Kirish – odam anatomiyasi fanining predmeti, maqsadi, vazifalari, metodlari va rivojlanish tarixi reja

Topografik anatomiya- a‘zolarning tuzulishi shaklidan tashqari ularning uzaro 
munosabatlarini, chegarasini va proeksiyalarini o`rganadi. 
Shunday qilib, anatomiya fani odam organizmining tuzilishi va funksiyalarini 
ularning evolyutsion rivojlanish asoslariga bog`liq atrof-muhit ta‘sirida shakillanish 
qonuniyatlari 
bilan 
birgalikda 
o`rganadi. 
Anatomiyaning o`rganish usullari. 
Odam anatomiyasining o`rganish usullari bir necha xil bo`lib odam tuzulishi haqida 
to`liq tassavvur hosil qilishda murdani yorib ko`rish usulidan foydalanib o`rganiladi. 
Tirik odamlarda esa mavjud bo`lgan texnika vositalaridan foydalangan holda 
fiziologik usullar qo`llanib o`rganiladi. Bular quyudagilardir. 
1.
Antropomеtrik usul – bo`y uzunligi, tana vazni, ko`krak qafasi aylanasi, yеlka 
kеngligi kabilar o`lchanib o`sish va rivojlanishi o`rganiladi. 
2.
Kesib ochish yo`li bilan preparatlar tayyorlash 
3.
Arralash usuli- murda muzlatilib, o`rganiladigan a‘zosi bo`lagini qavatma-qavat qilib 
arralanadi va a‘zolar topografiyasi haqida kengroq ma‘lumot olinadi. 
4.
In‘eksiya usuli- ichi kovak a‘zolarga, qon tomirlariga turli xil kimyoviy bo`yoqlar 
yuborib o`rganiladi. 
5.
Yoritish ravshanlashtirish usuli- o`rganiladigan a‘zo kislota yoki ishqor 
suyuqliklariga solib kuzatiladi va nurlarini turlicha sinishi natijalari bir-biridan ajralib 
ko`riladi. 
6.
Karroziya yoki yemirish usuli kovak a‘zolariga tez qotadigan modda yuborib so`ngra 
kislota yoki ishqor ta‘sirida a‘zo to`qimalari yemiriladi va u a‘zoning shakli 
o`rganiliadi 
7.
Rentgen nuri yordamida o`rganish usuli- tirik odam tuzulishini o`rganishga keng 
imkon beradi. 
8.
Paypaslab o`rganish usuli- a‘zo chegralarini o`rganadi 
9.
Perkussiya – barmoq yoki bolg`acha bilan urib aniqlash usuli, a‘zo chegaralari 
o`rganiladi. 
12. Auskultatsiya usuli – maxsus eshutish asboblari yordamida yurak, o`pkaning 

---

ishlab turgan paytdagi tovushi eshitiladi, normal yoki kassallik holati aniqlanadi.