Korxonada xavfsizlikni ta`minlash yo`llari

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Korxonada xavfsizlikni ta`minlash yo`llari

Korxonada xavfsizlikni ta`minlash yo`llari

Reja:
Korxonaning iqtisodiy manfaatlari va faoliyati qoidalari.

Korxona xavfsizligiga tahdidlar.

Korxona iqtisodiy xavfsizligini ta`minlash.

Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxona yagona milliy iqtisodiyotning uzviy tarkibiy qismi va ayni paytda, iqtisodiy jihatdan alohida bo`gurta, bank, injiniring, moliyaviy investitsiya, ilmiy-tadqiqot, innovatsiya va turli xizmatlar ko`rsatish sohalarida faoliyat ko`rsatadi.

Korxona (firma) faoliyatining asosiy maqsadi foyda (daromad) olish hisoblanadi.

SHuningdek, korxonaning manfaatlariga ishlab chiqarishni kengaytirish, personalning kasbiy mahoratini oshirish, fan-texnika taraqqiyoti yutuqlari asosida texnologiya va mehnatni tashkil etishni takomillashtirish, ishlab chiqarilayotgan va taklif etilayotgan mahsulotning iste`molchilari, mijozlari va insofli sherik, hamkorlarning sonini ko`paytirish ham kiradi.

Bozor munosabatlari sharoitida korxona, tashkilot va muassasalarning iqtisodiy jihatdan xo`jalik sub`ektlari sifatidagi muvaffaqiyati ularning iqtisodiy manfaatlari talablarini qanday bajarilishiga bogliq holda vujudga keladigan noaniq kutilmagan vaziyatlarga moslashish qobiliyati kiradi.
Korxona o`zining foyda olish maqsadini amalga oshirishi uchun muntazam ravishda mahsulot ishlab chiqarish va xizmat ko`rsatish texnologiyasini takomillashtirishga, mahsulotlarning iste`mol xususiyatlarini oshirishga, ularni sotish jarayonlariga ko`proq e`tiborni qaratishga majbur bo`ladi.

SHuningdek, undan aylanma mablagrisidagi bir qancha konsepsiyalar ilmiy jihatdan asoslangan. Ularda korxona iqtisodiy manfaatlarini ro`yobga chiqarish bilan bogliqdir:

bozor konyukturasini bilish;

unga naf keltiradigan bozor talablaridan kelib chiqadigan qimmatli axborotlardan foydalanish;

o`zining ishlab chiqarish sirlarini saqlash;

intellektual salohiyati va texnologiyasi;

raqobatchining rejasi va texnologik siri to`g ma`muriyat va personal tomonidan amalga oshirilgan huquqiy, tashkiliy-iqtisodiy va injener texnik tavsifdagi chora-tadbirlar tizimi tufayli vujudga keltirilgan hayotiy muhim iqtisodiy manfaatlarining ichki va tashqi xavf-xatarlardan himoyalanganlik holatidir.
Korxona turli yo`nalishdagi iqtisodiy xavfsizlik strategiyasini ishlab chiqadi. Ularning muhimlari quyidagilardan iborat:

mavjud yoki vujudga kelishi mumkin bo`lgan. Iqtisodiy tahdidlarni bartaraf etish yoki oldini olishga yo`naltirilgan, masalan, axborot oqimlariga;

xavfsizlik ob`ektlariga noxush, salbiy ta`sirlarni cheklovchi, masalan, tijorat sirini tashkil etuvchi ma`lumotlar;

riskni hisobga olgan holda innovatsion va investitsion siyosatni amalga oshirish oqibatida korxonaga yetkazilgan zarar yoki yo`qotishlarning o`rnini qoplash, ularni tiklashga qaratilgan xavfsizlik strategiyalari.

Korxona iqtisodiy xavfsizligiga tahdidlar ichida eng muhimlari iqtisodiy shpionaj va razvedka hisoblanadi. Mutaxassislarning hisobotlariga ko`ra AQSHda har yili xususiy firmalar iqtisodiy razvedka maqsadlari uchun 1,5 mlrd. dollardan ortiq mablagrisidagi axborotlarning 40 % iga ega bo`lishadi.
Ushbu yo`l bilan raqiblar bir-birlarining bozor strategiyalari, bitim (kontrakt)lar, ishlab chiqarish rejalari to`girlash, nusxa ko`chirish, aloqa kanallarini yashirincha eshitish, tegishli xodimlarni sotib olish, ularga tahdid qilish, kompyuter, electron hisoblash texnikasi tarmogulotlar o`tkazish, ko`rsatma, tavsiyalar berish, kundalik eslatmalar qilish

Korxona iqtisodiy xavfsizligiga tahdidlarni ichki va tashqi tahdidlar guruhiga turkumlash mumkin:

Ichki tahdidlar (endogen):
korxonaning raqobat o`rni, marketing strategiyasi va siyosati bilan bogliq tahdidlar;
resurslar va ulardan foydalanish bilan boglari bilan ta`minlanish koeffitsienti, o`zining aylanma aktivlarining umumiy aktivlar summasiga nisbati;

joriy likvidlik ko`rsatkichi;

o`z kapitalining rentabelligi;

umumiy to`lovga qodirlik ko`satkichi, aktivlar bozor qiymatining xo`jalik sub`ektining barcha majburiyatlariga nisbati;

kapitallashtirish koeffitsienti, o`z kapitalini bozor qiymati qarz mablag xavfsizlik choralari mamlakatda amal qilayotgan qonunlar doirasida ishlab chiqiladi.
2. Iqtisodiy maqsadga muvofiqlik va foydalilik korxonaning xavfsizlik xizmati o`z faoliyati uchun zarur bo`lgan mablag korxonaning turli bo`limlari ushbu tamoyil asosida faoliyat yuritishlari kerak bo`ladi.

5. Ixtisoslashuv va professionalizm xavfsizlikni ta`minlashda himoyaning zamonaviy vositalaridan foydalanish, ilg korxona faoliyatida ma`muriy-huquqiy tartibni qo`llash va unga rioya qilish ustidan nazoratni tashkil etish.

O`zining xavfsizlik xizmati bo`limini tashkil qilish imkoniyatiga ega bo`lmagan korxonalar xususiy xavfsizlik xizmati hamda ob`ektlarni qo`riqlash bo`yicha huquq-tartibot organlari bilan shartnomalar tuzishi mumkin.

Korxona iqtisodiy xavfsizligini ta`minlashda mustaqil xo`jalik sub`ektlari sifatida faoliyat yurituvchi xavfsizlik tadbirkorlik firmalari muhim rol o`ynaydi.

http://fayllar.org