Kompyuter injiniringi” fakulteti Dasturiy injiniring yo’nalishi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti
Nukus filiali
“Kompyuter injiniringi” fakulteti Dasturiy injiniring yo’nalishi
104-20 guruh talabasi
Toreev Jamshid


Mustaqil ish



Mavzu: Компьютер тармоқлари. Тармокка уланиш ва унинг проектини ишлаш. Тармоқни созлаш. IP адресларни урнатиш


Topshirgan _________________Toreev J.
Qabul qilgan ________________ Primbetov A.


Nukus 2022
Режа:

1. 
   Компьютер тармоқлари. Тармокка уланиш ва унинг проектини ишлаш.
   
2. 
   Тармоқни созлаш
   
3. 
   IP адресларни урнатиш
   

1. Компьютер тармоқлари. Тармокка уланиш ва унинг проектини ишлаш.
Маълумотларга ишлов беришни ташкил этиш усули муайян тармоқ операцион тизими томонидан таъминлаб туриладиган ойдаланувчиларнинг ўзаро алоқасига кўра ахборот тизимларининг икки турини ажратиб кўрсатиш мумкин:
- иерархик тармоқлар;
- мижоз/сервер тармоқлари.
Иерархик тармоқларда маълумотларни сақлаш, уларга ишлов бериш, фойдаланувчига тақдим этиш билан оғлиқ барча вазифаларни марказий компьютер бажаради. Фойдаланувчи марказий компьютер билан терминал ёрдамида алоқа қилади. Ахборотларни киритиш ва экранга чиқариш операцияларини марказий компьютер бошқаради.
Иерархик тармоқнинг афзалликлари:
• бузилмасдан ишлашни, маълумотларнинг сақланишини таъминлашнинг яхши ишланган технологияси;
• ахборотни муҳофалаш ва махфийликни таъминлашнинг ишончли тизими.
Камчиликлари:

1. 
   Аппарат ва дастурий таъминотининг қиймати, ишлатиш харажатларининг юқорилиги;
   
2. 
   Тармоқнинг тез ишлаши ва ишончлилигининг марказий компьютерга боғлиқлиги.
   

Мижоз/сервер тизимларида маълумотларга ишлов бериш икки объект: сервер ва мижоз ўртасида тақсимланган. Мижоз – бу вазифа, иш станцияси, фойдаланувчи. У сервер учун сўров тузиши, файлни ўқиши, ёзувларни излаши ва ҳоказоларни бажариши мумкин. Сервер – сўровга ишлов берадиган қурилма ёки компьютер. У маълумотларнинг сақланиши, бу маълумотлардан эркин фойдаланишни ташкил этиш ва маълумотларни мижозга узатиш учун жавоб беради. Мижоз/сервер тизимларида маълумотларга ишлов бериш мижоз ва сервер ўртасида тақсимланган, шунинг учун ҳам мижоз ва сервер сифатида фойдаланиладиган компьютерларнинг иш унумига талаб иерархик тизимлардагига нисбатан анча паст. Ўзаро алоқани ташкил этиш бўйича мижоз/сервер усулидан фойдаланувчи тизимларнинг икки турини ажратиб кўрсатиш қабул қилинган:
- тенг ҳуқуқли тармоқ;
- сервер ажратилган тармоқ.
Тенг ҳуқуқли тармоқ – бу иш станцияларининг ўзаро алоқасини бошқаришнинг ягона маркази бўлмаган, маълумотларни сақлашнинг ягона қурилмаси бўлмаган тармоқ (1-расм). Бундай тармоқнинг операцион тизими барча иш станциялари бўйича тақсимланган, шунинг учун ҳар бир иш станцияси бир вақтнинг ўзида ҳам сервер, ҳам мижоз сифатида функцияларни бажариши мумкин. Фойдаланувчи бундай тармоқда бошқа иш станцияларига уланган барча қурилмалар (принтерлар, қаттиқ дисклар ва ҳоказолар) дан эркин фойдалана олади.