseptorlar* Karbokation tutuvchilar Karboanion tutuvchilar Ozod radikal tutuvchilar 75. Elektron bulutlar zichligini oshiruvchi o’rinbosarlar tizimda …: Elektrodonorlar* Elektroakseptorlar Karbokation tutuvchilar Karboanion tutuvchilar Ozod radikal tutuvchilar Izoletsinni sistematik nomenklatura bo’yicha nomlang…: CH2-CH2-CH (CH3)-CH(NH2)-COОH 2 amino 3- metilopentan kislota* 3- metil 4- metilaminopentan kislota Karboksi 2- amino 3- metilbutan 2- aminoizogeksan kislota Aminoizogeksan kislota Sut kislotasini sistematik nomenklatura bo’yicha nomlang…: СH3-CH(OH)-COOH 2- oksipropan kislotasi 2- gidroksipropan kislota* 2- gidroksi 1- karboksipropan kislota Betta- oksipropion kislota Propanol- 2 Pirouzum kislota organic birikmalarning qaysi sinfiga mansub: СH3-C(O)-COOH Efir Keton Ketokislota* Kislota Aldegid Sorbat kislotasi tarkibidagi karboksil gruppasi elektro effekti ko’rinishini va belgisini aniqlang: СH3-(СH=CH)2-COOH +J; +M +J; -M -J; -M* -J; +M Etanol qaysi organic birikmalar sinfiga mansub: Amin Kislota Spirt* Efir Keton Xalqaro nomenklatura bo’yicha nomlang… HOOC-CH Download 0.66 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling