Ko’pyoqlar va muntazam ko’pyoqlar turlari. Reja: Koʻpyoqlar haqida tushunchalar va ularning proyeksiyalari. Muntazam koʻpyoqlilar


Download 32.59 Kb.
bet1/2
Sana22.12.2022
Hajmi32.59 Kb.
#1041430
  1   2
Bog'liq
kopyoqlar va muntazam kopyoqlar turl



Ko’pyoqlar va muntazam ko’pyoqlar turlari.
Reja:
1.Koʻpyoqlar haqida tushunchalar va ularning proyeksiyalari.
2.Muntazam koʻpyoqlilar.
3. Koʻpyoqliklarning tekis chizmada tasvirlanishi.
Doskada to’g’ri va noto’g’ri yozilgan ifodalar namoyish etiladi. O’quvchilar xatoni topishlari kerak.

  1. S yon = PAA, pirizmaning yon sirtini topish.

  2. S tola = S yon + S asos pirizmaning to’la sirti.

  3. S= ½ pl Piramidaning to’la sirti.

  4. S to’la=S yon+2Sasos Piramidaning to’la sirti.

  5. V=abc To’g’ri parallelopipedning hajmi.

  6. V=1/3 S*H Pirizmaning hajmi.

  7. V=SH Piramidaning hajmi.

  8. V=1/3H (S1+S2+ S1S 2 ) kesik piramida hajmi.

O’quvchilar 2 va 4, 6 va 7 formulaning o’rni almashganligini aniqlaydilar va xatolarni, izohlaydilar.
Yangi mavzu:
Charxpalak.
Har bir guruhdan 1 ta o’quvchini taklf etamiz va har bir guruh uchun ma’lum rangda topshiriq yozilgan varaqlar tarqatiladi ular shu rangli bo’yoqda savolga javob yozadilar. Javoblar soat strelkasi bo’yicha almashtiriladi.

  1. To’rtburchakli muntazam pirizma asosining diogonali 8sm, yon yog’ining diogonali 7sm bo’lsa, uning diogonalini toping.

Berilgan:
ABCD A1 B1 C1 D1 - muntazam pirizma.
BD = 8 sm. B C1
DC = 7 sm
ABCD – kvadrat. A1
B1D-?



Yechish: AB=a


AA1=h. A D
ABD dan BD2=a2+a2<=>2a2=82<=>a2=32
DCC1 dan C1 D2 = h2+a2<=> h2=72- 32=17
BB1D dan B1D2=h2+BD2=17+64=81 B 1D=9sm




  1. C1

    A1
    Uchburchakli og’ma pirizmaning yon qirralari 8sm dan, prizma perpendikulyar kesimning tomonlari 9:10:17 kabi nisbatda bo’lib, uning yuza 144sm2teng bo’lsa prizma yon sirtiningyuza topilishi.

Berilgan:
ABC A1B1C1-og’ma pirizma B1
(abc)-perpend kesim.
AA1=8sm.
Ab:bc:ac=9:10;17
а с
Spk = 144sm.
S yon -?
Yechish:
Ab=9x
Bc=10x b
Ac=17x
A C

B
Geron formulasi yordamida perpendikulyar kesim-abc ning yuzi x orqali ifodalaymiz.


P=9x+10x+17x/2=18x.
Ppk=Sabc = 18x*9x*8x*x =36x2
36x2=144sm2 x2=4<=>x=2.
Demak: ab=18sm
bc=20sm
ac=34sm.
Syon =(18+20+34)*8=576sm2

  1. Piramidaning asosi12sm, yon tomoni 10sm bo’lgan teng yonli uchburchak bo’lib piramidaning yon qirralari o’zaro teng va har biri 13sm piramidaning balandligini toping.

Berilgan: S

SABC-li piramida.
ABC-teng yonli
BD  AC, AC=12sm
AB=BC=10sm B
AS=BS=CS=13sm.
SO-? A
Yechish:
AS=BS=CS<=>AO=BO=CO C
Demak, 0(.) ABCga tashqichizilgan aylana markazi
AO=R
R=abc/4S
ABCning yuzini Geron formulasi yordamidatopamiz
P=10+10+12/2=16
S= 16(16-10)2(16-12) =4*6*2=48sm2
AOS dan
SO2-AS2-AO2=132-(25/4)2=4*169-625/42
SO=(26-25)(26+25)/42=51/4sm.

  1. Uchburchakli piramidaning yon qiralari o’zaro perpendikulyar va uzunliklari mos ravishda 70, 99 va 126 ga teng. Piramidaning hajmi hisoblansin.

Berilgan: B
SABC-uchburchakli piramida
SASB, SBSC, SASC
SA=70 A
SB=99 S
SC=126
V-?
Yechish: C
SASB, SBSC, SASC<=> ASC-to’g’ri burchakli 
SB-piramida balandligi b-ch:
SASC =1/2AS*CS=1/270*126

V=1/3 SASC*SB= 1/670 99 126=1/6 7*2*5*2*9*7*9*11=1/6*7*2*955=2155sm3



Download 32.59 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling