Kirish 3 Asosiy qsim Ovoz yozuvi studiyalarining tuzilishi va ularga qo’yilgan talablar


Download 259.88 Kb.
Sana15.06.2023
Hajmi259.88 Kb.
#1486558
Bog'liq
Kurs ishi yangi


MUNDARIJA


KIRISH 3
Asosiy qsim
1. Ovoz yozuvi studiyalarining tuzilishi va ularga qo’yilgan talablar 4
2. Ovoz yozuvi studiyalarining turlari 9
3.Ovoz yozuvi studiyalarining texnik jihozlari 15
XULOSA 19
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 21
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Ma’naviy yuksalish ijtimoiy-iqtisodiy sohadagi tub o‘zgarishlar O‘zbekiston Respublikasida fuqarolik xuquqi va erkinlikga ega bo‘lgan yuqori madaniyatli xuquqiy demakratik jamiyat qurishga qaratilgan. Xalq ta’limida bir necha yil nuqaddam boshlangan yangilanish, Mustaqil Respublikamizga xos bo‘lgan jarayonlar bosqichma-bosqich amalga oshirilib kelmoqda. Jamiyatimiz qurilishida iqtisodiyotimiz ma’naviyatimizni shakllantirishda mutlaqo yangi-yangi qadamlar qo‘yilmoqda, zamon talablariga xamoxang tub o‘zgarishlar amalga oshirilmoqda. O‘zbekiston ta’lim tizimida yoshlar tarbiyasi, ularning dunyo qarashi jamiyat taraqqiyoti o‘rni, ijtimoiy- siyosiy faoligi ko‘pjixatdan oily va o‘rta maxsus ta’lim o‘quv yurtlari faoliyati bilan bevosita bog‘liqdir. Shuning uchun xam zamonaviy iqtisodiyot, ilm-fan, texnika va texnalogiyani rivojlanish asosida malakali mutaxasislar tayyorlashning takomillashgan tizimini yaratish xozirgi vaqtda mamlakat taraqiyotining muxim sharti xisoblanadi. Kadrlar tayyorlash Milliy dasturining qabul qilinishiva izchillikbilan xayotgatatbiq etilishimazkurmasalani ijobiy xal etishda qo‘l kelmoqda. Milliy dastur kadrlar tayyorlash va ta’lim soxasidagi
davlat siyosatini amalga oshirishning va strategik asosi bo‘lib, turli darajadagi
yuqori malakali raqobatbardosh muttaxasislar tayyorlash tizimini
rivojlantirishga, ma’naviy boy erkin ijodiy shaxsni shakllantirishga qaratilgan.
O‘zbekiston respublikasi prezidenti Sh.Mirziyoyevning 2017 – yil 7 – fevraldagi O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi farmoni bilan mamlakat taraqqiyotining kelgusi 5 yilga mo‘ljallangan ustuvor yo‘nalishlari aniq belgilab berildi va hukumatimiz tomonidan o‘quvchi yoshlarga, talabalarga keng imkoniyatlar yaratib beriladi. Prezidentimiz Sh. Mirziyoyev 2016 – yil 30 – dekabrda mamlakatimiz ilm – fan namoyondalari bilan uchrashuvda mamlakatimiz oily ta’lim tizimini tubdan isloh qilish kerakligini ta’kidladi. Mamlakatimizni kelgusi 5 yilda yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi oily ta’lim sohasinitaraqqiy ettirish borasida ham
kompleks chora – tadbirlar belgilandi.
1) Ovoz yozuvi studiyalarining tuzilishi va ularga qo’yilgan talablar.
Ovoz yozish studiyasi-bu ovoz yozish uchun imkoniyat.
Ideal holda, bo'sh joy akustik tomonidan kerakli akustik xususiyatlarga erishish uchun maxsus ishlab chiqilgan (tovush tarqalishi, aks ettirishning past darajasi, atrof-muhit kattaligi uchun etarli reverberatsiya vaqti va boshqalar.).
Tarkibi:
dizayn va uskunalar
raqamli audio ish stantsiyalari
loyiha studiyalari
izolyatsiya kabinasi
shuningdek qarang
tashqi havolalar
Dizayn va jihozlar
Ovoz yozish studiyalari odatda uchta xonadan iborat: studiyaning o'zi, bu erda yozuv uchun ovoz yaratiladi (ko'pincha "jonli xona" deb nomlanadi), studiyadan ovoz yozib olinadigan va boshqariladigan boshqaruv xonasi va mashina xona, bu erda ovoz chiqarishga xalaqit berishi mumkin bo'lgan shovqinli uskunalar. yozib olish jarayoni saqlanadi. Ovoz yozish studiyalari ovozni aniqlik va aniqlik bilan yozish uchun zarur bo'lgan akustik xususiyatlarga ega bo'shliqlar to'plamini yaratish uchun xona akustikasi tamoyillari asosida puxta ishlab chiqilgan. Bu ikkala xonani davolashdan iborat bo'ladi (xonaning yuzalarida assimilyatsiya va diffuziya materiallaridan foydalanish, shuningdek xonani tovushga kerakli tarzda javob berish uchun xonaning jismoniy o'lchamlarini hisobga olish) va ovoz o'tkazmaydigan (xonalar orasidagi sonik izolyatsiyani ta'minlash uchun). Ovoz yozish studiyasida qo'shimcha xonalar, masalan, vokal kabinasi-ovoz yozish uchun mo'ljallangan kichik xona, shuningdek, bir yoki bir nechta qo'shimcha boshqaruv xonalari bo'lishi mumkin.
