Kirisiw tiykarǵi bólim ápiwayı procentler

Quramalı procentler

Quramalı procent usılınıń mazmunın túsintiriw ushın tómendegi máselege itibar beremiz.

5 – mısal. Eger 6 000 AQSh dolları muǵdarında qarız jıllıq quramalı procent stavkası 8% penen 3 jılda tólew shárti menen alınǵan bolsa, kreditor tárepinen alınatuǵıń dáramat qansha boladı?
Jıllıq quramalı procent stavkasın itibarǵa alıp, hár jılǵı procent tólem muǵdarın esaplaymız:

Jıl	Qarız (1)	Procent tólemi (2)	Balans (1) + (2)
1	$6 000,00		$6 480,00
2	$6 480,00		$6 998,00
3	$6 998,00		$7 558,27

Demek, 6 000 AQSh dolları muǵdardaǵı qarızdan qutılıw ushın 3 jıl dawamında 7 558,27 AQSh dolları muǵdarındaǵı tólemlerdi ámelge asırıwı zárúr.
Bunda kreditor muǵdarda dáramat aladı. Bul dáramat ulıwma quramalı procent tólemi (ústeme procent) dep júritiledi.
Kreditor dáramatı aqırǵı jılda hasıl bolǵan balans hám dáslepki qarız muǵdarı ayırmasına teń ekenligi kórinip turıptı.
Quramalı procentler usılı jıldı yarım jıllıqlarǵa, shereklerge, aylarǵa, kúnlerge bólip qollanılıwı da múmkin.
6 – mısal. Eger 10 000 AQSh dolları muǵdarında qarız jıllıq quramalı procent stavkası 6% penen 1 jılda shereklerge bólip tólew shárti menen alınǵan bolsa, kreditor tárepinen alınatuǵın dáramat qansha boladı?