Kimyoviy sifat taxlilining asosiy tushunchalari

KIMYOVIY SIFAT TAXLILINING ASOSIY TUSHUNCHALARI
Analitik reaksiya – elementning borligiga dalolat beruvchi, tashqi analitik samara bilan boradigan reaksiyalar.
Reagent – aralashmadagi ion (modda)ni ochib beruvchi reaktiv
Maxsus reaksiyalar – tashqi samarasi (belgisi) murakkab aralashmadagi faqat bir ion (momolekula)ga xos bo‘lgan analitik reaksiya
Selektiv reaksiyalar – tashqi belgisi ayrim ionlargagina xos bo‘lgan analitik reaksiyalar
Gurux reaksiyalari – tashqi belgisi bir gurux ionlari uchun xos bo‘lgan analitik reaksiyalar bo‘lib, tegishli reagent gurux reagenti deb ataladi.
Analitik reaksiyalarning sezgirligi – aniqlanuvchi ionning ochilishi mumkin bo‘lgan minimal miqdori, to‘rtta o‘zaro bog‘langan o‘lchamlar bilan tavsiflanadi.
Ochish minimumi – m (mkg) chegaraviy suyultirilgan eritmaning minimal hajmida ochilishi mumkin bo‘lgan modda (ionning) minimal massasi (mikrogrammlarda ifodalanadi 1 mkg = 10 ^–6g)
Minimal hajm – ion (modda)ning ayni reaksiya bilan ochilishi mumkin bo‘lgan, chegaraviy suyultirilgan eritmaning hajmi (Vmin)
Chegaraviy konsentratsiya (V_lim) – ayni reaksiya vositasida ochilishi mumkin bo‘lgan ionni g/sm³ birlikda ifodalangan minimal konsentratsiyasi
Suyultirish chegarasi (W) – tarkibida 1g aniqlanuvchi ion tutgan, chegaraviy suyultirilgan eritmaning hajmi (sm³/g birlikda ifodalanadi).
Sezgirlikni to‘rttala o‘lchami quyidagicha uzviy bog‘langan:
m=С_lim х Vmin х 10⁶= Vmin х 10⁶/V_lim
Kationlarning kislota-asos tasnifi

Gurux	Kationlar	Gurux reagenti	Gurux nomi	Cho‘kma xossalari
I	Na^+ K^+ NH4^+	Yo‘q	-	-
II	Ag^+ Hg2^2+ Pb^2+	2н HCl	Xloridlar	Xloridlari suvda erimaydi
III	Ca^2+ Sr^+2 Ba^+2Pb^2+	2н H2 SO4	Sulfatlar	Sulfatlari suvda erimaydi
IV	Al^+3 Zn^+2 Cr^+3	2н NaOH+ H2O2	Amfolitlar	Gidroksidlari suvda erimaydi, lekin ishqorning mo‘l miqdorida eriydi
V	Mg^+2 Mn^+2 Fe^+2 Fe^+3 Bi^+3	NaOH yoki NH4OH	Gidroksidlar	Gidroksidlari suvda va ishqorning mo‘l miqdorida xam erimaydi
VI	Co^+2 N1^+2 Cu^+2 Cd^+2 Hg^2+	Konsentr ammiak	Ammiakatlar	Gidroksidlari konsentrlangan ammiakda eriydi