Kislorod bilan kesadigan mashinalar

1. Metall alangalanadigan harorat uning suyuqlanish haroratidan past bo’lishi kerak. Bunda metall qattik holatda yonadi; kesilgan yuza silliq bo’ladi, kesish qirralarining ustki chetlari suyuqlanmaydi, shlak ko’rinishidagi yonish mahsulotlari kesish bo’shliђidan kislorod oqimi bilan osongina chiqarib yuboriladi va kesilish shakli o’zgarmasdan qoladi.

• 1. Metall alangalanadigan harorat uning suyuqlanish haroratidan past bo’lishi kerak. Bunda metall qattik holatda yonadi; kesilgan yuza silliq bo’ladi, kesish qirralarining ustki chetlari suyuqlanmaydi, shlak ko’rinishidagi yonish mahsulotlari kesish bo’shliђidan kislorod oqimi bilan osongina chiqarib yuboriladi va kesilish shakli o’zgarmasdan qoladi.
• Bu shartga temir va uglerodli po’latlar javob beradi. Texnik temir kislorodda uning holatiga qarab (prokat, kukun va boshqalar) 1050—1360°S haroratda yonadi, temirning suyuqlanish harorati esa 1539°S ni tashkil qiladi.
• Alyuminiy va uning qotishmalarini oksidlab kesib bo’lmaydi. Alyuminiyning alangalanish va suyuqlanish harorati tegishlicha 900 va 660oS ga teng. Binobarin, alyuminiy faqat suyuq holatda yonishi mumkin, shuning uchun uzgarmaydigan kesish shakli hosil qilib bo’lmaydi.
• 2. Kesishda hosil bo’ladigan oksidlar va shlaklarning suyuqlanish harorati metallning suyuqlanish haroratidan past bo’lishi kerak. Bu holda ular suyuqlanib oquvchan bo’lib qoladi va kesish zonasidan kislorod oqimi vositasida bemalol chiqarib yuboriladi.

Kesish jarayonida temir oksidlanganda hosil bo’ladigan FeO, Fe3O4 ko’rinishidagi oksidlar 1350 va 1400°S suyuqlanish haroratiga ega, yahni temirning suyuqlanish haroratidan past bo’ladi (11.1-jadval).

• Kesish jarayonida temir oksidlanganda hosil bo’ladigan FeO, Fe3O4 ko’rinishidagi oksidlar 1350 va 1400°S suyuqlanish haroratiga ega, yahni temirning suyuqlanish haroratidan past bo’ladi (11.1-jadval).
• yrim metallar va ularning oksidlarini erish xarorati

SHuning uchun kam uglerodli po’latlarni oksidlab kesish mumkin. Tarkibidagi uglerod miqdori 0,65% Dan ortiq bo’lgan po’latlarning suyuqlanish harorati temir oksidlarining suyuqlanish haroratidan past va odatdagi sharoitlarda ularni oksidlab kesish qiyin.

• SHuning uchun kam uglerodli po’latlarni oksidlab kesish mumkin. Tarkibidagi uglerod miqdori 0,65% Dan ortiq bo’lgan po’latlarning suyuqlanish harorati temir oksidlarining suyuqlanish haroratidan past va odatdagi sharoitlarda ularni oksidlab kesish qiyin.
• Bahzi metallar suyuqlanish harorati yuqori bo’lgan oksidlar hosil qiladi, masalan, alyuminiy, xrom, nikel va mis oksidlari. Xromli va xrom-nikelli po’latlarni, mis hamda uning qotishmalarini, cho’yan va boshqalarni kesishda hosil bo’ladigan bu oksidlar kesiladigan metallarga nisbatan qiyin suyuqlanadigan xisoblanadi. Odatdagi oksidlab kesishda ularni kesish zonasidan chiqarib yuborib bo’lmaydi, chunki alangalanish haroratigacha qizdirilgan metallning oksidlanadigan joyini kislorod oqimidan berkitib qo’yadi va kesishning iloji bo’lmaydi.