Ovoz yozish studiyasida topilgan uskunalarga odatda quyidagilar kiradi:
Aralashtirish konsoli
Multitrack yozuvchisi
Mikrofonlar
Yo'naltiruvchi monitorlar, ular tekis chastotali javobga ega karnaylardir
Uskunaga quyidagilar ham kirishi mumkin:
Raqamli Audio Ish Stantsiyasi
Musiqa ish stantsiyasi
Kompressorlar, reverblar yoki ekvalayzerlar kabi tashqi effektlar
Raqamli audio ish stantsiyalari
Umumiy maqsadli kompyuterlar yozish jarayonida tezda katta rol o'ynadi, aralashtirish konsollari, magnitafonlar, sintezatorlar, namunalar va ovoz effektlari qurilmalarini almashtirishga qodir. Ovoz yozish studiyasi instrumental yoki vokal musiqiy spektakllarni, og'zaki so'zlarni va boshqa tovushlarni yozib olish va aralashtirish uchun ixtisoslashgan muassasa. Ularning o'lchamlari bitta qo'shiqchi-gitarachini yozib olish uchun etarlicha katta bo'lgan kichik uy ichidagi loyiha studiyasidan tortib, 100 va undan ortiq musiqachidan iborat to'liq orkestr uchun joy bo'lgan katta binoga qadar. Ideal holda, yozib olish va kuzatish (tinglash va aralashtirish) bo'shliqlari akustik yoki audio muhandis tomonidan optimal akustik xususiyatlarga erishish uchun maxsus ishlab chiqilgan (akustik izolyatsiya yoki aks ettirilgan tovush aks-sadolarining tarqalishi yoki singishi, aks holda tinglovchi eshitadigan tovushga xalaqit berishi mumkin).
Ovoz yozish studiyalari qo'shiqchilarni yozish uchun ishlatilishi mumkin, instrumental musiqachilar (masalan, elektr gitara, pianino, saksafon, yoki ansambllar kabi orkestrlar), reklama yoki dialogni almashtirish uchun ovozli rassomlar kino, televizor, yoki animatsiya, foley yoki ularga hamroh bo'lgan musiqiy musiqiy musiqalarni yozib olish. Odatda ovoz yozish studiyasi jihozlangan "studiya" yoki "jonli xona" deb nomlangan xonadan iborat mikrofonlar va mikrofon stendlari, bu erda instrumentalistlar va vokalchilar chiqish qilishadi; va "boshqaruv xonasi", bu erda audio muhandislar, ba'zan yozuvlar ishlab chiqaruvchilari bilan, shuningdek, professional audio aralashtirish konsollari, effektlar birliklari yoki analog yoki raqamli yozuvlar uchun ovozni aralashtirish, boshqarish (masalan, tenglashtirishni sozlash va effektlarni qo'shish orqali) va yo'naltirish uchun maxsus dasturiy ta'minot to'plamlariga ega kompyuterlar. Muhandislar va prodyuserlar jonli musiqa va yozib olingan "treklarni" yuqori sifatli monitor karnaylari yoki minigarnituralarida tinglashadi. Ko'pincha, barabanlar yoki elektro gitara kuchaytirgichlari va karnaylari kabi baland ovozli asboblarni joylashtirish uchun izolyatsiya kabinalari deb nomlangan kichikroq xonalar bo'ladi, bu tovushlarni boshqa asboblar yoki ovozlardan tovushlarni eshitadigan mikrofonlarga eshitilmasligi yoki "quruqroq" ni ta'minlash uchun. vokal yoki tinchroq akustik asboblarni yozish uchun xonalar akustik gitara yoki skripka sifatida. Asosiy ovoz yozish studiyalarida odatda studiyada katta, og'ir va tashish qiyin bo'lgan asboblar va musiqa uskunalari mavjud, masalan katta pianino, Hammond organi, elektr pianino, Arfa va barabanlar.



Dizayn maqsadlari va vazifalarini belgilash Musiqiy kompozitsiyani yozib olish dizayni uchun ma’lumot olish uchun tanlangan xona ovoz yozish studiyasidir. Studiya izolyatsiya qilingan joylarda pop, rok guruhlari va jazz guruhlarini bir vaqtning o’zida yozib olish uchun uchta akustik xona bilan jihozlangan. Nazorat xonasining izometrik proektsiyasi yoki studiyaning apparat xonasi quriladi, unda yozuvlar kuzatiladi, shuningdek musiqiy kompozitsiya aralashtiriladi. Keyinchalik, ushbu xonaga tegishli bo’lgan barcha akustik xususiyatlar xisoblab chiqiladi. Agar ideal qiymatlardan og’ishlar aniqlansa, xonaning akustik parametrlarining kamchiliklari bilan bog’liq muammolarni xal qilish yo’llari topiladi. Xonaning akustik parametrlarining kerakli qiymatlarini aniqlash Ovoz yozish studiyasi yoki ohang honasi ma’lum bir yozib olingan dastur uchun maqbul akustikaga ega bo’lishi va ovozga kiruvchi buzilishlarni keltirib chiqarmasligi kerak. Ko’pincha, bir xil studiyadan turli xil dasturlarni (nutq, musiqiy turli janrlar va boshqalar) yozib olish uchun foydalanish mumkun. Shuning uchun ular akustik sharoitlarni (o’zgaruvchan akustikaga ega studiyalar) qayta qurish imkoniyatini ta’minlashi kerak. Boshqa tomondan studiyalar ko’pincha ma’lum bir turdagi dasturlarni yozib olish uchun maxsus qurilgan: vocal, kamera ansambllari, electron musiqa va boshqalar uchun mos ravishda ularning akustik xususiyatlariga qo’yiladigan talablar har xil bo’lishi kerak. Tasnifga ko’ra studiyalar: katta (S-1000), o’rta (S-450), kichik (S-250) va kamera (S-50) va nutq diktori studiyasi (S-24-36). (“C” harifidan keyingi raqamlar – studiya, kvadrat metrdagi xonaning maydonini ko’rsatadi.)
Yigirmanchi asrning 30-yillarida ovoz yozish, radioeshittirish, kin ova televideniye texnikasining rivojlanishi munosabati bilan ovoz yozish va qayta ishlash uchun yangi turdagi xonalar paydo bo’ldi. Hozirgi vaqtda audio mihandislikning ushbu barcha yo’nalishlari jadal rivojlanmoqda, fazoviy tovushni uzatish uchun yangi imkoniyatlar paydo bo’lmoqda. Ovozni qayta ishlash va uzatishning raqamli kompyuter usullari faol joriy etilmoqda. Shunga ko’ra, uni yozib olish va qayta ishlash uchun xonalarga, ya’ni studiyalarga qo’yiladigan talablar o’zgaradi. Turlimaqsadlar uchun studiyalarning akustik xususiyatlariga qo’yiladigan talablar va ularni loyihalash texnologiyalari xalqaro va maxalliy standartlarda batafsil bayon etilgan. Studiya xonasi yoki ohang xonasi (musiqa va nutqni ijro etish va yozib olish uchun), unda ijrochilar va mikrofonlar joylashgan. Ovoz yozish va qayta ishlash uskunalarining asosiy turlari (aralashtirish konsollari, boshqaruv bloklari, kompyuter ish stansiyalari va boshqalar) o’rnatilgan va ovoz muhandisining ish joyi joylashgan nazorat xonasi yoki misker. Ba’zi turdagi uskunalar olib boriladigan texnik jixozlar, masalan, kuchaytirgichli tokchalar va boshqalar. Barcha studiyalarni tasniflash mumkin: dastur bo’yicha ovoz yozish studiyalar, radioeshittirish va television ovoz studiyalari, kinostudiyalardagi ohang studiyalari va boshqalar.
An'anaviy ravishda ovoz yozish studiyalari jonli xona (asboblar va vokallar ijro etiladigan), vokal xonasi (etakchi vokal qo'shiqlari uchun) va boshqaruv xonasi (jonli va vokal xonalarida hosil bo'lgan tovushlarni yozib olish, tahrirlash, aralashtirish va o'zlashtirish uchun) bilan ovoz o'tkazmaydigan kompleks deb hisoblangan.) Ovoz yozish studiyasining bu ko'rinishi 60-yillarning oxirlarida stereo FM avtomobil radiolari va uy FM qabul qiluvchilar va kuchaytirgichlar (stereo tizim) bozorga chiqishi bilan asosiy oqimga o'tganida paydo bo'ldi. 1979 yilda FM radiosi tomoshabinlar hajmida AM radiosidan ustun keldi. Bu rekord yorliqning eng yuqori vaqti edi va ovoz yozish studiyalari keyingi 15 yil davomida katta talabga ega edi. Keyin bir nechta narsalar sodir bo'ldi. Uy kompyuteri (shaxsiy kompyuter) o'chirildi, Internet paydo bo'ldi, musiqa tarqatish kanallari paydo bo'ldi va audio yozuvlar analogdan raqamliga o'tdi. Analog uskunalar katta, og'ir va qimmat edi. Vites sichqonchani bosmasdan, tugmachalarni jismonan burish orqali boshqarildi. Siqish va EQ kabi keng tarqalgan vositalar ilgari mustaqil apparat birliklari bo'lgan, endi ular sizning DOVINGIZGA kiritilgan yoki dasturiy plagin sifatida mavjud.
Raqamli audio musiqani abadiy o'zgartirdi. Endi tishli va dasturiy ta'minot kichik, ko'chma va nisbatan arzon. Lenta mashinalari, audio konsol, monitorlar, yamoq joylari va boshqalar. "eski maktab" analog ovoz yozish studiyasida ilgari bir necha yuz kvadrat futni egallagan va bir necha yuz ming dollar (1990 dollar) turadi. Bugungi raqamli dunyoda bir xil ovoz yozish studiyasi vazifalarini bajarish uchun kerak bo'lgan hamma narsa portfelga sig'ishi va sizga 5000 dollardan (2019 dollar) kam xarajat qilishi mumkin. Bu mavjudlik musiqa butun yangi janr olib keldi-eng aniq hamma narsa o'z navbatida jonli DJs va elektron raqs musiqa tug'ib berdi elektron musiqa bilan bog'liq.
So'nggi yillarda raqamli audio texnologiyasidagi ushbu yutuqlar ovoz yozish studiyasini tashkil etadigan tasavvurlarni o'zgartirdi. Bugungi kunda ovoz yozish studiyalarining to'rt turi mavjud.
2)Ovozyozish studiyalarining turlari.
Ovz yozish studiyalari nutq studiyalari, radiostudiyalari, kinostudiyalar, dublyaj studiyasi, diktor studiyalar v boshqalar. Nutq xonalari adabiy-dramatik va diktorlar studiyalarini o'z ichiga oladi. Ulardan birinchisi, ko'pincha adabiy va dramatik bloklarga birlashtirilib, Moskva, Sankt-Peterburg, bir qator yirik viloyat markazlari (masalan, Xabarovsk) va sobiq SSSR respublikalarining aksariyat poytaxtlarida radio uylarining bir qismidir. Yangi shu kabi studiyalarni qurish hozircha rejalashtirilmagan va shu sababli ularning akustikasi masalalari bu yerda ko'rib chiqilmaydi. Biz faqat adabiy va dramatik bloklar uchun akustik echimlar yaxshi ishlab chiqilganligini va amalda o'zini isbotlagan standart echimlar mavjudligini ta'kidlaymiz. Studiya binolarining eng keng tarqalgani bo'lgan diktorlar studiyalarini qurish muammosi ko'proq dolzarbdir. C-24-36 diktor studiyalari uchun optimal reverberatsiya T = 0,3-0,4 s ga o'rnatiladi. Reverberatsiya vaqtining chastota reaktsiyasining shakli ham gorizontal bo'lishi kerak. Bunday studiyalarni loyihalashda ularning umumiy o'lchamlarini tanlashga ehtiyotkorlik bilan yondashish kerak, chunki uzunlik / balandlik: kenglik / balandlik: 1 nisbati xonaning tabiiy chastota spektrini taqsimlashga ta'sir qiladi. Diktorlar studiyalarini o'z ichiga olgan nisbatan kichik xonalarda past chastotalardagi bu spektr asosan diskretdir va 150-200 Gts gacha bo'lgan mintaqada qo'shni tabiiy chastotalar orasidagi intervallar bir necha gertsga yetishi mumkin. Joriy tasnifga kiradigan S-150 kamerali studiyasi reverberatsiya vaqtining chastotali javobining qat'iy gorizontal shakli bilan T = 0,9-1,1 s ga ega bo'lishi kerak. E'tibor bering, oxirgi talab barcha musiqa studiyalari uchun to'g'ri keladi. Kichikroq maydondagi musiqa studiyalari ko'pincha C-120, C-100 va boshqalar quriladi. Barcha hollarda 60-70 kvadrat metrdan kam bo'lgan musiqa studiyalarini qurish. m istalmagan. Radio uylarining eski tipik loyihalaridan birida 46 kvadrat metr maydonga ega "kamera" studiyalari taqdim etilgan. m Biroq, aslida ular hech qachon kamerali musiqa dasturlarini yozish uchun ishlatilmagan va asosan ovozli uzatish uchun ishlatilgan. Bu talablarning barchasi "tabiiy akustika" deb ataladigan rejimga yo'naltirilgan an'anaviy musiqa studiyalariga tegishli.
Ovoz yozish studiasi yoki audio studio studia nomi bilan ham tanilgan. Ovozni yozib olish va qayta ishlash uchun yaratilgan maxsus xona. Ovoz yozib olish va yozib olingan materialni boshqarish to’g’ridan-to’g’ri amalga oshiriladigan xonalar uchun maxsus talablar mavjud. Masalan, vocal yozib olinadigan xonalarni ovoz uchun ko’pikli kauchuk, paxta momig’i kabi materiallar ishlatiladi. (bu materiallar 3kHz dan 9-10 kHz gacha yaxshi singdirishga ega). Ovozni yutish devor va shipga maxsus ovozni yutuvchi materiallarni biriktirish orqali amalga oshiriladi. Ushbu materiallar yuqori assimilyatsiya darajasiga ega audio to’lqinlar ma’lum chastotalarda, bu aks-sadoni (Tabiy Reverb)ni olib tashlashga yordam beradi. Materiallar ma’lum aspoblarning ovoz yozuvi amalga oshiriladigan ma’lum xonalar uchun tanlanadi. Ovoz yozish studia devorlarining maxsus dizayniga qarab qalinlashadi va iloji boricha bir nechta devorlar yaratiladi, ularni tor bo’shliqlar bilan ajratadilar, ularni ichiga qum yoki tovush to’lqinining energiyasini o’zlashtiradigan boshqa materiallar quyiladi.Ushbu o’zgarishlar studiyani tashqi va teskari shovqinlardan ajratishga imkon beradi. Studiya uchun xonani tanlashda ijobiy/salbiy nisbatlarha e’tibor berishimiz kerak.
A)Kam joy
Asosiy qoida: xona qanchalik keng bo’lsa shuncha yaxshi. Katta xonalar katta afzalliklarga ega. Bir nechta musiqachilar uchun ko’proq joy. O’sib borayotgan uskunalar va aspoblar to’plami uchun ko’proq joy. Ko’plab yangi boshlanuvchilar kichkina, qulay joyni afzal ko’rishadi, amma imkon darajasida eng katta xonani tanlash kerak.
B)Shovqin
Kundalik xayotimizda biz qancha shovqin borligini sezmaymiz. Bu o’z navbatida ovoz yozish studiyasi uchun jiddiy muammo. Agar shovqindan to’g’ri xalos bo’lmasangiz, mikrofonga qancha ortiqcha shovqinlar kirishiga sabab bo’ladi. Masalan ko’chadagi shamol ovozi, mashinalar shovqini vahokazolar. Ortiqcha shovqinlarni yo’qotishni oldini olmasak yozib olinayotgan narsaga jiddiy muammo yetkazishi mumkun. Shuning uchun har bir xonani diqqat bilan tinglash muxum ahamiyatga ega va eng kam tasgqi shovqin qayerda ekanligini tushunishga harakat qilish lozim. Ammo tashqi dunyo shovqinlaridan qochishdan oldin, o’zimiz boshqalar uchun shovqin manbai bo’lmasligimizga ishonch xosil qilishimiz lozim.
Xonalarda akustikani yaratish ijodiy vazifadir va bu oson emas. Studiyalar va nazorat xonalari katta jamoat binolarining bir qismi bo’lishi yoki uyda joylashishi mumkun. Ularning joylashuvidan qat’iy nazar, dizayner ularning bir qator rejalashtirish xususiyatlarini hisobga olishi kerak: studiya 3ta xonadan, studiyaning o’zi yoki zalning ohangidan (unda ijrochilar va mikrofon, asboblar mavjud), ovozni qayta ishlaydigan va ovoz muhandisi joylashgan boshqaruv xonasidan, texnik jihozlardan iborat bo’lib, I yerda jihozlarning ayrim turlari joylashtirilishi mumkun; belgilangan studiyalar, kinostudiyalarda ovoz yozish, radioeshittirish, television bo’lishi mumkin. Maqsadga qarab, binolarning o’lchamlari o’zgaradi. Televizion studiya radioeshittirishdan ko’ra ko’proq joy talab qiladi.; amaldagi ovoz materialining turiga ko’ra, studiyalar turli xil bo’lishi mumkin, katta musiqachilardan tortib, cholg’u asboblari bilan musiqachilarni joylashtirish, kamera, adabiy-dramatik va nutqgacha. Bugungi kunda studiyaning ko’p qirraliligi printsipi keng tarqalgan bo’lib, unga ko’ra u turli xil dasturlarni yozib olish uchun ishlatilishi mumkin. Studiya turiga (ochiq, nutq, kamera, o’rta, kichik va boshqalar) maydon, balandlik va maqbul Reverb vaqti, shuningdek ijrochilarning ruxsat etilgan soni o’zgaradi. Amaliyotga ko’ra, musiqiy asarlarni yozib olish uchun xonaning xajmi kamida 200 kubometr bo’lishi kerak va bir nechta ijrochilar uchun studiya hajmini hisoblash uchun biz har bir kishi uchun 10-18 kubometr ko’rsatkichni olishimiz mumkin.
Reverb vaqti-bu ovoz manbai o’chirilganidan keyin yopiq xonada ovoz bosimini 60 db ga kamaytirish uchun qancha vaqt ketishini ko’rsatadigan parameter xisoblanadi va bu bizning amaliyotimizda juda muhim ahamiyatga ega. Studiya uchun xonaning shakli juda muhim, u tovush maydonining bir xilligini ta’minlaydi.O’rta kattalikdagi kichik studiyalar odatda to’rtburchak shakliga ega va ular xonaning nisbatlarini 6 qism qism prinsipiga muvofiq qurishga harakat qilishadi, shift balandligi esa kamida 3 metr bo’lishi kerak. Nazorat xonasi uchun dizaynerlar shiftni va orqa devor, yon devorlarni tovushini yutuvchi, old devor esa ovozni aks ettiruvchi sharoitlarni yaratishga harakat qilishadi. Bu tovushni buzilmasdan to’g’ridan-to’g’ri eshitish imkonini beradi. Xonada qo’shimcha diafragma devoir o’rnatilgan bo’lib, u yog’och ramka, gips qoplamasi va absorber o’rnatilgan tolali taxtadan iborat. Bunday panellar to’lqin qo’llanmalari va past chastotali to’lqin diffuzerlari vazifasini bajaradi. Nazorat xonasinig o’lchamlari ham muhumdir, qabul qilingan amaliyotga ko’ra, xonaning minimal xajmi 300 kibometrni tashkil etadi, uning shakli nosimmetrik bo’lib, tinglash zonasiga yo’naltirilgan. Masalan kichik nazorat xonalari uchun zamin maydoni 30 dan 70 kvadrat metrgacha, katta nazorat xonalari uchun 70 dan 130 kvadrat metrgacha bo’lishi mumki. Xonaning shakli to’rtburchak shaklda parallel sirtlarsiz bo’lishi kerak. Kichik nazorat xonalari uchun Reverb vaqti 0,2 s, katta nazort xonalari uchun esa 0,3 s.

Tugatish uchun aks ettiruvchii va yutuvchi sirtlarning bir xil taqsimlanishi ta’minlaydigan materiallardan ishlatiladi. Ichki akustika uchun nafaqat yaxshi sharoitlarni yaratish, balki xonani tashqi shovqinlardan ajratish talablarini bajarish ham muhimdir. Buning uchun studiya shovqin manbai bo’lishi mumkin bo’lgan xonalardan uzoqda joylashgan. Shuningdek, studiyada ikki devor va eshiklar, akustik almashinuvlar va suzuvchi zamin tuzilmalari mavjud bo’lib, ular barcha tovushlarni tashqo tomondan iloji boricha yo’q qilish uchun mo’ljallangan. Akustik tizimining jadal rivojlanishi va ularning imkoniyatlarini kengaytirish studiya binolarini loyhalashda yondashuvni sezilarli darajada o’zgartirdi. Loyihaning texnik tomoniga ko’proq e’tibor berila boshlandi, ammo honaning shakli va aks ettiruvchi yuzalar soni ham mavjud.
Yigirmanchi asrning 30-yillarida ovoz yozish, radioeshittirish, kin ova televideniye texnikasining rivojlanishi munosabati bilan ovoz yozish va qayta ishlash uchun yangi turdagi xonalar paydo bo’ldi. Hozirgi vaqtda audio mihandislikning ushbu barcha yo’nalishlari jadal rivojlanmoqda, fazoviy tovushni uzatish uchun yangi imkoniyatlar paydo bo’lmoqda. Ovozni qayta ishlash va uzatishning raqamli kompyuter usullari faol joriy etilmoqda. Shunga ko’ra, uni yozib olish va qayta ishlash uchun xonalarga, ya’ni studiyalarga qo’yiladigan talablar o’zgaradi. Turlimaqsadlar uchun studiyalarning akustik xususiyatlariga qo’yiladigan talablar va ularni loyihalash texnologiyalari xalqaro va maxalliy standartlarda batafsil bayon etilgan. Studiya xonasi yoki ohang xonasi (musiqa va nutqni ijro etish va yozib olish uchun), unda ijrochilar va mikrofonlar joylashgan. Ovoz yozish va qayta ishlash uskunalarining asosiy turlari (aralashtirish konsollari, boshqaruv bloklari, kompyuter ish stansiyalari va boshqalar) o’rnatilgan va ovoz muhandisining ish joyi joylashgan nazorat xonasi yoki misker. Ba’zi turdagi uskunalar olib boriladigan texnik jixozlar, masalan, kuchaytirgichli tokchalar va boshqalar. Barcha studiyalarni tasniflash mumkin: dastur bo’yicha ovoz yozish studiyalar, radioeshittirish va television ovoz studiyalari, kinostudiyalardagi ohang studiyalari va boshqalar.
Studiya binolarining eng keng tarqalgani bo'lgan diktorlar studiyalarini qurish muammosi ko'proq dolzarbdir. C-24-36 diktor studiyalari uchun optimal reverberatsiya T = 0,3-0,4 s ga o'rnatiladi. Reverberatsiya vaqtining chastota reaktsiyasining shakli ham gorizontal bo'lishi kerak. Bunday studiyalarni loyihalashda ularning umumiy o'lchamlarini tanlashga ehtiyotkorlik bilan yondashish kerak, chunki uzunlik / balandlik: kenglik / balandlik: 1 nisbati xonaning tabiiy chastota spektrini taqsimlashga ta'sir qiladi. Diktorlar studiyalarini o'z ichiga olgan nisbatan kichik xonalarda past chastotalardagi bu spektr asosan diskretdir va 150-200 Gts gacha bo'lgan mintaqada qo'shni tabiiy chastotalar orasidagi intervallar bir necha gertsga yetishi mumkin. Joriy tasnifga kiradigan S-150 kamerali studiyasi reverberatsiya vaqtining chastotali javobining qat'iy gorizontal shakli bilan T = 0,9-1,1 s ga ega bo'lishi kerak. E'tibor bering, oxirgi talab barcha musiqa studiyalari uchun to'g'ri keladi. Kichikroq maydondagi musiqa studiyalari ko'pincha C-120, C-100 va boshqalar quriladi. Barcha hollarda 60-70 kvadrat metrdan kam bo'lgan musiqa studiyalarini qurish. m istalmagan. Radio uylarining eski tipik loyihalaridan birida 46 kvadrat metr maydonga ega "kamera" studiyalari taqdim etilgan. m Biroq, aslida ular hech qachon kamerali musiqa dasturlarini yozish uchun ishlatilmagan va asosan ovozli uzatish uchun ishlatilgan. Bu talablarning barchasi "tabiiy akustika" deb ataladigan rejimga yo'naltirilgan an'anaviy musiqa studiyalariga tegishli. Musiqa va nutq yozuvlari uchun ajratilgan binolarda alohida talablar qo‘llanilib ish yuritiladi. Ma’lumki, bino akustikasi sadolanish me’yoriga ahamiyatli darajada ta’sir etadi. Bu vaziyatni studiyadagi tinglovchi (yoki mikrofon) ga eshitiluvchi, nafaqat tovush manbayidan taralgan to‘g‘ridan-to‘g‘ri tovush to‘lqinlari, balki studiyaning devorlari, shift va poli hamda u yerda joylashgan turli buyumlardan qaytgan tovushlarning ham ahamiyatli ta’siri orqali tushuntirish mumkin. Shu bois ham manba o‘chirilgan zahoti tovush sadosi tinib qolmaydi, balki u ushbu binoga xos bo‘lgan muayyan vaqt ichida mavjud bo‘lib turadi. Tovushning studiyadagi bunday asta-sekinlik bilan tinishi (so‘ngsado) reverberatsiya deyiladi. Reverberatsiya vaqti degan tushuncha ham mavjud. Studiyada tovush energiyasi qancha kam sarflansa, u shuncha ko‘p hukmron bo‘ladi. Tovushning tinishi bino hajmi, uning o‘lchovi, devorlarini qoplagan mato, shift va pol tarkibiy xususiyatiga shuningdek, studiyani to‘ldirgan tinglovchilar, ijrochilar va turli xil buyumlarga bog‘liqdir. Masalan, silliq bo‘yalgan devorlar, rom, parket, sayqallangan mebel singari jihozlar yaxshi tovush qaytaruvchi manbalar sanaladi. Gilam, yumshoq mebel, pardalar esa yaxshi tovush yutgichlar hisoblanadi.
3)Ovoz yozuvi studiyalarining texninik jixozlari.
Ovoz kartalari Ovoz yozish studiyalari uchun kerakli texnik jixoz hisoblanadi. Ularga asosan mikrofonlar, musiqiy asboblar, va ovoz kuchaytirgichlardan foydalanishda ishlatiladi. Rasmiy ravishda, oddiy odamga audio interfeysdan kerak bo'lgan narsa - bu yozuv qurilmasidan ma'lumotlarni olib tashlash va uni kompyuterga berish yoki aksincha, uni ijro etish qurilmasiga yuborish orqali kompyuterdan ma'lumotlarni olish. Signalning audio interfeysi orqali o'tishi paytida, qabul qiluvchi tomon kelajakda ushbu signalni qayta ishlash imkoniyatiga ega bo'lishi uchun signalning maxsus transformatsiyasi amalga oshiriladi. Ijro etish moslamasi (yakuniy) qandaydir tarzda tovush yoki elastik to'lqin shaklida ifodalangan analog yoki sinus signalni qayta ishlab chiqaradi. Zamonaviy kompyuter bilan ishlaydi raqamli ma'lumotlar, ya'ni nollar va birlar ketma-ketligi ko'rinishida kodlangan ma'lumotlar (aniqrog'i, diskret analog darajali signallar ko'rinishida). Shunday qilib, audio interfeysga analog signalni raqamli va / yoki aksincha o'zgartirish majburiyati yuklanadi, bu aslida audio interfeysning yadrosi: raqamli-analog va analog-raqamli konvertor (DAC va ADC). yoki mos ravishda DAC va ADC), shuningdek apparat kodek ko'rinishidagi bog'lash, barcha turdagi filtrlar va boshqalar.
Zamonaviy shaxsiy kompyuterlar, noutbuklar, planshetlar, smartfonlar va boshqalar, qoida tariqasida, allaqachon o'rnatilgan ovoz kartasiga ega bo'lib, ular ovoz yozish va ijro etish qurilmalari mavjud bo'lsa, ovozlarni yozib olish va o'ynash imkonini beradi.
Mikrofonlar.
Tovush tebranishlarini elektr tebranishlarga aylantiradigan elektr akustik asbob. Tovush kuchaytirib uzatish (eshittirish) uchun qoʻllaniladi. Koʻmirli, elektrodinamikli, kondensatorli, elektretli, pyezoelektrli; tovush uzatish yoʻnalishi jihatdan -yoʻnaltirilmagan, bir tomonga yoʻnaltirilgan (kardioid) va ikki tomonga yoʻnaltirilgan xillari bor. Koʻmirli M.ni birinchi marta rus ixtirochisi M. Mahalskiy (1878) va undan bexabar ravishda P. M. Golubitskiy (1883) yaratishgan. Kumir yoki metall membrana tovush toʻlqinlari taʼsirida tebranib, zichlikni oʻzgartiradi, natijada piston va membranaga tegib turgan kumir kukuni elektr qarshiligini oʻzgartiradi. M. orqali oʻtayotgan tok kuchi oʻzgaradi. Hosil boʻlgan im-pulyelanuvchi (telefonga ulangan oʻtkazgich orqali kelayotgan) tok tele-fondagi membranani M.dagi membranaga mos ravishda tebratadi. Elektrodinamikli M.da yupqa polistirol parda yoki alyuminiydan tayyorlangan diafragma magnit tizimning halqasimon tirqishida joylashgan ingichka simda oʻralgan gʻaltakka biriktirilgan. Tovush toʻlqinlari taʼsirida diafragma tebranganda gʻaltak oʻramlari magnit kuch chiziqlarini kesib oʻtadi va gʻaltakda e.yu.k. hosil boʻladi. Bu e.yu.k. uning qismlarida oʻzgaruvchan kuchlanishni vujudga keltiradi.

Kondensatorli M.da tovush toʻlqinlari yupqa metall membranaga taʼsir etib, uning orasidagi masofani oʻzgartiradi, natijada membrana bilan elektr kondensator plastinkalariga oʻxshash metall korpus orasidagi elektr sigʻimi oʻzgaradi. Plastinkalarga oʻzgarmas kuchlanish berilganda kondensator sigʻimi oʻzgarib, unda tok hosil boʻladi. Tok kuchi tovush chastotalarining tebranishiga mos ravishda oʻzgaradi, natijada tovush tebranishlari elektr tebranishlariga aylanadi. Bunday M. tovushni sifatli yozib olish va qayta eshittirish tizimlarida ishlatiladi.


Elektretli M. kondensatorli M.ga oʻxshaydi. Unda kondensatorning qoʻzgʻalmas platinalari va oʻzgarmas kuchlanish manbai sifatiga elektret plastina qoʻlllaniladi. Pyezoelektrik M.da tovush toʻlqinlari pyezoelektr xossaga ega boʻlgan modda (mas, segnet tuzi) dan yasalgan plastinkalarga taʼsir etib, ularning sirtida elektr zaryadlari hosil qiladi. Elektromagnitli M.da tovush toʻlqinlari poʻlat yakorga bikr ulangan membranaga taʼsir etadi; membrana oʻzgarmas magnit tirqishida, yakor sirtiga oʻralgan simlardan iborat gʻaltak uchlarida e.yu.k. hosil boʻladi. Pyezoelektr va elektromagnitli M.lar radiohavaskorlik qurilmalari va eshittirish apparatlarida ishlatiladi. Stereofonik radioeshittirish va tovush yozib olish tizimlarida umumiy korpusga zich joilashtirilgan ikkita bir xil M. ishlatiladi. M. telefon aloqada, radio va teleeshittirish, ovozi kuchaytirish hamda tovush yozib olish tizimlarida ishlatiladi.
Ovoz kuchaytirgichlar.
Musiqani aralashtirish va yozib olish uchun nazorat monitorini tanlashda asosiy mezon ovozni takrorlashning aniqligi hisoblanadi. "Yaxshi" eshitiladigan karnaylar aniq eshitilmaydi. Ovozni aralashtirishda zarur bo'lgan narsa-bu sizning ishingiz natijasining tovushini aniq, to'g'ri uzatishdir, bu karnaylar tovushni aldamchi darajada ta'sirchan tarzda buzishini yoki o'zgartirishini ta'minlamaydi. Bir qarashda yaxshi tembr beradigan, ammo tovushning asl mohiyatini umuman etkazmaydigan eng yuqori tovushga ega bo'lgan monitor dinamiklaridan farqli o'laroq, hs seriyali dinamiklar afsonaviy Yamaha NS10M seriyasining eng yaxshi an'analarida mutlaqo toza audio uzatishga ega studiya monitorlari sifatida ishlab chiqilgan. aralashtirish natijasida Stereo tovush yoki 5.1 uch o'lchovli tovush, Agar bu aralashmalar Yamaha hs monitorlarida yaxshi eshitilsa, ular har qanday ijro etuvchi tizimlarda yaxshi eshitiladi...ovoz operatorlari tilidan tarjima qilinganida, bu shunchaki bunday musiqa hamma joyda va har qanday uskunada yaxshi eshitilishini anglatadi. Bu monitor karnay tizimlarining maqsadi.
Yangi emitentlar
Yangilangan hs seriyali monitorlar qatorida keng chastota diapazonida juda tekis chastotali javobga ega bo'lgan yangi dinamiklar qo'llaniladi. Ushbu emitentlar kengaytirilgan magnit maydondan foydalanishni hisobga olgan holda ishlab chiqilgan. Ushbu dizayn tabiiyroq va tekisroq tovushga erishish uchun magnit maydon kuchini sozlash imkonini beradi. Har bir komponentning materiallari va karnayning butun dizayni yana sinchkovlik bilan sinovdan o'tkazildi va keyinchalik ovoz spektri bo'ylab signalning aniqligini maksimal darajada oshirish uchun optimallashtirildi.
- Tweeter (RF karnay)
Hs seriyasi yangi, yuqori samarali gumbazli 1 dyuymli Tvitterdan foydalanadi, u ishlatiladigan chastota diapazonini sezilarli darajada kengaytiradi va mukammal batafsil ovozni taqdim etadi. Tebranishlarni kamaytiradigan keng to'lqin qo'llanmasidan foydalangan holda, yangi tvitter bir tekisda o'ynashga qodir.
Ovoz yozish dasturi
Cubase:
Dastur Musiqalarga minusovka yasash imkonyatini yaratib beradi!
Dastur orqali Svodka Oranjerovkalar qilish mumkin!
va yana shularga o'xshagan imkonyatlarga ega.
Men eng asosiy vazifalarini sanab o'tdim)
Juda ko'p BeatMakerlar shu dastur bilan ishlaydi)
XULOSA
Tovush to‘lqinlarini o‘rganish qadimgi davrdan boshlangan. Bu haqdagi ma’lumotlar eramizdan avvalgi VI asrlarga borib taqaladi. Yunon faylasufi Pifagor tovush to‘lqinlarining ton balandligi torning uzunligiga bog‘liqligi haqidagi nazariyani yaratdi. Shuningdek, eramizdan avvalgi IV asrda Aflotun birinchi bor tovushning havoda qanday tarqalishini aniqlashga erishdi, bunda u ovoz chiqaruvchi tana siqilib, bo‘shashgandan so‘ng bu ovoz qarshisidagi to‘siqqa uchrab, unga aks sado bo‘lib qaytadi, degan ta’limotga asos solgan. V asrda esa mashhur italiyalik rassom, haykaltarosh Leonardo da Vinchi ovoz
to‘lqinlariningboshqa shovqinlardan alohidahodisa ekanligini amaliy isbotlaydi.
Zamonaviy audiokommunikatsiya ovoz yozish tizimida studiyalarning roli va rivojlanishi kattadir (ovoz yozish, televideniye, radio uzatish, kompyuter
tarmog‘i, multimedia, kompakt diskva hokazo).
Ovoz rejissyorlari ovoz tizimining tuzilishi, ovozni psixologik o‘lchash, eshitish chegarasi, eshitishning so‘nggi (keskin) darajasi, ovozbalandligi, ovozga turli jilo berish, ovoz o‘lchami va intervallari, kuchli va kuchsiz akkordlar, asar yozish davomida eshitishning nochiziq buzilishini doim kuzatib borishi va bu kamchiliklarni bartaraf etishi akustika asoslarining muhim qirralari hisoblanadi. Bunda ovoz operatori ovoz signallarini eshitib qayta ishlash jarayoni, audiokommunikatsiya va psixoakustika asoslarini zamonaviy ovoz yozishda
qo‘llay olishi zarur amaliy ahamiyatga ega.
Ovoz uzatish jihozlaridan foydalanishda ularning ijobiy jihatlari
quyidagilardir:
1. Ovoz dinamik diapazonining kengayishi.
2. Ovoznizal akustikasigaqarab o‘zgartirish.
3. Ijro etilayotgan musiqa yoki ovoz ijro balansini tezkorlik bilan to‘g‘rilash
imkoniyati.
Shuningdek, zamonaviy elektron moslamalar bilan musiqiy signal va
ovozlarga turli effektlar yoki shovqinlar qo‘shish mumkin. Tomoshabin doimo
biron-bir tomoshani ko‘rishga tashrif buyurganda ma’lum bir tasavvurga ega bo‘ladi. Shu sababli zalning akustikasi va undagi ijro tomoshabinda ijobiy taassurot qoldirishi kerak. Agar ma’lum bir gapda artikulatsiya, ya’ni so‘zlash muhim ahamiyatga ega bo‘lsa, boshqa joyda musiqa uchun ovoz tiniqligi, tembr ohangi, taralayotgan ovoz kengligi, ovozbalansi va boshqalar muhim ahamiyatga
ega.



2

Download 259.88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling