Korporativ boshqaruvning kelib chiqishi va rivojlanishi bosqichlari

1. 
   Korporativ boshqaruvning kelib chiqishi va rivojlanishi bosqichlari
   - Korporativ boshqaruv ancha asrlar aksiyadorlarni tashkil qilish va iqtisodiy huquqlarni himoya qilish kabi vazifalarni bajarish uchun korporativ boshqaruv vujudga keldi. Korporativ boshqaruvning kelib chiqishi va rivojlanishi bosqichlari:
   1. XIX asrda bo’lib mamlakatlar iqtisodiyotining rivojlanishi yadrosi bb tadbirkorlik faoliyatlaridan bo’lgan
   

2 XX asrda mamlakatlar iqtisodiyotining rivojlanishi yadrosi bu menejment bo’lgan bolsa,
3. XXI asrda esa mamlakatlar iqtisodiyotining rivojlanishi yadrosi bo’lgan funksiyasi korporativ boshqaruv bo’ldi shu tariqa rivojlani bordi.

2. 
   O’zbekistonda mahalliy korporativ boshqaruvni shakllantirishning bosqichlari
   Hozirgi vaqtda mamlakatimizada o'zining tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish uchun korporativ tashkilotlar paydo bo’ldi va ko‘p jihatdan tavakkalchilikdan iborat. Uning yordamida ijobiy natijalarga erishish mumkinligi bilan bog'liq:
    kompaniyaning investitsiya jozibadorligini oshirish;
    moliyaviy resurslarni uzoq muddatli sarmoyalashga tayyor investorlarni jalb qilish;
    faoliyat samaradorligini oshirish;
    bank kreditlarini olish xarajatlarini kamaytirish;
    korxonaning bozor qiymatini oshirish;
    kapital bozorlariga kirishni osonlashtirish;
    kompaniyaning obro'si va obro'sini yaxshilash. Bundan tashqari, tashkilot amaliyotida korporativ boshqaruvning asosiy tamoyillarini joriy etish va faol ravishda qo'llash bevosita iqtisodiy samara berishi mumkin.
   
   
   
   
3. 
   O’zbekiston Respublikasi korxonalari faoliyatida korporativ boshqaruv usullarining institustional qaror topishi jarayoni omillari.
   Hozirgi vaqtda O’zbekiston kompaniyalarining korporativ boshqaruv amaliyotini takomillashtirishning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:  xalqaro tajribani tarqatish;  mulkdorlarning huquqlari va manfaatlarini himoya qilishni normativ-huquqiy tartibga solishda faol ishtirok etish;  sarmoyalarni jalb qilishga e'tibor qaratish. Buning uchun quyidagi yo'nalishlar bo'yicha bir qator tadbirlarni o'tkazish maqsadga muvofiqdir: 1. sertifikatlanmagan qimmatli qog'ozlarni noqonuniy hisobdan chiqarilishining oldini olishning samarali mexanizmini shakllantirish; 2. oshkoralik va oshkoralik tamoyilini tarqatish; 3. oddiy aktsiyalarning 30 foizidan ko'prog'ini sotib olish tartibini shakllantirish va aniqlashtirish orqali korporativ sotib olishning qat'iy qoidalari va tartiblarini ishlab chiqish; 4. yuridik shaxslarni tashkil etish va tugatishning amaldagi tartibini modernizatsiya qilish; 5. direktorlar kengashini shakllantirish jarayoniga oydinlik kiritish; 6. kollegial yoki yakka organning boshqaruv funktsiyalarini taqsimlash modellari va strategik boshqaruviga nisbatan o'zgaruvchanlik prinsipini amalga oshirish; 7. korporatsiya ichidagi nizolarni hal qilish mexanizmini takomillashtirish.
   
   
   
   
4. 
   Korporativ boshqaruv va korporativ menejmentning farqi.
   Korporativ boshqaruv va korporativ menejment tushunchalarini bir-biriga oxshash tushunchalr deb oylaymiz. Lekin, menejment va korporativ boshqaruvni ham ikki xil tushuncha hisoblanadi. Korporativ menejment faqat kompaniya menejmenti (oliy rahbariyat bo'g'ini) tomonidan bo’lsa, korporativ boshqaruv esa kompaniya boshqaruv organlari (aksiyadorlar, direktorlar kengashi, bosh direktor va menejment) tomonidan amalga oshiriladi. Korporativ boshqaruv ko' proq strategik xarakterga ega bo'lib, kompaniyaning tashqi muhitda muvaffaqiyatli faoliyat yuritishiga yo'naltirilgan bo'ladi (aksiyadorlar huquqlarini himoya qilish, hukumat organlari, hamkorlar, kreditorlar va boshqalar bilan aloqa qilish).
   
   
   
   
   
5. 
   Korporatsiya nima?
   Bu umumiy maqsadlarga erishish, birgalikda faoliyat ko’rsatish uchun birlashgan va huquqning mustaqil sub’ektini – huquqiy shaxsni shakillantish
   
   
   
   
6. 
   Korporativ boshqaruvning xususiyatlari:
   1- Korxonani qayta tashkiletish jarayonda korxonalarda mavjud madaniyat darajasini oshirishshga yuqori infrotuzilmani yetarli emasligi
   2- Bazibir korxonalarda boshqaruvorganlari faol emasligi va biznes investitsiyalaga jalb qilish kabi ushbu korxonalarda faoliyatning pastligi
   

3- xo’jalik yutituchisubyektlarni talablarini yetarlicha organilmasligi va zamonaviy marketingni yetarli darada foydalanmasligi

7. 
   Korporativ muhit nima?
   Korporativ muhitni shakllantirish jarayonida turli xil shaklardagi xujalik yurituvchi sub’ektlar va turli xil shaxslar jalb qilinadi Korporatsiya rahbariyati qarorlar qabul qilish jarayonida jamiyatni tashkil etuvchi turli xil xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning manfaatlarini hisobga olishi lozim.Ularga Aksionerlar, Ist’emolchilar, Xizmatchilar, Mahalliy aholi, Jamiyat, Mol etkazib beruvchilar kiradi

   8. Korporativ aloqalarni amalga oshiruvchi ishtirokchilari.

   
   Aksiyadorlar va investorlar
   
   9. Korporativ boshqaruvning maqsad va vazifalari
   Aksiyadorlik jamiyati faoliyatga bogliq barcha subyektlarni manfaatdor darajada shakillantirish va Aksiyadorlik jamiyatini barcha maksimal foyda olishni ta’minlash,
   hamda ular aksiyadorlar manfaatini himoya qilsh kabi vazifalarni o’z ichiga oladi
   

10. Korporativ boshqaruvning tamoyillari
kompaniyaga aloqador barcha muhim axborotlar, shu jumladan, mulkchilik strukturasi, moliyaviy holat, faoliyat natijalari va boshqalarning o`z vaqtida va aniq oshkora qilinishini nazarda tutadi.