Kirish I. Bob. Oqova suvlar va ularni tozalash yo’llari haqida
Tindirgichlar haqida tushuncha
Download 1.52 Mb. Pdf ko'rish
|
oqova suvlarni tozalash masalalari samarqand shahri misolida.
|
Tindirgichlar haqida tushuncha
Oqova suvlar tarkibidagi erimagan moddalarni ajratib olish maqsadida tindirgichlar ishlatiladi. Ishlatilish sharoiti va tozalash shahobchasining texnologik chizmasiga binoan tindirgichlar birlamchi va ikkilamchi bo‗ladi. Birlamchi tindirgichlar oqova suvlarni mexanik tozalashda, ikkilamchi tindirgichlar oqova suvlarni biologik tozalashda ishlatiladi.Tindirgichlarning ishlash tartibiga ko‗ra, davriy ishlaydigan va uzluksiz ishlaydiganlarga bo‗linadi. Tozalanadigan oqova 26
suvlarning oqim yo‗nalishiga ko‗ra, tindirgichlar quyidagi turlarga bo‗linadi: gorizontal, vertikal, radial (suv taqsimlash–yig‗ish qurilmasi aylanma harakat qiladigan, suv oqimi pastga tushib, yuqoriga ko‗tariladigan), naychasimon. Gorizontal tindirgichlarda oqova suvlar asosan gorizontal holatda oqadi, vertikal tindirgichlarda tepadan pastga oqadi, radial tindirgichlarda oqova suvlar markazdan tindirgichning cheka tomonlariga gorizontal holatda oqadi. Naychasimon tindirgichlarda tindirish qismi tokchalar orasidan tozalanadigan oqova suvlar laminar harakatda oqib o‗tadi. Gorizontal tindirgichlar rejada to‗g‗ri to‗rtburchak shaklida bo‗lib, uzunligining eniga nisbati ј dan kam bo‗lmaydi va chuqurligi 4 metrgacha bo‗lishi mumkin. Tindirgichning boshlanish tomoniga oqova suvlar tarnovlar orqali uzatiladi va tindirgichning eni bo‗ylab, suv bir tekisda tarqatiladi, tindirgichning pastki tomonidan tarnovlar yordamida oqova suvlar yig‗ishtirib olinadi va boshqa inshootlarga yuboriladi. Radial tindirgichlar rejada ko‗proq doira shaklida bo‗lib, ularning diametri 18 m dan 54 m gacha, chuqurligi 1/6 dan 1/10 diametr qiymatida bo‗ladi. Radial tindirgichlarda tozalanadigan oqova suvlarni markaziy quvurga pastdan yoki yuqoridan keltirish mumkin. Tindirgichning konstruksiyasiga ko‗ra, tozalanadigan suv markaziy quvurdan tindirgichga chiqarilib, uning tomonlariga ma‘lum bir tezlikda oqadi va aylana qurilgan tarnovlarda tozalangan suvlar yig‗ishtirib olinadi. Vertikal tindirgichlar rejada doira shaklida, diametri 9 metrgacha bo‗lishi mumkin. Oqova suv markaziy quvurga yuboriladi, undan chiqqan suv pastdan yuqoriga ko‗tariladi, tozalangan suv tarnovlar chekkasida yig‗iladi.
6-rasm. Gorizontal tindirgich chizimasi. 27
.
7-rasm. Vertikal tindirgich chizmasi.
8-rasm. Radial tindirgich chizmasi
9-rasm. Ikki qavatli tindirgich chizmasi. |
