To`yingan ikki asosli kislotalar

To`yingan ikki asosli kislotalar

To`yingan ikki asosli kislotalar tuzilishi, izomeriyasi, nomenklaturasi

To`yingan ikki asosli kislotalar olinishi

To`yingan ikki asosli kislotalar xossalari

Tarkibida ikkita karboksil guruhi bo`lgan kislotalarga ikki asosli kislotalar deb aytiladi.

• Tarkibida ikkita karboksil guruhi bo`lgan kislotalarga ikki asosli kislotalar deb aytiladi.
• Ikki asosli kislotalar uglevodorodning tuzilishiga ko`ra to`yingan, to`yinmagan, halqali bo`lishi mumkin. To`yingan ikki asosli kislotalar tarixiy va sistematik nomenklaturalar bo`yicha nomlanadi. M-n:
• HOOC-COOH oksalat kislota, etandikislota,
• HOOC-CH2-COOH malon kislota, propandikislota,
• HOOC-CH2- CH2-COOH qahrabo kislota, butandikislota va h-zo.

Ikki asosli kislotalarning birinchi vakili bo`lgan oksalat kislota sanoatda chumoli kislotaning natriyli tuzini qizdirib olinadi:

• Ikki asosli kislotalarning birinchi vakili bo`lgan oksalat kislota sanoatda chumoli kislotaning natriyli tuzini qizdirib olinadi:
• Etilenglikolni oksidlanganda ham oksalat kislota hosil bo`ladi:

Oksalat kislotani ditsiandan (Veler, 1824 y) gidroliz qilib ham olinadi:

• Oksalat kislotani ditsiandan (Veler, 1824 y) gidroliz qilib ham olinadi:
• Gidroksikislotalar oksidlanganda ham ikki asosli kislota hosil bo`ladi:
• Dikarbon kislotalar oq kristall moddalar bo`lib, suvda yaxshi eriydi.

Kimyoviy xossalari. Dikarbon kislotalar monokarbon kislotalarning barcha xossalarini namoyon qiladi. Ularning tuzlarini, xlorangidridlarini, murakkab efirlarini, amidlarini va angidridlarini olish mumkin.

• Kimyoviy xossalari. Dikarbon kislotalar monokarbon kislotalarning barcha xossalarini namoyon qiladi. Ularning tuzlarini, xlorangidridlarini, murakkab efirlarini, amidlarini va angidridlarini olish mumkin.
• Shuningdek,  -holatiga galogenlash reaksiyalarini olib borish mumkin. Dikarbon kislotalarning bitta yoki ikkala karboksil guruhlari bo`yicha hosilalarini olish mumkin.
• Ikki asosli kislotalar dissotsiyalanganda birinchi bosqichi oson va ikkinchi bosqichi qiyin boradi. Buning sababi protonning ikkita manfiy zaryadlangan aniondan uzoqlashishi uchun energiyaning ko`p talab qilinishidir.

Ikki asosli kislotalardan oksalat va malon kislota qizdirilsa CO2 ajralib, bir asosli kislota hosil bo`ladi:

• Ikki asosli kislotalardan oksalat va malon kislota qizdirilsa CO2 ajralib, bir asosli kislota hosil bo`ladi:
• Qahrabo kislota 230-2400C atrofida qizdirilsa qahrabo angidridi hosil bo`ladi:

Malon kislotasida  -holatda vodorod ikkita karboksil guruhi ta'sirida bo`lganligi uchun faolla-shadi. Uning bu xossasidan turli kislotalarni va ularning hosila-larini sintez qilishda foydalaniladi. Ayniqsa, turli sintezlarni amalga oshirishda malon efiridan foyda-laniladi.

• Malon kislotasida  -holatda vodorod ikkita karboksil guruhi ta'sirida bo`lganligi uchun faolla-shadi. Uning bu xossasidan turli kislotalarni va ularning hosila-larini sintez qilishda foydalaniladi. Ayniqsa, turli sintezlarni amalga oshirishda malon efiridan foyda-laniladi.

E’tiboringiz uchun raxmat!

• E’tiboringiz uchun raxmat!