Книга узб испр! gjck!indd

Ehtimol bo’lgan javob variantlari:
- haqiqiy dalil;
- rost dalil;
- ishonchli dalil;
- ilmiy dalil;
- isbotlangan dalil;
- yolg’on dalil;
- belgilangan dalil;

---

50
- ehtimol bo’lgan dalil;
- ishonib bo’lmaydigan, lekin dalil;
- muhim dalil.
Fikr – qaysi ma’noda, qaysi boshqa so’zlar bilan mos keladi? Sizning 
takliflaringiz (auditoriyaning javoblari flipchartda/taxtada qayd etiladi).
Ehtimol bo’lgan javob variantlari:
- shaxsiy fikr,
- mening fikrim,
- jamoat fikri,
- ekspertning fikri,
- ilmiy fikr,
- boshqa fikr,
- mustaqil fikr,
- yanglishtiradigan fikr,
- fikrni ifodalash,
- teskari fikrlar.
Umumlashtirish (trener yo’naltiruvchi savollar bilan auditoriyaga 
mustaqil ravishda xulosa qilishga yordam beradi).
Shunday qilib, dalil bilan birgalikda keltirilgan so’zlarni ko’rib chiqaylik. 
Haqiqatni ishonib bo’ladigan narsa deb aytadigan ko’plab variantlar mavjud, 
chunki u ishonchli, ilmiy/isbotlangan/ekspert, ya’ni tasdiqlangan va biz buni 
haqiqat, rost sifatida qabul qilishimiz mumkin.
Keyingi qadam fikr tushunchasi bilan kombinatsiyalarni ko’rib chiqamiz. Dalil 
haqida aytganimiz kabi fikr haqida ham shunday ayta olamizmi? Hamma 
hollarda ham emas! Garchi bizda ilmiy fikr, ekspert xulosasi kabi tushunchalar 
mavjud bo’lsa-da, ular ishonchlilik haqida dalolat berishlari kerak. Shu bilan 
birga, biz ko’pincha turli xil, muqobil, shaxsiy, mustaqil, hatto aldamchi fikrlar 
kabi so’zlar bilan birikmalarni topamiz. Ya’ni, bu ba’zi bir voqea yoki hodisa 
haqida turli xil alternativalar. Yoki haqiqat haqida! Shaxsiydan ilmiy, ijtimoiy 
va mustaqilgacha bo’lgan ushbu alternativalarning ko’pi mavjud.
Ya’ni, ushbu mashq yordamida tinglovchilar yuqoridagi trener tomonidan 
ma’ruza qismida aytilgan so’zlarni tasdiqlaydilar?

---

51