Ko’phadlarni qo’shish va ayirish

O’tilgan mavzuni qo’shimcha mustahkamlash:
3

1. 
   4b5aba+12a2ab-5bac7ac;
   
2. 
   2cx2cxx-3yay5yy-2,3acb5ac;
   
3. 
   3ab3abb-2bc3axaa+4abc5bb;
   

-topshiriq: “Aqliy hujum ” usulidan foydalaniladi .


3)Yangi mavzu bayoni:


Demak,ko’phadlar birnecha birhadlar yig’indisidan iborat ekan:

• 
  Bir nechta birhadning algebraik yig'indisi ko'phad deyiladi.
  
• 
  Ko'phadni tashkil qiluvchi birhadlar shu ko'phadning hadlari deyiladi.
  

Masalan: 1) 5nm² – 3m²k – 7nk² + 4nm
2) 1.2a³b⁴ + 3.4a² -3a⁵
Ko'phadning hadlari: 1) 5nm² , – 3m²k ,– 7nk² , 4nm
2) 1.2a³b⁴ , 3.4a² ,3a⁵ bo'ladi.
Mavzu: Ko’phadlarni qo’shish va ayirish.

O’lchamlari 8-rasmda ko’rsatilgan uchburchakni qaraymiz.

Uning perimetri tomonlar uzunliklarining yig’indisiga teng:


P=(2a+3b)+(4a+b)+(2a+4b). б
Bu ifoda quyidagi uchta ko’phadning yig’indisidir: а
2a+3b, 4a+b, 2a+4b. а
Qavslarni ochish qoidasiga ko’ra bunday yozish mumkin: а
P= 2a+3b + 4a+b + 2a+4b. а
O’xshash hadlarni ixchamlasak,
P = 8a+8b
Ko’phadlarning istalgan algebraic yig’indisi ham xuddi shunga o’xshash soddalashtiriladi,masalan,
(2n²-m²)-(n²-m²+3q²)=2n²-m²-n²+m²-3q² =n²-3q²;
(3ab-4bc)+(bc-ab)-(ac-3bc)=3ab-4bc+bc-ab-ac+3bc=2ab-ac.
Bir nechta ko’phadlarni qo’shish va ayirish natijasida yana ko’phad hosil bo’ladi.
Bir nechta ko’phadning algebraic yig’indisini standart shakldagi ko’phad ko’rinishida yozish uchun qavslarni ochish va o’xshash hadlarni ixchamlash kerak.
Ba’zi ko’phadlarni yig’indisi yoki ayirmasini sonlarni qo’shish va ayirishga o’xshash «ustun» usulida toppish qulay bo’ladi.Bunda o'xshash hadlar birining ostiga ikkinchisi turadigan qilib yoziladi,masalan,
Yangi mavzuni mustahkamlash
1-topshiriq:262-misol.Ko’phadlarning algebraik yig’indisini toping.


Guruhlardan bittadan o’quvchi chiqib ushbu mashqni bajaradi.Ularning xatolarini nazorat qilib boramiz.
2-topshiriq:Yig’indini toping.



3-topshiriq: Yig’indini hisoblang



4-topshiriq:

5-topshiriq:Har bir o’quvchiga bittadan tarqatma material beriladi.
Unda quyidagi ko’rinishdagi topshiriqlar beriladi:



Ko’phadlarni ustun shaklda qo’shing:
4ab+a²-ab² va 2a²-3ab