Kompyuterning tashqi va ichki qurilmalari


Download 0.83 Mb.
Sana28.12.2022
Hajmi0.83 Mb.
#1010559
Bog'liq
qurilmalar

Kompyuterning tashqi va ichki qurilmalari

Tashqi yoki periferik qurilmalar - bu shaxsiy kompyuterning tarkibiy qismlari, ular tizim blokidan tashqarida joylashgan. Ular faqat axborotni qayta ishlash jarayonining ma'lum bir bosqichida ishlatiladi.Kompyuterning tashqi qurilmalari quyidagi guruhlarga ajratiladi:

Tashqi yoki periferik qurilmalar - bu shaxsiy kompyuterning tarkibiy qismlari, ular tizim blokidan tashqarida joylashgan. Ular faqat axborotni qayta ishlash jarayonining ma'lum bir bosqichida ishlatiladi.Kompyuterning tashqi qurilmalari quyidagi guruhlarga ajratiladi:

  • Kiritish:sichqoncha,Klaviatura,Skaner,O'yin pad,Vebkamera,Mikrofon
  • Chiqarish:Eshitish vositasi,Buglar,Monitorlar,Printerl,Vibratsiyali tizimli o'yin paneli
  • Saqlash:Qattiq disk,Mikro va mini SD xotiralar,USB flesh-disklari,magnit lenta,Floppy disk,CD va DVD yozuvchisi va o'quvchi
  • Aloqa:Qizil kartalar,Internet modemlari,Tarmoq kalitlari (kalitlar),Routerlar,Hublar,simsiz aloqa qurilmalari

Kiritish qurilmalari

  • Sichqoncha–kompyuterga ma'lumotlarni kiritish va boshqarish uchun ishlatiladi. Ish stoli kompyuterlarida hozirda juda ko'p ilovalar mavjud; sichqonchada 3 dan ortiq tugma bo'lishi mumkin, to'g'ri ishlashi uchun uni tekis yuzaga qo'yish kerak.
  • Klaviatura – maʼlumot uchun yoki biror bir qurilmani boshqarish uchun moʻljallangan maʼlum tartibda joylashgan dastak tugma. 
  • Skanerma’lumotlarni qo’zli hujjatdan bevosita ЕHM ga kiritish qurilmasidir. Matnlar, sxemalar, rasmlar, grafiklar, fotografiyalar va boshqa grafik axborotni kiritish mumkin. 

Chiqrarish qurilmalari

  • Monitor – kompyuterning markaziy protsessoridan keladigan xabarlar ko‘rsatiladigan ekranni o‘z ichiga olgan qismi.Monitorlar har xil o‘lchamda bo‘ladi. Ekrandagi piksellar soni qanchalik ko‘p bo‘lsa, monitor shunchalik yaxshi ko‘rsatadi.
  • Printer— kompyuterda matn yoki grafik (rasm, sxema) tarzidagi maʼlumotlarni qogʻozga chiqarish (chop qilish) uchun moʻljallangan bosish qurilmasi. Maʼlumotlar qogʻozga (baʼzan, plyonkaga) oq-qora yoki rangli tarzda chop qilinishi mumkin. 

Saqlash qurilmalari

  • Qattiq disk— kompyuterdagi barcha dastur va maʼlumotlar saqlanadigan xotira qurilmasi.
  • USB Fleshka–kompyuter uchun tashqi axborot tashuvchi qurilma turi. Fleshka turli ko‘rinishda boʻlib, asosiy farqi dizayni, sigʻimi, interfeys turi va qoʻshimcha imkoniyatlarida koʻrinadi.
  • Floppy disk(Disketa )— egiluvchan magnit diskli kasseta; kompyuterning maʼlumotlar saqlanadigan qurilmasi. Hajmiga koʻra 3,5 va 5,25 dyuymli xillari bor, shunga koʻra 3 va 5 dyuymli D. deyiladi. D.dan maʼlumotlarni bir kompyuterdan ikkinchisiga oʻtkazish uchun foydalaniladi.

Aloqa qurilmalari

  • Modemlar (Modulyator-DEModulyator)-aniq bir aloqa kanalida ishlatish uchun qabul qilinga signallarni to’g’ri (modulyator) va teskari (demodulyator) o’zgartirish qurilmasidir.

Kompyuterning ichki qurilmalari

Ichki qurilmalar - bu tizim blokida joylashgan qurilmalar. Ichki qurilmalarga quyidagilar kiradi:

Ona plata Protsessor BIOS Issiqlik tarqatuvchi SATA kabeli Tasodifiy kirish xotirasi (RAM) Faqat o'qish uchun xotira (ROM) Xotira keshi Qattiq disk CD-ROM o’quvchi Tarmoq kartasi Grafik karta Quvvatlantirish manbai

Ona plata — qurilmalar va tarkibiy qismlarni ulash uchun barcha sxemalarni o'z ichiga olgan asosiy platadir. U protsessor turiga qarab ishlab chiqilgan. Unda kompyuterning barcha asosiy komponentlari, jumladan qattiq disk, protsessor, xotira, grafik karta va boshqalar mavjud.

  • Ona plata — qurilmalar va tarkibiy qismlarni ulash uchun barcha sxemalarni o'z ichiga olgan asosiy platadir. U protsessor turiga qarab ishlab chiqilgan. Unda kompyuterning barcha asosiy komponentlari, jumladan qattiq disk, protsessor, xotira, grafik karta va boshqalar mavjud.
  • Mikroptorsessor –u shuningdek Markaziy protsessor bo'limi yoki protsessor sifatida ham tanilgan. Bu kompyuterning miyasi, uning asosiy funktsiyalarini boshqaradi. U kompyuter xotirasida saqlanadigan kompyuter dasturlarining ko'rsatmalarini o'qish va bajarish uchun javobgardir.
  • Bios –bu "asosiy kirish va chiqish tizimi" degan ma'noni anglatadi. Bu tizimni qanday yuklash kerakligi haqida ko'rsatmalar va sozlamalarni o'z ichiga olgan chip. Har bir narsa qo'shimcha qurilmada saqlanganligiga va hamma narsa to'g'ri ishlashiga ishonch hosil qiladi.

Quvvatlanish manbai– o'zgaruvchan tokni tashqi elektr manbalaridan past kuchlanishli doimiy oqimga aylantiradi, shunda kompyuterning barcha ichki qismlari uzilishlarsiz ishlaydi. Bundan tashqari, u qurilmaning issiqligini tartibga soladi, haddan tashqari issiqlikning oldini oladi.

  • Quvvatlanish manbai– o'zgaruvchan tokni tashqi elektr manbalaridan past kuchlanishli doimiy oqimga aylantiradi, shunda kompyuterning barcha ichki qismlari uzilishlarsiz ishlaydi. Bundan tashqari, u qurilmaning issiqligini tartibga soladi, haddan tashqari issiqlikning oldini oladi.
  • Grafik karta—Uning vazifasi grafika va rasmlarni monitorda aks ettirish uchun yaratishdir. Ushbu kartasiz ma'lumotlar namoyish etilmadi va shu sababli kompyuterlar foydasiz bo'ladi. Bundan tashqari, sifatli va tezroq onlayn o'yinlar va videolar ishlab chiqariladi.
  • Tarmoq kartasi–U bir nechta kompyuterlarning tarmoq orqali bir-biri bilan aloqasi uchun ishlatiladi, shuningdek, kompyuterning Internetga ulanish imkoniyatini beradi.

Download 0.83 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling