Kirish I. Bob. Adabiyotlar sharx

1.3. Kaliyli rudalarning boyitish usullari
Ushbu maksadda silvinit maydalanadi va shlamsizlantiriladi, undan keyin eritma va qattiq materialdan suspenziya tayyorlanadi, unga mazut, kerosin yoki boshqa suv bilan aralashmaydigan sovinlanmagan neft maxsuloti qо‘shiladi.
Bundan tashqari reagentlar ham qо‘shiladi (alifatik aminlar). Undan keyin suspenziya tebranuvchi stolga yuboriladi va 79 % kaliy xloriddan iborat bо‘lgan yirik donali maxsulot olinadi [21].


1.3.1 Kuydirish usuli bilan rudani boyitish
Yirik donali silvinitning quydirilishi galit kristallarining yorilishiga olib keladi, silvin kristallari esa о‘zgarmaydi.
Odatda kuydirish jarayoni mexanik ta’sirsiz 400⁰S xaroratda о‘tkaziladi, 450 ⁰S da aylanma pechdan о‘tkaziladi. Aylanma pechda kuydirilgan silvinitning mexanik ta’siri kuydirilgan silvinitga nisbatan xususiyatlarini sifati past bо‘ladi. Kuydirish uchun shaxtali pechlarni qо‘llashdan, kuydirish silvinitlarini loyli qо‘shimchalaridan ozod qiladi, Flotatsion boyitilishda loyli qо‘shimchalar ishib ketishi mumkin. Shuning uchun loyli silvinitlarning kuydirilishning boyitilishning eng yaxshi usuli deb xisoblanadi [22].


1.3.2 Rudaning elektrostatik boyitilishi
Ikkita tekis bir-biriga yaqin ishqalanilishi natijasida ular elektrlanadi. Yuqori kuchlanish elektrostatik maydonda yurilishida tо‘g‘ri chiziqli yо‘ldan chiqib ketishi uchun kichik о‘lchamli zarrachalar yetarli darajada zaryadlarni qabul qilib oladilar. Mana shunga silvinitning elektrostatik boyitilishi asoslangan (silvin galitdan ajraladi). Silvinitning dastlab termik shilavizaryadlarni kо‘paytirishga yordam beradi va shlamlarning salbiy ta’sirini yо‘qotadi. Silvin va galit zarrachalari belgi bо‘yicha turli va qiymat bо‘yicha teng zaryadlar olish uchun rudaga qizdirilishdan oldin reagentlar bilan ishlov beriladi, bu esa uning yuzazidagi qoplamalar xosil bо‘lishiga yordam beradi.
Quyidagilarni qо‘llanilishi tavsiya qilinadi: ammiak, yog‘li aminlar, ftol angidrid, ftal va benzoy kislotalari. Bundan dastlab operatsiyadan keyin elektr maydonda silvin plyus zaryadga ega bо‘ladi, galit zarrachalari esa xuddi shunday absolyut qiymatida minus zaryadlarga ega bо‘ladi [23].
Elektrostatik boyitilishdan oldin silvinitga dastlab ishlov berish uchun quyidagi tavsiya qilinayatgan moddalar keltirilmoqda:

• 
  karbon va organik silfokislotalarning angidridlari. Hamda ularning aralashma angidridlari;
  
• 
  anionli moddalar va silikanli moy;
  
• 
  ammoniy gidroksid va sindirilgan oxak;
  
• 
  molekulasida olti va undan kо‘p bо‘lgan uglerod atomlari bilan organik moddalar, hamda bitta yoki bir nechata SO₄Me yoki SO₃Me guruxlari yoki ushbu moddalar aralashmasi;
  
• 
  alifatik sikloalifatik va aramatik qatorlarning molekulasida uchta uglerod atomidan kо‘p bо‘lgan organik kislotalar, ularning tuzlari va murakkab efirlar, bularning tarkibida boshqa karboksil sulfokislotalar va turli funksional guruxlari bо‘lishi mumkin.
  

Silvinitda kaliy xloridning miqdori kо‘p bо‘lgan holda о‘tkazish mumkin, barabanli separatorlar bilan erkin yikilishi bilan kо‘p pog‘onali separatorlarning kombinatsisi qо‘llaniladi. Ushbu jarayon ikkita pog‘anada о‘tkaziladi.