Kompyuterni tashkillashtirish fanidan amaliy mashg‘ulot uchun ajratilgan

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI 
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI 
“KOMPYUTER TIZIMLARI” kafedrasi 
Kompyuterni tashkil etilishi fanidan tayyorlagan 
“Assemblerda dasturlash” mavzusidagi topshiriq uchun 
XISOBOTI 
____202-18___guruh talabasi 
_________Temirov Azizbek______ 
KT kafedrasi asistenti 
_________A.A.Temirov________ 
Toshkent – 2023 

---

Mashg‘ultoning maqsadi. Assembler compilyatorlari orqali Hello world 
yozuvini ekranga chiqarish dasturini tuzish. 
Dastur kodi 
name "Hello world" 
org 100h 
mov ax, 3
int 10h 
mov ax, 1003h 
mov bx, 0 
int 10h 
mov ax, 0b800h 
mov ds, ax 
mov [02h], 'H' 
mov [04h], 'e' 
mov [06h], 'l' 
mov [08h], 'l' 
mov [0ah], 'o‘ 
mov [0ch], ',' 
mov [0eh], 'W' 

---

mov [10h], 'o‘ 
mov [12h], 'r' 
mov [14h], 'l' 
mov [16h], 'd' 
mov [18h], '!' 
mov cx, 12
mov di, 03h
c: mov [di], 11101100b 
add di, 2
loop c 
mov ah, 0 
int 16h 
ret 
Natija 

---

Dasturda foydalanilgan kodlarning qisqacha tafsifi.  
name "Hello world"- Dasturni nomlanishi. 
Ma’lumotlarni uzatish buyruqlari guruhiga quyidagi buyruqlar kiradi: 
mov ,  
MOV – bu ma’lumotlarni uzatishning asosiy buyrug‘i. U uzatishning turli xil 
variantlarini amalga oshiradi.
MOV buyrug‘i bilan bitta xotira maydonidan boshqasiga o‘zatib bo‘lmaydi. 
Ushbu operatsiyani bajarish uchun bir nechta MOV buyruqlar ketma-ketligini 
ishlatish mumkin.
LOOP nishon. Quyidagi buyruqlar o‘tish buyrug‘idan 128 baytdan 
oshmaydigan buyruqlarga o‘tishga imkon beradi. 
Buyruq harakati: 1) ECX: = ECX -1; 2) Agar ECX ≠ 0 bo‘lsa, nishonga o‘tish 
sodir bo‘ladi. 
Shuningdek, u dasturlashni osonlashtiradigan qo‘shimcha funktsiyalarga ega, 
masalan, makroslar, ifodalar va modulli dasturlash uchun vositalarni taqdim eta 
oladigan dasturiy ta’minot. Shu nuqtai nazardan, uni yuqori darajadagi dasturlash 
tili konstruktsiyalari bilan kengaytirilgan avtokod sifatida ko‘rish mumkin. 
Assembler tili dasturini bajariladigan mashina kodiga tarjima qilish (ifodalarni 
baholash, makrolarni kengaytirish, mnemonikani haqiqiy mashina kodlari va ramziy 

---

manzillarni mutlaq yoki nisbiylar bilan almashtirish) assembler-tarjimon dasturi 
tomonidan amalga oshiriladi va uni assembler tili deb ataladi. Ma’lumotlarni 
ifodalaydi.