Korxona iqtisodiyoti
-Mavzu: KORXONADA XODIMLAR, MEHNATNI TASHKIL ETISH VA HAQ TO’LASH
Download 213.68 Kb.
|
Korxona iqtisodiyoti
- Bu sahifa navigatsiya:
- Salohiyat
9-Mavzu: KORXONADA XODIMLAR, MEHNATNI TASHKIL ETISH VA HAQ TO’LASH
“Hamma narsani kadrlar hal qiladi” qoidasi iqtisodiy islohotlar amalga oshirilayotgan hozirgi kunlarda ham o‘z dolzarbligini yo‘qotgani yo‘q. Prezident I.Karimov aytganidek: “Bugungi kunda biz oldimizga qanday vazifalarni qo‘ymaylik, bizning oldimizda qanday muammolar mavjud bo‘lmasin, ularning barchasi pirovardida kadrlar va faqat kadrlarga borib taqaladi.” Salohiyat (potensial) tushunchasining o‘zi lotin tilidan olingan bo‘lib (potentia), imkoniyat, kuch-quvvat, yashirish imkoniyat ma'nosini anglatadi. Kadrlar salohiyati- mehnat resurslarining umumiy soni va jinsi, yoshi, ma'lumoti, kasbiy ko‘nikmalari, korxonaning u yoki bu bo‘g‘inlarida va jamoatchilik ishlab chiqarishida qatnashishi bilan ifodalanuvchi mehnat resurslari yoki imkoniyatlarini ifodalaydi. Korxona xodimlarining ro‘yxat bo‘yicha tarkibi zamonaviy tasnifi bo‘yicha quyidagilarni o‘z ichiga oladi: sanoat-ishlab chiqarish personali (S.ICh.P) - asosiy va yordamchi sexlar, zavod boshqaruvi, laboratoriya, ilmiy-tadqiqot va tajriba-loyihalashtirish bo‘limlari (IT va TL.I), hisoblash markazi xodimlari; noishlab chiqarish personali - uy-joy, kommunal va yordamchi xo‘jaliklarda, sog‘liqni saqlash, profilaktika va ta'lim muassasalarida faoliyat yurituvchi xodimlar; rahbarlar - direktor, direktor o‘rinbosarlari, bosh mutaxassislar, bo‘lim va xizmat boshliqlari, ya'ni muhandis-texnik personal (MTP); xizmatchilar - hujjatlarni tayyorlash, hisob-kitob va nazorat qilish, xo‘jalik xizmati xodimlari (agentlar, g‘aznachilar, ish yurituvchilar, kotiblar, statistlar va hokazo). Ishchi kuchi va umuman, kadrlar, ishlab chiqarishning muhim elementi hisoblanadi. Shu sababli korxona ishlab chiqarish faoliyatining joriy va istiqboldagi strategiyasi kadrlar siyosati bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, u quyidagilarni o‘z ichiga oladi: ishchi kuchini yollash, joylashtirish va rejalashtirish; xodimlarni o‘qitish, tayyorlash va malakasini oshirish; kadrlarni xizmat lavozimlari bo‘yicha yuqori pog‘onaga ko‘tarish; yollash shartlari, mehnat va unga haq to‘lash sharoitlari; mehnat jamoasida qulay ruhiy (psixologik) muhitni yaratish Ish haqi - har bir xodimning sarflagan mehnati miqdori va sifatiga mos ravishda taqsimlanuvchi va xodim tasarrufiga pul shaklida kelib tushuvchi milliy daromadning bir qismidir. Ish haqibu mehnat uchun mukofotdir. Ish haqining nominalvareal turlari mavjud. Download 213.68 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling