Kompyuterni tashkillashtirish fanidan Bajargan 5-amaliy topshirig’i Tezkor xotira ram – Random Access Memory

Shinalar
Shinalar, elektronik qurilmalar va tizimlarda ma'lumotlarni uzatish, almashish, va aloqalar o'rnatish uchun ishlatiladigan vositalardir. Shinalar odatda elektrik ta'sirini olib, ma'lumotlarni o'zaro o'tkazish uchun ishlatiladi. Ularning turli turlari mavjud bo'lib, masalan, USB shinalari, HDMI shinalari, Ethernet shinalari, Bluetooth shinalari va boshqalar. Har bir shina ushbu aloqa
turi va maqsadi bo'yicha aloqa o'rnatish imkonini beradi. Shinalar bilan qurilmalar o'rtasidagi ma'lumot almashish va ularga aloqani ta'minlash tizimini ta'minlash mumkin.
Manzilli shina
Manzilli shina (Address bus) kompyuter tizimida ma'lumotlarni o'qish va yozish uchun foydalaniladigan bir turi bo'lib, xotira yoki qurilmalar orasida ma'lumot manzillarini uzatish uchun ishlatiladi. Manzilli shina kompyuterda uning ma'lumotlar tizimi bilan aloqador to'plamlar va xotiralar orasida ma'lumotlarni almashishga imkon beradi. Uning uzunligi ma'lumotlar manzillarining soni va kompyuter tizimining xususiyatlari bilan bog'liq bo'ladi. Manzilli shina bitlar, baytlar yoki bitta manzillarni o'z ichiga olgan bo'lishi mumkin.
Buyruqli shina
Buyruqli shina (Control bus) kompyuter tizimida buyruqlarni o'z ichiga olgan shina turi bo'lib, kompyuterda turli xil buyruqlarni o'zaro almashish va amalga oshirish uchun ishlatiladi. Buyruqli shina, kompyuter tizimining boshqa qurilmalarga buyruqlar yuborish va ulardan javob olish uchun foydalaniladi. Uning orqali buyruqlar, tezlanish buyruqlari, ma'lumotlar almashishi, xotira kirish va chiqish buyruqlari, tizim holati bilan bog'liq buyruqlar va boshqalar o'tkaziladi. Buyruqli shina, qurilmalar orasida buyruqlarni almashish va ularni amalga oshirish imkonini beradi.
Tashqi xotira
Tashqi xotira (External memory) kompyuterda qo'shimcha ma'lumotlarni saqlash uchun foydalaniladigan xotira turi bo'lib, kompyuter tizimidan ajralib turadi. Tashqi xotira o'ziga mos disk, flash yod, bulut saqlash xizmatlari, harici kuzatuvchilar va boshqa qurilmalar kiritilishi mumkin. Uning asosiy vazifasi, kompyuterning asosiy xotirasi, yani tezkor xotira (RAM) va doimiy xotira (ROM) orasida ma'lumotlarni saqlash va uni amalga oshirish imkonini berishdir. Tashqi xotira, sifatli, yuqori to'plam hajmi va o'zgartirishga imkon beradigan xususiyatlari bilan ajralib turadi.