Korporativ boshqaruvning xalqaro tamoyillari


Korporativ boshqaruvning modellari


Download 142.78 Kb.
bet2/4
Sana05.05.2023
Hajmi142.78 Kb.
#1430478
1   2   3   4
Bog'liq
Korporativ boshqaruv zamonaviy amaliyoti va modellari

Korporativ boshqaruvning modellari


Korporativ boshqaruvning modellarining qo’yi dagi shakllari mavjud hisoblanadi:

  • Unitar (investor) modeli – AQSh, Buyuk Britaniya, Avstraliya;

  • Ikki pog’onali (manfaatdor shaxslar) modeli – Germaniya;

  • Kontinental model;

  • Tarmoq modeli – Yaponiya (keyretsu), Koreya (chaebol).



Unitar model:


    • Boshqaruvning yagona organi – uning tarkibida ijro etuvchi direktorlardan ko’ra mustaqil direktorlar ko’proq bo’lgan unitar Direktorlar Kengashi (aktsiyadorlik mulkchilikning «Inglizsakson» modeli: 24 - 30% aktsiya harakatsiz, uzoq vaqt kichik korxonalar qo’lida bo’ladi va nazorat paketini shakllantiradi, 70- 80% aktsiya, aksincha, harakatchan, vaqti - vaqti bilan bozorga olib chiqiladi va bir kishining qo’lidan boshqasiga oson o’tadi);

    • Aktsiyadorlik kapitalning katta qismi inglizsakson udumlarida tarbiyalangan mayda investorlar sarmoyasidan iborat;

    • Jismoniy shaxslarga qarashli bo’lmagan aktsiyalar asosan institustional investorlar qo’lida jamlangan;

    • Qimmatli qog’ozlar bozori yuqori samaradorligi va likvidligi bilan ajralib turadi;

    • Minoritar aktsiyadorlar huquqlarini himoya qilish yuqori darajada;

    • Jalb qilingan direktorlar ishtirokidagi kuchli korporativ boshqaruv.



Ikki pog’onali model (insayderlik): Rahbarlik va ijrochilik organi:

    • Kuzatuv kengashi (Direktorlar kengashi);

    • Ijroiya organi.

Vazifalarning qat’iy taqsimlanishi. Kengash a’zolari ijroiya organiga a’zolik qilishi mumkin emas.

Kontinental model:


    • Doimiy egalarda 70 - 80% aktsiya jamlangan, 20 - 30% aktsiya esa “chakana” sotiladi va xaridorlar ularga mablag’larni vaqtincha joylashtirish vositasi sifatida qaraydilar;

    • Aktsiyadorlik sarmoyasini yirik “ulgurji” investorlar tashkil qilib, bir - birining aktsiyasiga o’zaro egalik qilish (kuchli qaramlik) tizimi keng rivojlangan;

    • Kuzatuv kengashida kompaniya hodimlarining salmoqli vakilligi;

    • O’zoqni ko’radigan investorlar;

    • Qimmatli qog’ozlar bozori kichikroq va likvidligi kamroq.

Download 142.78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling