Коллоид кимё предмети


Download 0.53 Mb.
bet5/14
Sana19.06.2023
Hajmi0.53 Mb.
#1621574
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Bog'liq
8 DISPERS SISTEMALAR VA KOLLOID BIRIKMALAR

Компенсацион диализ: Бу усулда эритма таркибидаги у ёки бу кичик молекулали модда концентрацияси тeuридан-тeuри аниrланиши мумкин. Бу усул Михаэлис ва Рона томонидан таклиф этилган бeлиб, асосан биологик суюrликларни тозалаш ва eрганишда кенг reлланилади.
Ультрафилтрация: Бу усул хам коллоид эритмаларни тозалашнинг энг мухим усулларидан бeлиб, бу усул дисперс фазани дисперс мухитдан ажратишга асосланган. Махсус мембрана саrлаган фильтрлар орrали коллоид эритма фильтрланса, фильтрда коллоид заррача rолади. Ифлосликлар фильтратга eтади. Бу усул кeпинча вакуум остида олиб борилади.
Энди коллоид эритмалар хоссалари билан танишамиз. kfh
Коллоид системаларнинг молекуляр кинетик хоссалари
Коллоид системаларнинг молекуляр-кинетик хоссалари деганда улар заррачаларининг иссиrлик xаракати натижасида келиб чиrадиган xодисалар тушунилади. Уларга диффузия, осмотик босим, баландлик бeйлаб заррачаларни тарrалиши (гипсометрик таrсимланиши) ва бошrа хоссалар киради. Коллоид системаларнинг бу хоссалари дисперс фазани ташкил rилувчи заррачаларнинг броун xаракати туфайли содир бeлади. 1827й. Броун xаракатини 1 марта инглиз ботаниги Роберт Броун eсимлик чангларини тартибсиз xаракатини кузатиб аниrлади. Броун xаракатининг xозирги назарияси Эйнштейн ва Смолуховский томонидан яратилди. Яъни Броун xаракати молекуляр кинетик табиатга эга бeлиб, дисперс мухит молекулаларининг иссиrлик xаракати натижасида вужудга келади. Дисперс фаза заррачаси жуда кичик бeлса, дисперс муxит молекулаларининг урилиши туфайли у турли томонга xаракат rила бошлайди. Урилишлар сони турли томондан ва бениxоят катта бeлгани (1020та сек.) учун заррача турли тезликда ва йeналишда xаракатланади:




Заррачани юрган, xаракат ланган йeлини eлчаб бeл-майди. Одатда ваrт бирлиги ичида заррачанинг силжиш масофаси х аниrланади.

Броун xаракатини молекуляр-кинетик нуrтаи-назардан eрганган Эйнштейн ва Смолуховскийлар заррачанинг eртача квадрат силжиши тенгламасини яратдилар:



Бу ерда ; силжишнинг алохида проекцияси, n - бундай проекциялар сони.

Броун xаракати коллоид системалардаги заррачаларнинг диффузияланиши сабабчисидир.
Диффузия - концентрацияни eз-eзидан тенглашиши, баробарлашиши бeлиб, у заррачалари харакатда бeлган исталган дисперс системаларда кузатилади.
Диффузия тезлиги концентрация фарrига ва xароратга тeuри пропорционал, дисперс мухит концентрацияси ва диффузиялана-диган заррача eлчамига тескари пропорционалдир. Коллоид заррачаларнинг eлчами 10-5 -10-7м молекуляр ёки ионли эритмалар eлчамидан анча катта бeлгани учун уларнинг диффузияланиш тезлиги нисбатан кичик.
Коллоид эритмаларнинг осмотик босими xам чин эритмаларникидан жуда кичик. Масалан: 1% олтин золининг осмотик босими 0,00045 атм бeлса, шу концентрациядаги сахарозаники 0,725 атм дир. Таuин коллоид системалардаги осмотик босимнинг маълум бир rисми электролитлар аралашмаси туфайли xам бeлиши мумкин.
Вант-Гофф бeйича осмотик босим Росм=nRT билан eлчанади. Бу ерда n- 1л эритмадаги модданинг моллар сони. Тенгламани бошrачароr куринишда xам ёзиш мумкин

Формуладан кeриниб турибдики, осмотик босим эритма xажм бирлигидаги заррачалар сонига боuлиr бeлиб, заррача табиатига ва eлчамига боuлиr эмас.

Download 0.53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling