"kompyuter injiniringi" fakulteti "dasturiy injiniring" kafedrasi inson-kompyuter o

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI

“KOMPYUTER INJINIRINGI” FAKULTETI

“DASTURIY INJINIRING” KAFEDRASI

INSON-KOMPYUTER OʻZARO TA’SIRI
fanidan yakuniy nazorat uchun test savollari

Yakuniy nazorat uchun test savollari

kafedraning 2022-yil 10-sentyabrdagi № 2-sonli yigʻilishida
muhokama qilingan va foydalanishga tavsiya etilgan.

Kafedra mudiri: I.M.Boynazarov

Samarqand – 2022

1. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’siri haqida umumiy tushunchalar (kirish, ta’sirlashuv, loyihalash, interfeys);
   
2. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish asoslari (tarkib, oʻzaro aloqa tugunlari);
   
3. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish asoslari (dizayn tamoyillari, Rivojlanish metodologiyasi);
   
4. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish modellari (Modellardan bitta oldingi qadam, model – yoʻnaltiruvchi kuch sifatida);
   
5. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish modellari (prediktiv (bashorat qiluvchi) modellar: Hik-Ximan qonuni, Klaviatura darajasidagi model);
   
6. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish modellari (deskriptiv (ta’riflovchi) modellar: Asosiy harakat modeli, Grafik kiritishning uch holatli modeli);
   
7. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish modellari (deskriptiv (ta’riflovchi) modellar: Erkinlik darajasini o'lchamlarga solishtirish modeli);
   
8. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish modellari (Fitts qonuni);
   
9. 
   Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini ishlab chiqish modellari (Gyarning Bimanual mahorat modeli);
   
10. 
    Yuzabiliti nima? (useful, useable);
    
11. 
    Yuzabiliti maqsadlari (pragmatik, samarali, unumdor, foydali, o'rganiladigan, esda qolarli, xavfsiz);
    
12. 
    Yuzabilitining muhim tamoyillari (Samaradorlik: maqsadga erishish, unumdorlik: maqsadga tezda erishish, Boshqarish imkoniyati: foydalanuvchida kuch mavjud)
    
13. 
    Yuzabilitining muhim tamoyillari (Moslashuvchanlik: hamma narsa foydalanuvchiga mos keladi, Muvofiqlik: hamma narsa bir-biriga mos keladi, Dizayn va tartib: birinchi qarashda tushunarli);
    
14. 
    Yuzabilitining muhim tamoyillari (Til: foydalanuvchi tilida gapirish, Ko'rinish: foydalanuvchi o'z imkoniyatlarini tan oladi, Fikr-mulohaza: foydalanuvchiga nima yuz berayotganligi aytiladi, Qo'llab-quvvatlovli o'rganish: Oson o'rganish mumkin);
    
15. 
    Yuzabilitining muhim tamoyillari (Yordam va hujjatlar: Yordam, bu yordam beradi, Xatolarga chidamlilik: foydalanuvchi xatolarini kechirish va oldini olish, Foydalanuvchi tajribasi (UX): Dasturiy ta'minot o'zini yaxshi his qiladi);
    
16. 
    Yuzabiliti taqriz (asosiy tushunchalar, afzalliklari, kamchiliklari);
    
17. 
    Yuzabiliti taqriz (Foydalanish imkoniyatini tekshirish: tekshirishning ssenariysini aniqlash, har bir ssenariyni koʻrib chiqish, Foydalanish imkoniyatini tekshirish ko'rsatkichlari kartasini to'ldirish);
    
18. 
    Yuzabiliti taqriz (Foydalanish imkoniyatini tekshirish ko'rsatkichlari kartasini to'ldirish);
    
19. 
    Dasturiy ta’minotning yuzabiliti koʻrsatkichlari turlari (Foydalanish imkoniyatlarini aniqlash: ob’yektiv va takroran ishlatilish, hisoblashga oson, axborotga ehtiyoj, hujjatlashtirishning sifati, muammoning toʻliq hal etilishi);
    
20. 
    Dasturiy ta’minotning yuzabiliti koʻrsatkichlari turlari (Foydalanish imkoniyatlarini aniqlash: axborotga ehtiyoj, hujjatlashtirishning sifati, muammoning toʻliq hal etilishi);
    
21. 
    Dasturiy ta’minotning yuzabiliti koʻrsatkichlari turlari (Dasturiy ta’minotning yuzabiliti koʻrsatkichlarini aniqlash: tushunarlilik, oʻrganuvchanlik, tezkorlik);
    
22. 
    Foydalanuvchi interfeyslarini tahlil qilish (interfeys tushunchasi, interfeyslar umumiy rivojlanish siklining bir qismi sifatida);
    
23. 
    Foydalanuvchi interfeyslarini tahlil qilish (insonga yoʻnaltirilgan interfeysni aniqlash);
    
24. 
    Interfeysning miqdoriy bahosi (miqdoriy va evristik usullar, Shnayderman, Norman va Meyvey usullari);
    
25. 
    Interfeysning miqdoriy bahosi (GOMS modeli yordamida hisoblash);
    
26. 
    Interfeysni aniqlash (interfeys, foydalanuvchi interfeysi);
    
27. 
    Interfeysni dasturiy mahsulotni ishlab chiqarish jarayoni umumiy siklining bir qismi sifatida ishlab chiqish (masalaning aniqlanishi, talabgor nuqtai Nazari bilan interfeysning soʻngi mahsulot sifatda kelishi);
    
28. 
    Interfeys prototipi (dasturning soʻngi koʻrinishini tasvirlash, dizayn, oʻzaro bogʻlanishlar, interaktiv prototip);
    
29. 
    Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini loyihalash tamoyillari (loyihalash qiymati, konseptual tamoyillar, xulq-atvor tamoyillari, interfeys tamoyillari);
    
30. 
    Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini loyihalash tamoyillari (tabiiy interfeys, interfeys kelishuvi);
    
31. 
    Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini loyihalash tamoyillari (interfeys doʻstlashuvi, qaytar aloqa);
    
32. 
    Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini loyihalash tamoyillari (interfeysning oddiyligi, interfeysning moslashuvchanligi);
    
33. 
    Inson-kompyuter oʻzaro ta’sirini loyihalash tamoyillari (interfeysning estetik jalb etishi);
    
34. 
    Kontseptual loyihalash tamoyillari (tahlil fazosi: tipologik tahlil, materialshunoslik, konstruktiv va muhandis-texnik tahlil, iqtisodiy, texnologik va ekologik tahlil, antropometrik, psixofiziologik va ergonomik tahlil, funktsional tuzilmaviy tahlil, belgi-ramziy, stilistik, aksiologik va estetik tahlil, uslubiyot);
    
35. 
    Kontseptual loyihalash tamoyillari (sintez: variantli qidiruv, Texnologik va ergonomik sozlash usullari, proyeksiyalar va istiqbolli tasvirlardan foydalanish, eskiz-qidiruv prototiplash va plastik modellashtirish usullari, Rangli-grafik ishlab chiqish, taqdimot maketlari, materiallarni badiiy-grafik taqdim etish, davlat standartlari);
    
36. 
    Kognitiv modellashtirish tushunchasi (intellektual qayta ishlashni modellashtirish, sun’iy intellekt, virtual reallik, muhandislik);
    
37. 
    Kognitiv modellarning turlari (nomuvofiqlikni aniqlash, neyron tarmoqlar);
    
38. 
    Kognitiv modellashtirishning mumkin boʻlgan cheklovlari (inson miyasi, kognitiv model, foydalanuvchi);
    
39. 
    Kognitiv modellashtirish (axborotga ruxsat, idrok-ob’yekt-vazifa);
    
40. 
    Loyihalash qoidalari (ma’qul loyihalash tushunchasi, fokusni aniqlash, koʻzni yetakchi chiziqlar bilan yoʻnaltirish);
    
41. 
    Loyihalash qoidalari (masshtab va iyerarxiya, elementlarni muvozanatlashtirish);
    
42. 
    Loyihalash qoidalari (Bir-birini to'ldiradigan elementlardan foydalanish);
    
43. 
    Loyihalash qoidalari (kontrastni oshirish, dizayn elementlarini takrorlash);
    
44. 
    Loyihalash qoidalari (oq boʻshliq, elementlarni tekislash);
    
45. 
    Loyihalash qoidalari (dizaynning uchga boʻlinishi);
    
46. 
    Universial loyihalash usullari (asosiy tushunchalar, umumjahon loyihalash uslubi);
    
47. 
    Universial loyihalash tamoyillari (vujudga kelish tarixi, adolatli foydalanish tamoyili);
    
48. 
    Universial loyihalash tamoyillari (foydalanishda moslashuvchanlik, oddiylik va intuitivlik, seziladigan ma’lumot, xatolarga chidamlilik);
    
49. 
    Universial loyihalash tamoyillari (kam jismoniy kuch, oʻlcham va boʻsh joy);
    
50. 
    Universial loyihalash tamoyillari (multimodal oʻzaro ta’sirlashuv);
    
51. 
    Universial loyihalash tamoyillari (Foydali sensorli kirishlar);
    
52. 
    Universial loyihalash tamoyillari (interfeysdagi tovushlar);
    
53. 
    Universial loyihalash tamoyillari (interfeysdagi nutq);
    
54. 
    Universial loyihalash tamoyillari (fonetik yozuv mashinkasi);
    
55. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Baholash maqsadini aniqlash);
    
56. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Loyiha maqsadlarini aniqlash);
    
57. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Oʻzgartirish modelini yaratish);
    
58. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Mezon va koʻrsatkichlarni tanlash);
    
59. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Ma’lumotlar manbalarini va koʻrsatkichlar oʻlchanishining takrorlanish tezligini aniqlash);
    
60. 
    Loyihalashni baholash uslubi (loyihaning baholanishini tekshirish);
    
61. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Reallikka umumiy tahdidlar, Xotorn effekti);
    
62. 
    Loyihalashni baholash uslubi (tadqiqot loyhalari);
    
63. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Eksperimental loyihalar);
    
64. 
    Loyihalashni baholash uslubi (kuzatish va baholash);
    
65. 
    Loyihalashni baholash uslubi (Baholash natijalaridan foydalanib hisobot berish);
    

Fan oʻqituvchisi F. Axmedov