Kiston respublikasi axborot texnologiyalari va


O‘lchashlar birliligini ta’minlash bo‘yicha xalqaro tashkilotlar


Download 239.43 Kb.
Pdf ko'rish
bet6/6
Sana19.06.2023
Hajmi239.43 Kb.
#1625404
1   2   3   4   5   6
O‘lchashlar birliligini ta’minlash bo‘yicha xalqaro tashkilotlar  
ILAC – International Laboratory Accreditation – Akkreditatsiya labaratoriyalarini 
rivojlantirish bo‘yicha xalqaro printsipial forum. ILAC shuningdek davlatlarga 
o‘zlarining shaxsiy akkreditatsiya laboratoriyalarini rivojlantirishi jarayonida 
maslaxatlar va yordam beradi. Ushbu davlatlar esa ILAC ga a’zo sifatida kirish 
xuquqiga ega bo‘ladi. [2]
OIML- The International Organisation of Legal Metrology- Xalqaro legal 
metrologiya tashkiloti. Butun dunyo texnik strukturasini rivojlantirish tashkiloti 
bo‘lib, u o‘z a’zolariga milliy va regional ishlab chiqarishda talablar qo‘yish va 
legal metrologiya ilovalari uchun o‘lchov uskunalaridan foydalanishda metrologik 
yo‘l boshlovchilik qiladi. [2]
IUPAP- The International Union of Pure and Applied Physics – Xalqaro oddiy va 
amaliy fizika birlashmasi. 1923-yilda tashkil topgan. 2008-yildan uning tarkibida 
48 ta fizik birlashmalar mavjud. U o‘z ishini 20 ta komissiyaga bo‘lgan xolda 
tashkil kiladi. Ulardan biri Standartlar, Birliklar, Nomen-klatura, Atom va Asosiy 
konstantalar komissiyasidir. [2]
IUPAC – The International Union of Pure and Applied Chemistry – Xalqaro oddiy 
va amaliy kimyo birlashmasi. Butun dunyo bo‘yicha kimyo ilmini rivojlantirishga 
maslaxatlar beradigan xalkaro nodavlat tashkilot. IUPAC 1919-yilda tashkil 
topgan. Unda 8 ta bo‘lim(division) mavjud. [2]
METROLOGY – EURAMET – Yevropa O‘LCHOV STANDARTLARI 
xamkorlik tashkiloti. Bu tashkilot Yevropa metrologiyasi uchun metrologiya 
soxasidagi izlanishlar va rivojlanishlarning o‘sishiga yo‘l boshchilik qiladi.2008-
yildan ushbu tashkilot tarkibida 32 ta Yevropa Milliy Metrologiya Institutlari MMI 
va 4 ta davogar MMI mavjud. [2]
ACCREDITATION – EA – Yevropa Akkreditsiya xamkorlik tashkiloti. Yevropa 
Akkreditlash va Sertifikatlash tashkiloti va Yevropa Akkreditlash labaratoriyalari 
tashkilotlarnining birlashishi natijasida tashkil topgan. METROLOGY – SIM The 
Inter-American Metrology System, Amerika Metrologiya Tizimi.34 millat 
metrologiya tashkilotlari o‘zaro roziligi asosida tashkil topgan. SIM Amerika 
uchun CIMP MRA ga bo‘ysunuvchi mintaqaviy metrologiya tashkiloti. SIM 5 


mintakalarga bo‘lingan : NORAMET, CARIMЕT, CAMЕT, ANDIMET va 
SURAMET.[2]
ACCREDITATION – IAAC – The InterAmerican Accreditation Coorperation – 
Amerika akkreditatsiyalash asossatsiyasi. Asosiy vazifasi Amerika davlatlari 
akkreditatsiya guruxlaridan xalkaro akkreditatsiya uyushmasini qurish. [2]
METROLOGY – APMP – The Asia Pacific Metrology Programme.Osiyo Tich 
okeani Metrologiya Dasturi. Ushbu tashkilot Developing Economies Committee 
(DEC) ni tashkil qilgan bo‘lib, u orqali Milliy Metrologiya Institutlarini 
rivojlantirishi lozim bo‘lgan davlatlarga yordam beradi.[2]
ACCREDITATION – IAAC – The InterAmerican Accreditation Coorperation – 
Amerika akkreditatsiyalash asossatsiyasi. Asosiy vazifasi Amerika davlatlari 
akkreditatsiya guruxlaridan xalkaro akkreditatsiya uyushmasini qurish. 
METROLOGY – APMP – The Asia Pacific Metrology Programme.Osiyo Tich 
okeani Metrologiya Dasturi. Ushbu tashkilot Developing Economies Committee 
(DEC) ni tashkil qilgan bo‘lib, u orqali Milliy Metrologiya Institularini 
rivojlantirishi lozim bo‘lgan davlatlarga yordam beradi.
ACCREDITATION – APLAC – Thee Asia Pacific Accreditation Coorperation- 
Osiyo Tich okeani Akkreditatsiyalash Korporatsiyasi. Osiyo mintakasi bo‘ylab 
akkreditatsiya kalibrlash, testlash va qurilmalarni nazorat qilish bilan bog‘lik 
tashkilotlarning birlashmasidir.
LEGAL METROLOGY – APLMF – Asia Pacific Legal Metrology Forum – Osiyo 
mintaqasi bo‘ylab Legal metrologiyani rivojlatiruvchi obektlar guruxi. 
APMP,APLAC va APLMF tashkilotlari Asia Pacific Economic Coorporation 
tashkiloti tomonidan moliyalashtiriladi.
XULOSA.
Xulosa sifatida shuni aytishim mumkinki, bizning yurtimizda har bir sohaga 
bo’lgani kabi metrologiya sohasiga ham katta e’tibor berilmoqda. Shuning uchun 
bir nechta qonunlar ham ishlab chiqilgan. Dunyo bo’ylab ishga qo’yilgan 
o’lchashlarni birliligini ta’minlash tizimining yo’lga qo’yilganligi metrologiya 
sohasidagi o’sishni yaqqol ko’rsatib beradi. O’lchashlar birliligini ta’minlash 
tizimini yo’lga qo’yish hozirgi har bir davlat uchun dolzarb mavzulardan biriga 
aylangan. Sababi o’lchashlar birliligini ta’minlash tizimi hozirgi kundagi 
zamonaviy metrologiyaning eng asosiy tushunchalaridan biri bo’lib hisoblanadi. 
Davlatlar maxsus shaxslarni yoki katta idoralarni aynan shu ish bilan 
shug’ullanishi uchun tayinlashadi. Bizning yurtimizda ham ushbu soha 
rivojlangan. Bittagina “Metrologiya to’g’risida” gi qonunning o’zi bunga yaqqol 
misol bo’la oladi. Bundan tashqari mana shu sohani yuritish maqsadida maxsus 
apparat ham yo’lga qo’yilgan, bu O’zstandart agentligi. Bir so’z bilan 


O’zbekistonda metrologiya sohasi va o’lchashlarni birliligini ta’minlash tizimi 
jadal suratlar bilan o’sib va rivojlanib kelmoqda. Yaqin yillar ichida ushbu 
bo’yicha mutaxasislarimiz jahon darajasidagi mutaxasislarga aylanib ketishsa ham 
ajab emas. 
http://fayllar.org 

Download 239.43 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling