Kirish. 3 Asosiy qism

2.2.Magnitoelastik datchiklar va Хoll elementi.

Magnitoelastik datchiklarning ish prinsipi ferromagnit materiallarni yoki mehanik kuchlar ta’sirida magnit singdiruvchanligi o’zgarishiga asoslangan. Ushbu datchiklar har hil ko’rinishdagi o’zaklar va ularga o’ralgan bitta yoki bir necha cho’lg’amlardan iborat. F kuchi ta’sirida bir vaqtning o’zida o’zakning eometrik o’lchamlari hamda magnit singdiruvchanligi o’zgariladi.



Rasmda ko’rsatilganidek, magnitoelastik datchiklarning statik tavsifnomalari katta qismda nochiziqli. Shuning uchun ular ish diapazonining 15-20 % ishlatiladi. Bundan tashqari cho’lg’amning toki haroratga bog’liq va temir - nikel eritmalardagi qoldiq deformatsiyaga ega. Хoll elementi yoki Хoll datchigi magnit maydonga joylashtirilgan to’rt chiqish klemmalariga ega bo’lgan yarim o’tkazgich plastinadan iborat.



Хoll elementining ish prinsipi quyidagicha. Ikkita chiqish klemmalariga tok uzatiladi. Magnit maydon o’zgarishi bilan elektronlar xarakat yo’nalishini o’zgartirib qolgan ikkita chiqishda kuchlanishni hosil qiladi. Shunday qilib kirish kattaligi bo’lib mexanik ta’sirda hosil bo’ladigan magnit maydoni o’zgarilishi chiqish kattaligi kuchlanishining o’zgartirilishi bo’ladi.

Chiqishdagi kuchlanish:

Ux=kIB/h (2.12)

bu yerda: K - Хoll koeffitsiyenti, har hil yarim o’tkazgich materiallar

uchun K= 10-2 … 9x10-9 m3/A. s

h - plastina qalinligi, m.

B - magnit induksiyasi, Tl.

I - plastinaga uzatilgan tok, A.

Ushbu datchikalar kirish va chiqish qarshiliklari katta diapazoni, ixchamligi yuqori darajadagi vibroturg’unlik va uzoq muddatli hizmat davri tufayli keng qo’llanadi.