Kirish. Issiqlik nurlanishi. Kirxgof qonuni. Stefan-Bolsman qonuni. Vinning siljish qonuni. Reley-Jins qonuni, Plank gipotezasi. Plank formulasi. Elektromagnit nurlanishlarning korpuskulyar xususiyatlari. Fotoeffekt

 
11-bo‘lim 
Yadro nurlanishlarining modda bilan o‘zaro ta’siri. Zaryadlangan 
zarralarning muhit bilan o‘zaro ta’siri. Neytronlarning modda bilan o‘zaro ta’siri. 
Neytronlarni sekinlashtirish. 
 
12-bo‘lim 
Elementar zarralar. Elementar zarralarning asosiy xususiyatlari. Saqlanish 
qonunlari. Elementar zarralar klassifikatsiyasi. 
 
13-bo‘lim 
Geyger-Myuller sanagichini asosiy xususiyatlarini o‘rganish. Ssintillyatsion 
gamma-spektrometrning asosiy xarakteristikalarini o‘rganish. Vilson kamerasida 
α-zarralar izini kuzatish 
 
01.04.08-Atom yadrosi va elementar zarralar fizikasi. Tezlashtiruvchi texnika 
ixtisosligi bo’yicha tayanch doktoranturaga kiruvchilar uchun
 
ATOM VA YADRO FIZIKASIDAN SAVOLLAR 
 
1. Atom tuzilishining Planetar modeli.
2. Atom yadrosining tuzilishi. Yadro zaryadi va atom tartib raqami.
3. Yadroning tarkibiy qismlari. Nuklonlar haqida tushuncha. 
4. Izotop, izobar, izotron, izomer va kuzgi yadrolar.
5. Yadroning bog'lanish energiyasi.
6. Massa deffekti. Zichlashish koeffitsiyenti haqida.
7. Nuklonlar energiyasi. Veyszeker formulasi.
8. Fundamental o’zaro ta’sirlar haqida.
9.Yadroviy kuchlarining xususiyatlari. 
10. Zarralar va yadrolarning izotopik spini.

---

4 
11. Yadroning Qobiqli modeli. Yadroning barqarorlik sharti.
12. Kvant sonlari haqida tushuncha.
13. Ko'p elektronli atomlarda elektron sathlarning tuzilishi.
14. Tormozli rentgen nurlanishlarining hosil bo‘lishi.
15. Xarakteristik rentgen nurlanishlarining hosil bo‘lishi. Mozli qonuni.
16. Radioaktivlik hodisasi va uning umumiy tavsifi.
17. Tabiiy radioaktiv oilalar haqida.
18. Alfa yemirilish va uning asosiy xossalari.
19. Beta yemirilishning asosiy shartlari va turlari.
20. Elektron qamrash. Uning strukturaviy formulasi va energiyaviy sharti.
21. Sun'iy radioaktivlik hodisasi.
22. Yadrolarning gamma nurlanishi. Ichki konversiya hodisasi va konversion 
elektronlar.
23. Radioaktiv fonning shakllanishi.
24. Vavilov-Cherenkov nurlanishi.
25. Gamma nurlanishlarning modda bilan o'zaro ta'siri.
26. Kompton effekti. Elektron-pozitron juftligining hosil bo'lishi.
27. Yadroviy reaksiyalar. Reaksiyada energiya ajralib chiqishi. 
28. Yadroviy reaksiyalarda elektr zaryadi, nuklonlar soni va impulsning saqlanish 
qonuni. 
29. Yadro reaksiyalarining kesimi va chiqishi. 
30. Deytron ta'sirida kuzatiladigan yadroviy reaksiyalar.
31. Gamma kvantlar, elektronlar, neytronlar ta’sirida yuz beradigan reaksiyalar. 
32. Yadroning bo'linish reaksiyasi.
33. Uran-235 izotopining bo`linish reaksiyasi. 
34. Termoyadroviy sintez reaksiyasida energiyaning ajralib chiqishi.
35. Yadro reaktorlari va ularning ishlash prinsipi. 
36. Elementar zarralarning asosiy xususiyatlari va klassifikatsiyasi. 
37. Elementar zarralarning kvant tabiati.
38. Foton. Bozonlar va fermionlarning asosiy xususiyatlari. 
39. Gеygеr-Nеttоl fоrmulаsi vа аhаmiyati. 
40. Yadro statistikasi va Shmidt mоdеli, qo‘llаnilishi vа kаmchi. 
41. Texnogen radionuklidlar va ularning hosil bo’lish mexaizmi. 
42. Elementar zarralar va saqlanish qonunlari.
43. Zanjir reaksiyasi. 
44. Fotoeffekt xodisasi. 
45. Bir elektronli atomlar. 
46. Noaniqlik munosabatlari. 
47. Yadroning solishtirma bog'lanish energiyasi. 

---

5 
48. Vodorod atomining Bor nazariyasi. Bor potsulatlari. 
49. Frank va Gers tajribasi. 
50. Paulining umumlashgan prinsipi. 
51. Atrof-muhitda radionuklidlarning tarqalishi. 
52. Absolyut qora jism. Stefan-Bolsman qonuni. 
53. Radioaktiv nurlanishlarning biologik ta’siri.
54. Atom energetikasining radioaktiv chiqindilari va ulardan himoyalanish usullari. 
55. Atrof muhitni radioaktiv ifloslanishi. Radiatsiya haqida tushuncha. 
56. Radioaktiv yemirilish qonuni. 
57. Atom nurlanish spektridagi qonuniyatlar. 
58. Pauli prinsipi. Fermi va boze zarralar sistemalari. 
59. Rentgen nurlarining turlari va spektri. 
60. Atom tuzilishining Rezerford modeli. 
61. Yadro energetikasi. 
62. Yadro massasi va bog’lanish energiyasi. 
63. Yadro o’lchami. Yadro zichligi. Yadro shakli. 
64. Bir elektronli atomlar. Kvant sonlar. 
65. Atomning planetar modeli va uning kamchiliklari. 
66. Rаdiоаktivlik shаrti, turlаri vа yemirilish qоnuni. 
67. Atom yadrosi modellari. 
68. Asriy muvozanat tenglamasi va uning moxiyati. 
69. Yadro reaktorlari. Yengil yadrolar sintezi. 
70. Kvarklar va glyuonlar. 
71. Feynmann diagrammalari. W
+
, W
-
va Z
0
bozonlar. 
72. Oje elektronlari. 
73. De-Broyl gipotezasi. 
74. Atom tuzilishining modellari.
75. Atom tuzilishining Tomson modeli. 
76. Atom planetar modelining klassik fizika tasavvurlariga mos kelmasligi. 
77. Spektral termlar. Kombinatsion prinsip. 
78. Bor nazariyasining asosiy kamchiliklari. 
79. To‘lqin funksiyasi. 
80. Shredinger tenglamasi 
81. Elektronning to‘liq mexanik momenti 
82. Elektronning to‘liq magnit momenti 
83. Rentgen nurlarining hosil qilinishi. 
84. Atrof-muhit namunalari tarkibida bo’lishi mumkin bo’lgan tabiiy va sun’iy 
radioaktiv elementlar. 
85. Ssintillyatsion gamma-spektrometrni energiya bo`yicha graduirovka qilish. 

---

6 
86. Ssintillyatsion gamma-spektrometrning qayd qilish effektivligini aniqlash. 
87. Nurlanishlar dozimetriyasi. 
88. Tabiiy va sun’iy radioaktivlik. 
89. Radioaktivlikni xaraktyerlovchi kattaliklarning fizik ma’nolari va ular 
orasidagi bog‘lanish. (T
1/2
, 

, 

). 
90. Aktivlik va uning birliklari. 
91. Yadroviy reaksiyalar kanallari. 
92. Neytron ta’sirida uran izotoplarining bo‘linishi. 
93. Turli-hududlardan namunalar olish va uning solishtirma aktivligini aniqlash. 
94. Radioaktiv elementlarning tabiatda tarqalishi. 
95. Ssintillyatsion schyotchiklar 
96. Atom elektron qobiqlarini elektronlar bilan to‘ldirish. 
97. Radiatsion ekologiya. 
98. Radioaktiv qator va transuran elementlar. 
99. Dozimetrik asboblar va ularning asosiy vazifalari. 
100. Pufakchali kameraning ishlash prinsipi.