Kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al xorazmiy nomidagi

AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARNI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL – XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
FARG‘ONA FILIALI
“Kompyuter injnering” fakulteti
Kompyuter injneringi yo‘nalishi
710-20 – guruh talabasi
Maripjonov Alimardonning
 
 
O'rnatilgan tizimlar fanidan
MUSTAQIL ISH
Topshirdi: Maripjonov Alimardon
Mavzu: O’RNATILGAN OPERATSION TIZIMLARDA XABARLAR NAVBATI.
Reja:
1.
Ma’ruzadan maqsad
2.
Jarayonlararo aloqa
3.
Xabarlar navbat
4.
Xabarlar navbatidan foydalanish
5.
Xabarlar navbatini loyihalashga misollar
6.
O’rnatilgan operatsion tizim
7.
Operatsion tizimlarning tarixi
8.
Adabiyotlar ro’yxati


Ma’ruzadan maqsad: Talabalarga o’rnatilgan operatsion tizimlarda jarayonlararo aloqada xabarlar navbati haqida tasavvur uyg’otish va ularni loyihalash usullari haqida bilimlar berish.
O'rnatilgan operatsion tizimlar da foydalanish uchun mo'ljallangan o'rnatilgan kompyuter tizimlari. Ular kamroq avtonomiyaga ega bo'lgan kichik mashinalarda ishlashga mo'ljallangan (masalan, PDA). Ular juda ixcham va dizayni bo'yicha juda samarali va cheklangan miqdordagi resurslar bilan ishlashga qodir. Windows CE va Minix 3 o'rnatilgan operatsion tizimlarning ba'zi bir misollari.
Kalit so’zlar: jarayon, jarayonlararo aloqam interprocess communication, mijoz, server, mikroyadro, nanoyadro, xabarlar, xabarlar navbati, Interrupt Service Routine, ISR, loyihalash
Jarayonlararo aloqa

• Jarayonlararo aloqa (Interprocess communication - IPC) operatsion tizimning jarayonlarga umumiy ma’lumotlarni boshqarishga imkon beradigan mexanizmidir. Odatda, ilovalar jarayonlararo aloqadan mijoz va server tasnifi kabi foydalanishi mumkin, bu yerda mijoz ma’lumotlarni so’raydi, server esa mijozlarning so’rovlariga javob beradi. Ko’plab ilovalar mijoz ham, server ham bo’lishi mumkin va bu taqsimlangan hisoblashlarda kuzatiladi. Jarayonlararo aloqa usullari shunday mezonlarga bo’linadiki, ular dasturiy ta’minot talablariga bog’liq holda, shu jumladan, samaradorlik va modullik, bundan tashqari, tarmoqning o’tkazish qobiliyati va latentligiga kabi tizim vaziyatlari bilan farqalanadi.

  
  

• Jarayonlararo aloqa mikroyadrolar va nanoyadrolar uchun jarayonlarni loyihalashda muhim rol o’ynaydi. Mikroyadrolar yadro tomonidan taqdim etiladigan funksional imkoniyatlar sonini kamaytiradi. So’ngra bu funksiyalar jarayonlararo aloqa orqali server bilan bog’lanish yo’li bilan olinadi, bu esa jarayonlararo aloqalar sonini oddiy monolit yadro bilan solishtirganda sezilarli darajada oshiradi.